Scaife ATLAS

CTS Library / Contra Adimantum

Contra Adimantum (23-25)

urn:cts:latinLit:stoa0040.stoa017.opp-lat1:23-25
Refs {'start': {'reference': '23', 'human_reference': 'Chapter 23'}, 'end': {'reference': '25', 'human_reference': 'Chapter 25'}}
Ancestors []
Children []
prev
plain textXML
next

De eo, quod scriptum est: mulier tua sit ut uinea
frondescens et filii tui ut nouellae oliuarum in circuitu
mensae tuae et uidebis filios filiorum tuorum;
et scies, quia hoc modo benedicitur homo, qui timet
dominum. hoc per prophetam figurate dictum ad significationem
ecclesiae pertinere Manichaei non intellegunt et putant
contrarium esse, quod in euangelio domiuus de spadonibus
ait, qui se ipsos castrant propter regnum caelorum. sed nos
iam et de uiro et de uxore et de spadonibus, quantum satis
fuit, in tertio capitulo disseruimus.

De eo, quod scriptum est apud Salomonem: imitare formicam
et intuere diligentiam eius, quia ab aestatis
tempore usque hiemem colligit sibi alimonias. neque
hoc intellegunt Manichaei spiritaliter esse accipiendum et
putant praeceptum esse, ut thesaurizemus in terra aut etiam
curemus haec horrea, quae sine ullo praecepto multum homines
inplere festinant. et ideo illud Adimantus ex euangelio dicit
aduersum esse huic sententiae, ubi dominus ait: nolite cogitare
de crastino. sed neque hoc intellegunt ad id pertinere,
ut temporalia non amemus neque timeamus, ne nobis desint
necessaria, et propter ipsa conquirenda uel deo uel hominibus
seruiamus. nam si hoc ideo dictum est, ut non seruetur panis
in crastinum, magis hoc inplent uagi Romanorum, quos pasgiuos
appellant, qui annona cotidiana satiato uentre aut donant
statim, quod restat, aut proiciunt, quam uel domini discipuli,
qui etiam cum ipso domino caeli et terrae in terra ambulantes
loculos habebant, uel Paulus apostolus, qui omnium terrenorum
contemptor sic tamen gubernauit ea, quae praesenti uitae erant [*] [*]

183
necessaria, ut etiam de uiduis praeceperit dicens: si quis
fidelis habet uiduas, sufficienter tribuat illis, ut non
grauetur ecclesia, quo ueris uiduis sufficere possit.
sed tamen illud de formica ita positum est, ut, quemadmodum
illa aestate colligit unde hieme pascatur, sic unusquisque
christianus in rerum tranquillitate, quam significat aestas,
colligat uerbum dei, ut in aduersitate et tribulationibus, quae
hiemis nomine significantur, habeat unde spiritaliter uiuat.
non enim in pane solo uiuit homo, sed in omni uerbo dei.
si autem hoc eos mouet, quod in terra condit formica quod
colligit, irascantur etiam illi thesauro, quem dominus in agro
dicit inuentum.

De eo, quod scriptum est in Osee: da illis uentrem
uacuum et ubera arida; mortifica semen uentris ipsorum,
ne pariant. et haec prophetica locutio est utique
figurata. nam et uentrem non carneum intellegunt in euangelio,
cum legunt: flumina aquae uiuae fluent de uentre eius.
et ubera quaedam habebat apostolus, cum diceret: lac uobis
potum dedi, non escam et iterum: factus sum paruulus
in medio uestrum, tamquam si nutrix fouens filios
suos. et Galatas ad earn alia declinantes iterum parturit, donec
Christus in eis formetur. et ideo huic propheticae sententiae
non repugnat, quod Adimantus posuit ex euangelio, quod in
resurrectione a mortuis neque nubent neque uxores
ducent neque morientur, sed sunt ut angeli dei. nam
hoc est utique quod accipiunt etiam spadones, de quibus [*] [*]

184
Esaias loquitur: locum nominatum meliorem multo
filiorum et filiarum, nomen aeternum dabo eis. inquit.
non ergo isti arbitrentur in solo euangelio tale praemium
promitti sanctis uentremque uacuum et ubera arida et mortificatum
semen ne pariant, intellegant de his esse dictum. de
quibus dicit apostolus: sicut enim Iamnes et Mambres
restiterunt Moysi. sic et isti resistunt ueritati, homines
mente corrupti. reprobi circa fidem, sed ultra
non proficient; dementia enim eorum manifesta erit
omnibus, sicut et illorum fuit. cum ergo ultra non proficient,
tunc habebunt uentrem uacuum et ubera arida et
mortificatum semen. in qua sententia se isti tamquam in speculo
dignentur inspicere.

