De Locis Santis (4-6)

IIII. DE SVDARIO CAPITIS DOMINI ET DE ALIO MAIORE LINTEO A SANCTA MARIA CONFECTO.

Sudarium capitis Domini post resurrectionem eius mox
christianissimus quidam Iudaeus furatus usque ad obitum [*] [*]

diuitiis sibi affluentibus habuit. Qui moriturus interrogat filios.
qui Domini sudarium, qui ceteras patris uelit accipere diuitias.
Maior thesauros rerum, minor elegit sudarium, et mox illi
decrescunt usque ad paupertatem, fratri autem cum fide
crescunt et opes. Usque ad quintam ergo generationem fideles
tenuere. Hinc ad impios perueniens diuitias tantum auxit ut
Iudaeis, et hoc multo tempore, donec post longa litigia, quibus
christiani Iudaei se Christi, infideles uero se patrum suorum
adfirmabant heredes, Mauuias Sarracenorum rex, qui nostra
aetate fuit, iudex postulatur. Qui accensa grandi pyra Christum
iudicem precatur, qui hoc pro suorum salute super caput
habere dignaretur. Missum ergo in igne sudarium ueloci raptu
aufugiens euolat et in summo aere diutissime quasi ludendo
uolucritans, ad ultimum cunctis utrimque intuentibus se leuiter
in cuiusdam de christianis sinu deposuit. Quod mane mox
totus populus summa ueneratione salutabat et osculabatur:
habebat autem longitudinis octo pedes.

Aliud quoque aliquanto maius linteum in ecclesia ueneratur.
quod fertur a sancta Maria contextum, XII apostolorum et
ipsius Domini continens imagines, uno latere rubro et altero
uiridi.

V. DE LOCIS CIRCA HIERVSALEM ET ECCLESIA IN VALLE IOSAPHAT.

Circa Hierosolimam aspera ac montuosa cernuntur loca.
Hinc quoque septemtrionem uersus usque ad Arimathiam terra [*]

petrosa et aspera per interualla monstratur, ualles quoque
spinosae usque ad Thamnicam regionem patentes. Ad Caesaream
uero Palaestinae ab Helia quamuis aliqua repperiantur angusta
et breuia aspera loca, praecipue tamen planities camporum
interpositis oliuetis. Distant autem LXXV milibus passuum.
Longitudo uero terrae repromissionis a Dan usque Bersabee
tenditur spatio CLXV milium, ab Ioppe usque Bethleem
XLVI milibus.

Iuxta murum templi uel Hierusalem ab oriente Gehennon
occurrit, quae est uallis Iosaphat a septemtrionali plaga in
austrum porrecta, per quam torrens Cedron, si quando pluuiarum
aquam reccipit, decurrit. Haec uallis et parua campi
planities inrigua et nemorosa plenaque deliciis locum in se
quondam Baalim sacrum habuit. In hac turris est regis
Iosaphat, sepulchrum eius continens, cuius ad dexteram de
rupe montis Oliueti excisa et separata domus duo cauata habet
sepulchra, hoc est Symeonis senis et Ioseph sanctae Mariae
sponsi. In eadem ualle sanctae Mariae rotunda est ecclesia,
lapideo tabulato discreta, cuius in superioribus quattuor altaria,
in inferioribus unum habetur in orientali plaga, et ad eius
dexteram monumentum uacuum, in quo sancta Maria aliquandiu
pausasse dicitur, sed a quo uel quando sit ablata, nescitur.
Hanc intrantes uident ad dexteram insertam parieti petram, in [*] [*]

qua Dominus nocte, qua tradebatur, orauit, uestigiis genuum
quasi cera molli inpressis.

VI. DE MONTE OLIVETI ET LOCIS SANCTIS IN EO.

Mons oliuarum mille ab Hierusalem discretus passibus altitudine
montis Sion par est, sed latitudine et longitudine
praestat, exceptis uitibus et oliuis rarae ferax arboris, frumenti
quoque et ordei fertilis; neque enim brucosa, sed herbosa et
florida soli illius est qualitas. In cuius summo uertice, ubi
Dominus ad caelos ascendit, ecclesia rotunda grandis ternas
per circuitum cameratas habet porticus desuper tectas; interior
namque domus propter dominici corporis meatum camerari et
tegi non potuit; altare ad orientem habens angusto culmine
protectum, in cuius medio ultima Domini uestigia caelo desuper
patente, ubi ascendit, uisuntur. Quae cum cotidie a credentibus
terra tollatur, nihilominus manet eandemque adhuc sui
speciem ueluti inpressis signata uestigiis seruat. Haec circa
aerea rota iacet usque ad ceruicem alta, ab occasu habens
introitum, pendente desuper in trocleis magna lampade totaque
die et nocte lucente. In occidentali eiusdem ecclesiae parte
fenestrae octo totidemque e regione lampades in funibus pendentes
usque Hierosolimam per uitrum fulgent, quarum lux
corda intuentium cum quadam alacritate et conpunctione pauefacere
dicitur. In die ascensionis dominicae per annos singulos
missa peracta ualidi flaminis procella desursum uenire consueuit
et omnes, qui in ecclesia adfuerint, terrae prosternere. Tot ibi [*] [*]

nocte illa lucernae ardent, ut non inlustrari tantum, sed et
ardere mons et supposita loca uideantur. Et huius quoque
basilicae figuram prae oculis depingere placuit.

Figura basilicae.

Monumentum Lazari ecclesia ibidem extructa demonstrat
et monasterium grande in campo quodam Bethaniae magna
oliuarum silua circumdato. Est autem Bethania quindecim
stadiis ab Hierusalem. Tertia quoque montis eiusdem ad australem
Bethaniae partem ecclesia est, ubi Dominus ante passionem
discipulis suis de die iudicii loquitur.