Scaife ATLAS

CTS Library / De Ecclesiastica Theologia (Book 3)

De Ecclesiastica Theologia (Book 3) (3.2.1-3.2.5)

urn:cts:greekLit:tlg2018.tlg009.opp-grc1:3.2.1-3.2.5
Refs {'start': {'reference': '3.2.1', 'human_reference': 'Book 3 Chapter 2 Section 1'}, 'end': {'reference': '3.2.5', 'human_reference': 'Book 3 Chapter 2 Section 5'}}
Ancestors [{'reference': '3'}, {'reference': '3.2'}]
Children []
prev
plain textXML
next

ταῦτα μὲν ἐν Παροιμίαις περὶ ἑαυτῆς σοφία. ὅλα δ ἐπίτηδες [*] ἀναγκαίως παρεθέμην, δεικνὺς ὡς ἕν ἐστιν

76r
πρόσωπον τὸ ταῦτα λέγον, οὐδεμιᾶς ἐν τῷ μεταξὺ γενομένης μεταβολῆς τοῦ λέγοντος· δείκνυται τοίνυν σοφία ταῦτα περὶ ἑαυτῆς διδάσκουσα. κἀνταῦθα
δὲ πρῶτον ἐπιτηρητέον ὡς ἀπολύτως σοφία ὠνόμασται· »έγώ« [*] [*]
v.4.p.139.
γάρ φησιν » σοφία κατεοκήνωοα βουλὴν« καὶ οὐκ εἴρηται· σοφία τοῦ θεοῦ. ἀλλ ὥσπερ παρὰ τῴ εὐαγγελιστῇ τὸ »ἐν ἀρχῇ ἦν λόγος« ἀπολύτως ἐγράφετο, καὶ πάλιν » λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν«, καὶ οὐκ εἴρητο· λόγος τοῦ θεοῦ, ἵνα μὴ τῶν πρός τι νομίσῃ τις
αὐτὸν λέγεσθαι, μηδ ὡς συμβεβηκότα ἐν τῷ θεῷ, ἀλλ ὡς ὑφεστῶτα καὶ ζῶντα (διὸ ἐπιλέγει »καὶ θεὸς ἦν λόγος«, οὐκ εἰπών· καὶ θεοῦ ἦν λόγος), οὕτως καὶ ἐπὶ τῆς σοφίας·

ἓν γὰρ καὶ ταὐτὸν ἦν θεὸς λόγος καὶ σοφία. διὸ ἀπολύτως ἐν ταῖς Παροιμίαις ὀνομάζεται, ἔν τε τοῖς προτεθεῖσιν ῥητοῖς, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ δι ὧν τοῦτον
εἴρηται τὸν τρόπον »μακάριος ἀνὴρ ὃς εὗρεν σοφίαν« καὶ » θεὸς τῇ σοφίᾳ ἐθεμελίωσε τὴν γῆν« καὶ »εἶπον τὴν σοφίαν σὴν ἀδελφὴν εἶναι« καὶ »σὺ τὴν σοφίαν κήρυξον, ἵνα φρόνησίς σοι ἐπακολουθήσῃ«

καὶ »κρείσσων γὰρ σοφία λιθῶν πολυτελῶν«

150
καὶ » σοφία ᾠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον, καὶ ὑπήρεισεν στύλους ἑπτὰ« καὶ ὅσα ἄλλα
τούτοις ἀδελφὰ ἐν τῇ αὐτῇ φέρεται βίβλῳ· δι ὡν οὐδαμοῦ σοφία θεοῦ ὠνόμασται, ἀλλὰ ἀδιορίστως σοφία, ἵνα μὴ σύμβαμά τι νομίσωμεν αὐτὴν εἶναι περὶ τὸν θεόν, ὡς ἐν τῷ ἐπιστήμονι ἀνδρὶ τὴν ἐπιστήμην, ἀλλ ὑφεστῶσαν καὶ ξῶσαν σοφίαν, τὴν αὐτὴν οὖσαν τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ.

