De Ieiunio Adversus Psychicos (11-15)

Omnia autem ista credo ignota eis, qui ad nostra turbantur,
aut sola forsitan lectione, non etiam intentione [*] [*]

comperta secundum maiorem uim imperitorum apud gloriosissimam
scilicet multitudinem psychicorum. propterea per singulas direximus
species ieiunationum, xerophagiarum, stationum, ut,
dum recensemus secundum utriusque testamenti paraturam,
. quantum proficiant recusati uel recisi uel retardati pabuli officia,
eos retundamus, qui haec uelut uacantia infirmant, item dum
pariter ostendimus, quo semper in ordine fuerint religionis, eos
reuincamus, qui haec ut noua accusant; nec nouum enim quod
semper nec uacuum quod utile. sed et illud in medio est,
quaedam ex his officiis a deo homini imperata legem constituisse,
quaedam ab homine deo oblata uotum expunxisse. tamen
et uotum, cum a deo acceptatum est, legem in posterum facit.
per auctoritatem acceptatoris; exinde enim faciendum mandauit
qui factum comprobauit. itaque et hinc in alia specie altercatio
diuersae partis obducitur, cum dicunt: aut pseudoprophetia est,
si spiritalis uox sollemnia ista constituit, aut haeresis, si humana !
praesumptio adinuenit. eam enim formam reprehendentes, qua
et uetera decucurrerunt, et ex ea retorquentes, quae et aduersarii
ueterum aduersus illa poterunt retractare, aut et illa recusare
debebunt aut exerta ista suscipere; necessarie maxime
cum et ista, a quocumque institutore sunt siue spiritali siue
tantum fideli, eidem deo currant, cui et uetera. indubitate
enim et haeresis et pseudoprophetia diuinitatis diuersitate iudicabuntur
apud nos omnes unici dei creatoris et Christi eius
antistites, adeoque indifferenter hanc partem defendo illis offerens
in quo uelint gradum figere. spiritus diaboli est, dicis,
o psychice. et quomodo dei nostri officia indicit nec alii offerenda
quam deo nostro? aut contende diabolum cum deo facere
nostro aut satanas paracletus habeatur. sed hominem antichristum
adfirmas; hoc enim uocantur haeretici nomine penes
Iohannem. et quomodo, quisquis ille est, in Christo nostro
haec erga dominum nostrum officia disposuit, cum et antichristi
erga deum, aduersum nostrum processerint Christum? [*] [*] [*]
quo itaque putas laterum confirmatum apud nos spiritum, cum
imperat an cum probat, quae deus noster et imperauit semper
et probauit? sed rursus palos terminales figitis deo, sicut de
gratia, ita de disciplina, sicut de charismatibus, ita et de sollemnibus,
ut perinde officia cessauerint, quemadmodum et
beneficia eius, atque ita negetis usque adhuc eum munia imponere,
quia et hic lex et prophetae usque ad Iohannem.
superest ut totum auferatis, quantum in uobis, tam otiosum.

Iam enim et in ista specie ditati saturatique regnatis,
non delicta incursantes, quae ieiuniis elimentur, nec reuelationum
scientia indigentes, quae xerophagiis extorqueantur,
nec bella propria metuentes, quae stationibus discutiantur.
ut ab Iohanne paracletus obmutuisset, et ipsi nobis prophetae
in hanc maxime causam extitissemus, iam non dico ad exorandam
dei iram nec ad impetrandam tutelam eius aut gratiam,
sed ad praemuniendam per nosmet ipsos nouissimorum temporum
condicionem indicentes omnem Tonueivoippovrjariv, cum carcer
ediscendus et fames ac sitis exercendae et tam inediae quam
anxii uictus tolerantia usurpanda sit, ut in carcerem talis introeat
Christianus, qualis inde prodisset, non poenam illic passurus,
sed disciplinam, nec saeculi tormenta, sed sua officia,
eoque fidentior processurus ad certamen e custodia abusus
nihil habens carnis, sic ut nec habeant tormenta materiam,
cum sola et arida sit cute loricatus, et contra ungulas corneus,
praemisso iam sanguinis suco tamquam animae impedimentis,
properante iam et ipsa, quae iam saepe ieiunans mortem de
proximo norit. plane uestrum est in carceribus popinas exhibere
martyribus incertis, ne consuetudinem quaerant, ne
taedeat uitae, ne noua abstinentiae disciplina scandalizentur,
quam nec ille Pristinus uester non Christianus martyr adtigerat,
quem ex facultate custodiae liberae aliquamdiu fartum, [*] [*]

