Scaife ATLAS

CTS Library / De sensu et sensibilibus

De sensu et sensibilibus (1.16)

urn:cts:greekLit:tlg0093.tlg003.1st1K-grc1:1.16
Refs {'start': {'reference': '1.16', 'human_reference': 'Fragment 1 Chapter 16'}}
Ancestors [{'reference': '1'}]
Children []
prev
plain textXML
next

CAP. XVI. Ἄτοπον δὲ καὶ τούτου πρῶτον μὲν τὸ μὴ πάντα ὁμοίως ἀποδοῦναι μηδὲ ὅσα τοῦ αὐτοὐ γένους. ὁρίσας γὰρ τὸ θερμὸν σχήματι τὸ ψυχρὸν οὐχ ὡσαύτως ἀπέδωκεν. ἐπεὶ δὲ μαλακὸν τὸ ὑπεῖκον, φα νερὸν ὅτι τὸ ὕδωρ καὶ ἀὴρ καὶ τὸ πῦρ μαλακά· φησὶ γὰρ ὑπείκειν τὸ μικρὰν ἔχον βάσιν, ὥστε τὸ πῦρ ἄν εἴη μαλακώτατον. δοκεῖ δὲ τούτων οὐθὲν οὔθʼ ὅλως τὸ μὴ μένον ἀλλὰ μεθιστάμενον εἶναι μαλακὸν ἄλλὸ

τὸ εἰς τὸ βάθος ὑπεῖκον ἄνευ μεταστάσεως. ἔτι δὲ· τὸ βαρύ καὶ κοῦφον οὐχ ἀπλῶς ἀλλʼ ἐπὶ τῶν γεωδῶ ἀφώρικε· τούτων γὰρ δοκεῖ τὸ μὲν βαρὺ χαλεπῶς τ δὲ κοῦφον ῥᾷον ἄγεσθαι πρὸς ἀλλότριον τόπον· τὸ δὲ
33
πῦρ καὶ ἀὴρ ταῖς εἰς τούς οἰκείους τόπους φοραῖς κούφα καὶ ἔστι καὶ δοκεῖ. διόπερ οὐκ ἔσται τὸ μὲν ἔλαττον τῶν ὁμογενῶν ἔχον βαρὺ τὸ δὲ πλεῖον κοῦφον· τὸ μὲν γὰρ πῦρ ὅσον ἄν πλησίον κουφότερον, ἀλλʼ ἄνω μὲν τιθεμένου τοῦ πυρὸς ἐφαρμόσουσι οἱ λόγοι καὶ οὗτος κἀκεῖνος ἐνταῦθα δʼ οὐδέτερος. ὡσαύτως δὲ καὶ ἐπὶ τῆς γῆς· ἄνωθεν γὰρ δεῦρο θᾶττον οἰσθήσεται τὸ πλέον. ὥστε οὐχ ἀπλῶς γῆ καὶ τὸ πῦρ ἐστὶ τὸ μὲν βαρύ τὸ δὲ κοῦφον, ἀλλʼ ἑκάτερον πρὸς τὸν τόπον· οὐδʼ ὁμοίως ἐνταῦθα καὶ τὸ γεῶδες ἀλλʼ ἀνάπαλιν. ἐνταῦθα μὲν τὸ ἔλαττον, ἐκεῖ δὲ τὸ πλέον ἐχόν τῶν ὁμογενῶν κουφότερον. ταῦτα δὲ πάντα
συμβαίνει διὰ τὸ μὴ ἀπλῶς περὶ κούφου καὶ βαρέος ἀλλὰ περὶ τοῦ γεώδους ἀφορίζειν. τῶν δὲ χυλῶν τὰς μὲν φύσεις οὐ λέγει τίς ἕκαστος, εἰ ἄρα τέσσαρες αἰ πᾶσαι διαφοραὶ, τὰ δὲ πάθη τὰ συμβαίνοντα ἀπʼ αὐτῶν δηλοῖ. συνάγειν γὰρ τούς πόρους τὸ στρυφνὸν στυπτικὸν, καὶ καθαίρειν τὸ ἁλμυρὸν, ὅπερ πάθος ἐστὶν ἡμέτερον. ὁμοίως δὲ καὶ τὰ ἄλλα. ζητοῦμεν δὲ τὴν οὐσίαν μᾶλλον καὶ διὰ τί ταῦτα δρῶσιν· ἐπεὶ τά γε πάθη θεωροῦμεν. ἀπορήσειε δʼ ἄν τις καὶ περὶ