εἰ δέ τις ἕξιν ἐν τῷ θεῷ σοφὴν καθ νοοῦμεν τὸν
θεὸν σοφὸν ὑπολάβοι εἶναι τὴν ἐνταῦθα λεγομένην σοφίαν, ἐπακουσάτω λεγούσης τῆς γραφῆς »εἶπον τὴν σοφίαν σὴν ἀδελφὴν εἶναι«. τίς δ ἂν οὕτω μανείη, ὡς τὸν ἐπὶ πάντων θεὸν καὶ τὴν ἐν αὐτῷ σοφὴν ἕξιν ὑπολαβεῖν ἀδελφὴν τῶν ἐν ἀνθρώποις κατορθούντων λέγεσθαι;

εἰ δὲ ἐπὶ τὸν Χριστὸν τοῦ θεοῦ ἐκλάβοις τὸ εἰρημένον
Χριστὸς« γὰρ »θεοῦ δύναμις καὶ θεοῦ σοφία«), οὐδὲν ἐμποδὼν ἔσται τῇ διανοίᾳ, ἐπεὶ καὶ τὴν πρὸς ἡμὰς οὐκ ἀναίνεται ἀδελφότητα δι ὑπερβολὴν φιλανθρωπίας. εἰ δὲ ἓν καὶ ταὐτὸν ἦν θεὸς καὶ ἐν ταῖς Παροιμίαις εἰσαγομένη σοφία, ἕξις ἕξις οὐσα ἐν αὐτῷ νοουμένη καθ σοφὸς θεός, τί ἐκώλυεν ἀντὶ τῆς σοφίας τὸν θεὸν ἀναγεγράφθαι;
ὥστε τὸ » σοφία ᾠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον, καὶ ὑπήρεισεν στύλους ἑπτά« καὶ τὰ τούτοις συνημμένα εἰρῆσθαι ἀντὶ τοῦ· θεὸς ᾠκοδόμησεν ἑαυτῷ οἶκον καὶ τὰ ἑξῆς,

