Scaife ATLAS

CTS Library / Eusebius Caesariensis: Commentarius in Isaiam

Eusebius Caesariensis: Commentarius in Isaiam (1.5-1.9)

urn:cts:pta:pta0003.pta017.pta-grc1:1.5-1.9
Refs {'start': {'reference': '1.5', 'human_reference': 'Book 1 Section 5'}, 'end': {'reference': '1.9', 'human_reference': 'Book 1 Section 9'}}
Ancestors [{'reference': '1'}]
Children []
prev
plain textXML
next

Πληρῶσαν τὸ θεῖον πνεῦμα τὴν τοῦ προφήτου ψυχὴν τῆς οἰκείας δυνάμεως ὡς δι ὀργάνου τοῦ προφητικοῦ στόματος ἐξεφώνησεν τὰ προκείμενα προπαρασκευάζον ἀκροατὰς τῶν ὑπὸ τοῦ κυρίου λεγομένων λόγων, διό φησιν·

ὅτι κύριος ἐλάλησεν
. εἶθ ἑξῆς καὶ τὸν λόγον αὐτὸν ἐμφαίνει, ὃν
ἐλάλησε κύριος
φῆσαν ἐκ προσώπου κυρίου τό·
υἱοὺς ἐγέννησα καὶ ὕψωσα
· μὲν οὖν
κύριος ἐλάλησε
τὸν λόγον, ἐπακοῦσαν δὲ τὸ πνεῦμα τὸ προφητικὸν τῆς τοῦ κυρίου φωνῆς ὡς δι ὀργάνου τοῦ προφήτου ταῖς τῶν ἀνθρώπων ἀκοαῖς παρεδίδου τὸν λόγον, ὃν τοῦ κυρίου λέγοντος ἠκροάσατο, συνεκάλει δὲ πρὸς τὴν μάθησιν τὰ συνεκτικὰ μέρη,
οὐρανὸν
τοῦτον τὸν τὰς θείας δυνάμεις ἀπειληφότα καὶ
γῆν
τὸ τῶν θνητῶν οἰκητήριον.
οὐρανῷ μὲν ἀκούειν, γῇ δὲ ἐνωτίζεσθαι
παρακελεύεται ὡς ἐμψύχοις οὖσιν· διοικεῖν γὰρ καὶ τὸ οὐράνιον σῶμα ψυχὴν καὶ τὸ τῆς γῆς στοιχεῖον ὡσαύτως φασίν τινες, δι αὐτῶν τὰς ἀφανεῖς δυνάμεις ἀνακαλούμενος ἔπειτα θεσπιζόμενα μακροῖς χρόνοις ἔμελλον ἀποβήσεσθαι τῆς θνητῆς φύσεως οὔσης ὀλιγοχρονίου πρὸς τὰ διαμένοντα ποιεῖται τὸν λόγον, ὡς μὴ ἀξίους ὄντας Ἰουδαίους τὸν
οὐρανὸν
προσκαλεῖται καὶ τὴν
γῆν
. καὶ τὸ μὲν
ἀκούειν
τῷ
οὐρανῷ
προσνέμει, ὅπερ ἐστὶν τὸ συνιέναι ὡς κρεῖττον, τῇ δὲ
γῇ ἐνωτίζεσθαι
, ὅπερ ἐστὶν τὸ δι ὤτων
ἀκούειν
, ὅπερ ἐστὶ σωματικώτερον.
5

Υἱοὺς ἐγέννησα
λέγει διὰ τὴν νοερὰν ψυχὴν τὸ κατ εἰκόνα αὐτοῦ γενέσθαι, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ γέρους ἐξαιρέτου τετυχηκέναι τοὺς πρώτους.