De 1 w 2
eo 1 w 4
quod 1 w 9
scriptum 1 w 17
est 1 w 20
mulier 1 w 27
tua 1 w 30
sit 1 w 33
ut 1 w 35
uinea 1 w 40
frondescens 1 w 51
et 1 w 53
filii 1 w 58
tui 1 w 61
ut 2 w 63
nouellae 1 w 71
oliuarum 1 w 79
in 2 w 81
circuitu 1 w 89
mensae 1 w 95
tuae 1 w 99
et 2 w 101
uidebis 1 w 108
filios 1 w 114
filiorum 1 w 122
tuorum 1 w 128
et 3 w 131
scies 1 w 136
quia 1 w 141
hoc 1 w 144
modo 1 w 148
benedicitur 1 w 159
homo 1 w 163
qui 2 w 167
timet 1 w 172
dominum 1 w 179
hoc 2 w 183
per 1 w 186
prophetam 1 w 195
figurate 1 w 203
dictum 1 w 209
ad 1 w 211
significationem 1 w 226
ecclesiae 1 w 235
pertinere 1 w 244
Manichaei 1 w 253
non 1 w 256
intellegunt 1 w 267
et 6 w 269
putant 1 w 275
contrarium 1 w 285
esse 1 w 289
quod 2 w 294
in 6 w 296
euangelio 1 w 305
domiuus 1 w 312
de 3 w 314
spadonibus 1 w 324
ait 1 w 327
qui 3 w 331
se 2 w 333
ipsos 1 w 338
castrant 1 w 346
propter 1 w 353
regnum 1 w 359
caelorum 1 w 367
sed 1 w 371
nos 1 w 374
iam 1 w 377
et 7 w 379
de 4 w 381
uiro 1 w 385
et 8 w 387
de 5 w 389
uxore 1 w 394
et 9 w 396
de 6 w 398
spadonibus 2 w 408
quantum 1 w 416
satis 1 w 421
fuit 1 w 425
in 7 w 428
tertio 1 w 434
capitulo 1 w 442
disseruimus 1 w 453
De 2 w 456
eo 2 w 458
quod 3 w 463
scriptum 2 w 471
est 2 w 474
apud 1 w 478
Salomonem 1 w 487
imitare 1 w 495
formicam 1 w 503
et 10 w 505
intuere 1 w 512
diligentiam 1 w 523
eius 1 w 527
quia 2 w 532
ab 1 w 534
aestatis 1 w 542
tempore 1 w 549
usque 1 w 554
hiemem 1 w 560
colligit 1 w 568
sibi 1 w 572
alimonias 1 w 581
neque 1 w 587
hoc 3 w 590
intellegunt 2 w 601
Manichaei 2 w 610
spiritaliter 1 w 622
esse 2 w 626
accipiendum 1 w 637
et 11 w 639
putant 2 w 645
praeceptum 1 w 655
esse 3 w 659
ut 5 w 662
thesaurizemus 1 w 675
in 10 w 677
terra 1 w 682
aut 1 w 685
etiam 1 w 690
curemus 1 w 697
haec 1 w 701
horrea 1 w 707
quae 1 w 712
sine 1 w 716
ullo 1 w 720
praecepto 1 w 729
multum 1 w 735
homines 1 w 742
inplere 1 w 749
festinant 1 w 758
et 13 w 761
ideo 1 w 765
illud 1 w 770
Adimantus 1 w 779
ex 1 w 781
euangelio 2 w 790
dicit 2 w 795
aduersum 1 w 803
esse 4 w 807
huic 1 w 811
sententiae 1 w 821
ubi 1 w 825
dominus 1 w 832
ait 2 w 835
nolite 1 w 842
cogitare 1 w 850
de 8 w 852
crastino 1 w 860
sed 2 w 864
neque 2 w 869
hoc 4 w 872
intellegunt 3 w 883
ad 5 w 885
