Scaife ATLAS

CTS Library / De Senectute

De Senectute (11-15)

urn:cts:latinLit:phi0474.phi051.perseus-lat1:11-15
Refs {'start': {'reference': '11', 'human_reference': 'Section 11'}, 'end': {'reference': '15', 'human_reference': 'Section 15'}}
Ancestors []
Children []
prev
plain textXML
next

Tarentum vero qua vigilantia, quo consilio recepit! cum quidem me audiente Salinatori, qui amisso

p.20
oppido fugerat in arcem, glorianti atque ita dicenti,
mea opera, Q. Fabi, Tarentum recepisti
;
certe,
inquit ridens,
nam nisi tu amisisses, numquam recepissem.
nec vero in armis praestantior quam in toga; qui consul iterum, Sp. Carvilio collega quiescente, C. Flaminio tribuno plebis, quoad potuit, restitit agrum Picentem et Gallicum viritim contra senatus auctoritatem dividenti; augurque cum esset, dicere ausus est optimis auspiciis ea geri, quae pro rei publicae salute gererentur; quae contra rem publicam ferrentur, contra auspicia ferri.

multa in eo viro praeclara cognovi, sed nihil admirabilius quam quo modo ille mortem fili tulit, clari viri et consularis. est in manibus laudatio, quam cum legimus, quem philosophum non contemnimus? nec vero ille in luce modo atque in oculis civium magnus, sed intus domique praestantior. qui sermo, quae praecepta! quanta notitia antiquitatis, scientia iuris auguri! multae etiam, ut in homine Romano, litterae: omnia memoria tenebat non domestica solum, sed etiam externa bella. cuius sermone ita tum cupide fruebar, quasi iam divinarem, id quod evenit, illo exstincto fore unde discerem neminem.

5
quorsum[*] igitur haec tam multa de Maximo?
p.22
Quia profecto videtis nefas esse dictu miseram fuisse talem senectutem. nec tamen omnes possunt esse Scipiones aut Maximi, ut urbium expugnationes, ut pedestris navalisve pugnas, ut bella a se gesta, ut triumphos recordentur. est etiam quiete et pure atque eleganter actae aetatis placida ac lenis senectus, qualem accepimus Platonis, qui uno et octogesimo anno scribens est mortuus, qualem Isocratis, qui eum librum, qui Panathenaicus inscribitur, quarto nonagesimo anno scripsisse dicit vixitque quinquennium postea; cuius magister Leontinus Gorgias centum et septem complevit annos, neque umquam in suo studio atque opere cessavit. qui, cum ex eo quaereretur cur tam diu vellet esse in vita,
nihil habeo,
inquit,
quod accusem senectutem.

praeclarum responsum et docto homine dignum!

sua enim vitia insipientes et suam culpam in senectutem conferunt, quod non faciebat is, cuius modo mentionem feci, Ennius:

sic ut fortis equus, spatio qui saepe supremo
vicit Olympia, nunc senio confectus quiescit.
equi fortis et victoris senectuti comparat suam; quem quidem probe meminisse potestis; anno enim undevicesimo post eius mortem hi consules, T. Flamininus et M'. Acilius, facti sunt; ille autem Caepione et Philippo iterum consulibus mortuus est, cum ego quinque et sexaginta annos natus legem
p.24
Voconiam magna voce et bonis lateribus suasissem.[*] Annos septuaginta natus, tot enim vixit Ennius, ita ferebat duo quae maxima putantur onera, paupertatem et senectutem, ut eis paene delectari videretur.

etenim, cum complector animo, quattuor reperio causas cur senectus misera videatur: unam, quod avocet a rebus gerendis; alteram, quod corpus faciat infirmius; tertiam, quod privet omnibus fere voluptatibus; quartam, quod haud procul absit a morte. earum, si placet, causarum quanta quamque sit iusta una quaeque videamus.

6
A rebus gerendis senectus abstrahit. quibus? An eis, quae iuventute geruntur et viribus? nullaene igitur res sunt seniles, quae vel infirmis corporibus animo et mente administrentur? nihil ergo agebat Q. Maximus, nihil L. Paulus, pater tuus, socer optimi viri fili mei? ceteri senes, Fabricii Curii Coruncanii, cum rem publicam consilio et auctoritate defendebant, nihil agebant?

ad Appi Claudi senectutem accedebat etiam ut caecus esset;