τῶν ὀσμητῶν εἴ ἐστιν εἴδη· καὶ γὰρ τοῖς πάθεσι καὶ ταῖς ἡδοναῖς διαφέρουσιν ὥσπερ οἱ χυλοί. καὶ ἅμα δόξειεν ἄν ὁμοίως ἔχειν ἐπὶ πάντων. περὶ δὲ τῆς ὀσμῆς τι ἀπορροή τίς ἐστι καὶ ἀνάπνευσις τοῦ ἀέρος σχεδὸν ὁμολογοῦσιν. τὸ δʼ ἀφομοιοῦν καπνῷ καὶ ὁμίχλῃ, ταὐτά τε λέγειν οὐκ ἀληθές. οὐδὲ γὰρ αὐτὸς φαίνεται ποιεῖν. τὸν μὲν γὰρ ἐξ ὕδατος εἰς ἀέρα, τὴν δʼ ὁμίχλην ἐξ ἀέρος εἰς ὕδωρ λέγει μεταβάλλειν. καίτοι δοκεῖ γʼ ἀνάπαλιν ἔχειν ἐπὶ τῆς ὁμίχλης, διὸ καὶ παύεται τὰ ὕδατα γινομένης ὁμίχλης. ἐνδεεστέρως καὶ
τῆς φωνῆς εἴρηται λόγος· οὔτε γὰρ κοινὸς ἅπασι τοῖς
34
ζώοις ἐστὶ οὕτε τὴν αἰτίαν λέγει τῆς αἰσθήσεως βουλόμενος. ἔτι δὲ οὐ τὸν ψόφον καὶ τὴν φωνὴν ἀλλὰ τὴν ἡμετέραν αἴσθησιν ἔοικεν ἀφορίζειν. περὶ δὲ χρωμάτων σχεδὸν ὁμοίως Ἐμπεδοκλεῖ λέγει· τὸ γὰρ σύμμετρα ἔχειν μόρια τῇ ὄψει τὸ τοῖς πόροις ἐναρμόττειν ἐστίν. ἄτοπον δὲ τὸ μόνην ταύτην ἀποδιδόναι τῶν αἰσθήσεων· ἔτι δὲ τὸ ἀπλῶς τὸ χρῶμα φλόγα λέγειν· τὸ μὲν γὰρ λευκὸν ἔχειν τινὰ ὁμοιότητα, τὸ δὲ μέλαν ἐναντίον ἂν φανείη. τὴν δὲ τῶν ἄλλων μίξιν τὸ ἀφαιρεῖν ὅλως οὐκ ἐνδέχεται ἀποδοῦναι ταῖς αἰτίαις δεῖταί τινος λόγου καὶ πίστεως.

CAP 1 w 3
XVI 1 w 7
Ἄτοπον 1 w 14
δὲ 1 w 16
καὶ 1 w 19
τούτου 1 w 25
πρῶτον 1 w 31
μὲν 1 w 34
τὸ 1 w 36
μὴ 1 w 38
πάντα 1 w 43
ὁμοίως 1 w 49
ἀποδοῦναι 1 w 58
μηδὲ 1 w 62
ὅσα 1 w 65
τοῦ 1 w 68
αὐτοὐ 1 w 73
γένους 1 w 79
ὁρίσας 1 w 86
γὰρ 1 w 89
τὸ 2 w 91
θερμὸν 1 w 97
σχήματι 1 w 104
τὸ 3 w 106
ψυχρὸν 1 w 112
οὐχ 1 w 115
ὡσαύτως 1 w 122
ἀπέδωκεν 1 w 130
ἐπεὶ 1 w 135
δὲ 3 w 137
μαλακὸν 1 w 144
τὸ 4 w 146
ὑπεῖκον 1 w 153
φα 1 w 156
νερὸν 1 w 161
ὅτι 1 w 164
τὸ 5 w 166
ὕδωρ 1 w 170
καὶ 2 w 173
3 w 174
ἀὴρ 1 w 177
καὶ 3 w 180
τὸ 6 w 182
πῦρ 1 w 185
μαλακά 1 w 191
φησὶ 1 w 196
γὰρ 2 w 199
ὑπείκειν 1 w 207
τὸ 7 w 209
μικρὰν 1 w 215
ἔχον 1 w 219
βάσιν 1 w 224
ὥστε 1 w 229
τὸ 8 w 231
πῦρ 2 w 234
ἄν 1 w 236
εἴη 1 w 239
μαλακώτατον 1 w 250
δοκεῖ 1 w 256
δὲ 4 w 258
τούτων 1 w 264
οὐθὲν 1 w 269
οὔθʼ 1 w 273
ὅλως 1 w 277
τὸ 9 w 279
μὴ 2 w 281
μένον 1 w 286
ἀλλὰ 1 w 290
μεθιστάμενον 1 w 302
εἶναι 1 w 307