id 3 w 887
pertinere 2 w 896
ut 7 w 899
temporalia 1 w 909
non 2 w 912
amemus 1 w 918
neque 3 w 923
timeamus 1 w 931
ne 12 w 934
nobis 1 w 939
desint 1 w 945
necessaria 1 w 955
et 14 w 958
propter 2 w 965
ipsa 1 w 969
conquirenda 1 w 980
uel 2 w 983
deo 2 w 986
uel 3 w 989
hominibus 1 w 998
seruiamus 1 w 1007
nam 1 w 1011
si 7 w 1013
hoc 5 w 1016
ideo 2 w 1020
dictum 2 w 1026
est 5 w 1029
ut 8 w 1032
non 3 w 1035
seruetur 1 w 1043
panis 1 w 1048
in 21 w 1050
crastinum 1 w 1059
magis 1 w 1065
hoc 6 w 1068
inplent 1 w 1075
uagi 1 w 1079
Romanorum 1 w 1088
quos 1 w 1093
pasgiuos 1 w 1101
appellant 1 w 1110
qui 6 w 1114
annona 1 w 1120
cotidiana 1 w 1129
satiato 1 w 1136
uentre 1 w 1142
aut 2 w 1145
donant 1 w 1151
statim 1 w 1157
quod 4 w 1162
restat 1 w 1168
aut 3 w 1172
proiciunt 1 w 1181
quam 1 w 1186
uel 4 w 1189
domini 1 w 1195
discipuli 1 w 1204
qui 7 w 1208
etiam 2 w 1213
cum 1 w 1216
ipso 2 w 1220
domino 1 w 1226
caeli 1 w 1231
et 17 w 1233
terrae 1 w 1239
in 26 w 1241
terra 3 w 1246
ambulantes 1 w 1256
loculos 1 w 1263
habebant 1 w 1271
uel 5 w 1275
Paulus 1 w 1281
apostolus 1 w 1290
qui 8 w 1294
omnium 1 w 1300
terrenorum 1 w 1310
contemptor 1 w 1320
sic 1 w 1323
tamen 1 w 1328
gubernauit 1 w 1338
ea 4 w 1340
quae 2 w 1345
praesenti 1 w 1354
uitae 1 w 1359
erant 1 w 1364
1 1 w 1365
Ps 1 w 1367
127 1 w 1371
2 2 w 1373
sqq 1 w 1376
8 1 w 1378
cf 1 w 1380
Matth 1 w 1386
19 1 w 1389
12 2 w 1392
11 1 w 1394
Prou 1 w 1398
6 1 w 1400
6 2 w 1402
sqq 2 w 1405
18 1 w 1408
Matth 2 w 1413
6 3 w 1415
34 1 w 1418
1 8 w 1419
scribtum 1 w 1427
P 4 w 1428
sit 2 w 1431
utj 1 w 1434
sicnt 1 w 1439
Vb 1 w 1441
2 4 w 1442
nouella 2 w 1449
TCV 1 w 1452
5 1 w 1453
per 4 w 1456
8 3 w 1458
I 1 w 1460
P 5 w 1463
et 18 w 1465
ad 6 w 1467
OTCSVb 1 w 1473
9 2 w 1474
de 12 w 1476
ante 2 w 1481
ui 20 w 1483
om 12 w 1487
P 6 w 1489
10 1 w 1491
tercio 1 w 1497
P 7 w 1498
12 3 w 1500
astatis 1 w 1507
P 8 w 1508
eetatis 1 w 1515
S 3 w 1516
13 1 w 1518
Mqote 1 w 1523
P 9 w 1524
usque 2 w 1529
ad 7 w 1531
GTCSVb 1 w 1537
hyemem 1 w 1543
V 5 w 1544
15 1 w 1546
aut 4 w 1549
ut 13 w 1552
G 2 w 1553
V 6 w 1554
ętiam 1 w 1559
P 10 w 1560
16 1 w 1562
orrea 2 w 1567
P 11 w 1568
24 1 w 1570
cothidiana 1 w 1580
V 7 w 1581
26 1 w 1583
terram 1 w 1589
V 8 w 1590
