De Spiritu Sancto Libri Duo (1.6)

VI. DUM FACIES PATRIS FILIUS DICITUR, PATRI AEQVAEUUB AGNOSCITUR.

Suscipe de sacris uoluminibus trinitatem: in principio fecit
deus caelum et terram et spiritus dei ferebatur super
aquas. pater auctor, aequaeuum principium filius, superfusus
aquis spiritus sanctus. super aquas itaque dominantis eminentia
ferebatur iam tum, credo, baptismi munera praefigurans.
in faciendo quoque homine se non unius, sed trium personarum
opus esse demonstrat trina repetitio deitatis. ita enim
legimus: et dixit deus: faciamus hominem ad imaginem
et similitudinem nostram. aduerte sententiam in propositione
simplicem, in responsione multiplicem. et dixit deus:
faciamus hominem. quid est aliud, nisi quia substantia unitatis
loquitur et potentia trinitatis operatur? perspice, quomodo
trina uice nomen dei in creatione hominis nuncupatur. [*] [*]

sic enim habemus in Genesi: et dixit deus: faciamus hominem,
et iterum: creauit deus hominem, et tertio: benedixit
ei deus. dixit deus, fecit deus, benedixit deus. propter
tres personas ter iteratur una diuinitas. quo loco euidenter
mysterium etiam unitatis intellege. ecce imago dei et similitudo
unicuique homini a tribus datur et tamen una esse dinoscitur.
dixit deus: faciamus. diligenter adtende, dum unus.
dicit et non unus facit dumque iterum singulari plurale permiscet
nec dicit: ad imagines et similitudines nostras, uel certe:
ad imaginem et similitudinem meam, unitatem singularitate,
trinitatem pluralitate commendat. itaque in eo, quod dicit:
faciamus ad nostram, personarum numerus explicatur, in eo
uero, quod singulariter ait: ad imaginem et similitudinem, in
unam substantiam deitas indiuisa colligitur.

Cum Abrahae in ostio tabernaculi apparuisset deus et ex
uno tres eius se oculis mirabiliter obtulissent, in tribus unum
conscius maiestatis adorauit. in psalmis quoque absolute personis
suis unitas designatur: ne proicias me, inquit, a facie
tua et spiritum sanctum tuum ne auferas a me. ecce
propheta patri supplicans non minus spiritus sancti quam
patris et filii expauescit offensam. ne proicias, inquit, me a
facie tua. filius sicut imago patris, ita et facies patris accipitur.
et ideo legimus: Philippe, qui uidet me, uidet et
patrem, item: quo ibo a spiritu tuo et quo a facie tua
fugiam? aduerte, infide, perfectae confessionis mysterium trinitatis.
propheta ad patrem loquitur, faciem patris filium [*] [*]

fitetur nec non diffusum per omnia spiritum sanctum protestatur.
de filio autem etiam ad Moysen loquitur dominus:
facies mea praecedet te. quod nomen, id est facies et ad
unitatis substantiam et ad coaeternitatem pertinet maiestatis.
quod autem minorem putant esse, quia natus est, quid est
deum de deo natum esse, nisi ex deo naturaliter extitisse?
sed dicis: si ex illo est, iunior illo est. ecce brachium ex corpore
et facies de capite suo nascitur, nec tamen faciem iuniorem
capite suo uel brachium corpore suo constat esse posterius. si
ergo ullum caput antiquius umquam fuit facie sua, tunc adserere
praesume antiquiorem esse patrem ab imagine sua, quae
in Christi perfecta similitudine et aequalitate consistit. ita ergo
nescit filius uel potestate uel tempore a patre discerni, sicut
facies a capite separari uel capite suo nequaquam potest iunior
inueniri.