Severianus Gabalensis: De dogmate baptismoque (1-5)

Երբեմն զմեզ կենարարին վերանալ վայելուչ եւ տօնական պսակօք պսակեաց. զի զմարդկեղէն բնութիւնս վերացոյց եւ յերկինս տնկեաց. այն իսկ էր սկիզբն ճառին, թէ փրկիչն զամենայն շահս մեզ շահեցավ. ո'չ իւր ինչ շնորհեաց, այլ մեզ փրկութիւն պարգեւեաց. զի զհողեղէն բնութիւնս երկնաւոր կատարեաց, եւ զգերեզմանակուր հողս մասն յերկնիս բնութից հաստատեաց: Քանզի գիտէ իսկ աստուածային առաքեալ պատկեր հողեղէն կոչել, եւ պատկեր երկնաւոր. եւ 'ի նորին բանից է լսել, եղեւ, ասէ մարդն առաջին յերկրէ հողեղէն, երկրորդ մարդն տէր 'ի յերկնից եւ 'ի նոյն յարէ, թէ որպէս հողեղէնն, նոյնպես եւ հողեղէնքս. եւ որպէս երկնաւորն, նոյնպէս եւ երկնաւորքն: Եւ հողեղէն ո'չ այնու զի յերկրէ եղեւ կոչէ հողեղէն, այլ վասն զհողեղէն գործն գործելոյ. եւ երկնաւորն ո'չ վասն յերկնից ինչ զմարմինն ունելոյ, քանզի 'ի կուսէ եւ յերկրէ կալաւ զմարմինն, այլ երկնաւոր վասն զառաքինութիւն յանձին ունելոյ, եւ երկնաւորին մարմին լինելոյ. որ ո'չ բնութեամբ երկնաւոր կոչէր, այլ վասն երկնաւորին որ նա զգեցաւ:

Առաջին մարդն 'ի հողոյ եղեւ, եւ հողեղէն գործովք շրջեցաւ. հող կոչի փոշին որ յառնէ, եւ երկիր որ զպտուղ բերէ: Եւ արդ չկոչէ լոկ զմարդն յերկրաւոր, այլ հողեղէն ընդ փոշի մեղացն եկեալ: Որպէս հանդերձք եւ աչք 'ի փոշւոյ վնասին, նոյնպէս եւ ոգիք 'ի մեղաց. զոր օրինակ յորժամ փոշին թափիցի սրբին հանդերձքն եւ երեսք, նոյնպէս եւ յորժամ զմեղս քո ընկենուցուս սրբին եւ թեթեւանան հոգիք: Որպէս եւ երանելին Դաւիթ ասէ, եթէ որպէս նետք 'ի ձեռս հզօրի, այնպէս են եւ որդիք թօթափելոց. եւ որխէս զԵրուսաղէմ ասէ, թէ արի' եւ թօթափեա զփոշիդ 'ի քէն: Ըստ հողեղինին մարդոյն որ հողեղէն գործովք զգածեալ իցէ, նոյնպէս եւ երկինք կերպարանին. յորժամ մարդիկ իբրեւ ընդ փոշի մեղօք թաթաւիցին, եւ երկինք հող մաղեն: Եւ չէ' ինչ օտար բանս թէ երկնից փոշի մաղեսցի, ո'չ երկնից ինչ բնութենէ, այլ յունդենելեացն արժանաւորութենէ: Եւ ո՞վ վկայիցէ բանիցս, աստուած 'ի ձեռն Մովսէսի, որ ասաց, եթէ ո'չ լուիցեք օրինաց տն աստուծոյ ձերոյ, անձրեւ ձեր եղիցի ձեզ 'ի փոշի, եւ հող յերկնից իջցէ. եթէ ոչ կայցէք յօրէնս տն աստուծոյ ձերոյ, եղիցի անձրեւ ձեր 'ի փոշի, եւ հող յերկնից իջցէ. եւ հողեղինին հող մաղի, քանզի փոշով մեղացն զգածաւ:

