De Locis Santis (8-11)

VIII. DE SITV CHEBRON ET MONVMENTIS PATRVM.

Chebron autem in campi latitudine sita et ab Helia, [hoc
est Ierusalem,] XXII milibus separata, uno ad orientem stadio
speluncam duplicem in ualle habet, ubi sepulchra patriarcharum
quadrato muro circumdantur, capitibus uersis ad aquilonem,
et haec singula singulis tecta lapidibus instar basilicae dolatis,
trium patriarcharum candidis, Adam obscurioris et uilioris [*] [*]

operis, qui haud longe ab illis ad borealem extremamque
muri illius partem pausat. Trium quoque feminarum uiliores
et minores memoriae cernuntur.

Mambre collis mille passibus a monumentis his ad boream,
herbosus ualde et floridus, campestrem habens in uertice planitiem,
in cuius aquilonali parte quercus Abrahae, duorum
hominum altitudinis truncus, ecclesia circumdata est.

Egredientibus Chebron ad aquilonem in sinistra parte uiae
occurrit mons pinosus paruus, tribus milibus passuum a
Chebron, unde Hierosolimam pinea ligna feruntur in camelis;
nam in omni Iudaea plaustra uel currus raro fiunt.

VIIII. DE HIERICHO ET LOCIS EIVSDEM.

Hiericho ab Helia orientem uersus XVIII milia pedes
abest, qua tertio ad solum destructa sola domus Raab ob
signum fidei remanet; eius enim adhuc parietes sine culmine
durant; locus urbis segetes et uineta recipit. Inter hanc et
Iordanem, quinque uel sex ab ea milibus separatum, grandia
palmeta campulis interpositis et inhabitatoribus Cananaeis.

Duodecim lapides, quos Iosue de Iordane tolli praeceperat,
in ecclesia Galgalis facta altrinsecus iuxta parietes eiusdem
iacent, uix singuli nunc duobus uiris eleuabiles, quorum unus
nescio quo casu fractus, sed ferro medicante reconiunctus est.

Est iuxta Hiericho fons uber ad potum. pinguis ad rigandum,
qui quondam sterilis ad generandum, parum salubris ad [*] [*]

potandum, per Heliseum prophetam, dum uas salis in eum mitteret,
sanatus est. Denique campus eum circumiacet LXX stadiorum
in longitudinem, XX in latitudinem patens, in quo mirabilis
hortorum gratia, uaria palmarum genera, praestantissimi apium
fetus. Illic opobalsamum gignitur, quod ideo cum adiectione
significamus, quia agricolae cortice tenus uirgulas acutis lapidibus
incidunt eas, in quibus balsama generantur, ut per illas
cauernas paulatim destillans humor se colligat lacrimis pulchre
rorantibus; cauerna autem graeco nomine ope dicitur. Illic
cyprum, illic myrobalanum nasci ferunt. Aqua ut cetera fontium,
illic tamen praestantius, aestate frigida, hieme tepens,
aer mollior, ut summa hieme lineis utantur exuuiis indumentorum.
Urbs ipsa condita in campo, cui supereminet mons
diffusior et nudus gignentium; aegrum enim et ieiunum solum
et ideo desertum ab incolis. Hic a Scythopolis urbis terra
usque ad regionem Sodomitanam et Asfaltios fines locus diffusus
habetur. Aduersus huic mons supra Iordanem ab urbe Iuliade
usque ad Zoaros Arabiae Petraeae conterminos extentus, ubi
etiam mons est Ferreus nuncupatus. Inter hos duos montes
campus iacet, quem ueteres latine Magnum appellauere, hebraice
autem Aulon, cuius longitudo XXX et CCtorum stadiorum.
latitudo CXX, exordium a uico Gennauari, finis usque ad [*] [*]
Asfaltium lacum. Iordanis eum medium intersecat uiridantibus
ripis fluminis alluuione, siquidem supra ripas eiusdem fructus
arborum uberior est, alias longe exilior; arida sunt enim omnia
praeter oras fluminis.