ambun 1 w 1595
lantes 2 w 1601
t 142 w 1603
in 27 w 1605
tm 1 w 1607
P 12 w 1610
28 1 w 1612
erat 1 w 1616
P 13 w 1617
necessaria 2 w 1627
ut 14 w 1630
etiam 3 w 1635
de 13 w 1637
uiduis 1 w 1643
praeceperit 1 w 1654
dicens 1 w 1660
si 11 w 1663
quis 1 w 1667
fidelis 1 w 1674
habet 1 w 1679
uiduas 1 w 1685
sufficienter 1 w 1698
tribuat 1 w 1705
illis 1 w 1710
ut 15 w 1713
non 5 w 1716
grauetur 1 w 1724
ecclesia 2 w 1732
quo 6 w 1736
ueris 1 w 1741
uiduis 2 w 1747
sufficere 1 w 1756
possit 1 w 1762
sed 3 w 1766
tamen 2 w 1771
illud 2 w 1776
de 15 w 1778
formica 2 w 1785
ita 5 w 1788
positum 1 w 1795
est 7 w 1798
ut 16 w 1801
quemadmodum 1 w 1813
illa 1 w 1817
aestate 1 w 1824
colligit 2 w 1832
unde 1 w 1836
hieme 2 w 1841
pascatur 1 w 1849
sic 3 w 1853
unusquisque 1 w 1864
christianus 1 w 1875
in 28 w 1877
rerum 1 w 1882
tranquillitate 1 w 1896
quam 2 w 1901
significat 2 w 1911
aestas 1 w 1917
colligat 1 w 1926
uerbum 1 w 1932
dei 1 w 1935
ut 17 w 1938
in 29 w 1940
aduersitate 1 w 1951
et 23 w 1953
tribulationibus 1 w 1968
quae 3 w 1973
hiemis 1 w 1979
nomine 1 w 1985
significantur 1 w 1998
habeat 1 w 2005
unde 2 w 2009
spiritaliter 2 w 2021
uiuat 1 w 2026
non 6 w 2030
enim 1 w 2034
in 31 w 2036
pane 1 w 2040
solo 1 w 2044
uiuit 1 w 2049
homo 2 w 2053
sed 4 w 2057
in 32 w 2059
omni 2 w 2063
uerbo 1 w 2068
dei 2 w 2071
si 19 w 2074
autem 1 w 2079
hoc 7 w 2082
eos 1 w 2085
mouet 1 w 2090
quod 5 w 2095
in 33 w 2097
terra 5 w 2102
condit 1 w 2108
formica 3 w 2115
quod 6 w 2119
colligit 3 w 2127
irascantur 1 w 2138
etiam 4 w 2143
illi 3 w 2147
thesauro 1 w 2155
quem 2 w 2160
dominus 2 w 2167
in 35 w 2169
agro 1 w 2173
dicit 3 w 2178
inuentum 1 w 2186
De 3 w 2189
eo 7 w 2191
quod 7 w 2196
scriptum 3 w 2204
est 10 w 2207
in 37 w 2209
Osee 1 w 2213
da 2 w 2216
illis 2 w 2221
uentrem 1 w 2228
uacuum 1 w 2234
et 26 w 2236
ubera 1 w 2241
arida 1 w 2246
mortifica 1 w 2256
semen 1 w 2261
uentris 1 w 2268
ipsorum 1 w 2275
ne 17 w 2278
pariant 1 w 2285
et 27 w 2288
haec 2 w 2292
prophetica 1 w 2302
locutio 1 w 2309
est 11 w 2312
utique 1 w 2318
figurata 1 w 2326
nam 2 w 2330
et 29 w 2332
uentrem 2 w 2339
non 7 w 2342
carneum 1 w 2349
intellegunt 4 w 2360
in 39 w 2362
euangelio 3 w 2371
cum 2 w 2375
legunt 5 w 2381
flumina 1 w 2389