Αἰνίττεται διὰ τοῦ λέγειν

ἔγνω βοῦς τὸν κτησάμενον
, ὅτι τὰ μὲν πρὶν κτηνῶν ἀλόγων κατ οὐδὲν διαφέροντα ἔθνη
συνήσουσιν
, Ἰσραὴλ δὲ
οὐ συνήσει
· τὸ
γὰρ οὐ συνῆκεν
ἀντ
οὐ συνήσει
. καὶ
βοῦς μὲν καὶ ὄνος
φυσικῇ φαντασίᾳ τοὺς τρέφοντας
ἐπιγινώσκουσιν
, οἱ δὲ τοσαύτης ἀξιωθέντες παρὰ τῷ θεῷ προνοίας, ὡς μὴ μόνον λογικοὺς καταστῆναι, ἀλλὰ καὶ λαὸν θεοῦ χρηματίσαι καταξιωθῆναι,
υἱῶν
τε προσηγορίᾳ τιμηθῆναι, οὐδ ὁμοίως τοῖς ἀλόγοις θρέμμασιν τὸν
γεννήσαντα
καὶ
ἀναθρέψαντα
, τιμήσαντά τε καὶ
ὑψώσαντα
αὐτοὺς κύριον
ἔγνωσαν
. οἶμαι δὲ διὰ τούτων προφητικῶς αἰνίττεσθαι πρὸς τὸν Χριστὸν τοῦ θεοῦ αὐτὸν ὄντα τὸν κύριον μόνοις αὐτοῖς ἐξ ἁπάντων τῶν ἐθνῶν ἐπιδημήσαντα κατὰ τὴν ἐνανθρώπησιν οὐ παραδέξονται οὐδὲ
ἐπιγνώσονται
αὐτὸν οὐδὲ νοήσουσιν, ἀλλ οὐδὲ
συνήσουσιν
.

Τὰ μὲν οὖν πρῶτα τὸν υἱὸν αὐτοπροσώπως εἰρηκέναι τὸ προφητικὸν ἐμαρτύρησε πνεῦμα, διὰ δὲ τῶν ἑξῆς ἐπιφερομένων οὐκέθ κύριος, ἀλλ αὐτὸ τὸ πνεῦμα ἐπιμέμφεται ὡς ἐνταῦθα ὑπὸ τοῦ κυρίου κατηγορηθεῖσιν φάσκον·

οὐαὶ ἔθνος ἁμαρτωλόν
.

διὰ ταῦτα γοῦν ἀπελέγχει τὸ Ἰουδαίων ἔθνος καὶ ταλανίζει αὐτοὺς τὸ ἅγιον πνεῦμα ὡς πάντων τῶν ἐθνῶν χείρους καὶ ὡς τὸ μηδὲν ὠφεληθέντας μήτε ἐκ τῆς υἱοθεσίας μήτε ἐξ ἧς παρὰ τοῦ θεοῦ τιμῆς ἠξιώθησαν· ὑψωθέντες καὶ πλείστων ὅσων ἐξαιρέτων παρ αὐτοῦ τετυχηκότες, ἀλλ οὐδὲ ἐξ ὧν πολλάκις ἐπλήγησαν δι ὑπερβολὴν ἀγάπης θεοῦ τυπτόμενοι καὶ κολαζόμενοι τῶν ἀσεβημάτων αὐτῶν ἕνεκα·

ὃν γὰρ ἀγαπᾷ κύριος παιδεύει, μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱὸν ὃν παραδέχεται
.

Τηρητέον ὡς τὸν λαὸν τὸν χρηματίζοντα Ἰσραὴλ καὶ διὰ τὸ ἐξ Ἀβραὰμ τὸ γένος κατάγειν καὶ διὰ τὸ ἐκ σπέρματος θεοφιλῶν ἀνδρῶν κατὰ σάρκα γεγονέναι μέγα φρονοῦντας τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον

ἁμαρτωλὸν ἔθνος
καὶ
λαὸν πλήρη ἁμαρτιῶν
καὶ
σπέρμα πονηρὸν
καὶ
υἱοὺς ἀνόμους
ἀποκαλεῖ, διδάσκων μάτην τυφοῦσθαι τοὺς ἐπὶ γένει καὶ προπάτορσι σεμνυνομένους.