omnibus balneis quasi baptismate melioribus et omnibus luxuriae
secessibus quasi ecclesia secretioribus et omnibus uitae
istius inlecebris quasi aeterna dignioribus hoc puto obligatum
mori uellet, postremo ipso tribunalis die luce summa condito
mero tamquam antidoto praemedicatum ita eneruastis, ut
paucis ungulis titillatus (hoc enim ebrietas sentiebat) quem
dominum confiteretur interroganti praesidi respondere non potuerit
amplius, atque ita de hoc iam extortus, cum singultus
et ructus solos haberet, in ipsa negatione discessit. ideo sobrietatis
disciplinam qui praedicant, pseudoprophetae, ideo haeretici,
qui obseruant. quid ergo cessatis paracletum, quem in
Montano negatis, in Apicio credere?

Praescribitis constituta esse sollemnia huic fidei scripturis
uel traditione maiorum nihilque obseruationis amplius
adiciendum ob illicitum innouationis. state in isto gradu, si
potestis. ecce enim conuenio uos et praeter pascha ieiunantes
citra illos dies, quibus ablatus est sponsus, et stationum semiieiunia
interponentes, et uos interdum pane et aqua uictitantes,
ut cuique uisum est. denique respondetis haec ex arbitrio
agenda, non ex imperio. mouistis igitur gradum excedendo
traditionem, cum quae non sunt constituta obitis. quale
est autem, ut tuo arbitrio permittas, quod imperio dei non
das? plus humanae licebit uoluntati quam diuinae potestati?
ego me saeculo, non deo liberum memini. sic meum est ultro
officium facere domino, sic indicere illius est. non tantum
obsequi ei debeo, sed et adulari; illud enim imperio eius, hoc
arbitrio meo praesto. bene autem, quod et episcopi uniuersae
plebi mandare ieiunia adsolent, non dico de industria stipium
conferendarum, ut uestrae capturae est, sed interdum et ex
aliqua sollicitudinis ecclesiasticae causa. itaque si et ex
hominis edicto et in unum omnes \'tCl\'itEtVoą\'póV\'tjatv agitatis, [*] [*]

quomodo in nobis ipsam quoque unitatem ieiunationum et xerophagiarum
et stationum denotatis? nisi forte in senatus consulta
et in principum mandata coitionibus opposita delinquimus.
spiritus sanctus, cum in quibus uellet terris et per quos uellet
praedicaret, ex prouidentia imminentium siue ecclesiasticarum
temptationum siue mundialium plagarum, qua paracletus id
est aduocatus ad exorandum iudicem dicitur, huiusmodi officiorum
remedia mandabat, puta, nunc ad exercendam sobrietatis
et abstinentiae disciplinam; hunc qui recipimus, necessario
etiam quae tunc constituit obseruamus. aspice ad Iudaicos
fastos et inuenies nihil nouum, si, quae patribus sunt praecepta,
omnis deinceps posteritas hereditaria religione custodit.
aguntur praeterea per Graecias illa certis in locis concilia ex
uniuersis ecclesiis, per quae et altiora quaeque in commune
tractantur, et ipsa repraesentatio totius nominis Christiani
magna ueneratione celebratur. et hoc quam dignum fide
auspicante congregari undique ad Christum! uide, quam
bonum et quam iucundum habitare fratres in unum!
! hoc tu psallere non facile nosti, nisi quo tempore cum compluribus
cenas. conuentus autem illi stationibus prius et ieiunationibus
operati dolere cum dolentibus et ita demum congaudere
gaudentibus norunt. si et ista sollemnia, quibus tunc praesens
patrocinatus est sermo, nos quoque in diuersis prouinciis fungimur
in spiritu inuicem repraesentati, lex est sacramenti.

