Zetemata codicis Vaticani (1.7-1.8)

(Τ Τransierun t in schol. *B f.85h ad καππεδίον τὸ ἀλήιον Z 201 )

Ἀξιῶν δὲ ἐγὼ Ὅμηρον ἐξ Ὁμήρου ϲαφηνίζειν αὐτὸν ἐξηγούμενον ἑαυτὸν ὑπεδείκνυον, ποτὲ μὲν παρακειμένωϲ, ἄλλοτε δ’ ἐντὸϲ ἄλλοιϲ. τῇ τε γὰρ εἰροκόμ ῳ παράκειται ϲυνεζευγμένη ἡ ἐξήγηϲιϲ· γρηῒ δέ μιν εἰκυῖα παλαιγενέι προϲέειπεν εἰροκόμ ῳ ( Γ 386 ). τίϲ οὖν ἡ
είροκόμοϲ ἥ οἱ, φηϲὶν, ἤϲκειν εἴρια κα λά· ἡ γὰρ ἀϲκοῦϲα τὰ ἔρια εἴη ἂν εἰροκόμοϲ· ἀϲκεῖν δὲ τὸ καλλωπίζειν, ὡϲ τὸ χ ῥυϲὸν κέραϲι περιχεύει ἀϲκήϲαϲ, ἵν ἄγαλμα θεὰ κεχάροιτο ἰδοῦϲα (γ 437 ). [*] [*] [*] [*] [*] [*]

καὶ πάλιν ἄλλουϲ τ’ αἰδέϲθητε περικτίοναϲ ἀνθρώ πουϲ. τίνεϲ οὖν οἱ περικτίονεϲ; οἳ περιν αιετά ουϲι (β 65. 66 ). βοῦν ἦνιν ρυμέτωπον ἀδμήτην (Κ 292). ἆρ’ οὖν τὸ ἀδμήτην ἄγαμον δηλοῖ οὐχί, ἀλλὰ τὴν ο ὔπω ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἀνήρ. καὶ πάλιν ἔνθ’ οἵ γ’ οὐκέτι πάμπαν ἀφέϲταϲαν, ἦρχε γὰρ Ἄλρηϲ (Φ 391).
τί οὖν τὸ ἦρχε; πρῶτοϲ Ἀθηναίῃ ἐπόρουϲεν. ἐπὶ δὲ τῆϲ Πηλιάδοϲ μελίηϲ καὶ φιλοτιμουμένῳ ἔοικε πολλαχόθεν τὴν κλῆϲιν προοῦϲαν δεικνύναι· ἢ γὰρ ἀπὸ τοῦ μόνον αὐτὴν ἐπίϲταϲθαι πῆλαι τὸν Ἀχιλλέα · ἀλλά μιν οἶοϲ ἐπίϲτατο πῆλαι Ἀχιλλεύϲ (Π 142), ἢ ἀπὸ τοῦ Πηλέωϲ τοῦ πατρόϲ· τὴν πατρὶ φίλ ῳ τάμε Χείρων (ib. 143), ἢ
ἀπὸ Πηλίου τοῦ ὄρουϲ ὅθεν ἐτμήθη· πατρὶ φίλ ῳ τά με Χείρων Πηλίου ἐκ κορυφῆϲ. ἀλλ’ ἐπεὶ μελίη τὸ δόρυ ἀπὸ τοῦ δένδρου τῆϲ μελίαϲ, δῆλον ὡϲ καὶ τὸ μείλινον ἔγχοϲ ( 655) ἐκ μελίαϲ τοῦ δένδρου, οὐ μὴν, ὡϲ οἱ πολλοὶ, τὸ μακρόν. καὶ ἔγχεα ὸξυόεντα (ε 568) τὰ ἐξ ὀξύηϲ τοῦ δένδρου, ὡϲ καὶ Ἀρχίλοχοϲ (fr.12 B⟩ )· ὀξύη
ποτᾶτο, ἀλλ’ οὐ τὰ ὀξέα , ὡϲ οἱ γραμματικοὶ ἀποδεδώκαϲιν. πάλιν ἔφη· ἤτοι ὁ καππεδίον τὸ ἀλήιον (Ζ 201). διὰ τί οὖν ἀλήιον; ἆρά γε τὸ ἄϲπορον καὶ μὴ ἔχον λήια; οὐχί. ἀλλ’ ἐκ τοῦ οἶον αὐτὸν ἐντὸϲ αὐτῷ ἀλᾶϲθαι. καὶ τί οὖν τὸ οἶον ἀλᾶϲθαι; ἐξηγεῖται· πάτον ἀν θρώπων ἀλεείν ων. ἐντὸϲ δὲ τῷ καὶ μέν οἱ Λύκιοι τέμενοϲ τά -