Πληρῶσαν 1 w 8
τὸ 1 w 10
θεῖον 1 w 15
πνεῦμα 1 w 21
τὴν 1 w 24
τοῦ 1 w 27
προφήτου 1 w 35
ψυχὴν 1 w 40
τῆς 1 w 43
οἰκείας 1 w 50
δυνάμεως 1 w 58
ὡς 1 w 60
δι 1 w 62
ὀργάνου 1 w 70
τοῦ 2 w 73
προφητικοῦ 1 w 83
στόματος 1 w 91
ἐξεφώνησεν 1 w 101
τὰ 1 w 103
προκείμενα 1 w 113
προπαρασκευάζον 1 w 128
ἀκροατὰς 1 w 136
τῶν 1 w 139
ὑπὸ 1 w 142
τοῦ 3 w 145
κυρίου 1 w 151
λεγομένων 1 w 160
λόγων 1 w 165
διό 1 w 169
φησιν 1 w 174
ὅτι 1 w 178
κύριος 1 w 184
ἐλάλησεν 1 w 192
εἶθ 1 w 196
ἑξῆς 1 w 201
καὶ 1 w 204
τὸν 1 w 207
λόγον 1 w 212
αὐτὸν 1 w 217
ἐμφαίνει 1 w 225
ὃν 1 w 228
ἐλάλησε 2 w 235
κύριος 2 w 241
φῆσαν 1 w 246
ἐκ 1 w 248
προσώπου 1 w 256
κυρίου 2 w 262
τό 2 w 264
υἱοὺς 1 w 270
ἐγέννησα 1 w 278
καὶ 2 w 281
ὕψωσα 1 w 286
1 w 288
μὲν 1 w 291
οὖν 1 w 294
κύριος 3 w 300
ἐλάλησε 3 w 307
τὸν 3 w 310
λόγον 2 w 315
ἐπακοῦσαν 1 w 325
δὲ 1 w 327
τὸ 5 w 329
πνεῦμα 2 w 335
τὸ 6 w 337
προφητικὸν 1 w 347
τῆς 2 w 350
τοῦ 4 w 353
κυρίου 3 w 359
φωνῆς 1 w 364
ὡς 2 w 366
δι 3 w 368
ὀργάνου 2 w 376
τοῦ 5 w 379
προφήτου 2 w 387
ταῖς 1 w 391
τῶν 2 w 394
ἀνθρώπων 1 w 402
ἀκοαῖς 1 w 408
παρεδίδου 1 w 417
τὸν 4 w 420
λόγον 3 w 425
ὃν 2 w 428
τοῦ 6 w 431
κυρίου 4 w 437
λέγοντος 1 w 445
ἠκροάσατο 1 w 454
συνεκάλει 1 w 464
δὲ 2 w 466
πρὸς 1 w 470
τὴν 2 w 473
μάθησιν 1 w 480
τὰ 3 w 482
συνεκτικὰ 1 w 491
μέρη 1 w 495
οὐρανὸν 1 w 503
τοῦτον 1 w 509
τὸν 5 w 512
τὰς 2 w 515
θείας 1 w 520
δυνάμεις 1 w 528
ἀπειληφότα 1 w 538
καὶ 3 w 541
γῆν 1 w 544
τὸ 9 w 546
τῶν 3 w 549
θνητῶν 1 w 555
οἰκητήριον 1 w 565
οὐρανῷ 1 w 572
μὲν 2 w 575
ἀκούειν 1 w 582
γῇ 1 w 585
δὲ 3 w 587
ἐνωτίζεσθαι 1 w 598
παρακελεύεται 1 w 611
1 w 612
ὡς 3 w 614
ἐμψύχοις 1 w 622
οὖσιν 1 w 627
διοικεῖν 1 w 636
γὰρ 1 w 639
καὶ 4 w 642
τὸ 10 w 644
οὐράνιον 1 w 652
σῶμα 1 w 656
ψυχὴν 2 w 661
καὶ 5 w 664
τὸ 11 w 666
τῆς 3 w 669
γῆς 1 w 672
στοιχεῖον 1 w 681
ὡσαύτως 1 w 688