ταῦτα 1 w 5
μὲν 1 w 8
ἐν 1 w 10
Παροιμίαις 1 w 20
περὶ 1 w 24
ἑαυτῆς 1 w 30
1 w 31
σοφία 1 w 36
ὅλα 1 w 40
δ 1 w 41
ἐπίτηδες 1 w 49
ὅπως 1 w 53
τὸ 1 w 55
κύριος 1 w 62
ἔκτισέν 1 w 69
με 1 w 71
ἀρχὴν 1 w 76
ὁδῶν 1 w 80
αὐτοῦ 1 w 85
καὶ 1 w 89
τὰ 1 w 91
τούτῳ 1 w 96
συνημμένα 1 w 105
νοεῖται 1 w 112
καὶ 2 w 116
ὅπως 2 w 120
τὰ 2 w 122
αὐτὰ 1 w 126
Μάρκελλος 1 w 135
ἐπὶ 1 w 138
τὴν 1 w 141
σάρκα 1 w 146
τοῦ 2 w 149
σωτῆρος 1 w 156
μετῆγεν 1 w 163
ἀναγκαίως 1 w 173
παρεθέμην 1 w 182
δεικνὺς 1 w 190
ὡς 1 w 192
ἕν 1 w 194
ἐστιν 1 w 199
πρόσωπον 1 w 207
τὸ 2 w 209
ταῦτα 2 w 214
λέγον 1 w 219
οὐδεμιᾶς 1 w 228
ἐν 2 w 230
τῷ 1 w 232
μεταξὺ 1 w 238
γενομένης 1 w 247
μεταβολῆς 1 w 256
τοῦ 3 w 259
λέγοντος 1 w 267
δείκνυται 1 w 277
τοίνυν 1 w 283
2 w 284
σοφία 2 w 289
ταῦτα 3 w 294
περὶ 2 w 298
ἑαυτῆς 2 w 304
διδάσκουσα 1 w 314
κἀνταῦθα 1 w 323
δὲ 1 w 325
πρῶτον 1 w 331
ἐπιτηρητέον 1 w 342
ὡς 2 w 344
ἀπολύτως 1 w 352
σοφία 3 w 357
ὠνόμασται 1 w 366
έγώ 1 w 371
7 1 w 373
30 1 w 376
Prov 1 w 380
8 1 w 382
12-31 1 w 388
32ffR 1 w 394
Pro 2 w 397
v 2 w 398
8 2 w 400
22 1 w 403
35 1 w 406
Prov 2 w 410
8 3 w 412
12 2 w 415
1 4 w 416
ώνέλήλεγκταιΥ 1 w 429
corr 1 w 434
Mo 1 w 437
9 1 w 438
εγώ 1 w 441
V 1 w 442
LXX 1 w 446
23 1 w 448
ε 18 w 449
Υ 2 w 451
LXX 2 w 455
σννεσις 1 w 462
φρόνησις 1 w 471
LXX 3 w 474
12 3 w 476
ενρήσονσιν 1 w 486
χάριν 1 w 492
ub 1 w 494
d 1 w 496
Ζ 1 w 498
Υ2 1 w 501
13 1 w 503
κτήσεις 1 w 510
V 2 w 511
corr 2 w 517
Υ2 2 w 520
I 1 w 521
24 1 w 523
ούρανών 1 w 530
V 3 w 531
corr 3 w 537
V 4 w 539
20 1 w 542
r 10 w 543
c 4 w 545
V 5 w 546
LXX 4 w 549
106 1 w 552
τῆς 3 w 555
LXX 5 w 558
31 2 w 560
bier 1 w 564
a 1 w 565
R 2 w 567
a 2 w 569
V 6 w 570
38 1 w 572
R 3 w 573
τά 1 w 575
αντά 1 w 579
S 1 w 580
137 1 w 584
5 2 w 586
ταῦτα 4 w 591
V 7 w 592
γάρ 1 w 595
φησιν 1 w 600
3 w 602
σοφία 4 w 607
κατεοκήνωοα 1 w 618
βουλὴν 1 w 624
καὶ 3 w 628
οὐκ 1 w 631
εἴρηται 1 w 638
σοφία 5 w 644
τοῦ 4 w 647
θεοῦ 1 w 651
ἀλλ 1 w 655
ὥσπερ 1 w 661
παρὰ 1 w 665
τῴ 1 w 667
εὐαγγελιστῇ 1 w 678
τὸ 3 w 680
ἐν 3 w 683
ἀρχῇ 1 w 687
ἦν 1 w 689
2 w 690
λόγος 1 w 695
ἀπολύτως 2 w 704
ἐγράφετο 1 w 712
καὶ 4 w 716
πάλιν 1 w 721
3 w 723
λόγος 2 w 728
ἦν 2 w 730
πρὸς 1 w 734
τὸν 1 w 737
θεόν 1 w 741
καὶ 5 w 746
οὐκ 2 w 749
εἴρητο 1 w 755
