De Peccato Originali (11-15)

Iam nunc diligenter attendite, unde monstretur quod
Palaestinos Pelagius fefellerit iudices, ut alia taceam, in hac
ipsa quaestione de baptismate paruulorum, ne forte cuipiam
in eo quod diximus eum sensum, in quo liberior Caelestius
fuit, uobis occultasse Pelagium, cum et ipse non aliter sentiat,
calumniari potius uel suspicari quam certum aliquid comprehendisse
uideamur. nempe iam superius satis claruit propterea
Caelestium noluisse damnare quod dicitur \'Adae peccatum
ipsi soli obfuisse, non generi humano et infantes qui nascuntur
in eo statu esse, in quo Adam fuit ante praeuaricationem\',
quia uidebat, si ista damnaret, confirmare se in infantibus
peccati ex Adam transitum. haec autem cum fuissent obiecta
Pelagio, quod ea cum Caelestio etiam ipse sentiret, sine ulla
retractatione damnauit. quod licet uos legisse sciam, tamen
quia non solis uobis hoc scribitur, ne pigeat lectorem ad ipsa
gesta recurrere uel, si ea non habet, etiam cum labore perquirere,
ipsa inde uerba transcribimus, quae infra scripta sunt.

\'Synodus dixit: nunc quoniam anathematizauit
Pelagius insertum stultiloquium recte respondens hominem cum [*] [*]
adiutorio dei et gratia posse esse ava[iaprrTov, sine peccato,
respondeat et ad alia capitula. aliud capitulum in doctrina
Caelestii discipuli Pelagii ex eis quae Carthagine a sancto
Aurelio Carthaginensi episcopo cum aliis episcopis audita
sunt et commemorata: Adam mortalem factum, qui siue peccaret
siue non peccaret moriturus esset. quoniam peccatum
Adae ipsum solum laeserit et non genus humanum. quoniam
lex sic mittat ad regnum quemadmodum et euangelium. quoniam
ante aduentum Christi fuerint homines sine peccato.
quoniam infantes nuper nati in eo statu sint, in quo Adam
fuit ante praeuaricationem. quoniam neque per mortem uol
praeuaricationem Adae omne genus hominum moriatur neque
per resurrectionem Christi omne genus hominum resurgat. quoniam
sanctus episcopus Augustinus aduersus discipulos eius
in Sicilia respondit Hilario ad subiecta capitula scribens librum
in quo ista continentur: posse hominem sine peccato esse, si
uelit. infantes, etsi non baptizentur, habere uitam aeternam.
diuites baptizatos, nisi omnibus abrenuntient, si quid boni uisi
fuerint facere, non reputari illis neque regnum dei posse eos
habere, Pelagius dixit: [de] posse quidem hominem sine peccato
esse dictum est superius; de eo autem, quod fuerint homines
ante aduentum domini sine peccato, dicimus et nos quoniam
ante aduentum Christi uixerunt quidam sancte ac iuste secundum
scripturarum sanctarum traditionem. reliqua uero et secundum
ipsorum testimonium a me dicta) non sunt, pro quibus ego
satisfacere non debeo; sed tamen ad satisfactionem sanctae
synodi anathematizo eos qui sic tenent aut aliquando tenuerunt\'.

Ecce, ut alia omittam, uidetis anathematizasse [*] [*]
Pelagium eos qui tenent \'quod Adae peccatum ipsum solum
laeserit et non genus humanum et quod infantes qui nascuntur
in eo statu sint, in quo Adam fuit ante praeuaricationem\'. quid
ergo hic aliud episcopi iudices intellegere potuerunt nisi eum
confiteri, quod peccatum ex Adam in paruulos transeat? quod
ne confiteretur Caelestius, haec damnare noluit, quae iste damnauit.
proinde si ostendero etiam ipsum nihil aliud sentire de
paruulis nisi quod sine ulla cuiusquam uitii contagione nascuntur,
quid inter istum et Caelestium in hac quaestione
distabit, nisi quod ille apertior, iste occultior fuit, ille pertinacior,
iste mendacior uel certe ille liberior, hic astutior?
ille enim nec in ecclesia Carthaginensi damnare uoluit, quod
in Romana postea se tenere confessus est et corrigi paratum se
esse professus est, si ei tamquam homini error obrepsit. iste
autem et illud dogma damnauit tamquam contrarium ueritati, ne
ipse a catholicis iudicibus damnaretur, et id sibi defendendum
postea reseruauit aut mendaciter damnans aut callide interpretans.