Horum igitur tempora obseruantes et dies et menses et
annos galaticamur? plane, si Iudaicarum caeremoniarum, si
legalium sollemnitatum obseruantes sumus; illas enim apostolus
dedocet compescens ueteris testamenti in Christo sepulti perseuerantiam
et noui sistens. quod si noua conditio in Christo,
noua et sollemnia esse debebunt: aut si omnem in totum [*] [*]

deuotionem temporum et dierum et mensium et annorum erasit
apostolus, cur pascha celebramus annuo circulo in mense
primo? cur quinquaginta exinde diebus in omni exultatione decurrimus?
cur stationibus quartam et sextam sabbati dicamus
et ieiuniis parasceuen? quamquam uos etiam sabbatum, si
quando, continuatis, numquam nisi in pascha ieiunandum secundum
rationem alibi redditam. nobis certe omnis dies etiam
uulgata consecratione celebratur. nec ergo apud apostolum
differentiae ratio, distinguentem noua et uetera. sed et hic
inaequalitas uestra ridebitur, cum uetustatum formam nobis
exprobratis in quo causam nouitatis accusatis.

Reprobat etiam illos qui iubeant cibis abstinere, sed de
prouidentia spiritus sancti, praedamnans iam haereticos perpetuam
abstinentiam praecepturos ad destruenda et despicienda
opera creatoris, quales inueniam apud Marcionem, apud Tatianum,
apud Iouem, hodiernum de Pythagora haereticum, non .
apud paracletum. quantula est enim apud nos interdictio ciborum?
duas in anno hebdomadas xerophagiarum nec totas,
exceptis scilicet sabbatis et dominicis, offerimus deo abstinentes
ab eis quae non reicimus, sed differimus. atqui ad Romanos
scribens uos nunc compungit detractatores\' huius officii. ne .
propter pabulum solueritis, inquit, opus dei. quod opus?
de quo ait: bonum est carnem non edere et uinum non
potare. nam qui in istis seruit, placabilis et propitiabilis deo
nostro est. quidam credit omnia manducanda esse,
quidam autem infirmus holera uescitur; qui manducat,
ne nullificet non manducantem. tu quis es, qui alienum
seruum iudicas? et qui manducat et qui non manducat,
deo agit gratias. cum autem humano arbitrio
uetet controuersiam fieri, quanto magis diuino? ita sciebat [*] [*]

quosdam castigatores et interdictores uictus incusare, qui ex
fastidio, non qui ex officio abstinerent, probare uero qui in
honorem, non qui in conuicium creatoris. et si claues macelli
tibi tradidit permittens esui omnia ad constituendam idolothytorum
exceptionem, non tamen in macello regnum dei inclusit.
nec enim, inquit, esus aut potus est dei regnum, et,
esca nos deo non commendat, non ut de arida dictum
putes, sed potius de uncta et accurata, siquidem subiciens: nec
si manducauerimus, abundabimus, nec si non manducauerimus,
deficiemus, tibi magis intonat, qui abundare te
existimas, si edas, et deficere, si non edas, et ideo ista detractas.
dominum quoque quam indigne ad tuam libidinem interpretaris
passim manducantem et bibentem, sed puto, quod etiam ieiunarit,
qui beatos non saturatos, sed esurientes et sitientes pronuntiarit,
qui escam profitebatur, non quam discipuli existimarant, sed
paterni operis perfectionem, docens operari escam quae permanet
in uitam aeternam, in ordinaria etiam oratione panem
mandans postulandum, non et Attalicas diuitias. sic et Esaias
non negauit deum elegisse ieiunium, sed quale non elegerit
enumerauit. in diebus enim, inquit, ieiuniorum uestrorum
inueniuntur uoluntates uestrae, et omnes subiectos
uobis succutitis aut ad conuicia et lites ieiunatis et
caeditis pugnis. non tale ieiunium ego elegi, sed
quale subiecit, et subiciendo non abstulit, sed confirmauit.