Historiae (1.4)

4. Theodibertus accepto paterno regno et Alemannos et alias nounullas finitimas gentes subegit. Erat cnim summopere et audax

et turbulentus et periculorum praetcr modum amans. Cum itaque Romania bellum adversus Totilam Gothorum ducem esset ortum, Tbeodibertua Iioc aninio agitabat, sumrnaque tliligentia procurabat, ut interea dum in ltalia Nrses pariter et exercitus laborarent occupatique essent, ipse fortissimis validissimisque copiis coactis in Thraciae regionem penetraret, eaque tota vastata et subiugata, Byzantium regiam urbem bellum trausferret. Hoc vero consilium suum adeo gnaviler re ipsa tantoquc apparatu est persequutus, ut etiam ad Gepidas et Longobardos aliasque nonnullas finitimas geutes legationem instituerit, ut et hi in societatem belli venirent. Neque enim toleiandiim esse censebat, quod imperator Iustinianus in edictis imperatoriis Francici et Alemannici, nec non Gepidici et Longobardici, aliosque huiuscemodi titulos sibi viudicaret, perinde ac si omnes baace gentes subiugasset. Quocirca et ipse graviter hanc iniuriam ferebat, et alios ut communi secum iniuria contumeliaque affectos ad indignationis societatem sollicitabat. Ego vero ita statuo, si hanc ille expeditionem suscepisset, audaciam ei suam nulli bono futuram

fuissc; scd sive in Thraciam, sive in Illyrios venisset, in praesidiarias iis in locis Romanorum legiones incidisset, turpiterque periisset. Sed lioc ipsura quod ciusceinodi consilium animo concepisset, et vellet et optaret, omnemquc quod ad se attinet ad hoc lapidcm movisset, evidentissirno argumento esse potest, qualis ille vir, quamque ferox et arrogaus fuerit, quippe qui furorem temeritatemipie fortitudinem csse existimbat. Nisi enim vitae fiuis conatus ipsius antenertisset, expeditionem hanc aggressus fuissct. Nunc vero qiunn venatum ivisset, taurus ei ingens et excelsis cornibus praeditus occurrit, non domito cuidam et aratori tauro similis, setl silvcstcr et montauus, et quidquid obvium habet, disperdens. Bubalos, uti arbitror, hoc gcntis illi appellaut,; plurimoa vero fert illa regio. Densissimae cnim in ca silvae, borridi inontes, et tractus frigidissimi, quibus omnibus gaudere solet hoc animal. Qnem quidem taurum couspitatus Theodibertus e saltu quodam prosilientcin atquc in se irruentem, consiitit tamquam hasta occursurus. Taurus vero iam propior factus, impetu cursus dclatus in arborem quandam non ita magnam, fronte et cornibus eam ferit, cl subvcrsa tota arbore et in solum depressa, maximus quidam ex iis, qui indc coufracti erant

ramus violentissimo ictu ita eius caput sauciavit, ut lethali intolerabilique plaga accepta confestim supinus prociderit, aegreque a suis domum reportatus eodem die e vita decesserit. Theodibaldus itaquc eius filius in regno succcdit; qui quidem tametsi iuvenis admodum atque adhuc sub magistri cura institutionequc esset, patria tamen lex eum atl regnum vocabat.