Alexias (1.13)

[*]
[*]

est. ibi postquam ceterarum filiarum res ordinavit, quae ad bellum pertinebant parabat. erant autem ei duae filiae ; nam tertia in regina urbium commorabatur, ex ipsis nuptiis infelix. iuvnnis enim ille statim a principio, cum nonclum pubes esset, has nuptias aversabatur, quemachnochun formichnes infantuli. illarum autem alteram Raimundo despondit, comitis Barcinonensis fiho, alleram Eubulo collocavit, ilhistrissimo et ipsi coiniti. nec in his nuptiis Robortus non commodi sui rationem habuit: immo undicjue opes colligebat, ex genere, ex tyrannide, ex aflinitate, ex. innumeris denique alils rebus, de quibus vix cogitaveris.

Interim accidit aliqiiid, quod silentio praetereundum non est. nam id quoque acl feiicitatem, qua usus est Robertus, pertinet. quod enim Occidentis principes omnes impediti erant, quominus eum aggrederentur, id admodum acl rerum prosperitatem barbaro profuisse censeo, cjuem quidem fortiina ab omni parte adiuvit in regnumqiie extulit et qualibet opporlnnitate auxit. etenim cum papa urbis Romae (est is principatus valens omnique copiarura genere munitus ,) cum

[*]
[*][*]

Germaniae rege Henrico dissideret , adiungere sibi Robertiim illustrem iam et viribus pollentem cupit. dissidium autem , quod inter regem et papam interccssit, eiusmodi fere erat. accusabat ille regem Henricum, quod ecclesias non gratis conferret, sed donis acceplis , inlcrdum etiam indignis hominibus episcopatus committeret. talium eum facinorum arguit; Germaniae autem rex papae crimini dabat , quod ecclesiac principatum invasisset, quippe qui sine suo consensu in apostolicum se thronum intrusisset. in qua disceptalione etiam insolenter se gerebat et paulo ferpcois. nisi pontifiratu , quem occupasset, spontc cederet , ignominiose eo eiectum iri , comminabatur. quibus papa auditis, iram in Icgatos verlit. verberibus pos misere cae(??)s, capita forficibus barbas novaculis rasos, alio insupcr grnere immanis et plus quam barbarae conturaeliae affectos dimisit. quam contumeliam quominus disertius signincem , pudor prohibet, qui et feminam et principem decet. nam quod ille perpetravit, non modo pontifice, sed ne ullo quidem homine dignum, qui Christi noinen proGtetur, atquc iptuni ctiam coosiliuin barbari aboiniuor , nedum

[*]

[*]

factum, quod si distinctius referrem, calamum hunc chartamque poluerem. verum ut appareat, quo progredi usque barbara impotentia queat et quam scelesti nonnunquam et nefarii hominum mores decursu temporum existant , hoc unum sufficiat dicere , nullo modo a me impetrari posse , ut vel tantillum enuntiem facinoris commissi. et commissi ab episcopo , pro deus , atque adeo a summo episcopo quique universo orbi terrarum praeest: ita certe Latini et perhibent et credunt, neque id a cetera arrogantia eorum abhorret. nam cum imperium in nostrara urbem regiam transiret, senatu et omnibus ordinibus inde huc tradiictis , transiit etiam episcopatus dignitas primaria. maria. quem honorem cum imperatores pridem Cpolitano throno tribuerint, tum maxime synodus Chalcedonensis in amplissimum fastigium Cpolitanam sedera evexit eique omnes orbis terrarum subiecit dioeceses. secl illa quam dixi legatorum contumelia, dubitari nequit, quin ad regem ipsum pertinuerit, non ideo solum, duod eos pulsavit, verum etiam quod novum quoddam , quo illos afficeret, iniuriae genus excogitavit. voluit enim ec, ut opinor, significare, quanto regem despectui haberet, quem quasi quidara semideus semiasinum, tanto in

legatos scelere edito, tractavit. papa igitur, ubi ista perpetravit ac legatos ita ut dixi dimisit, cum magnum sibi sellum imminere intelligeret, veritns, ne rex, inita cum Roberto societate, etiam valitlior fierct, occupat de pace ad Robertnin mittere , licet antea non amico erga eum animo fuisset. cumque cerlior esset factus, Salerni Robertum ducem degere, Roma Renevenluin profectus est. Primum per legatos transigebant, dein ipsi conveninnt. atque ille Benevento, hic Salerno cum militum manu egrcssi , postquam utriusque cxercitus, quantum salis videbatnr, appropinquarunt, ad colloquium ambo prodeunt ac fide invicem data et iiirciiirando firmata , revertuntur. foedus ita pepigcrant, ut pupa regiam dignitatein Hobcrto tribticret et, ubi opus esset , auxilium contra Romauos ferret; Robertus autcm papae adesset qtiat uuque vcllet. at frustra tidcs utrimque dala est. siquidcm papa regi vehementcr offensus, toto animo bellum adversus eum agitabat ; et Roberttis, qui Romanorum regno oculos adiecisset cnpiditatis, velut aper ferut dentes animumque adversus hos

acuebat. ita verbo tantum tenus barbari iurarunt, fideni mox violaturi. quorum quidem Roberlus admisso equo Saiernum contendit, papa iste detestabilis (non enim liabeo , quo alio eum noinine denotem, cum atrocis illius in legatos crudelitatis recordor,) spiritalem gratiam ac pacem evangelicam prae se ferent, toto pectore ad bellum fertiir civile , quanquam idem pacificum se et pacifici discipylum esse iactat. accitos enim e vestigio Saxonum duces , Ladulphum et Velcum, cum aliis pollicitationibus cepit, tum vero maxime, quod universi occidentis illos se reges facturum promisit. adeo promptus erat ad reges inaugurandos, parum, ut videtur, Paulum curans , qui ne cuiquam facile manum imponamus vetat. at iste et Longibardiae duci taeniam et Saxonibus hisce coronam donabat. cum igitur Gerinaniae rex Henricus et papa copias coactas in acie collocassent, signo dato , concurrunt legiones atque ingens et diutinum coortum est proelium. nam tanta utrinique fortitudine pugnabalur atque hastae et tela adverso pectore excipiebantur, ut brevi tota pla-

nities sangnine redunrlaret, quique snpererant milites mullo rruore perfusi niterentur: quin eranl etiam , qui ad mortuoriim cadavera prolapsi, sanguinis flumine submergerentur. nam si voriiin est quod dicunt, plus triginta millia hominum eo proelio cecidisse, quantum sanguinis profusum est , quantum campi spatium cruore inquinatum ! sed ancipiti Marte ab utraque parte pungnabatur, quamdiu Ladulphus Saxonum dux suis praoerat; at ubi vulnere aoceplo animain statim efflavit, papae acies in fugam inclinatur, terga hoslibus magna strage caedpnlibus. Henricus enim cognito, Ladulphum etiam ocucubuisse, persequobatiir insistebatque alacriter; denique continuuit nos ct respirare iussit. ubi autem rursus ad beltiim se paravit, ad oppugnandam Roniain contendit. ibi papa foederis nlque iurisiurandi Roberti niemor, misit ad eum qui auxilia poscerent; eodem lempore etiam Henricus subsidia per legatos peliit , Romam Telorein expugnaturus. sed utrosque Robertus irridens, regi quidem