Gesta cum Emerito Donatistarum Episcopum (6-10)

Et cum legeret, Augustinus episcopus dixit: Dicam caritati
uestrae et commemorem rem dulcissimam et suauissimam,
quam domino adiuuante sumus experti. cum ante ipsam collationem
inter nos aliqui fratres de hac re colloqueremur, quia
pro pace Christi episcopi debent esse aut debent non esse,
quod nobis fatendum est, circumspicientes omnes fratres et
coepiscopos nostros, non facile nobis occurrebant, qui hoc
uellent suscipere et de hac humilitate domino sacrificare.
dicebamus, ut fieri solet, \'ille potest, ille non potest, ille
consentit hoc, ille non tolerat\', loquentes pro suspicionibus
nostris magis, qui corda illorum uidere minime poteramus.
quando autem uentum est ut hoc palam fieret, in concilio [*]

Item legit: Quid enim dubitemus redemptori
nostro sacrificium istius humilitatis offerre? an
uero ille de caelis in membra descendit humana,
ut membra eius essemus, et nos, ne ipsa eius membra
crudeli diuisione lanientur, de cathedris descendere
formidamus? propter nos nihil sufficientius
quam christiani fideles et oboedientes sumus;
hoc ergo semper simus. episcopi autem propter
christianos populos ordinamur; quod ergo christianis
populis ad christianam pacem prodest, hoc
de nostro episcopatu faciamus. Augustinus episcopus
dixit: Propter nos hoc debemus esse quod uos. quid debes
esse tu cuicumque loquor uestrum? christianus fidelis oboediens.
hoc tu propter te, hoc et ego propter me. ergo, quod tu
propter te et ego propter me, semper esse debemus, quod
autem sum propter te, sim si tibi prodest, non sim si tibi
obest. ecce quod dictum est attendite. item legit: Si serui
utiles sumus, cur domini aeternis lucris pro nostris
temporalibus sublimitatibus inuidemus? episcopalis
dignitas fructuosior nobis erit, si gregem [*] [*]

Quo recitato Augustinus episcopus dixit: Audite qui
nescitis, audite, obsecro uos. deo gratias, quia ipso praesente
loquor. causam istam Maximianistarum, quam uolo modo
uobis exponere, ubi omnium calumniarum suarum tamquam
malarum mercium nauem fregerunt, causam ergo istam Maximianistarum
cum totiens obiecissemus in nostra collatione,
nihil aduersus eam dicere potuerunt, id est aduersus obiectionem
nostram totiens insertam, totiens repetitam, totiens
eorum frontibus illisam nihil omnino respondere potuerunt,
quia quod responderent non inuenerunt. audite ergo illam
diligenter. ecce hic est, audit me. si mentior, redarguat, probare
me compellat. gesta quidem ipsa hic non sunt, sed ibi
sit causa. feramus quaslibet dilationes, ut ad documenta necessaria
ueniamus, si probauero quod dico. si tamen inde dubitat
aut, quod absit, dubitare se fingit, quod pace eius dixerim,
non communicet, si non probauero. si autem scit iam me
uerum dicere et nouit propterea respondere noluisse, quia
quod responderet non potuit inuenire, rogo uos, ut ipsi iudicetis
quid sit tolerabilius, in honore suo suscipere a se damnatum
an fratrem agnoscere non aliquando a se conuictum.
intendite, obsecro, audite narrationem.

Maximianus quidam diaconus fuit Carthaginiensis in
parte Donati. siue merito superbiae suae siue, ut ipsi putant,
merito iustitiae suae offendit episcopum suum, id est Primianum
Carthaginiensem, siue inique, si superbus meliorem, siue
iuste, si probus inprobiorem. excommunicatus est a Primiano. [*]

Sententia tenetur, et quantum audiuimus ab ipso fratre
nostro, quem deus faciat pacatum fratrem nostrum, ab isto
Emerito est dicta sententia ubi illi damnati sunt. legatur ipsa
sententia ubi illi damnati sunt, et legatur sententia ubi Caecilianum
damnauerunt maiores istorum, et uideamus qui rei
peiores facti sunt, qui grauiore sententia puniti, qui strepitu
maiore damnati. ibi dixit: licet enim uiperei seminis
noxios partus uenenati uteri alueus diu texerit et
concepti sceleris uda coagula in aspidum membra
tardo se calore uaporauerint, tamen conceptum [*] [*]