4 w 757
λόγος 3 w 762
τοῦ 5 w 765
θεοῦ 2 w 769
ἵνα 1 w 773
μὴ 1 w 775
τῶν 1 w 778
πρός 1 w 782
τι 3 w 784
νομίσῃ 1 w 790
τις 1 w 793
αὐτὸν 1 w 798
λέγεσθαι 1 w 806
μηδ 1 w 810
ὡς 3 w 813
συμβεβηκότα 1 w 824
ἐν 4 w 826
τῷ 2 w 828
θεῷ 1 w 831
ἀλλ 2 w 835
ὡς 4 w 838
ὑφεστῶτα 1 w 846
καὶ 6 w 849
ζῶντα 1 w 854
διὸ 1 w 858
ἐπιλέγει 1 w 866
καὶ 7 w 870
θεὸς 1 w 874
ἦν 3 w 876
5 w 877
λόγος 4 w 882
οὐκ 3 w 887
εἰπών 1 w 892
καὶ 8 w 896
θεοῦ 3 w 900
ἦν 4 w 902
6 w 903
λόγος 5 w 908
οὕτως 1 w 915
καὶ 9 w 918
ἐπὶ 2 w 921
τῆς 4 w 924
σοφίας 1 w 930
ἓν 1 w 933
γὰρ 1 w 936
καὶ 10 w 939
ταὐτὸν 1 w 945
ἦν 5 w 947
7 w 948
θεὸς 2 w 952
λόγος 6 w 957
καὶ 11 w 960
4 w 961
σοφία 7 w 966
διὸ 2 w 970
ἀπολύτως 3 w 978
ἐν 5 w 980
ταῖς 1 w 984
Παροιμίαις 2 w 994
ὀνομάζεται 1 w 1004
ἔν 1 w 1007
τε 2 w 1009
τοῖς 1 w 1013
προτεθεῖσιν 1 w 1024
ῥητοῖς 1 w 1030
οὐ 5 w 1033
μὴν 1 w 1036
ἀλλὰ 1 w 1040
καὶ 12 w 1043
δι 4 w 1045
ὧν 1 w 1048
τοῦτον 1 w 1054
εἴρηται 2 w 1061
τὸν 4 w 1064
τρόπον 1 w 1070
μακάριος 1 w 1079
ἀνὴρ 1 w 1083
ὃς 1 w 1085
εὗρεν 1 w 1090
σοφίαν 1 w 1096
καὶ 13 w 1100
8 w 1102
θεὸς 3 w 1106
τῇ 2 w 1108
σοφίᾳ 1 w 1113
ἐθεμελίωσε 1 w 1123
τὴν 2 w 1126
γῆν 1 w 1129
καὶ 14 w 1133
εἶπον 1 w 1139
τὴν 3 w 1142
σοφίαν 2 w 1148
σὴν 1 w 1151
ἀδελφὴν 1 w 1158
εἶναι 1 w 1163
καὶ 15 w 1167
σὺ 1 w 1170
τὴν 4 w 1173
σοφίαν 3 w 1179
κήρυξον 1 w 1186
ἵνα 2 w 1190
φρόνησίς 1 w 1198
σοι 1 w 1201
ἐπακολουθήσῃ 1 w 1213
καὶ 16 w 1217
κρείσσων 1 w 1226
γὰρ 2 w 1229
σοφία 11 w 1234
λιθῶν 1 w 1239
πολυτελῶν 1 w 1248
καὶ 17 w 1252
5 w 1254
σοφία 12 w 1259
ᾠκοδόμησεν 1 w 1269
ἑαυτῇ 1 w 1274
οἶκον 1 w 1279
καὶ 18 w 1283
ὑπήρεισεν 1 w 1292
στύλους 1 w 1299
ἑπτὰ 1 w 1303
καὶ 19 w 1307
ὅσα 1 w 1310
ἄλλα 1 w 1314
τούτοις 1 w 1321
ἀδελφὰ 1 w 1327
ἐν 6 w 1329
τῇ 4 w 1331
αὐτῇ 1 w 1335
φέρεται 1 w 1342
βίβλῳ 1 w 1347
δι 5 w 1350
ὡν 1 w 1353
οὐδαμοῦ 1 w 1360
σοφία 13 w 1365
θεοῦ 4 w 1369
ὠνόμασται 2 w 1378
ἀλλὰ 2 w 1383
ἀδιορίστως 1 w 1393
6 w 1394
σοφία 14 w 1399
ἵνα 3 w 1403
μὴ 3 w 1405
σύμβαμά 1 w 1412
τι 5 w 1414
νομίσωμεν 1 w 1423
αὐτὴν 1 w 1428
εἶναι 2 w 1433
περὶ 3 w 1437
τὸν 5 w 1440
θεόν 2 w 1444
ὡς 5 w 1447
ἐν 7 w 1449
τῷ 3 w 1451
ἐπιστήμονι 1 w 1461
ἀνδρὶ 1 w 1466
τὴν 6 w 1469
ἐπιστήμην 1 w 1478
ἀλλ 5 w 1482
ὑφεστῶσαν 1 w 1492
καὶ 20 w 1495
ξῶσαν 1 w 1500
