De Gestis Pelagii (6-10)

Denique in eo libro, ubi illa capitula Pelagius scripsit,
huic positioni, qua dixit omnes uoluntate propria regi et suo
desiderio unumquemque dimitti\', subiecit aliquid de testimonio
scripturarum. quo satis appareat non se sibi hominem regendum
debere committere. ait enim de hoc ipso in sapientia Salomonis:
sum quidem et ego mortalis homo, similis omnium,
ex genere terreno illius qui prior finctus est et cetera
usque ad eum capituli finem, ubi legitur: unus ergo omnibus
introitus ad uitam et similis exitus. propter hoc
optaui, et datus est mihi sensus, et inuocaui, et uenit
in me spiritus sapientiae. nonne luce clarius apparet,
quemadmodum iste considerata miseria fragilitatis humanae
non est ausus se regendum sibi committere, sed optauit, et
datus est ei sensus, de quo dicit apostolus: nos autem
sensum domini habemus, et inuocauit, et uenit in eum
spiritus sapientiae? hoc enim spiritu, non uiribus propriae
uoluntatis reguntur et aguntur qui filii sunt dei. [*] [*]

Nam et illud, quod posuit de psalmo in eodem capitulorum
libro, ut quasi probaret omnes uoluntate propria regi\':
dilexit maledictum et ueniet ei; et noluit benedictionem,
et elongabitur ab eo, quis nesciat hoc uitium
esse non naturae, sicut eam condidit deus, sed uoluntatis
humanae, quae recessit a deo? uerumtamen si non maledictionem
dilexisset et uoluisset benedictionem et in hoc ipso uoluntatem
suam diuina gratia negaret adiutam, ingratus atque inpius
sibi regendus dimitteretur, ut sine rectore deo praecipitatus
non se a se ipso regi potuisse poenis experiretur. sic etiam
in illo testimonio, quod in eodem libro eidem titulo subdidit:
apposuit tibi aquam et ignem; ad quod uis porrige
manum tuam; ante hominem bonum et malum, uita et
mors; quod placuerit ei, dabitur illi, manifestum est,
quod, si ad ignem manum mittit et malum ac mors ei placet,
uoluntas id hominis operatur; si autem bonum et uitam diligit,
non solum uoluntas id agit, sed diuinitus adiuuatur. sufficit
enim sibi oculus ad non uidendum, hoc est ad tenebras; ad
uidendum uero lumine suo non sibi sufficit, nisi illi extrinsecus
adiutorium clari luminis praebeatur. absit autem ut hi qui
secundum propositum uocati sunt, quos praesciuit et
praedestinauit conformes imaginis filii sui, suo, ut pereant,
desiderio dimittantur. hoc enim patiuntur uasa irae, quae
perfecta sunt ad perditionem, in quorum etiam ipsa perditione
notas facit deus diuitias gloriae suae in uasa misericordiae
suae. propter hoc enim, cum dixisset: deus [*] [*]

Quae cum ita sint, filii dei qui hoc nouerunt et se dei
spiritu regi et agi gratulantur quomodo moueri potuerunt,
cum audirent uel legerent a Pelagio scriptum omnes uoluntate
propria regi et suo desiderio unumquemque dimitti? et tamen
quia interrogatus ab episcopis quid mali sonarent illa uerba
persensit responditque hoc se dixisse propter liberum arbitrium,
continuo subiciens \'cui deus adiutor est eligenti bona; homo
uero peccans ipse in culpa est quasi liberi arbitrii\', hanc
quoque sententiam pii iudices approbantes quam incaute uel
quo sensu illa in libro eius uerba sint posita considerare uel
quaerere noluerunt, sufficere existimantes ita eum confessum
esse liberum arbitrium, ut eligenti bona deus esset adiutor,
peccans uero ipse esset in culpa ad hoc sibi sufficiente propria
uoluntate. ac per hoc deus regit, quibus adiutor est [*] [*]

Item recitatum est quod in libro suo Pelagius posuit \'in
die iudicii iniquis et peccatoribus non esse parcendum, sed
aeternis eos ignibus exurendos\'. quod ideo fratres mouerat,
ut obiciendum putaretur, quod ita dictum est, tamquam omnes
peccatores aeterno essent supplicio puniendi non eis exceptis
qui fundamentum habent Christum, quamuis superaedificent
ligna, fenum, stipulam, de quibus dicit apostolus: si cuius
opus exustum fuerit, detrimentum patietur; ipse
autem saluus erit, sic tamen quasi per ignem. sed cum
respondisset Pelagius \'hoc secundum euangelium se dixisse,
ubi dicitur de peccatoribus: isti ibunt in supplicium
aeternum, iusti autem in uitam aeternam, nullo modo
potuit christianis iudicibus euangelica et dominica displicere
sententia nescientibus quid in uerbis de libro Pelagii prolatis
mouerit fratres, qui disputationes eius uel discipulorum eius
audire consuerunt, quando his absentibus, qui libellum contra
Pelagium sancto episcopo Eulogio dederunt, nullus urgebat,
ut peccatores per ignem saluandos a peccatoribus aeterno
supplicio puniendis aliqua exceptione distingueret et eo modo
intellegentibus iudicibus cur fuerit illud obiectum, si nollet
distinguere, merito culparetur.

Quod autem addidit Pelagius: et si quis aliter credit,
Origenista est\\ hoc acceperunt iudices, quod re uera in Origene
dignissime detestatur ecclesia. id est, quod etiam illi, quos
dominus dicit aeterno supplicio puniendos, et ipse zabulus [*] [*]