Tarentum 1 w 8
vero 1 w 12
qua 1 w 15
vigilantia 1 w 25
quo 1 w 29
consilio 1 w 37
recepit 1 w 44
cum 1 w 48
quidem 1 w 54
me 1 w 56
audiente 1 w 64
Salinatori 1 w 74
qui 2 w 78
amisso 1 w 84
oppido 1 w 90
fugerat 1 w 97
in 2 w 99
arcem 1 w 104
glorianti 1 w 114
atque 1 w 119
ita 1 w 122
dicenti 1 w 129
mea 1 w 133
opera 1 w 138
Q 1 w 140
Fabi 1 w 145
Tarentum 2 w 154
recepisti 1 w 163
certe 1 w 169
inquit 1 w 176
ridens 1 w 182
nam 1 w 186
nisi 1 w 190
tu 3 w 192
amisisses 1 w 201
numquam 1 w 209
recepissem 1 w 219
nec 1 w 223
vero 2 w 227
in 4 w 229
armis 1 w 234
praestantior 1 w 246
quam 2 w 250
in 5 w 252
toga 1 w 256
qui 4 w 260
consul 1 w 266
iterum 1 w 272
Sp 1 w 275
Carvilio 1 w 284
collega 1 w 291
quiescente 1 w 301
C 2 w 303
Flaminio 1 w 312
tribuno 1 w 319
plebis 1 w 325
quoad 1 w 331
potuit 1 w 337
restitit 1 w 346
agrum 1 w 351
Picentem 1 w 359
et 1 w 361
Gallicum 1 w 369
viritim 1 w 376
contra 1 w 382
senatus 1 w 389
auctoritatem 1 w 401
dividenti 1 w 410
augurque 1 w 419
cum 3 w 422
esset 1 w 427
dicere 1 w 434
ausus 1 w 439
est 3 w 442
optimis 1 w 449
auspiciis 1 w 458
ea 2 w 460
geri 1 w 464
quae 1 w 469
pro 1 w 472
rei 1 w 475
publicae 1 w 483
salute 1 w 489
gererentur 1 w 499
quae 2 w 504
contra 2 w 510
rem 1 w 513
publicam 1 w 521
ferrentur 1 w 530
contra 3 w 537
auspicia 1 w 545
ferri 1 w 550
multa 1 w 556
in 7 w 558
eo 1 w 560
viro 1 w 564
praeclara 1 w 573
cognovi 1 w 580
sed 1 w 584
nihil 1 w 589
admirabilius 1 w 601
quam 3 w 605
quo 3 w 608
modo 1 w 612
ille 1 w 616
mortem 1 w 622
fili 1 w 626
tulit 1 w 631
clari 1 w 637
viri 2 w 641
et 3 w 643
consularis 1 w 653
est 4 w 657
in 8 w 659
manibus 1 w 666
laudatio 1 w 674
quam 4 w 679
cum 4 w 682
legimus 1 w 689
quem 1 w 694
philosophum 1 w 705
non 1 w 708
contemnimus 1 w 719
nec 2 w 723
vero 3 w 727
ille 2 w 731
in 9 w 733
luce 1 w 737
modo 2 w 741
atque 2 w 746
in 10 w 748
oculis 1 w 754
civium 1 w 760
magnus 1 w 766
sed 2 w 770
intus 1 w 775
domique 1 w 782
praestantior 2 w 794
qui 6 w 798
sermo 1 w 803
quae 3 w 808
praecepta 1 w 817
quanta 1 w 824
notitia 1 w 831
antiquitatis 1 w 843
scientia 1 w 852
iuris 1 w 857
auguri 1 w 863
multae 1 w 870
etiam 1 w 875
ut 2 w 878
in 12 w 880
homine 1 w 886
Romano 1 w 892
litterae 1 w 901
omnia 1 w 907
memoria 1 w 914
tenebat 1 w 921
non 2 w 924
domestica 1 w 933
solum 1 w 938
sed 3 w 942
etiam 2 w 947
externa 1 w 954
bella 1 w 959
cuius 1 w 965
sermone 1 w 972
ita 4 w 975
tum 3 w 978
cupide 1 w 984
fruebar 1 w 991
quasi 1 w 997
iam 3 w 1000
divinarem 1 w 1009
id 6 w 1012
quod 1 w 1016
evenit 1 w 1022
illo 1 w 1027
exstincto 1 w 1036
fore 1 w 1040
unde 1 w 1044
discerem 1 w 1052
neminem 1 w 1059
quorsum 1 w 1067
quorsum 2 w 1074
other 1 w 1079
Mss 1 w 1082