aquae 1 w 2394
uiuae 1 w 2399
fluent 1 w 2405
de 20 w 2407
uentre 4 w 2413
eius 2 w 2417
et 30 w 2420
ubera 2 w 2425
quaedam 1 w 2432
habebat 1 w 2439
apostolus 2 w 2448
cum 3 w 2452
diceret 1 w 2459
lac 1 w 2463
uobis 1 w 2468
potum 1 w 2473
dedi 1 w 2477
non 8 w 2481
escam 1 w 2486
et 32 w 2488
iterum 1 w 2494
factus 1 w 2501
sum 2 w 2504
paruulus 1 w 2512
in 41 w 2514
medio 1 w 2519
uestrum 1 w 2526
tamquam 1 w 2534
si 20 w 2536
nutrix 1 w 2542
fouens 1 w 2548
filios 2 w 2554
suos 1 w 2558
et 33 w 2561
Galatas 1 w 2568
ad 10 w 2570
earn 1 w 2574
alia 2 w 2578
declinantes 1 w 2589
iterum 2 w 2595
parturit 1 w 2603
donec 1 w 2609
Christus 1 w 2617
in 43 w 2619
eis 1 w 2622
formetur 1 w 2630
et 35 w 2633
ideo 3 w 2637
huic 2 w 2641
propheticae 1 w 2652
sententiae 2 w 2662
non 9 w 2665
repugnat 1 w 2673
quod 8 w 2678
Adimantus 2 w 2687
posuit 1 w 2693
ex 2 w 2695
euangelio 4 w 2704
quod 9 w 2709
in 44 w 2711
resurrectione 1 w 2724
a 216 w 2725
mortuis 1 w 2732
neque 4 w 2737
nubent 1 w 2743
neque 5 w 2748
uxores 1 w 2754
ducent 1 w 2760
neque 6 w 2765
morientur 1 w 2774
sed 5 w 2778
sunt 1 w 2782
ut 22 w 2784
angeli 5 w 2790
dei 3 w 2793
nam 3 w 2797
hoc 8 w 2800
est 13 w 2803
utique 2 w 2809
quod 10 w 2813
accipiunt 1 w 2822
etiam 5 w 2827
spadones 1 w 2835
de 25 w 2838
quibus 1 w 2844
1 14 w 2845
1 15 w 2846
Tim 1 w 2849
5 3 w 2851
16 2 w 2854
9 3 w 2855
Deut 1 w 2859
8 5 w 2861
3 3 w 2863
Matth 3 w 2869
4 3 w 2871
4 4 w 2873
12 4 w 2875
cf 2 w 2877
Matth 4 w 2883
13 2 w 2886
44 1 w 2889
13 3 w 2891
Osee 2 w 2895
9 4 w 2896
14 1 w 2899
17 1 w 2901
loh 1 w 2904
7 3 w 2906
38 1 w 2909
18 2 w 2911
I 2 w 2912
Cef 1 w 2915
3 7 w 2917
2 10 w 2919
19 2 w 2922
I 3 w 2923
Thess 1 w 2928
2 11 w 2930
7 4 w 2932
22 1 w 2934
cf 3 w 2936
Gal 2 w 2940
4 8 w 2942
19 3 w 2945
23 1 w 2947
Matth 5 w 2952
22 2 w 2955
30 1 w 2958
2 17 w 2959
ut 25 w 2961
in 45 w 2964
tnarg 1 w 2969
adscr 1 w 2975
P 14 w 2978
4 9 w 2979
ita 9 w 2982
ita 10 w 2986
s 184 w 2988
I 4 w 2990
P 15 w 2993
sic 4 w 2996
SV 3 w 2998
5 4 w 2999
illa 2 w 3003
liieme 1 w 3009
colligit 4 w 3017
unde 3 w 3021
gstate 1 w 3027
pascatur 2 w 3035
sic 5 w 3038
P 16 w 3039
in 46 w 3041
hieme 3 w 3046
b 33 w 3047
7 5 w 3048
in 47 w 3050
om 17 w 3052
C 6 w 3054
b 34 w 3055
8 8 w 3056