φασίν 1 w 693
τινες 1 w 698
2 w 700
δι 5 w 702
αὐτῶν 1 w 708
τὰς 3 w 711
ἀφανεῖς 1 w 718
δυνάμεις 2 w 726
ἀνακαλούμενος 1 w 739
3 w 740
ἔπειτα 1 w 746
θεσπιζόμενα 1 w 757
μακροῖς 1 w 764
χρόνοις 1 w 771
ἔμελλον 1 w 778
ἀποβήσεσθαι 1 w 789
τῆς 4 w 792
θνητῆς 1 w 798
φύσεως 1 w 804
οὔσης 1 w 809
ὀλιγοχρονίου 1 w 821
πρὸς 2 w 825
τὰ 6 w 827
διαμένοντα 1 w 837
ποιεῖται 1 w 845
τὸν 6 w 848
λόγον 4 w 853
4 w 855
ὡς 4 w 857
μὴ 1 w 859
ἀξίους 1 w 865
ὄντας 1 w 870
Ἰουδαίους 1 w 879
τὸν 7 w 882
οὐρανὸν 2 w 889
προσκαλεῖται 1 w 901
καὶ 6 w 904
τὴν 3 w 907
γῆν 2 w 910
καὶ 7 w 914
τὸ 14 w 916
μὲν 3 w 919
ἀκούειν 2 w 926
τῷ 1 w 928
οὐρανῷ 2 w 934
προσνέμει 1 w 943
ὅπερ 1 w 948
ἐστὶν 1 w 953
τὸ 15 w 955
συνιέναι 1 w 963
ὡς 5 w 965
κρεῖττον 1 w 973
τῇ 1 w 976
δὲ 4 w 978
γῇ 2 w 980
ἐνωτίζεσθαι 2 w 991
ὅπερ 2 w 996
ἐστὶν 2 w 1001
τὸ 16 w 1003
δι 7 w 1005
ὤτων 1 w 1010
ἀκούειν 3 w 1017
ὅπερ 3 w 1022
ἐστὶ 3 w 1026
σωματικώτερον 1 w 1039
Υἱοὺς 1 w 1045
ἐγέννησα 2 w 1053
λέγει 1 w 1058
διὰ 1 w 1061
τὴν 4 w 1064
νοερὰν 1 w 1070
ψυχὴν 3 w 1075
τὸ 17 w 1077
κατ 1 w 1080
εἰκόνα 1 w 1087
αὐτοῦ 1 w 1092
γενέσθαι 1 w 1100
ἀλλὰ 1 w 1105
καὶ 8 w 1108
διὰ 2 w 1111
τὸ 18 w 1113
γέρους 1 w 1119
ἐξαιρέτου 1 w 1128
τετυχηκέναι 1 w 1139
τοὺς 1 w 1143
πρώτους 1 w 1150
Αἰνίττεται 1 w 1161
διὰ 3 w 1164
τοῦ 9 w 1167
λέγειν 1 w 1173
ἔγνω 1 w 1177
βοῦς 1 w 1181
τὸν 8 w 1184
κτησάμενον 1 w 1194
ὅτι 2 w 1198
τὰ 7 w 1200
μὲν 4 w 1203
πρὶν 1 w 1207
κτηνῶν 1 w 1213
ἀλόγων 1 w 1219
κατ 2 w 1222
οὐδὲν 1 w 1228
διαφέροντα 1 w 1238
ἔθνη 1 w 1242
συνήσουσιν 1 w 1252
Ἰσραὴλ 1 w 1259
δὲ 6 w 1261
οὐ 7 w 1263
συνήσει 1 w 1270
τὸ 20 w 1273
γὰρ 2 w 1276
οὐ 8 w 1278
συνῆκεν 1 w 1285
ἀντ 1 w 1288
οὐ 9 w 1291
συνήσει 2 w 1298
καὶ 9 w 1302
βοῦς 2 w 1306
μὲν 5 w 1309
καὶ 10 w 1312
ὄνος 1 w 1316
φυσικῇ 1 w 1322
φαντασίᾳ 1 w 1330
τοὺς 2 w 1334
τρέφοντας 1 w 1343