quorsum 3 w 1091
L 1 w 1092
igitur 1 w 1099
haec 1 w 1103
tam 1 w 1106
multa 3 w 1111
de 6 w 1113
Maximo 1 w 1119
Quia 1 w 1124
profecto 1 w 1132
videtis 1 w 1139
nefas 1 w 1144
esse 2 w 1148
dictu 1 w 1153
miseram 1 w 1160
fuisse 1 w 1166
talem 1 w 1171
senectutem 1 w 1181
nec 4 w 1185
tamen 1 w 1190
omnes 1 w 1195
possunt 1 w 1202
esse 3 w 1206
Scipiones 1 w 1215
aut 1 w 1218
Maximi 1 w 1224
ut 5 w 1227
urbium 1 w 1233
expugnationes 1 w 1246
ut 6 w 1249
pedestris 1 w 1258
navalisve 1 w 1267
pugnas 1 w 1273
ut 7 w 1276
bella 2 w 1281
a 108 w 1282
se 15 w 1284
gesta 1 w 1289
ut 8 w 1292
triumphos 1 w 1301
recordentur 1 w 1312
est 9 w 1316
etiam 3 w 1321
quiete 1 w 1327
et 9 w 1329
pure 1 w 1333
atque 3 w 1338
eleganter 1 w 1347
actae 1 w 1352
aetatis 1 w 1359
placida 1 w 1366
ac 3 w 1368
lenis 1 w 1373
senectus 1 w 1381
qualem 1 w 1388
accepimus 1 w 1397
Platonis 1 w 1405
qui 9 w 1409
uno 2 w 1412
et 11 w 1414
octogesimo 1 w 1424
anno 1 w 1428
scribens 1 w 1436
est 10 w 1439
mortuus 1 w 1446
qualem 2 w 1453
Isocratis 1 w 1462
qui 10 w 1466
eum 1 w 1469
librum 1 w 1475
qui 11 w 1479
Panathenaicus 1 w 1492
inscribitur 1 w 1503
quarto 1 w 1510
nonagesimo 1 w 1520
anno 2 w 1524
scripsisse 1 w 1534
dicit 1 w 1539
vixitque 1 w 1547
quinquennium 1 w 1559
postea 1 w 1565
cuius 2 w 1571
magister 1 w 1579
Leontinus 1 w 1588
Gorgias 1 w 1595
centum 1 w 1601
et 12 w 1603
septem 1 w 1609
complevit 1 w 1618
annos 1 w 1623
neque 1 w 1629
umquam 2 w 1635
in 20 w 1637
suo 1 w 1640
studio 1 w 1646
atque 4 w 1651
opere 1 w 1656
cessavit 1 w 1664
qui 13 w 1668
cum 5 w 1672
ex 4 w 1674
eo 3 w 1676
quaereretur 1 w 1687
cur 1 w 1690
tam 3 w 1693
diu 1 w 1696
vellet 1 w 1702
esse 4 w 1706
in 21 w 1708
vita 1 w 1712
nihil 2 w 1718
habeo 1 w 1723
inquit 2 w 1730
quod 2 w 1735
accusem 1 w 1742
senectutem 2 w 1752
praeclarum 1 w 1763
responsum 1 w 1772
et 15 w 1774
docto 1 w 1779
homine 2 w 1785
dignum 1 w 1791
sua 1 w 1795
enim 1 w 1799
vitia 1 w 1804
insipientes 1 w 1815
et 16 w 1817
suam 1 w 1821
culpam 1 w 1827
in 25 w 1829
senectutem 3 w 1839
conferunt 1 w 1848
quod 3 w 1853
non 4 w 1856
faciebat 1 w 1864
is 27 w 1866
cuius 3 w 1872
modo 3 w 1876
mentionem 1 w 1885
feci 1 w 1889
Ennius 1 w 1896
sic 1 w 1900
ut 11 w 1902
fortis 1 w 1908
equus 1 w 1913
spatio 1 w 1920
qui 15 w 1923
saepe 1 w 1928
supremo 1 w 1935
vicit 1 w 1940
Olympia 1 w 1947
nunc 1 w 1952
senio 1 w 1957
confectus 1 w 1966
quiescit 1 w 1974
equi 1 w 1979
fortis 2 w 1985
et 17 w 1987
victoris 1 w 1995
senectuti 1 w 2004
comparat 1 w 2012
suam 2 w 2016
quem 2 w 2021
quidem 2 w 2027
probe 1 w 2032
meminisse 1 w 2041
potestis 1 w 2049
anno 4 w 2054
enim 2 w 2058
undevicesimo 1 w 2070
post 2 w 2074
eius 1 w 2078
mortem 2 w 2084
