Contra Academicos (1.16-1.20)

Hic Licentius, quem post istam definitionem diu putabam
quaesiturum esse quod diceret, subiecit statim: Cur ergo non quaeso
sapientem uocamus flagitiosissimum illum hominem, quem ipsi bene
nouimus per innumera scorta solere dissolui, Albicerium dico illum,
qui apud Karthaginem multos annos consulentibus mira quaedam
et certa respondit ? innumerabilia commemorare possem, nisi et apud
eos loquerer, qui experti sunt, et paucis nunc satis sit ad id quod uolo.
nonne cochlearium — mihi autem dicebat — cum domi non inueniretur,
tuo iussu percontatus non solum quid quaereretur uerum etiam
nominatim, cuius res esset et ubi lateret, citissime uerissimeque respondit?
item me praesente - omitto illud, quod in eo quod rogabatur
nihil omnino falsus est, sed cum puer, qui nummos ferebat, certam
eorum partem, cum ad eum pergeremus, furatus esset, omnes
sibi numerari iussit coegitque illum ante oculos nostros quos [*] [*]

Quid, quod doctissimum et clarissimum uirum Flaccianum
mirari solitum esse abs te accepimus, qui cum de fundo emendo esset
locutus, ad illum diuinum rem ita detulit, ut quid egisset, si potis
esset, ediceret ? atque ille statim non modo negotii genus sed etiam,
in quo ille uehementer clamabat admirans, ipsum fundi nomen pronuntiauit,
cum ita esset absurdum, ut uix eius Flaccianus ipse meminisset.
iam illud sine stupore animi non queo dicere, quod amico
nostro, discipulo tuo, sese uolenti exagitare flagitantique insolenter,
ut diceret, quid secum ipse tacitus uolueret, Uergilii uersum eum
cogitare respondit. cum ille obstupefactus negare non posset, perrexit
quaerere, quisnam uersus esset; nec Albicerius, qui grammatici
scholam uix transiens uidisset aliquando, uersum ipsum securus
et garrulus canere dubitauit. num igitur aut res humanae non erant,
de quibus ille consulebatur, aut sine rerum diuinarum scientia tam
certa consulentibus et uera respondit? at utrumque absurdum est.
nam et humanae res nihil sunt aliud quam reshominum, ut argentum
nummi fundus postremo ipsa etiam cogitatio, et res diuinas quis non
recte arbitretur esse, per quas homini diuinatio ipsa contingit? sapiens
ergo fuit Albicerius, si sapientiam rerum humanarum diuinarumque
scientiam illa definitione concedimus.

Deinde res humanas esse ut concedam res hominum, quidquam
tu existimas nostrum esse, quod no\'ns uel dare uel eripere casus
potest ? aut cum rerum humanarum scientia dicitur, ea dicitur, qua
quisque nouit uel quot uel quales fundos habeamus, quid auri, quid
argenti, quid denique alienorum carminum cogitemus? illa est humanarum
rerum scientia, quae nouit lumen prudentiae, temperantiae
decus, fortitudinis robur, iustitiae sanctitatem. haec enim sunt,
quae nullam fortunam metuentes uere nostra dicere audemus;
quae si Albicerius ille didicisset, numquam, mihi crede, tam luxuriose
deformiterque uixisset. quod autem dixit, quem uersum uolueret
animo ille, quo consulebatur, neque hoc puto inter res nostras esse
numerandum, non quo negem honestissimas disciplinas ad possessionem
quandam nostri animi pertinere, sed quia uersum alienum
etiam inperitissimis canere ac pronuntiare concessum est. ideo
talia cum in memoriam nostram incurrerint, non mirum, si sentiri
possunt ab huius aeris animalibus quibusdam uilissimis, quos daemonas
uocant, a quibus nos superari acumine ac subtilitate sensuum
posse concedo, ratione autem nego, atque id fieri nescio quo modo
secretissimo atque a nostris sensibus remotissimo. non enim, si
miramur apiculam melle posito nescio qua sagacitate, qua hominem [*]