Adversus Marcionem (1.6-1.10)

Sic adhuc uidemur disputare, quasi Marcion duos pares
constituat. nam dum defendimus deum, summum magnum,
unicum credi oportere, excludentes ab eo parilitatem, tamquam
de duobus paribus de his retractauimus, nihilominus
tamen docendo pares esse non posse secundum summi magni
formam satis confirmauimus duos esse non posse, alioquin
certi Marcionem dispares deos constituere, alterum iudicem,
ferum, bellipotentem, alterum mitem, placidum et tantummodo
bonum atque optimum. dispiciamus aeque et hanc
partem, an diuersitas saltim duos capiat, si parilitas capere
non potuit. porro et hic eadem regula summi magni patrocinabitur
nobis, utpote quae totum statum uindicet diuinitatis.
conueniens enim et quodammodo iniecta manu detinens aduersarii
sensum non negantis creatorem deum, iustissime praescribo
illi diuersitati locum non esse inter eos, quos ex aequo [*]

Temptabis ad haec de nomine dei concutere retractatum ;
ut passiuo et in alios quoque permisso, quia scriptum sit: !
deus deorum stetit in ecclesia deorum, in medio
autem deos diiudicabit, et: ego dixi, uos dii estis.
nec tamen idcirco eis competat possessio summi magni, quia
dii cognominentur; ita nec creatori. respondebo et stulto, qui
nec hoc recogitauerit, ne tantundem et in deum Marcionis
possit retorqueri, ut et illum deum dictum nec ideo tamen
summum magnum probatum, sicut nec angeli aut homines
creatoris. si communio nominum condicionibus praeiudicat,
quanti nequam serui regum nominibus insultant, Alexandri et
Darii et Olofernae? nec tamen ideo regibus id quod sunt
detrahetur. nam et ipsa idola gentium dei uulgo, sed deus
nemo ea re, qua deus dicitur. ita ego non nomini dei nec [*] [*]

Primo, supercilio stuporem suum aedificant Marcionitae,
quod nouum deum proferant, quasi nos ueteris dei pudeat.
inflantur et pueri nouis calceis, sed a uetere paedagogo calceati
mox uanam gloriam uapulabunt. nouum igitur audiens
deum, in uetere mundo et in uetere aeuo et sub uetere deo
ignotum inauditum, quem, tantis retro saeculis neminem et
ipsa ignorantia antiquum, quidam Iesus Christus, et ille in
ueteribus nominibus nouus, reuelauerit, nec alius antehac.
gratias ago huic gloriae eorum, maximo adiutorio eius hinc iam
haeresim probaturus, nouae scilicet diuinitatis professionem.
haec erit nouitas, quae etiam ethnicis deos peperit nouo,
semper ac nouo titulo consecrationis cuiusque. quis deus
nouus nisi falsus? ne Saturnum quidem tanta hodie antiquitas
deum probabit, quia et illum nouitas aliquando produxerit..
cum primum consecrauit. atenim uiua et germana diuinitas
nec de nouitate nec de uetustate, sed de sua ueritate cense-!i
tur. non habet tempus aeternitas. omne enim tempus ipsa,
est. quod facit, pati non potest. caret aetate quod non licet\'
nasci. deus si est uetus, non erit, si est nouus, non fuit.,
nouitas initium testificatur, uetustas finem comminatur. deus
autem tam alienus ab initio et fine est quam a tempore,
arbitro et metatore initii et finis.I

Scio quidem, quo sensu nouum deum iactitent, agnitione
utique. sed ipsam nouitatem cognitionis percutientem\',
rudes animas ipsamque naturalem nouitatis gratiositatem uolui
repercutere, et hinc iam de ignoto deo prouocare. utique enim
quem agnitione nouum opponunt, ignotum ante agnitionem
demonstrant. age igitur, ad lineas rursum et in gradum! per-I
suade deum ignotum esse potuisse. inuenio plane ignotis deis [*] [*]

siquidem
a primordio rerum conditor harum cum ipsis pariter
compertus est, ipsis ad hoc prolatis, ut deus cognosceretur. I [*] [*] [*]