Ad Nationes Libri Duo (1.3)

Vos igitur, alias

diligentissimi ac pertinacissimi discussores
scelerum longe minorum, cum talibus tam horrendis et
omnem impietatem supergressis eam diligentiam deseratis [*]
neque confessionem recipiendo, iudicantibus semper llaborandam,
neque exquisitionem digerendo, damnatoribus semper
consulendam, iam apparet omne in nos crimen non alicuius
sceleris, sed nominis dirigi. adeo, si de criminum ueritate
constaret, ipsa criminum nomina damnatis accommodarentur,
ut ita pronunltiaretur in nos: illum homicidam uel incestum
uel quodcunque iacltamur duci suffigi ad bestias dari placet.
porro sententiae uestrae nihil nisi Christianum confessum
notant. nullum criminis nomen exstat, nisi nominis crimen
est. haec etenim est reuera ratio totius odii aduersus nos.
nomen in causa est, quod quaedam occulta uis per uestram
ignolrantiam oppugnat, ut nolitis scire pro certo quod uos pro
certo nescire certi estis, et ideo nec creditis quae non probantur,
et ne reprobentur facile, non uultis inquirere, ut
nomen inimicum sub praesumptione criminum puniatur. adeo
ut de nomine inimico recedatur, ideo negare compellimur,
dehinc negantes liberamur, tota impuniltate praeteritorum, iam
non cruenti neque incesti, quia nomen illud amisimus. sed
dum haec ratio suo loco ostenditur, uos quam insequilmini ad
expugnationem nominis, edite: quod nominis crimen, quae
offensa, quae culpa? praescribitur enim uobis non posse crimina
obicere quae neque institutum dirigit neque probatio adsignat
neque sententia elnumerat. quod praesidi offeratur, quod de
reo inquiratur, quod respondetur uel negatur, quod de consilio
recitatur, id reum agnosco. itaque de nominis merito si qui
reatus est nominum, si qua accusatio uocabulorum, ego arbitror
nullam esse uocabulo aut nomini querellam, nisi cum
quid aut barbarum sonat aut infaustum sapit uel inpudicum
uel aliter quam enuntiantem deceat aut audientem delectet. [*] haec uocalbulorum aut nominum crimina, sicuti uerborum atque
sermonum barbalrismus est uitium et soloecismus et insulsior
figura. Christianum uero nomen, quantum significatio
est, de unctione interpretatur. etiam cum corrupte a uobis
Chrestiani pronuntiamur (nam ne nolminis quidem ipsius liquido
certi estis), sic quoque de suauitate uel boniltate modulatum
est. detinetis igitur in hominibus innoxiis etiam nomen innoxium
nostrum, non incommodum linguae, non auribus asperum,
non homini malum, non patriae infestum, sed et Graecum
cum aliis, et sonorum et interpretatione iucundum. et
utique non gladio aut cruce aut bestiis punienda sunt nomina.