Sed uideo de me iam iustissime postulari, ut
quod promisi, utrum et ipse hoc sentiat quod Caelestius,
demonstrare non differam. in primo libro recentioris operis
sui, quod scripsit pro libero arbitrio, cuius operis in litteris
quas Romam misit commemorationem fecit, \'omne\', inquit,
\'bonum ac malum, quo uel laudabiles uel uituperabiles sumus,
non nobiscum oritur, sed agitur a nobis; capaces enim utriusque
rei, non pleni nascimur et ut sine uirtute ita et sine
uitio procreamur atque ante actionem propriae uoluntatis id
solum in homine est, quod deus condidit\'. nempe cernitis in
his Pelagii uerbis quod dogma contineatur amborum de paruulis
sine ullius uitii ex Adam contagione nascentibus. non
itaque mirum est, quod eos qui dicunt \'Adae peccatum ipsi [*] [*]
soli obfuisse et non generi humano et infantes qui nascuntur
in eo statu esse, in quo fuit Adam ante praeuaricationem\'
Caelestius damnare noluit; sed multum mirum est, qua fronte
Pelagius ista damnauerit. si enim, sicut dicit, (malum non
nobiscum oritur et sine uitio procreamur atque ante actionem
propriae uoluntatis id solum in homine est, quod deus condidit\',
profecto peccatum Adae ipsi soli obfuit, quia nullum in prolem
transitum fecit. non enim peccatum non est malum aut peccatum
non est uitium aut peccatum deus condidit. dicit autem
iste: \'malum non nobiscum oritur et sine uitio procreamur et
hoc solum est in nascentibus, quod deus condidit\'. ac per hoc
cum peccatum Adae ipsi soli obfuisse, non generi humano
secundum istam suam sententiam uerissimum putet, cur hoc
damnauit Pelagius, nisi ut iudices catholici fallerentur? similiter
etiam illud dici potest: si malum non nobiscum oritur et
sine uitio procreamur idque solum est in homine nascente,
quod deus condidit, procul dubio qui nascuntur infantes in eo
statu sunt, in quo Adam fuit ante praeuaricationem, cui nullum
malum uitiumque inerat atque id solum in illo erat, quod
deus condiderat. et tamen anathematizauit Pelagius (qui tenent
aut aliquando tenuerunt in eo statu esse recentes ab ortu paruulos,
in quo Adam fuit ante praeuaricationem', id est sine
ullo malo, sine ullo uitio, id solum habentes, quod deus
condidit. ut quid ergo et hoc damnauit Pelagius, nisi ut catholica
synodus falleretur, ne nouus haereticus damnaretur?

Quod autem scitis et quod in eo etiam libro
posui, quem de gestis Palaestinis ad uenerabilem senem nostrum
Aurelium scripsi, illa ego responsione Pelagii totam istam
quaestionem consumptam esse gaudebam confessusque mihi
apertissime uidebatur esse in paruulis originale peccatum
anathema dicendo eis, qui peccato Adae ipsum solum, non [*]
etiam genus humanum crederent laesum et in eo statu esse
opinarentur paruulos, in quo ille homo primus ante praeuaricationem
fuit. sed postea cum legissem quattuor eius libros,
de quorum primo libro paulo ante commemorata uerba descripsi,
et inuenissem hominem adhuc contra fidem catholicam
de paruulis sentientem, prius mirari coepi tam impudens in
ecclesiastico iudicio et de tanta quaestione mendacium. si
enim eosdem libros ante iam scripserat, quomodo se dixit
eos anathematizare, qui sic aliquando tenuerunt? si autem
postea illud opus pollicitus est, quomodo anathematizauit qui
sic tenent? nisi ridicule forte dicturus est eos se damnasse
qui sic aliquando tenuerunt et qui sic tenent, de tempore
autem futuro, id est eis qui sic fuerant retenturi, nec sibi
nec aliis praeiudicare potuisse et ideo non fuisse mentitum,
quia postea deprehensus est sic tenere. sed non hoc dicit, non
solum quia ridiculum est, sed quia uerum esse non potest. in
eisdem quippe libris et contra peccati ex Adam in paruulos
transitum loquitur et de gestis Palaestinae synodi gloriatur,
ubi eos qui sic tenent ueraciter damnasse putatus est et
absolutionem suam fallendo furatus est..