μαλακὸν 2 w 314
ἄλλὸ 1 w 318
τὸ 10 w 320
εἰς 1 w 323
τὸ 11 w 325
βάθος 1 w 330
ὑπεῖκον 2 w 337
ἄνευ 1 w 341
μεταστάσεως 1 w 352
ἔτι 1 w 356
δὲ 5 w 358
τὸ 12 w 361
βαρύ 1 w 365
καὶ 4 w 368
κοῦφον 1 w 374
οὐχ 2 w 377
ἀπλῶς 1 w 382
ἀλλʼ 1 w 386
ἐπὶ 1 w 389
τῶν 1 w 392
γεωδῶ 1 w 397
ἀφώρικε 1 w 404
τούτων 2 w 411
γὰρ 3 w 414
δοκεῖ 2 w 419
τὸ 13 w 421
μὲν 2 w 424
βαρὺ 1 w 428
χαλεπῶς 1 w 435
τ 36 w 436
δὲ 6 w 438
κοῦφον 2 w 444
ῥᾷον 1 w 448
ἄγεσθαι 1 w 455
πρὸς 1 w 459
ἀλλότριον 1 w 468
τόπον 1 w 473
τὸ 14 w 476
δὲ 7 w 478
πῦρ 3 w 481
καὶ 5 w 484
4 w 485
ἀὴρ 2 w 488
ταῖς 1 w 492
εἰς 2 w 495
τούς 1 w 499
οἰκείους 1 w 507
τόπους 1 w 513
φοραῖς 1 w 519
κούφα 1 w 524
καὶ 6 w 527
ἔστι 1 w 531
καὶ 7 w 534
δοκεῖ 3 w 539
διόπερ 1 w 546
οὐκ 1 w 549
ἔσται 1 w 554
τὸ 15 w 556
μὲν 3 w 559
ἔλαττον 1 w 566
τῶν 2 w 569
ὁμογενῶν 1 w 577
ἔχον 2 w 581
βαρὺ 2 w 585
τὸ 16 w 587
δὲ 8 w 589
πλεῖον 1 w 595
κοῦφον 3 w 601
τὸ 17 w 604
μὲν 4 w 607
γὰρ 4 w 610
πῦρ 4 w 613
ὅσον 1 w 617
ἄν 3 w 619
1 w 620
πλησίον 1 w 627
κουφότερον 1 w 637
ἀλλʼ 2 w 642
ἄνω 1 w 645
μὲν 5 w 648
τιθεμένου 1 w 657
τοῦ 2 w 660
πυρὸς 1 w 665
ἐφαρμόσουσι 1 w 676
οἱ 1 w 678
λόγοι 1 w 683
καὶ 8 w 686
οὗτος 1 w 691
κἀκεῖνος 1 w 699
ἐνταῦθα 1 w 706
δʼ 1 w 708
οὐδέτερος 1 w 717
ὡσαύτως 2 w 725
δὲ 9 w 727
καὶ 9 w 730
ἐπὶ 2 w 733
τῆς 1 w 736
γῆς 1 w 739
ἄνωθεν 1 w 746
γὰρ 5 w 749
δεῦρο 1 w 754
θᾶττον 1 w 760
οἰσθήσεται 1 w 770
τὸ 18 w 772
πλέον 1 w 777
ὥστε 2 w 782
οὐχ 3 w 785
ἀπλῶς 2 w 790
1 w 791
γῆ 2 w 793
καὶ 10 w 796
τὸ 19 w 798
πῦρ 5 w 801
ἐστὶ 1 w 805
τὸ 20 w 807
μὲν 6 w 810
βαρύ 2 w 814
τὸ 21 w 816
δὲ 10 w 818
κοῦφον 4 w 824
ἀλλʼ 3 w 829
ἑκάτερον 1 w 837
πρὸς 2 w 841
τὸν 1 w 844
τόπον 2 w 849
οὐδʼ 1 w 854
ὁμοίως 2 w 860
ἐνταῦθα 2 w 867
καὶ 11 w 870
τὸ 23 w 872
γεῶδες 1 w 878
ἀλλʼ 4 w 882
ἀνάπαλιν 1 w 890
ἐνταῦθα 3 w 898
μὲν 7 w 901
τὸ 24 w 903
ἔλαττον 2 w 910
ἐκεῖ 1 w 915
δὲ 11 w 917
τὸ 25 w 919
πλέον 2 w 924
ἐχόν 1 w 928
τῶν 3 w 931
ὁμογενῶν 2 w 939
κουφότερον 2 w 949
ταῦτα 1 w 955