hi 4 w 2086
consules 1 w 2094
T 3 w 2096
Flamininus 1 w 2107
et 18 w 2109
M 4 w 2110
Acilius 1 w 2119
facti 1 w 2125
sunt 2 w 2129
ille 3 w 2134
autem 1 w 2139
Caepione 1 w 2147
et 19 w 2149
Philippo 1 w 2157
iterum 2 w 2163
consulibus 1 w 2173
mortuus 2 w 2180
est 12 w 2183
cum 6 w 2187
ego 1 w 2190
quinque 2 w 2197
et 20 w 2199
sexaginta 1 w 2208
annos 2 w 2213
natus 2 w 2218
legem 1 w 2223
Voconiam 1 w 2231
magna 1 w 2236
voce 1 w 2240
et 21 w 2242
bonis 1 w 2247
lateribus 1 w 2256
suasissem 1 w 2265
suasissem 2 w 2275
other 2 w 2280
Mss 2 w 2283
suasisset 1 w 2294
P 5 w 2295
suasi 4 w 2301
sed 4 w 2304
Forch 1 w 2309
Müller 1 w 2317
Annos 1 w 2323
septuaginta 1 w 2334
natus 3 w 2339
tot 1 w 2343
enim 3 w 2347
vixit 2 w 2352
Ennius 2 w 2358
ita 6 w 2362
ferebat 1 w 2369
duo 1 w 2372
quae 5 w 2376
maxima 1 w 2382
putantur 1 w 2390
onera 1 w 2395
paupertatem 1 w 2407
et 23 w 2409
senectutem 4 w 2419
ut 16 w 2422
eis 1 w 2425
paene 1 w 2430
delectari 1 w 2439
videretur 1 w 2448
etenim 1 w 2455
cum 7 w 2459
complector 1 w 2469
animo 1 w 2474
quattuor 1 w 2483
reperio 1 w 2490
causas 1 w 2496
cur 2 w 2499
senectus 2 w 2507
misera 2 w 2513
videatur 1 w 2521
unam 1 w 2526
quod 4 w 2531
avocet 1 w 2537
a 197 w 2538
rebus 1 w 2543
gerendis 1 w 2551
alteram 1 w 2559
quod 5 w 2564
corpus 1 w 2570
faciat 1 w 2576
infirmius 1 w 2585
tertiam 1 w 2593
quod 6 w 2598
privet 1 w 2604
omnibus 1 w 2611
fere 2 w 2615
voluptatibus 1 w 2627
quartam 1 w 2635
quod 7 w 2640
haud 1 w 2644
procul 1 w 2650
absit 1 w 2655
a 208 w 2656
morte 3 w 2661
earum 1 w 2667
si 16 w 2670
placet 1 w 2676
causarum 1 w 2685
quanta 2 w 2691
quamque 1 w 2698
sit 2 w 2701
iusta 1 w 2706
una 2 w 2709
quaeque 1 w 2716
videamus 1 w 2724
A 3 w 2726
rebus 2 w 2731
gerendis 2 w 2739
senectus 3 w 2747
abstrahit 1 w 2756
quibus 1 w 2763
An 2 w 2766
eis 2 w 2769
quae 7 w 2774
iuventute 1 w 2783
geruntur 1 w 2791
et 29 w 2793
viribus 1 w 2800
nullaene 1 w 2809
igitur 2 w 2815
res 3 w 2818
sunt 3 w 2822
seniles 1 w 2829
quae 8 w 2834
vel 2 w 2837
infirmis 1 w 2845
corporibus 1 w 2855
animo 2 w 2860
et 30 w 2862
mente 1 w 2867
administrentur 1 w 2881
nihil 3 w 2887
ergo 1 w 2891
agebat 1 w 2897
Q 3 w 2898
Maximus 1 w 2906
nihil 4 w 2912
L 3 w 2913
Paulus 1 w 2920
pater 1 w 2926
tuus 3 w 2930
socer 1 w 2936
optimi 2 w 2942
viri 4 w 2946
fili 2 w 2950
mei 1 w 2953
ceteri 1 w 2960
senes 1 w 2965
Fabricii 1 w 2974
Curii 1 w 2979
Coruncanii 1 w 2989
cum 8 w 2993
rem 5 w 2996
publicam 2 w 3004
consilio 2 w 3012
et 32 w 3014
auctoritate 2 w 3025
defendebant 1 w 3036
nihil 5 w 3042
agebant 1 w 3049
ad 4 w 3052
Appi 1 w 3056
Claudi 1 w 3062
senectutem 5 w 3072
accedebat 1 w 3081
etiam 4 w 3086
ut 19 w 3088
caecus 1 w 3094
esset 2 w 3099