iemis 2 w 3061
P 17 w 3062
11 2 w 3064
dicit 4 w 3069
in 48 w 3071
agro 2 w 3075
V 10 w 3076
18 3 w 3078
oaee 1 w 3082
P 18 w 3083
15 2 w 3085
et-figurata 1 w 3096
unc 1 w 3100
rvbric 1 w 3107
P 19 w 3110
loquutio 1 w 3118
P 20 w 3119
16 3 w 3121
prffigurata 1 w 3132
P 21 w 3133
carnem 1 w 3139
G 5 w 3140
carneumlegunt 1 w 3153
P 22 w 3154
19 4 w 3156
paruolus 1 w 3164
o 163 w 3166
corr 1 w 3170
cx 1 w 3173
u 271 w 3174
P 23 w 3176
21 1 w 3178
4 10 w 3180
galathas 1 w 3188
P 24 w 3189
galathas 2 w 3197
F 1 w 3198
22 3 w 3200
prophetice 1 w 3210
sententie 1 w 3219
V 11 w 3220
25 1 w 3222
moriuntur 1 w 3231
Cb 1 w 3233
ut 27 w 3235
8 10 w 3237
I 5 w 3239
ln 1 w 3243
Esaias 1 w 3249
loquitur 1 w 3257
locum 1 w 3263
nominatum 1 w 3272
meliorem 1 w 3280
multo 1 w 3285
filiorum 2 w 3293
et 40 w 3295
filiarum 1 w 3303
nomen 1 w 3309
aeternum 1 w 3317
dabo 1 w 3321
eis 2 w 3324
inquit 1 w 3331
non 10 w 3335
ergo 1 w 3339
isti 2 w 3343
arbitrentur 1 w 3354
in 51 w 3356
solo 2 w 3360
euangelio 5 w 3369
tale 1 w 3373
praemium 1 w 3381
promitti 1 w 3389
sanctis 1 w 3396
uentremque 1 w 3406
uacuum 2 w 3412
et 42 w 3414
ubera 3 w 3419
arida 2 w 3424
et 43 w 3426
mortificatum 1 w 3438
semen 2 w 3443
ne 27 w 3445
pariant 2 w 3452
intellegant 1 w 3464
de 27 w 3466
his 1 w 3469
esse 5 w 3473
dictum 3 w 3479
de 28 w 3482
quibus 2 w 3488
dicit 5 w 3493
apostolus 3 w 3502
sicut 1 w 3508
enim 2 w 3512
Iamnes 1 w 3518
et 44 w 3520
Mambres 1 w 3527
restiterunt 1 w 3538
Moysi 1 w 3543
sic 7 w 3547
et 45 w 3549
isti 3 w 3553
resistunt 1 w 3562
ueritati 1 w 3570
homines 2 w 3578
mente 1 w 3583
corrupti 1 w 3591
reprobi 1 w 3599
circa 1 w 3604
fidem 1 w 3609
sed 6 w 3613
ultra 1 w 3618
non 11 w 3621
proficient 1 w 3631
dementia 1 w 3640
enim 3 w 3644
eorum 1 w 3649
manifesta 1 w 3658
erit 3 w 3662
omnibus 1 w 3669
sicut 2 w 3675
et 46 w 3677
illorum 1 w 3684
fuit 2 w 3688
cum 5 w 3692
ergo 2 w 3696
ultra 2 w 3701
non 12 w 3704
proficient 2 w 3714
tunc 1 w 3719
habebunt 1 w 3727
uentrem 4 w 3734
uacuum 3 w 3740
et 47 w 3742
ubera 4 w 3747
arida 3 w 3752
et 48 w 3754
mortificatum 2 w 3766
semen 3 w 3771
in 54 w 3774
qua 10 w 3777
sententia 3 w 3786
se 26 w 3788
isti 4 w 3792
tamquam 2 w 3799
in 55 w 3801
speculo 1 w 3808
dignentur 1 w 3817
inspicere 1 w 3826