Sermo de Rusticiano subdiacono (1-5)

Adhuc maerens et dolens, fratres, sisto me sanctitati uestrae;
nec enim praeteriti casus - dicam mei dicam uestri? — dolorem potui
digerere. ter conatus sum uerbum, unde debitor sum, uobis subministrare:
totiens et meae et uestrae lacrimae conantis uocem
suppresserunt nec potui melius curas quibus premebar quam
ubertate lacrimarum explicare. quid ergo fiet? numquamne meo,
numquam uestro luctui limes statuetur? quotiens me uidebitis
intrantem, non cessabitis pectora tundere et gemitus dare? quotiens
uos congregatos uidero, in lacrimas ibo et suspiria? tempus
lugendi et mihi et uobis circumscripserunt eloquia diuina nec
dolui cum uos lacrimantes uidi — et ad Lazari recordationem
fleuit dominus Iesus Christus et qui eum flentem uidebant Iudaei
dixerunt: ecce quomodo diligebat eum! —, immo potius
si quid in lacrimis iucundum, si quid gratum esse potest, illud
e uestris collegi. dicebam enim intra me: \'ecce quomodo diligebant
eum!) qui patrem tanto affectu prosequebantur, eundem
dabunt et filio qui eorum pater factus est. heredem oneris facient
heredem amoris; qui succedit honori, succedet et caritati. bonum
ingredienti omen est antiquae in pastorem dilectionis in ouibus signa
uidere. fiet amoris translatio in eum cui facta est curarum collatio,
nec mutato pastore cessabunt eum diligere qui debet oues pascere,
cuius uocem audient et qui deo teste conscientia teste paratus
est cum adiutorio domini pro ouicularum minima animam suam
impendere et superimpendere.

Si quae ratio dolendi, si flendi, tota mea est, non uestra,
non eius cuius tangimur desiderio. solutus est ille, uinctus ego;
stadium emensus, curro; in patria est, unde peregrinor; curas
quas deposuit in sinu meo reposuit; clauum bene tenuit, de me
quid fiet nescio; appulit, fluctuo; e litore uidet iratum pelagus,
furentes procellas, exclamo in mediis fluctibus: salua nos, [*] [*]

Ceterum, dilectissimi, dum de pastore erepto lugemus,
nascitur de perdito fratre dolendi occasio. praecisum est a nobis
membrum, pars nostri facta est pars Donati, transiit miles domini
ad castra Philistinorum et de uase honoris factum est uas
dedecoris. intellegitis quid dico. miser ille Rusticianus Mutigensis
diaconus sacramentum quod ecclesiae debebat abiecit et ordinem
suum infideli participatione polluit. quid non feci, quos non
adhibui conatus, ut in praecipitium ruentem in plano collocarem
et eximerem periculo, qui periculum amabat in quo periit! is
prima et urgens fuit cura mea qui nunc est dolor meus. nolebam
mihi subtrahi in ipso oneris mei exordio quem a satis longo
tempore uidebam tamquam fulgur de caelo cadentem. et licet
ipse exigentibus peccatis suis a domino deseri meruerit, doleo
tamen quod de eo ad dominum meum dicere non possum: \'ecce
me cum pueris quos dedisti mihi.\'

Uobis omnibus notum scio et tam bene scio, quia scio
uestrorum multis moras quas hic trahebat displicuisse. quotiens
uenerandus noster Ualerius me praesente cum uisceribus paternis
dixit ad eum: \'quid hic agis? cur stationem tuam deseris? cur presbytero
tuo non collaboras? cur Hipponem Mutigenae praefers cui
alligatus es?\' et cum responderet se ad solitudinem minime idoneum [*] [*]

Haec ego cum primum accepi, aberat uenerandus senex
noster Ualerius, sed commota uiscera dilationem minime passa
sunt. ingemui dolui, pro eo in conspectu domini mei effudi animam
meam. et quia mihi a multis relatum fuerat Macrobium
episcopum Donatistam ad quem confugerat uirum esse pacificum
non longe a regno dei et a concordia fratrum, qui si aliquos
rebaptizaret id inuitus faceret, hunc litteris conuenire statui et
quam obnixis precibus ad eum per amicos agere, ut in subdiacono
nostro baptismum Christi non exsufflaret nec iterum baptizaret,
quem in nomine dei et baptizatum et signatum fuisse non nesciret.
aegre litteras nostras admisit, sed tandem Maximi et Theodori
quibus illud negotii iniunxeramus precibus adactus est, ut eas
recitari sineret et ipse etiam legeret. quibus nihil aliud respondit
quam: non possum nisi ad me uenientes suscipere
et eisdem fidem quam postulauerint dare. cumque de
Primiani facto instarent, dixit non esse filii in patrem inquirere.
et quia per litteras quas ad Macrobium dedi rogabam, ut responderet
quae coram populo nostro legerentur, si uero recusaret,
me nostras recitaturum, cum primum abessent milites, hodie, fratres,
fidem meam libero. nullus adest qui possit turbas ciere, noui uos [*] [*]