De Statu Animae (1.5)

V. QVOD INCORPOREVM CORPOREO ET INLOCALE LOCALI DIGNITATE PRAEPONITVR.

Omne autem incorporeum corporeo et inlocale locali et
insecabile secabili et uiuens non uiuenti in naturae dignitate
praeponitur. enimuero creator omnipotentissimus idemque [*]

benignissimus substantiam omni corpore potiorem sibique
similem si non creauit, quam I creari debuisse iam constitit,
aut noluit aut certe non potuit. si noluit et non potuit,
omnipotentia caruit. si potuit et noluit, quod etiam cogitatu
est nefas, inuidit. non autem potest uel omnipotentia non
posse uel bonitas inuidere. creare ergo incorporeum et potuit
et uoluit, igitur et creauit. nisi forte dicas fieri non debuisse,,
quod ille potuit uelle, qui non potuit uelle, nisi quod debuit
facere. quid mihi nunc creatum non esse contendas, quod
creari debuisse non dubitas? creari certe debuisse, quia cum
creator incorporeus maximum bonum sit, et creatum incorporeum
magnum bonum sit, et creatum corpus, quod nisi
creatum non est, aliquod bonum sit, a summo deo qui est
maximum bonum, sicut creatum est corpus aliquod bonum, ita
creari debuit incorporeum magnum bonum, quia non conueniret
omnipotenti bono, qui fecit omnia bona ualde, perfectionem
plenitudinis rerum uel in minimis truncam facere, non
dicam potissima non creare. sed fortassis adstruetur aut
incorpoream creaturam bonum non esse aut bonum creari non
oportuisse aut quod Oportuerit fieri nequiuisse. sed summum
bonum incorporeus creator, magnum bonum incorporea [*] [*]
creatura: oportuit igitur a summo bono fieri magnum bonum, et
potuit omnipotens facere, quod debuit bonus uelle. creauit
ergo incorpoream substantiam, qui non facere non potuit
quod fieri debuit, nisi forte dicatur aliquid debuisse fieri,
quod ille non fecerit: consequens ergo erit aliquid illum
fecisse, quod non debuerit.

Sed dices mihi: si aliquod incorporeum creatum est,
aequiperat ergo creatorem. de uero homine, hoc est
de hominis anima quaerimus. non est haec aequalis deo, sed
similis: similis utique quantum incorporea incorporeo, inferior
quantum creata creatori, similis quantum intellectualis lux
luci intellegibili: quantum mutabilis creatura inmutabili creatori
dissimilis. aliud namque est ueritas, aliud imago ueritatis.
sed sicut rei corporeae nulla imago esse potest nisi corpus,
ita nequaquam imago incorporei inuenitur in corpore. nam
illic ubi de creatione hominis Moyses loquitur, sic ait: et
dixit deus: faciamus hominem ad imaginem et
similitudinem nostram. et fecit hominem ad imaginem
et similitudinem suam. ad imaginem dei
creauit eum, masculum et feminam. diuinae istud.
auctoritatis oraculum nec eloquio eludi potest nec argumento
falli nec uirtute uinci nec arte uitiari. si imago dei est
humana anima, incorporei uidelicet imago est, si incorporei
imago est, incorporea utique ipsa est. at si incorporea non [*] [*]

est, incorporei prorsus imago non est. sed incorporei imago
est, incorporea igitur est: nam quia creata est, non est deus,
quia imago dei est, non est corpus.