De Natura Boni (2-5)

Propter eos autem, qui, cum intellegere non possunt
omnem naturam. id est omnem spiritum et omne corpus
naturaliter bonum esse, mouentur spiritus iniquitate et corporis
mortalitate et ob hoc aliam naturam maligni spiritus
et mortalis corporis, quam deus non fecerit, conantur inducere:
sic arbitramur ad eorum intellectum, quod dicimus, posse perduci.
fatentur enim omne bonum non esse posse nisi a summo
et uero deo, quod et uerum est et ad eos corrigendos, si
uelint aduertere, sufficit.

Nos enim catholici christiani deum colimus, a quo
omnia bona sunt seu magna seu parua; a quo est omnis
-modus, siue magnus siue paruus; a quo omnis species, siue
magna siue parua; a quo omnis ordo, siue magnus siue
paruus. omnia enim quanto magis moderata, speciosa, ordinata
sunt, tanto magis utique bona sunt; quanto autem minus
moderata, minus speciosa, minus ordinata sunt, minus bona
sunt. haec itaque tria: modus, species et ordo, ut de innumerabilibus
taceam, quae ad ista tria pertinere monstrantur,
haec ergo tria : modus, species, ordo, tamquam generalia
bona sunt in rebus a deo factis siue in spiritu siue in corpore.
deus itaque supra omnem creaturae modum est, supra
omnem speciem, supra omnem ordinem: nec spatiis locorum
supra est, sed ineffabili et singulari potentia; a quo omnis
modus, omnis species, omnis ordo. haec tria ubi magna sunt,
magna bona sunt; ubi parua sunt, parua bona sunt; ubi
nulla sunt. nullum bonum est. et rursus haec tria ubi magna
sunt, magnae naturae sunt; ubi parua sunt, paruae naturae [*]

Proinde cum quaeritur, unde sit malum, prius quaerendum
est, quid sit malum . quod nihil aliud est quam corruptio
uel modi uel speciei uel ordinis naturalis. mala, itaque
natura dicitur, quae corrupta est; nam incorrupta utique bona
est. sed etiam ipsa corrupta, in quantum natura est, bona
est; in quantum corrupta est, mala est.

Fieri autem potest, ut quaedam natura, quae modo et
specie naturali excellentius ordinata est, etiam corrupta melior
sit adhuc quam est incorrupta altera. quae minore modo et
specie naturali inferius ordinata est . sicut in hominum aestimatione
secundum qualitatem, quae aspectibus adiacet, melius
est utique etiam corruptum aurum quam incorruptum argentum
et melius est etiam corruptum argentum quam plumbum
incorruptum: sic et in naturis potentioribus atque spiritalibus
melior est etiam corruptus per malam uoluntatem spiritus
rationalis quam inrationalis incorruptus; et melior est quilibet
spiritus etiam corruptus quam corpus quodlibet incorruptum
melior est enim natura, quae cum praesto est corpori, praebet
ei uitam, quam illa, cui uita praebetur. quantumlibet autem
corruptus sit spiritus uitae, qui factus est, uitam praebere
corpori potest; ac per hoc melior illo est quamuis incorrupto
corruptus.