ἐπιγινώσκουσιν 1 w 1357
οἱ 1 w 1360
δὲ 7 w 1362
τοσαύτης 1 w 1370
ἀξιωθέντες 1 w 1380
παρὰ 1 w 1384
τῷ 2 w 1386
θεῷ 1 w 1389
προνοίας 1 w 1397
ὡς 6 w 1400
μὴ 2 w 1402
μόνον 1 w 1407
λογικοὺς 1 w 1415
καταστῆναι 1 w 1425
ἀλλὰ 2 w 1430
καὶ 11 w 1433
λαὸν 1 w 1437
θεοῦ 1 w 1441
χρηματίσαι 1 w 1451
καταξιωθῆναι 1 w 1463
υἱῶν 1 w 1468
τε 5 w 1470
προσηγορίᾳ 1 w 1480
τιμηθῆναι 1 w 1489
οὐδ 2 w 1493
ὁμοίως 1 w 1500
τοῖς 1 w 1504
ἀλόγοις 1 w 1511
θρέμμασιν 1 w 1520
τὸν 9 w 1523
γεννήσαντα 1 w 1533
καὶ 12 w 1536
ἀναθρέψαντα 1 w 1547
τιμήσαντά 1 w 1557
τε 6 w 1559
καὶ 13 w 1562
ὑψώσαντα 1 w 1570
αὐτοὺς 1 w 1576
κύριον 1 w 1582
ἔγνωσαν 1 w 1589
οἶμαι 1 w 1595
δὲ 8 w 1597
διὰ 4 w 1600
τούτων 1 w 1606
προφητικῶς 1 w 1616
αἰνίττεσθαι 1 w 1627
πρὸς 3 w 1631
τὸν 10 w 1634
Χριστὸν 1 w 1641
τοῦ 10 w 1644
θεοῦ 2 w 1648
αὐτὸν 2 w 1653
ὄντα 2 w 1657
τὸν 13 w 1660
κύριον 2 w 1666
μόνοις 1 w 1672
αὐτοῖς 1 w 1678
ἐξ 3 w 1680
ἁπάντων 1 w 1687
τῶν 6 w 1690
ἐθνῶν 1 w 1695
ἐπιδημήσαντα 1 w 1707
κατὰ 1 w 1711
τὴν 5 w 1714
ἐνανθρώπησιν 1 w 1726
οὐ 11 w 1728
παραδέξονται 1 w 1740
οὐδὲ 2 w 1744
ἐπιγνώσονται 1 w 1756
αὐτὸν 3 w 1761
οὐδὲ 3 w 1765
νοήσουσιν 1 w 1774
ἀλλ 3 w 1778
οὐδὲ 4 w 1783
συνήσουσιν 2 w 1793
Τὰ 1 w 1796
μὲν 6 w 1799
οὖν 2 w 1802
πρῶτα 1 w 1807
τὸν 15 w 1810
υἱὸν 1 w 1814
αὐτοπροσώπως 1 w 1826
εἰρηκέναι 1 w 1835
τὸ 28 w 1837
προφητικὸν 2 w 1847
ἐμαρτύρησε 1 w 1857
πνεῦμα 3 w 1863
διὰ 5 w 1867
δὲ 12 w 1869
τῶν 7 w 1872
ἑξῆς 2 w 1876
ἐπιφερομένων 1 w 1888
οὐκέθ 1 w 1893
3 w 1895
κύριος 4 w 1901
ἀλλ 4 w 1905
αὐτὸ 4 w 1910
τὸ 30 w 1912
πνεῦμα 4 w 1918
ἐπιμέμφεται 1 w 1929
ὡς 7 w 1931
ἐνταῦθα 1 w 1938
ὑπὸ 2 w 1941
τοῦ 11 w 1944
κυρίου 5 w 1950
κατηγορηθεῖσιν 1 w 1964
φάσκον 1 w 1970
οὐαὶ 1 w 1975
ἔθνος 1 w 1980
ἁμαρτωλόν 1 w 1989
διὰ 6 w 1993
ταῦτα 1 w 1998
γοῦν 1 w 2002
ἀπελέγχει 1 w 2011
τὸ 31 w 2013
Ἰουδαίων 1 w 2021