[*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] μον (Ζ 194) ταχέωϲ δεδήλωκεν ὅτι ἀπὸ τοῦ τετμῆϲθαι καὶ ἀφωρίϲθαι τὸ τέμενοϲ λέγεται· τέμενοϲ τάμον. οὕτω καὶ κειμήλια ἔφη κεῖϲθαι (Ζ 47 ) ἀπὸ γὰρ τοῦ κεῖϲθαι κειμήλια λέγεται. πάλιν πτωχὸν ἔφη πανδήμιον (ϲ 1). τίϲ οὖν οὗτοϲ; ὃϲ κατὰ ἄϲτυ πτω χεύεϲκ’ Ἰθά κηϲ,
ἀλλ’ οὐχ ὡϲ Ὀδυϲϲεὺϲ ἐντὸϲ μιᾷ οἰκίᾳ. πάλιν· μετέπ ρεπε γαϲτέρι μάργ ῃ (ϲ 2). τίϲ οὖν αὕτη ἡ γαϲτριμαργία ἧϲ ὥϲπερ ὅρον ποιούμενοϲ ἐπάγει· ἀζηχὲϲ φαγέμεν καὶ πιέμεν, τὸ ἀδιαλείπτωϲ ἐϲθίειν καὶ πίνειν μεταλαβὼν εἰϲ τὸ ἀζηχέϲ, ὃ ἐντὸϲ ἄλλοιϲ ἔφη ϲυνεχὲϲ αἰεί (1 74). καὶ ἐπὶ ἄλλου μὲν ἐντὸϲ πᾶϲι διαπρέποντοϲ ἔφη ὁ δ’ ἔπρεπε
καὶ διὰ πάντων (Μ 104), ἐπὶ δὲ τοῦ Ἴρου μετὰ δ’ ἔπρεπε γα ϲτέρι μάρτῃ, ἤτοι μόνῃ γαϲτριμαργίᾳ. πόθεν οὖν Ἶροϲ ἐκλήθη; ο ὕνεκ’ ἐπαγγέλλεϲκε κι ὼν ὅτε π ού τιϲ ἀνώγοι (ϲ 7). καὶ πάλιν· οὐκ ἀίειϲ ὅτι δή μοι ἐπιλλίζουϲιν Ἀχαιοί (ϲ 11 ); τί οὖν τὸ ἐπιλλίζειν ; τὸ διανεύειν — ἑλκέμεναι δὲ κέλονται —, ἀπὸ τοῦ
τοὺϲ διανεύονταϲ ϲυϲτρέφειν τοὺϲ ὀφθαλμούϲ ἰλλάδεϲ (Ν 572) γὰρ οἱ ϲυνεϲτραμμένοι ἱμάντεϲ, ὡϲ ἀλλαχοῦ ἔφη· ἐντὸϲ δὲ ϲτρόφοϲ ἦεν ἀορτήρ (ν 438). τὸν μὲν ἄκουρον ἐόντα βάλ’ ἀργυρότοξοϲ Ἀπόλλων (η 64). τίϲ οὖν ὁ ἄκουροϲ μίαν οἴην παῖδα λιπόντα. [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] ὡϲαύτωϲ καὶ τὸ κύμβα χοϲ ἐξηγεῖται ἐπάγων ἐ πὶ βρεχμόν τε καὶ ὤμουϲ δηθὰ μά λ’ εἱϲτήκει ( 586). γυῖα δ’ ἐξηγεῖται· πόδαϲ καὶ χεῖραϲ ὕπερθεν ( 122) καὶ ἀμφιγυήειϲ οὖν ὁ περὶ τὰ γυῖα βεβλαμμένοϲ, ὃν καὶ κυλλοποδίονα εἶπε. καὶ τὸ γυιώϲω μὲν ϲφῶιν ὑφ’ ἅρμα ϲιν ὠ κέαϲ ἵππ ουϲ ( Θ 402), ἤτοι ϲκελεαγεῖϲ
ποιήϲω· ἐπάγει γὰρ κατὰ δ’ ἅρματα ἄξω. φιλοτιμεῖται καὶ τὸ λυκόφωϲ ἐξηγήϲαϲθαι· ἦμοϲ δ’ οὔτ’ ἄρ πω ἠώϲ, ἔτι δ’ ἀμφιλύκη νύξ (Η 433) οὐ γὰρ εἰ μηδέπω ἠώϲ, ἔτι ἦν νύξ, ἀλλ’ ἡ ἀμφιλύκη ἦν, ὁ βαθὺϲ ὄρθροϲ. ἠῶ δὲ λέγει νῦν τὸν ὄρθρον καὶ τὸ πρὸ ἀνατολῆϲ [*] [*] [*] [*] [*] [*] [*] ἡλίου πεφωτιϲμένον διάϲτημα· ὅτι γὰρ καὶ τοῦτο τὸ διάϲτημα λέγει ἠῶ, δηλοῖ ἐπὶ τῆϲ νεὼϲ τοῦ Τηλεμάχου εἰπών· παννυχίη μὲν ἄρ’ ἥγε καὶ ἠῶ πεῖρε κέλευθον (β 434), εἶτα εἰπὼν ἠέλιοϲ δ’ ἀνόρουϲε (γ 1 ). καὶ ἡμεῖϲ δὲ τὸ πρὸ ἡλίου ἐξ ἑωθινοῦ φαμεν καὶ ἕωθεν,
ὃ ὁ ποιητὴϲ ἠῶθεν δ’ ἀ γορήνδε (α 372) φηϲίν. ἕωϲ οὖν καὶ ἠώϲ τὸ πρὸ ἀνατολῆϲ ἡλίου· τὸ δὲ πρὸ τῆϲ ἕω λυκόφωϲ καὶ νὺξ ἀμφιλύκη. λέγει μέντοι καὶ τὸ ἀπὸ ἀνατολῆϲ ἡλίου ἄχρι μεϲημβρίαϲ διάϲτημα ἠῶ ἔϲϲεται ἢ ἠὼϲ ἢ δείλη ἢ μέϲον ἦμαρ (Φ 111) καὶ ὄφρα μὲν ἠὼϲ ἦν καὶ ἀέξετο ἱερὸν ἦμαρ (Θ 66) καὶ εὖδον
παννύχιοι καὶ ἐπ’ ἠῶ καὶ μέϲον ἦμαρ (η 288). λέγει ἠῶ καὶ ὅλην τὴν ἡμέραν· ἥδε δ ὴ ἠὼϲ εἶϲι δυϲώνυμοϲ (τ 571), ἥδε δέ μοι νῦν ἠὼϲ ἑνδεκάτη (Φ 155), περὶ οὗ φηϲιν ἕνδεκα δ’ ἤματα θυμὸν ἐτέρπετο οἷϲι φίλοιϲιν (ib. 45). Ἠὼϲ δὲ καὶ ἡ θεόϲ· ὣϲ μὲν ὅτ’ Ὠρίων’ ἕλετο ῥοδοδάκτυλοϲ Ἠώϲ (ε 121). πάλιν ἑαυτὸν
ἐξηγεῖται παρακειμένωϲ δι’ ὧν φηϲιν Ἴρῳ δὲ κακῶϲ ὠρίνετο θυμόϲ (ϲ 75). τί οὖν τὸ κακῶϲ ὀρίνεϲθαι τὸν θυμόν; ἐπάγει δειδιότα. [*] [*] [*] [*] τί οὖν παρακολούθημα δέουϲ ϲάρκεϲ δὲ περιτρομέοντο μέλεϲ ϲιν· ὁ δὲ δειλὸϲ κακόϲ, ἀφ’ οὗ τὸ κακῶϲ. πάλιν τὸ δεδιέναι, ὃ πάθοϲ ἐντὸϲ τῇ ψυχῇ γίνεται, καὶ τὸ τρέμειν, ὃ ἐντὸϲ τῷ ϲώματι, ἐπιτέμνων ἔφη· εἰ δὴ τοῦτόν γε τρομέειϲ καὶ δείδιαϲ αἰνῶϲ (ib. 80). ἐπιμένων δὲ τῇ ψυχρᾷ φύϲει τοῦ φόβου, κρυόεντα καλεῖ τὸν φόβον·
φόβου κρυόεντοϲ ἑταίρη (1 2 ), καὶ ἐντὸϲ ἄλλοιϲ· ψυχρὸν δέοϲ εἷλε καὶ ῥίγηϲε δ’ ὁ γέρων (1 259), ἐφοβήθη. εἰ δ’ ὁ φόβοϲ ψύχει, δῆλον ὡϲ τὸ θάρϲοϲ θάλπει· εἰκότωϲ ἄρα θαλπωρὴν (Κ 223) λέγει τὸ θάρϲοϲ. ἐκ δὴ τούτων παρακειμέναϲ ἐχόντων τὰϲ ἐξηγήϲειϲ δεῖ παρατηρεῖϲθαι καὶ τὰ ἐντὸϲ διαφόροιϲ ἐπὶ τῆϲ αὐτῆϲ διανοίαϲ παραλαμ βανόμενα
εἰϲ ἐξήγηϲιν τῶν ἀϲαφεϲτέρων.

(ιγ ′ transiit in schol. f 65b a l τηλυγέτω ε 153 et. L f. 184 ad 1 143).

Ὅτι μὲν ὁ τηλύγετοϲ δηλοῖ παρ’ αὐτῷ καὶ τὸν μόνον γενόμενον
παρίϲτηϲι τὰ ὑφ’ ἑλένηϲ λεγόμενα περὶ ἑρμιόνηϲ· παῖ δά τε τη λυγέτην καὶ ὁμηλικί ην ἐρατεινήν (Γ 175)⋯ϲημαίνει δὲ καὶ [*] [*] [*]

τὸν τηλοῦ τῆϲ ἡλικίαϲ τῷ πατρὶ γεγονότα, ὡϲ ἐπὶ δυοῖν γηράϲκοντι τῷ πατρὶ γενομένων ἔφη ἄμφω τηλυγέτω· ὁ δ’ ἐτείρετο γήραϊ λυγρ ῷ, υἱὸν δ’ οὐ τέκετ’ ἄλλον (6 153. 54). ἐπὶ τοίνυν τοῦ Ἰδομενέωϲ ὅταν λέγῃ ἀλλ’ οὐκ Ἰδομενῆα φόβοϲ λάβε τηλύγετον
ὥϲ (Ν 4 70), ἐνδέχεται μὲν ἀκοῦϲαι ἀπὸ τῶν μονογενῶν παίδων κατὰ μεταφορὰν τὸν μεμονωμένον, ἐνδέχεται δὲ καὶ ὡϲ τηλοῦ γενεᾶϲ ὄντα, ἤτοι πρεϲβύτην· ἔφη γὰρ περὶ αὐτοῦ· ἔνθα, μεϲαιπόλιόϲ περ ἐών, Δαναοῖϲι κελεύϲαϲ Ἰδομενεὺϲ Τρώ ε.ϲϲι μετά λμενοϲ ἐντὸϲ φ όβον ὧρϲε (ib. 361 62). παρέχει δὲ ὁ ποιητὴϲ τὴν ἀμφίβολον ἐκφράσαι
δοχὴν αὐτὸν ποιήϲαϲ λέγοντα τὸν Ἰδομενέα ἐπιόντοϲ Αἰνείου· δεῦτε φίλοι καί μ’ οἴ ῳ ἀμ ύνατε, δείδια δ’ αἰνῶϲ (ib. 481) ἐκ γὰρ τοῦ οἴῳ ἀμύν ατε τηλύγετον ἔϲτιν ἐκδέξαϲθαι τὸν μόνον. ὅταν δὲ ὁ αὐτὸϲ πάλιν λέγῃ καὶ δ’ ἔχει ἥβηϲ ἄνθοϲ, ὅ τε κράτοϲ ἐϲτὶ μἐ γιϲτον· εἰ γὰρ ὁμηλικίη γενοίμεθα τῷ δ’ ἐνὶ θυμ ῷ, αἰψά κεν
ἠὲ φἐροιτο μέγα κράτοϲ ἠὲ φεροίμην (ib. 484 —86), ἀμφίβολον γίνεται μὴ τὸ μὲν τηλύγετόν γε ἔοικεν ἐπὶ τοῦ μὴ ὁμήλικοϲ ἀλλὰ πρεϲβυτέρου καὶ τῆϲ τηλοτέραϲ γενεᾶϲ ὄντοϲ, ὡϲ ἔφη ποτὲ ἐπὶ τοῦ μὴ [*] [*] [*] [*] ὁμήλικοϲ οὗτοϲ δὲ προτέρηϲ γενεῆϲ προτέρ ων τ’ ἀνθρ ώπων (Ψ 790).

