De Locis Santis (11-15)

XI. DE NATVRA MARIS MORTVI.

Mare uero mortuum longitudine stadiis DLXXX usque ad
Zoaros Arabiae, latitudine CL usque ad uicina Sodomorum
protenditur; nam et de puteis quondam salis post Sodomae
et Gomorrae et ciuitatum finitimarum combustionem inundasse
certissimum est. Apparet uero procul de specula montis Oliueti
cernentibus, quod fluctuum conlisione commotum salsissimum
eicit sal, et hoc sole siccatum accipitur multis utique nationibus
profuturum. Aliter uero in quodam Siculo monte sal
fieri dicitur, ubi lapides de terra euulsi uerum salsissimum
sal et cunctis usibus aptissimum praebeant, quod esse sal
terrae dicitur. Mortuum autem appellatur mare, quod nihil
recipiat generum uiuentium, neque pisces neque adsuetas aquis [*] [*]

aues, tauri camelique fluitent. Denique si Iordanis auctus
imbribus pisces illuc influentes rapuerit, statim moriuntur et
pinguibus aquis supernatant. Lucernam accensam ferunt supernatare
sine ulla conuersione, extincto demergi lumine, et quauis
demersum arte, quod uiuat, difficile haerere in profundo,
omniaque uiuentia demersa, licet et uehementer inlisa, statim
resilire.

Denique Vespasianum praecepisse natandi ignaros reuinctis
manibus in profundum deici eosque omnes ilico supernatasse.
Aqua ipsa sterilis et amara ceterisque aquis obscurior et quasi
adustae praeferens similitudinem. Vagari super aquas bituminis
glebas certum est atro liquore, quae scaphis adpropinquantes
colligunt. Haerere sibi bitumen et nequaquam ferro praecidi
fertur, sanguini tantum mulierum menstruo uel urinae cedere,
utilis autem ad compagem nauium uel corporibus hominum
medendis. Seruat adhuc regio speciem poenae; nascuntur enim
poma pulcherrima, quae edendi cupiditatem spectantibus generent;
si carpas, fatescunt ac resoluuntur in cinerem fumumque
excitant, quasi adhuc ardeant. Sane in diebus aestatis inmodicus
per spatia campi exaestuat uapor, unde et coalescente [*] [*]

uitio nimiae siccitatis atque humi arido corruptior aer miserandas
incolis conficit aegritudines.

XII. DE LOCO, IN QVO DOMINVS BAPTIZATVS EST.

In loco ergo, in quo Dominus baptizatus est, crux lignea
stat usque ad collum alta, quae aliquotiens aqua transcendente
absconditur. A quo loco ripa ulterior, id est orientalis, in iactu
fundae est, citerior uero ripa in supercilio monticuli grande
monasterium gestat beati baptistae Iohannis ecclesia clarum,
de quo per pontem arcubus suffultum solent descendere ad
illam crucem et orare. In extrema fluminis parte quadrata
ecclesia quattuor lapideis cancris superposita est, coctili creta
desuper tecta, ubi Domini uestimenta, cum baptizaretur, seruata
esse dicuntur. Hanc non homines intrare, sed undae cingere ac
penetrare solent. Ab eo loco, quo de faucibus maris Galilaeae
Iordanis exit, usque ubi mare mortuum intrat, VIII dierum
iter.

XIII. DE LOCVSTIS ET MELLE SILVESTRI ET FONTE IOHANNIS.

Minimum genus locustarum fuisse, quo pastus est baptista
Iohannes, usque hodie apparet; quae corpusculis in modum
digiti manus exilibus et breuibus in herbis facile captae
coctaeque in oleo pauperem praebent uictum. In eodem deserto
sunt arbores, folia lata et rotunda lactei coloris et melliti
saporis habentes, quae natura fragilia manibus confricantur et [*] [*]

eduntur. Hoc esse mel siluestre dicitur. Ibidem et fons sancti
baptistae Iohannis ostenditur lucida aqua, lapideo protectus
tecto, calce perlito.

XIIII. DE FONTE IACOB IVXTA SICHEM.

Prope ciuitatem Sichem, quae nunc Neapolis dicitur, ecclesia
quadrifida est, hoc est in crucis modum facta, in cuius
medio fons Iacob XL cubitis altus, a latere ipso usque ad
summum digitorum extentus, de quo Dominus aquas a Samaritana
muliere petere dignatus est.

XV. DE TIBERIADE ET CAPHARNAVM ET NAZARETH ET LOCIS IBIDEM SANCTIS.

Locus ille, in quo Dominus panes benedixit et pisces, citra
mare Galilaeae ad aquilonem ciuitatis Tiberiadis, campus
herbosus et planus nunquam ex illo tempore aratus, nulla
suscipiens aedificia, fontem tantum, ex quo tunc illi biberunt,
ostendens. Qui ergo ab Helia Capharnaum pergunt, per Tiberiadem
iter habent, deinde secus mare Galilaeae et locum
benedictionis panum, a quo non longe Capharnaum in finibus
Zabulon et Neptalim, quae murum non habens angusto inter
montem et stagnum situ per maritimam oram orientem uersus
longo tramite protenditur, montem ab aquilone, lacum ab
austro habens.

Nazareth muros non habet, sed magna aedificia duasque
grandes ecclesias: una in medio ciuitatis supra duos fundata
cancros, ubi quondam fuerat domus, in qua Dominus nutritus [*] [*]

est infans. Haec autem ecclesia duobus, ut dictum est, tumulis
et interpositis arcubus suffulta habet inferius inter eosdem
tumulos fontem lucidissimum, unde ciues omnes aquas in
uasculis per trocleas in ecclesiam extrahunt. Altera uero est
ecclesia, ubi domus erat, in qua angelus ad Mariam uenit.