Ու զոր օրինակ այնպիսեացն զայն օրինակ 'ի մէջ բերէ, թէ հողեղինին երկինք հող տեղասցեն, նոյնպէս ըստ իւրաքանչիւր կամաց պատշաճն. եթէ խիստ միտս տեսանիցէ. ըստ խստութեանն գնայ. եւ եթէ կակուղ, ըստ կակղութեանն: Նա եւ բազումք խիստ եւ բիրտ են իբրեւ զերկաթ եւ զպղինձ. որպէս եւ Եսայի զԻսրայէլէ ասէ, ոս ծանեայ զի խիստ ես դու, եւ ձիլք երկաթիք պարանոց քո, եւ ճակատ քո պղնձի: Ջիլք երկաթի զանհնազանդ պարանոցս ասէ, որ տաղտկայցէ եւ խուսափիցի մտանել ընդ լծով աստուածպաշտութեան, որ յօրինացն խրտնուցու. ըստ այնմ, եթէ երինջ լծընկէց եղեւ Եփրեմ, եւ չառ զլուծն: Եւ յորժամ յայնպիսի խստութեան եւ յանհնազանդութեան յանհաւանութեան կայցեն մարդիկ, եւ աստուած զարարածս ըստ նմին շրջէ: Եւ եթէ ո'չ լուիջիք օրինաց իմոց, եդից զերկինս 'ի վերայ ձեր պղնձիս, եւ զերիկիր 'ի ներքոյ ձեր երկաթի, այն իսկ է, զի անսերմն եւ անպտուղ առնէ:

Ըստ հողեղինին նոյնպես եւ արարածք կերպարանին առնուլ վրէժս չարեաց նոցա, եւ զարհամարհանաց օրինաց արաչին: Իսկ որ զկերպարանս երկնաւորին բերիցէ, ըստ այնմ թէ որպէս զգեցաք զպատկեր երկնաւորին, ըստ նմին եւ երկինք կերպարանին. եւ որոյ միտք կակուղ իցեն անձրեւ քաղցրութեան յորդէ նմա: Եւ զի կատարեաց զաստուածեղէն պատգամսն լնու զանդս նորա երկնային ցօղովն. դու ընկալ, ասէ, զցօղ պատգամաց իմոց, եւ ես ածից քեզ զցօղ անձրեւոյն: Եթէ ոռոգանիցին ոգիք մեր աստուածային պատգամօքն, ոռոգանե եւ զանդս մեր շահեկան անձրեւովք: Եթէ լուիցէք օրինաց տն այձերոյ, երկինք տայցեն զցօղ իւրեանց, եւ երկիրզպտուղ իւր. բերէ երկիր վասն հնազանդից:

Զգեցցո՛ւք այսուհետեւ զպատկեր երկնաւորին: Կոչէ զկենարարն երկնաւոր, ո'չ միայն զի յերկնից իցէ, զի այն յայտ իսկ է, զի բանն աստուած ոչ միայն երկնաւոր է, այլ եւ երկնից տէր է եւ հրետակաց, այլ եւ ըստ մարմնոյ, զի յերկրի զերկնից առաքինութիւնն առաքինացաւ: Զի թէ վասն զի միայն յերկնից է կենարարն կոչէ զնա երկնաւոր, զիա՞րդ եւ ցայլսն կոչէ երկնաւոր, որ ո'չ յերկնից ունէին զբնութիւնն: Նոյնպէս եւ երանելին Դաւիթ կոչէ զնա երկնաւոր. քանզի գտանեմ զանունն զայն եւ 'ի հնումն միանգամ 'ի կիր արկեալ, եւ 'ի նորումս: Պաւղոս ասէ, զգեցցո՛ւք զպատկեր երկնաւորին. եւ Դաւիէ թէ 'ի զատանել երկնաւորին զթագաւորս 'ի վերայ նորա: 'Ի վերայ նորա, յո՞յր. յերկրի: