De Nuptiis et Concupiscentia (1.1-1.3)

Haeretici noui, dilectissime fili Valeri, qui medicinam
Christi, qua peccata sanantur, carnaliter natis paruulis necessariam
non. esse contendunt, damnatores nos esse nuptiarum
operisque diuini, quo ex maribus et feminis deus homines
creat, inuidiosissime clamitant, quoniam dicimus eos qui de
tali commixtione nascuntur trahere originale peccatum, de
quo apostolus dicit: per unum hominem peccatum intrauit
in mundum et per peccatum mors, et ita in
omnes homines pertransiit, in quo omnes peccauerunt,
eosque de parentibus qualibuscumque nascantur non
negamus adhuc esse sub diabolo, nisi renascantur in Christo
et per eius gratiam de potestate eruti tenebrarum in regnum
illius qui ex eadem sexus utriusque commixtione nasci
noluit transferantur. hoc ergo quia dicimus quod antiquissima [*] [*] [*]
atque firmissima catholicae fidei regula continetur, isti nouelli
et peruersi dogmatis adsertores, qui nihil peccati esse in
paruulis dicunt, quod lauacro regenerationis abluatur, tamquam
damnemus nuptias et tamquam opus dei, hoc est hominem,
qui ex illis nascitur, opus diaboli esse dicamus, infideliter uel
imperite calumniantur nec aduertunt, quod ita nuptiarum bonum
malo originali, quod inde trahitur, non potest accusari,
sicut adulteriorum et fornicationum malum bono naturali, quod
inde nascitur, non potest excusari. nam sicut peccatum, siue
hinc siue inde a paruulis trahatur, opus est diaboli, sic homo,
siue hinc siue inde nascatur, opus est dei. intentio igitur huius
libri haec est, ut, quantum nos dominus adiuuare dignatur,
carnalis concupiscentiae malum, propter quod homo, qui per
-illam nascitur, trahit originale peccatum, discernamus a bonitate
nuptiarum. haec enim quae ab impudentibus impudenter laudatur
pudenda concupiscentia nulla esset, nisi homo ante
peccasset, nuptiae uero essent, etiamsi nemo peccasset; fieret
quippe sine isto morbo seminatio filiorum in corpore uitae
illius, sine quo nunc fieri non potest in corpore mortis huius.

Cur autem ad te potissimum de hac re scribere uoluerim,
tres maximae causae sunt, quas breuiter intimabo. una
est, quia donante Christo magna tibi est obseruantia pudicitiae [*] [*]
coniugalis; altera, quia profanis istis nouitatibus, quibus hic
disputando resistimus, tu potestate curando et instando efficaciter
restitisti; tertia, quoniam quiddam litterarum ab eis conscriptum
in tuas manus uenisse cognoui, quod licet fide robustissima
inriseris, bonum est tamen, ut etiam nouerimus defendendo
adiuuare quod credimus; et apostolus enim Petrus paratos
nos esse praecipit ad confessionem omni poscenti nos
rationem de fide et spe nostra, et apostolus Paulus;
sermo, inquit, uester in gratia conditus sit sale, ut
sciatis quomodo oporteat uos unicuique respondere.
ista sunt praecipue quae me compulerunt, ut in hoc
uolumine tecum haberem qualem dominus dignaretur donare
sermonem. nam mihi numquam placuit cuiquam inlustri uiro
et tanta quanta es ipse sublimitate conspicuo, praesertim non
otiosa dignitate iam fruenti, sed adhuc actibus publicis eisdemque
militaribus occupato, aliquid meorum opusculorum
legendum non a me petenti non tam diligenter quam impudenter
impingere. si quid ergo tale nunc feci, propter eas
quas commemoraui causas dignanter ignosce et beniuolum
animum ad ea quae secuntur intende.

Donum dei esse etiam pudicitiam coniugalem beatissimus
Paulus ostendit, ubi de hac re loquens ait: uolo autem
omnes homines esse sicut me ipsum: sed unusquisque
proprium habet donum a deo, alius sic, [*] [*]
alius quidem sic. ecce et hoc donum esse dixit a deo etsi
inferius quam illa continentia, in qua omnes uolebat esse
sicut se ipsum, tamen donum a deo. unde intellegimus, cum
haec praecipiuntur ut fiant, nihil aliud ostendi quam inesse
nobis oportere ad haec accipienda et habenda etiam propriam
uoluntatem; cum uero dona dei esse monstrantur, a quo petenda
sint discitur, si non habentur, et cui sint agendae gratiae,
si habentur, nostrasque uoluntates ad haec expetenda, sumenda,
retinenda parum ualere, nisi diuinitus adiuuentur.