Ἀλλ’ Ἰδομενεὺϲ μὲν μεϲαιπόλιοϲ καὶ διὰ τοῦτο τῆϲ προτέρηϲ γενεῆϲ, Nέϲτωρ δὲ γέρων τρίτηϲ, ἀφ’ οὗ δύο μὲν γὰρ γενεαὶ ἑφθὰ ρηϲαν τῶν πρὸ αὐτοῦ, ἥ τε τῶν ὑφ’ ὧν γεννηθεὶϲ ἀν ἐτράφη, καὶ ἡ τῶν ἀδελφῶν — ἐλ θ ὼν γὰρ ἐκάκωϲε βίη Ἡρα κληείη τῶν οἶοϲ λιπόμην (Λ 689. 92) —, τρίτηϲ δὲ ἄρχει τῆϲ τῶν παίδων γενεᾶϲ, οἳ ϲὺν αὐτῷ ἐϲτρατεύοντο. καὶ γὰρ ὁ ληγούϲηϲ ἡμέραϲ ἐπιδημήϲαϲ καὶ τῆϲ τρίτηϲ ἐξιὼν τῇ τρίτῃ ἀποδημεῖν λέγεται, καίτοι μίαν τὴν μέϲην ὅλην Lp f. 57 ad Α 250 (id. Vict. f. 15b):
δύο μὲν γενεάϲ, ἥ τε τῶν πατέπατρῴων, ρων, ὑφ’ ὧν γεννηθεὶϲ ἀνετράφης καὶ ἡ τῶν ἀδελφῶν ἐλθ ὼν γὰρ ἐκάκωϲε βίη Ἡρακληείη· τῶν οἶοϲ λιπόμην —, ταύτηϲ δὲ ἄρχει
τῆϲ τῶν παίδων ἑαυτοῦ γενεᾶϲ, οἳ ϲὺν αὐτῷ ἐϲτρατεύϲαντο. καὶ γὰρ ὁ ληγούϲηϲ ἡμέραϲ ἀποδημήϲαϲ καὶ τῇ τρίτη ἐξ ἑωθινοῦ ἐξιὼν διὰ τρίἕωθεν τηϲ ἀποδημεῖν λέγεται, καίτοι μίαν
μόνην τὴν μέϲην τελέϲαϲ. ἄλλωϲ [*] [*] [*]

τελέϲαϲ. εἰ δὲ γενεὰ λέγεται ἡ τοῦ τίκτειν καὶ γεννᾶν τελείωϲιϲ, ἥτιϲ τὴν τριακονταετῆ περίοδον ἔχει, ὁ τὰ ἑξήκοντα ἔτη πληρώϲαϲ δύο ἂν
εἴη γενεὰϲ βιώϲαϲ, ἀπὸ δ’ ἑξήκοντα τῇ τρίτη ἂν καταλέγοιτο. ὥϲτε γενεαὶ ἀνθρώπων ἐφθάρηϲαν, οὐχ ὅτι καὶ ἀνθρώπουϲ φηϲὶν ἀπο ἀλλὰ δύο περιοδικὰϲ γενεὰϲ
τὰϲ καλουμέναϲ ἀνθρωπίναϲ, ὡϲ εἰ ἔλεγε δύο τριακονταετίαϲ, αἳ καλοῦν ται γενεαὶ ἀνθρώπειοι. οὕτω δ’ ἂν ζώντων τινῶν τῶν ϲὺν αὐτῷ γεν νηθέντων ὁμοίωϲ αἱ γενεαὶ ἂν εἶεν
ἐφθαρμέναι, αὐτὸϲ δ’ ἄρχοι τῶν ἐντὸϲ τῇ τρίτῃ γενεᾷ γενομένων, οἳ ἦγον τὴν ϲτρατεύϲιμον ἡλικίαν. ταῦτα τοίνυν καὶ τὰ τούτοιϲ ὅμοια, ὡϲ τὸ ἀμφίβολον ἔχοντα,
ἐνδοιάζοντα δεῖ ἐξηγεῖϲθαι. τε ἡ γενεὰ λ ′ ἔτη ἔχει· δύο οὖν γενεὰϲ πληρώϲαϲ εἰϲ τρίτην κατελέγετο, ὥϲτε δύο γενεαὶ ἀνθρώἐντὸϲ πων ἐφθάρηϲαν, οὐχ ὅτι δὴ ἀνθρώδύο πουϲ φηϲὶν ἀποθανεῖν, ἀλλὰ δύο πεπεραϲμένην ριοδικὰϲ γενεάϲ, τουτέϲτι τὰϲ καλουθανεῖν, μένοϲ δύο γενεὰϲ ἀνθρωπείαϲ, ὡϲ εἰ ἔλεγε δύο τριακονταετίαϲ. οὕτω δὲ ζώντων τινῶν τῶν ϲὺν αὐτῷ ἀνθρώπων, ὁμῶϲ αἱ γενεαὶ ἂν εἶεν ἐφθαρμέναι, αὐτὸϲ δὲ ναύαρχοϲ τῶν ἐν τῇ τρίτη γενεᾷ γενομένων, οἳ ἦγον τὴν ϲτρατεύϲιμον ἡλικίαν.