Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (main.4.1-main.5.3)

Primum lex formata in litteris dari non debuit, quia in
natura ipsa inserta quodam modo est et creatoris notitia ex
traduce non latebat. nam quis nesciat, quid bonae uitae conueniat,
aut ignoret, quia quod sibi fieri non uult alii minime
debeat fieri? adubi autem naturalis lex euanuit pressa consuetudine
delinquendi, tunc oportuit manifestari, ut in Iudaeis
omnes audirent, non quod penitus oblitterata esset, sed maxima [*] [*]

Nunc uideamus an conueniat his, qui dei iudicium audientes
rident futurum, si proderit an oberit, si ueritate munitur an
caret ratione. lex quidem data est mundo, sed uidemus illam
circa multos cessare: non ergo iustum uidetur. ut quid hic peccantes
per potentiam securi sunt, alii leges inludunt, pauperes
deprimuntur, iustis accusatio conponitur, bene agentes obprobrio
sunt, pii indigent, mali florent, iniqui et corruptores in
honore sunt, auari et raptores locupletantur, iudex uenalis est?
nonne iniquum uidetur si conditor rerum non haec requirat, [*] [*]

Ex uerbis hoc ipsius lectionis potest colligi, quia non est
litterarum arte uelata historia. nam Abel prudentem et deuotum
in eo ipso sermo indicat scripturae, Cain uero neglegentem et
inprouidum ac per hoc minus deuotum. Abel ergo de placitis
potiora elegit, quae deo offerret creatori, ut de his utique
quae creauerat praecipua illi offerret, per quod et dicationem
suam et meritum eius probaret, ut et propriam reuerentiam
et deum auctorem ostenderet. hoc Cain uelut rusticus praesentire
nequiuit. totum enim animum terrae inserens mentis oculos
ad caelum leuare non potuit, ut quid creatori dignum esset
aspiceret; qualiacumque enim deo obtulit munera.

Quae causa etiam in Iudaeis obliquae mentis deprehenditur. [*] [*]

Vides ergo quia diuisio incurrit peccatum. dum non aestimat
quid deo dignum esset, potiora reseruauit suis usibus. itaque non
quia obtulit reprehensus est, sed quia indigna obtulit, nec ex
eo damnatus est, sed factum emendare commonitus. ad te, enim
ait, conuersio eius, et tu dominaberis eius, hoc est
\'me non accipiente ad tuum dominium conuersum est munus
a te oblatum\', ut de cetero sciret quid faceret. hinc inuidia
exarsit ut occideret fratrem, ut ab iniusto occideretur, qui
iustitiam primus ostenderat, et exemplum malum daretur
hominibus. sic enim aemulatione zeli caecatus est ut non
solum gratias non ageret — eo quod reus factus non fuerat, sed
et didicerat quo modo hoc emendaret —, uerum etiam adderet
aliud grauius, per quod damnari mereretur.