σοφίαν 4 w 1506
τὴν 7 w 1510
αὐτὴν 2 w 1515
οὖσαν 1 w 1520
τῷ 4 w 1522
υἱῷ 1 w 1525
τοῦ 7 w 1528
θεοῦ 5 w 1532
εἰ 2 w 1535
δέ 1 w 1537
τις 2 w 1540
ἕξιν 1 w 1544
ἐν 8 w 1546
τῷ 5 w 1548
θεῷ 2 w 1551
σοφὴν 1 w 1556
καθ 1 w 1559
2 w 1561
νοοῦμεν 1 w 1568
τὸν 6 w 1571
θεὸν 1 w 1575
σοφὸν 1 w 1580
ὑπολάβοι 1 w 1588
εἶναι 3 w 1593
τὴν 9 w 1596
ἐνταῦθα 1 w 1603
λεγομένην 1 w 1612
σοφίαν 5 w 1618
ἐπακουσάτω 1 w 1629
λεγούσης 1 w 1637
τῆς 5 w 1640
γραφῆς 1 w 1646
εἶπον 2 w 1652
τὴν 10 w 1655
σοφίαν 6 w 1661
σὴν 2 w 1664
ἀδελφὴν 2 w 1671
εἶναι 4 w 1676
τίς 1 w 1681
δ 23 w 1682
ἂν 1 w 1685
οὕτω 2 w 1689
μανείη 1 w 1695
ὡς 6 w 1698
τὸν 7 w 1701
ἐπὶ 3 w 1704
πάντων 1 w 1710
θεὸν 2 w 1714
καὶ 21 w 1717
τὴν 11 w 1720
ἐν 10 w 1722
αὐτῷ 1 w 1726
σοφὴν 2 w 1731
ἕξιν 2 w 1735
ὑπολαβεῖν 1 w 1744
ἀδελφὴν 3 w 1751
τῶν 2 w 1754
ἐν 11 w 1756
ἀνθρώποις 1 w 1765
κατορθούντων 1 w 1777
λέγεσθαι 2 w 1785
εἰ 3 w 1788
δὲ 2 w 1790
ἐπὶ 4 w 1793
τὸν 8 w 1796
Χριστὸν 1 w 1803
τοῦ 8 w 1806
θεοῦ 6 w 1810
ἐκλάβοις 1 w 1818
τὸ 13 w 1820
εἰρημένον 1 w 1829
Χριστὸς 1 w 1838
γὰρ 3 w 1842
θεοῦ 7 w 1847
δύναμις 1 w 1854
καὶ 22 w 1857
θεοῦ 8 w 1861
σοφία 18 w 1866
οὐδὲν 1 w 1874
ἐμποδὼν 1 w 1881
ἔσται 1 w 1886
τῇ 6 w 1888
διανοίᾳ 1 w 1895
ἐπεὶ 1 w 1900
καὶ 23 w 1903
τὴν 12 w 1906
πρὸς 2 w 1910
ἡμὰς 1 w 1914
οὐκ 4 w 1917
ἀναίνεται 1 w 1926
ἀδελφότητα 1 w 1936
δι 8 w 1938
ὑπερβολὴν 1 w 1948
φιλανθρωπίας 1 w 1960
εἰ 5 w 1963
δὲ 4 w 1965
ἓν 2 w 1967
καὶ 24 w 1970
ταὐτὸν 2 w 1976
ἦν 6 w 1978
9 w 1979
θεὸς 4 w 1983
καὶ 25 w 1986
8 w 1987
ἐν 12 w 1989
ταῖς 2 w 1993
Παροιμίαις 3 w 2003
εἰσαγομένη 1 w 2013
σοφία 19 w 2018
ἕξις 1 w 2023
ἕξις 2 w 2027
οὐσα 1 w 2031
ἐν 13 w 2033
αὐτῷ 2 w 2037
νοουμένη 1 w 2045
καθ 2 w 2048
3 w 2050
σοφὸς 1 w 2055
10 w 2056
θεός 1 w 2060
τί 2 w 2063
ἐκώλυεν 1 w 2070
ἀντὶ 1 w 2074
τῆς 6 w 2077
σοφίας 2 w 2083
τὸν 11 w 2086
θεὸν 3 w 2090
ἀναγεγράφθαι 1 w 2102
ὥστε 1 w 2107
τὸ 17 w 2109
9 w 2111
σοφία 21 w 2116
ᾠκοδόμησεν 2 w 2126
ἑαυτῇ 2 w 2131
οἶκον 2 w 2136
καὶ 26 w 2140
ὑπήρεισεν 2 w 2149
στύλους 2 w 2156
ἑπτά 1 w 2160
καὶ 27 w 2164
τὰ 5 w 2166
τούτοις 2 w 2173
συνημμένα 2 w 2182
εἰρῆσθαι 1 w 2190
ἀντὶ 2 w 2194
τοῦ 9 w 2197
11 w 2199
θεὸς 5 w 2203
ᾠκοδόμησεν 3 w 2213
ἑαυτῷ 1 w 2218
οἶκον 3 w 2223
καὶ 28 w 2226
τὰ 6 w 2228
ἑξῆς 1 w 2232