Adversus Valentinianos (1-3)

Valentiniani, frequentissimum plane collegium inter haereticos,
quia, plurimum ex apostatis ueritatis, et ad fabulas
facile est et disciplina non terretur, nihil magis curant quam
occultare quod praedicant; si tamen praedicant qui occultant.
custodiae officium conscientiae offucium est. confusio praedicatur,
dum religio adseueratur. nam et illa Eleusinia, haeresis
et ipsa Atticae superstitionis, quod tacent, pudor est. idcirco
et aditum prius cruciant [diutius initiant] quam consignant,
. cum epoptas ante quinquennium instituunt, ut opinionem
suspendio cognitionis aedificent atque ita tantam maiestatem
exhibere uideantur, quantam praestruxerunt cupiditatem. sequitur
iam silentii officium. adtente custoditur quod tarde inuenitur.
ceterum tota in adytis diuinitas, tota suspiria epoptarum,
totum signaculum linguae simulacrum membri uirilis reuelatur.
sed naturae uenerandum nomen allegorica dispositio praetendens
patrocinio coactae figurae sacrilegium obscurat et conuicium
falsis simulacris excusat. proinde quos nunc destinamus
haereticos sanctis nominibus et titulis et argumentis uerae [*] [*] [*]

religionis uanissima atque turpissima figmenta configurantes,
— facili t claritati ex diuinae copiae occasione, quia de
multis multa succidere est — Eleusinia Valentiniana fecerunt,
lenocinio sancta, silentio magna, sola taciturnitate caelestia.
si bona fide quaeras, concreto uultu, suspenso supercilio
\'altum est\' aiunt. si subtiliter temptes, per ambiguitates
bilingues communem fidem adfirmant. si scire te subostendas,
negant quicquid agnoscunt; si cominus certes, fatua simplicitate
suam caedem dispergunt. ne discipulis quidem propriis
ante committunt, quam suos fecerint. habent artificium, quo
prius persuadeant quam edoceant. ueritas autem docendo
persuadet, non suadendo docet

Ideoque simplices notamur apud illos, ut hoc tantum,
non etiam sapientes; quasi statim deficere cogatur a simplicitate
sapientia, domino utramque iungente: estote prudentes
ut serpentes et simplices ut columbae. aut si nos propterea
insipientes, quia simplices, num ergo et illi propterea
non simplices, quia sapientes? nocentissimi autem qui non
- simplices, sicut stultissimi qui non sapientes. et tamen malim
meam partem meliori sumi uitio, si forte: praestat minus
sapere quam peius, errare quam fallere. porro facies dei
spectatur in simplicitate quaerendi, ut docet ipsa Sophia,
non quidem Valentini, sed Solomonis. deinde infantes [*] [*]

testimonium Christi *** [sanguine litauerunt. pueros uocem qui
crucem clamant? nec pueri erant nec infantes, id est simplices
non erant.] repuerescere nos et apostolus iubens secundum
dominum, ut malitia infantes per simplicitatem ita demum
sapientes sensibus simu(s, seme)l dedit sapientiae ordinem de
simplicitate manandi. in summa: columba demonstrare Christum
solita est, serpens uero temptare; illa est a primordio diuinae
pacis praeco, ille a primordio diuinae imaginis praedo. ita
facilius simplicitas sola deum et agnoscere poterit et ostendere
prudentia sola. [concutere potius et prodere].

Abscondat itaque se serpens, quantum potest, totamque
prudentiam in latebrarum ambagibus torqueat; alte habitet,
in caeca detrudat per amfractus seriem suam; (si) euoluat,
tortuose procedat nec semel totus, lucifuga bestia. nostrae
columbae etiam domus simplex, in editis semper et apertis
et ad lucem. amat figura spiritus sancti orientem, Christi
figuram. nihil ueritas erubescit nisi solummodo abscondi;
quia nec pudebit ullum aures ei dedere, eum deum recognoscere,
quem iam illi natura commisit, quem cotidie in operibus
omnibus sentit, hoc solo minus notum, quod unicum non [*] [*] [*]

putauit, quod in numero nominauit, quod in aliis adorauit.
alioquin a turba eorum et aliam frequentiam suadere, a
domestico principatu ad incognitum transmouere, a manifesto
ad occultum retorquere de limine fidem offendere est. iam si
et in totam fabulam initietur, nonne tale aliquid (recor)dabitur
se in infantia inter somni difficultates a nutricula audisse.
Lamiae turres et pectines Solis? sed qui ex aliqua conscientia
uenerit fidei, si statim inueniat tot nomina Aeonum, tot
coniugia, tot genimina, tot exitus, tot euentus felicitates
infelicitates dispersae atque concisae diuinitatis, dubitabitne
ibidem pronuntiare has esse fabulas et genealogias indeterminatas,
quas apostoli spiritus, his iam tunc pullulantibus
seminibus haereticis, damnare praeuenit? merito itaque non
simplices, merito tantummodo prudentes, qui talia neque facile
producunt neque exerte defendunt, sed nec omnes quos edocent
perdocent; utique astute, ut pudenda; ceterum inhumane,
si honesta. et tamen simplices nos omnia scimus. denique
hunc primum cuneum congressionis armabimus detectorem
et designatorem totius conscientiae illorum, primamque hanc
uictoriam auspicamur, quia quod tanto impendio absconditur,
etiam solummodo demonstrare destruere est.