Historiae (1.5)

5. Eo itaque tempore, quo Teias excessit e vivis et Gothicae res pcregrinis auxiliis egcrent, Fraucorum reges erant Theodibaldus iste adolescentulus et Childibertus et Chlotharius eius maximi patrui, prout legcs Romanorum loqucrentur. Verum ad hos utpote remotissime inde dcgentes Gothi nequaquam eundum ccnsucrunt: ad Theodibaldum vero aperte legationem instituerunt; non taraen natio, scd soli qui iuxta Patlum fluvium dcgebant: alii vero gaudebant quidem et rerum innovatioue et status immutatione, perculsi

tamen erant, de eventu dubitantes et fortunae instabilitatem pertimesceiites, et suspeusis dubiisque animis observabant sciscitabanturque quid ageretur, statucntes iis, qui potiores superioresque essent, sese adiungere. Aliorum vero oratores cum in regis conspectum venisseut et omnium primorum regui, orabant, ne. sese a Romanis oppressos dcspicerent; sed sociale cum ipsis bellum susciperent, et genti finitimae atque amicae suppctias ferrent, quae alioqui in discrimine erat ne funditus everteretur. Ostendebant praeterea hoc etiam ex illorum re maxime futurum, si non paterentur Romanos ad tantam potentiam evehi, sed potius omnibus viribus eorum incremeuto officerent. Si enim universam gentem Gothicam deleveriut, statim etiam in vos, dicebant oratores, exercitum ducent et pristiua bella instaurabunt. Neque enim illis est defutura speciosa aliqua causa, quam avaritiac suac practexant: quin potius iustum sese vobis inferre bellum putabunt, Marios quosdam et Camillos et Caesarum plerosque recensentea, qui olim bella adversus priscos Gerinanos gesserunt, et trans Rhenum universa occuparunt: quocirca non vim illaturi videbuntur, sed iustum bellum movere, tanquam nihil alienum quaesituri, sed maiorura suorum possessiones recupe-

raturi. Tale porro etiara nobis crimen obiicient, quod scilicct quum Thcotlcricus noster olim princeps et coloniae deducendae auctor non decenter Italiam occupasset, nostris quidera rebus nos spoliarunt; maiorem gentis nostrae partem trticidarunt, uxorcs et libcros οpulentiorum apud nos bominum atociter sub bastam miserunt. Atqui Tbeodcricus non vi captam, scd Zenonis antea ipsorum regis permissu, sibi adiunxcrat Italiam, nihil Romanis eripiens (iam enim ca privati erant,) quin potius caeso Odoacro advena tyranno, quae illius erant omnia occupavit belli iure. At posteaquam ipsis maior vim inferendi potestas fuit, mox nihil iuste agere coeperunt, sed Tbeodato antea Amalasunthae causa infensi, idque initiium occasioncmque belli statuentes, deincepa in bunc usquc diem violcnter omnia agere ac rapere non desistunt. Hi nimirum sunt sapientes et rcligiosi, quique soli se inste rem publicam administrare gloriantur. Ne igitur vos huiuscemodi malis affectos vecordiae vcstrac sero poeniteat, antevertendi vobis sunt bostes, neque negligenda est occasio, quae modo sese

offert; quin potius iustus in eos excrcitus est mittendus, et ex vobis ipsis dux aliquis rei bellicae pcritus ei praclicicndus, qui bello adversus Romanos optime confecto, binc eos cjuani citissime nostrasque nobis terras recupcret. Hoc enim facicntcs, et Gothicae nationi summopere gratificabimini, servatores malorumque profligatores declarati, vestrascjue simul res in tuto collocavcritis, si nihil vobis amplius hostile ex vicinis reliquum fiat. Ad hacc immensa vobis fiet pecuniae accessio, non solum ex praeda, quam de Romanis facietis, scd ct aliis quas nos persoivemus.