X. DE IORDANE ET MARE GALILAEAE.

Ipsius autem Iordanis exordium uulgo putatur in prouincia
Foenice ad radices montis Libani, ubi Panium, id est Caesarea
Philippi, sita est, unde et idem Panium, hoc est speleum,
per quod sese adtollit Iordanis, a rege Agrippa decore admirabili
extructum uenustatumque accipimus. Est autem in Traconitide
terra fons rotae qualitatem exprimens, unde et Fialae
nomen accepit, XV a Caesarea milibus passuum secretus, ita
iugiter plenus aquarum [habundantia], ut neque superfluant
neque umquam minuantur. In hunc Philippus tetrarches eiusdem
regionis paleas misit, quas in Panio fluuius ebulliuit.
Unde liquet in Fiala principium esse Iordanis, sed post subterraneos
meatus in Panio coepisse fluentum, qui mox lacum
ingressus paludes eius intersecat. Inde quoque cursus suos
dirigens XV milia passuum sine ulla interfusione progreditur
usque ad urbem, cui Iulias nomen. Postea lacum Genesar
medio transit fluento, unde plurima circumuagatus Asfaltium,
hoc est mare mortuum, ingressus laudabiles perdit aquas; est [*] [*]

enim coloris albidi sicut lac et ob hoc in mari mortuo longo
tramite discernitur. Est autem Genesar, id est mare Galilaeae,
magnis siluis circumdatum, in longitudine habens CXL stadia,
in latitudine XL. Aqua dulcis et ad potandum habilis, siquidem
nec palustris uliginis crassum aliquid aut turbidum recipit,
quia arenoso undique litore circumuenitur; sed- et amoenis
circumdatur oppidis, ab oriente Iuliade et Hippo, ab occidente
Tiberiade aquis calidis salubri; genera quoque piscium gustu
et specie quam in alio lacu praestantiora.

XI. DE NATVRA MARIS MORTVI.

Mare uero mortuum longitudine stadiis DLXXX usque ad
Zoaros Arabiae, latitudine CL usque ad uicina Sodomorum
protenditur; nam et de puteis quondam salis post Sodomae
et Gomorrae et ciuitatum finitimarum combustionem inundasse
certissimum est. Apparet uero procul de specula montis Oliueti
cernentibus, quod fluctuum conlisione commotum salsissimum
eicit sal, et hoc sole siccatum accipitur multis utique nationibus
profuturum. Aliter uero in quodam Siculo monte sal
fieri dicitur, ubi lapides de terra euulsi uerum salsissimum
sal et cunctis usibus aptissimum praebeant, quod esse sal
terrae dicitur. Mortuum autem appellatur mare, quod nihil
recipiat generum uiuentium, neque pisces neque adsuetas aquis [*] [*]

aues, tauri camelique fluitent. Denique si Iordanis auctus
imbribus pisces illuc influentes rapuerit, statim moriuntur et
pinguibus aquis supernatant. Lucernam accensam ferunt supernatare
sine ulla conuersione, extincto demergi lumine, et quauis
demersum arte, quod uiuat, difficile haerere in profundo,
omniaque uiuentia demersa, licet et uehementer inlisa, statim
resilire.

Denique Vespasianum praecepisse natandi ignaros reuinctis
manibus in profundum deici eosque omnes ilico supernatasse.
Aqua ipsa sterilis et amara ceterisque aquis obscurior et quasi
adustae praeferens similitudinem. Vagari super aquas bituminis
glebas certum est atro liquore, quae scaphis adpropinquantes
colligunt. Haerere sibi bitumen et nequaquam ferro praecidi
fertur, sanguini tantum mulierum menstruo uel urinae cedere,
utilis autem ad compagem nauium uel corporibus hominum
medendis. Seruat adhuc regio speciem poenae; nascuntur enim
poma pulcherrima, quae edendi cupiditatem spectantibus generent;
si carpas, fatescunt ac resoluuntur in cinerem fumumque
excitant, quasi adhuc ardeant. Sane in diebus aestatis inmodicus
per spatia campi exaestuat uapor, unde et coalescente [*] [*]

uitio nimiae siccitatis atque humi arido corruptior aer miserandas
incolis conficit aegritudines.