ἔθνος 2 w 2026
καὶ 14 w 2029
ταλανίζει 1 w 2038
αὐτοὺς 2 w 2044
τὸ 32 w 2046
ἅγιον 1 w 2051
πνεῦμα 5 w 2057
ὡς 8 w 2059
πάντων 2 w 2065
τῶν 8 w 2068
ἐθνῶν 2 w 2073
χείρους 1 w 2080
καὶ 15 w 2083
ὡς 9 w 2085
τὸ 33 w 2087
μηδὲν 1 w 2092
ὠφεληθέντας 1 w 2103
μήτε 1 w 2107
ἐκ 2 w 2109
τῆς 6 w 2112
υἱοθεσίας 1 w 2121
μήτε 2 w 2125
ἐξ 4 w 2127
ἧς 1 w 2129
παρὰ 2 w 2133
τοῦ 12 w 2136
θεοῦ 3 w 2140
τιμῆς 1 w 2145
ἠξιώθησαν 1 w 2154
ὑψωθέντες 1 w 2164
καὶ 16 w 2167
πλείστων 1 w 2175
ὅσων 1 w 2179
ἐξαιρέτων 1 w 2188
παρ 7 w 2191
αὐτοῦ 2 w 2197
τετυχηκότες 1 w 2208
ἀλλ 5 w 2212
οὐδὲ 5 w 2217
ἐξ 6 w 2219
ὧν 1 w 2221
πολλάκις 1 w 2229
ἐπλήγησαν 1 w 2238
δι 15 w 2240
ὑπερβολὴν 1 w 2250
ἀγάπης 1 w 2256
θεοῦ 4 w 2260
τυπτόμενοι 1 w 2270
καὶ 17 w 2273
κολαζόμενοι 1 w 2284
τῶν 9 w 2287
ἀσεβημάτων 1 w 2297
αὐτῶν 2 w 2302
ἕνεκα 1 w 2307
ὃν 3 w 2310
γὰρ 3 w 2313
ἀγαπᾷ 1 w 2318
κύριος 5 w 2324
παιδεύει 1 w 2332
μαστιγοῖ 1 w 2341
δὲ 15 w 2343
πάντα 1 w 2348
υἱὸν 2 w 2352
ὃν 4 w 2354
παραδέχεται 1 w 2365
Τηρητέον 1 w 2374
ὡς 10 w 2376
τὸν 16 w 2379
λαὸν 2 w 2383
τὸν 17 w 2386
χρηματίζοντα 1 w 2398
Ἰσραὴλ 2 w 2404
καὶ 18 w 2407
διὰ 7 w 2410
τὸ 36 w 2412
ἐξ 7 w 2414
Ἀβραὰμ 1 w 2420
τὸ 37 w 2422
γένος 1 w 2427
κατάγειν 1 w 2435
καὶ 19 w 2438
διὰ 8 w 2441
τὸ 38 w 2443
ἐκ 3 w 2445
σπέρματος 1 w 2454
θεοφιλῶν 1 w 2462
ἀνδρῶν 1 w 2468
κατὰ 2 w 2472
σάρκα 1 w 2477
γεγονέναι 1 w 2486
μέγα 1 w 2490
φρονοῦντας 1 w 2500
τὸ 39 w 2502
πνεῦμα 6 w 2508
τὸ 40 w 2510
ἅγιον 2 w 2515
ἁμαρτωλὸν 1 w 2524
ἔθνος 3 w 2529
καὶ 20 w 2532
λαὸν 3 w 2536
πλήρη 1 w 2541
ἁμαρτιῶν 1 w 2549
καὶ 21 w 2552
σπέρμα 2 w 2558
πονηρὸν 1 w 2565
καὶ 22 w 2568
υἱοὺς 2 w 2573
ἀνόμους 1 w 2580
ἀποκαλεῖ 1 w 2588
διδάσκων 1 w 2597
μάτην 1 w 2602
τυφοῦσθαι 1 w 2611
τοὺς 5 w 2615
ἐπὶ 1 w 2618
γένει 1 w 2623
καὶ 23 w 2626
προπάτορσι 1 w 2636
σεμνυνομένους 1 w 2649