δὲ 12 w 957
πάντα 2 w 962
συμβαίνει 1 w 971
διὰ 1 w 974
τὸ 26 w 976
μὴ 3 w 978
ἀπλῶς 3 w 983
περὶ 1 w 987
κούφου 1 w 993
καὶ 12 w 996
βαρέος 1 w 1002
ἀλλὰ 2 w 1006
περὶ 2 w 1010
τοῦ 3 w 1013
γεώδους 1 w 1020
ἀφορίζειν 1 w 1029
τῶν 4 w 1033
δὲ 13 w 1035
χυλῶν 1 w 1040
τὰς 1 w 1043
μὲν 8 w 1046
φύσεις 1 w 1052
οὐ 9 w 1054
λέγει 1 w 1059
τίς 1 w 1062
ἕκαστος 1 w 1069
εἰ 3 w 1072
ἄρα 1 w 1075
τέσσαρες 1 w 1083
αἰ 1 w 1085
πᾶσαι 1 w 1090
διαφοραὶ 1 w 1098
τὰ 2 w 1101
δὲ 14 w 1103
πάθη 1 w 1107
τὰ 3 w 1109
συμβαίνοντα 1 w 1120
ἀπʼ 1 w 1123
αὐτῶν 1 w 1128
δηλοῖ 1 w 1133
συνάγειν 1 w 1142
γὰρ 6 w 1145
τούς 2 w 1149
πόρους 1 w 1155
τὸ 27 w 1157
στρυφνὸν 1 w 1165
1 w 1166
στυπτικὸν 1 w 1175
καὶ 13 w 1179
καθαίρειν 1 w 1188
τὸ 28 w 1190
ἁλμυρὸν 1 w 1197
ὅπερ 1 w 1202
πάθος 1 w 1207
ἐστὶν 1 w 1212
ἡμέτερον 1 w 1220
ὁμοίως 3 w 1227
δὲ 15 w 1229
καὶ 14 w 1232
τὰ 4 w 1234
ἄλλα 1 w 1238
ζητοῦμεν 1 w 1247
δὲ 16 w 1249
τὴν 1 w 1252
οὐσίαν 1 w 1258
μᾶλλον 1 w 1264
καὶ 15 w 1267
διὰ 2 w 1270
τί 2 w 1272
ταῦτα 2 w 1277
δρῶσιν 1 w 1283
ἐπεὶ 2 w 1288
τά 3 w 1290
γε 9 w 1292
πάθη 2 w 1296
θεωροῦμεν 1 w 1305
ἀπορήσειε 1 w 1315
δʼ 3 w 1317
ἄν 6 w 1319
τις 1 w 1322
καὶ 16 w 1325
περὶ 3 w 1329
τῶν 6 w 1332
ὀσμητῶν 1 w 1339
εἴ 2 w 1341
ἐστιν 1 w 1346
εἴδη 1 w 1350
καὶ 17 w 1354
γὰρ 7 w 1357
τοῖς 1 w 1361
πάθεσι 1 w 1367
καὶ 18 w 1370
ταῖς 2 w 1374
ἡδοναῖς 1 w 1381
διαφέρουσιν 1 w 1392
ὥσπερ 1 w 1397
οἱ 2 w 1399
χυλοί 1 w 1404
καὶ 19 w 1408
ἅμα 1 w 1411
δόξειεν 1 w 1418
ἄν 7 w 1420
ὁμοίως 4 w 1426
ἔχειν 1 w 1431
ἐπὶ 3 w 1434
πάντων 1 w 1440
περὶ 4 w 1445
δὲ 17 w 1447
τῆς 2 w 1450
ὀσμῆς 1 w 1455
τι 9 w 1457
ἀπορροή 1 w 1464
τίς 2 w 1467
ἐστι 2 w 1471
καὶ 20 w 1474
ἀνάπνευσις 1 w 1484
τοῦ 5 w 1487
ἀέρος 1 w 1492
σχεδὸν 1 w 1498
ὁμολογοῦσιν 1 w 1509
τὸ 29 w 1512
δʼ 4 w 1514
ἀφομοιοῦν 1 w 1523
καπνῷ 1 w 1528
καὶ 21 w 1531
ὁμίχλῃ 1 w 1537
ταὐτά 1 w 1543
τε 8 w 1545
λέγειν 1 w 1551
οὐκ 2 w 1554
ἀληθές 1 w 1560
οὐδὲ 1 w 1565
γὰρ 8 w 1568
αὐτὸς 1 w 1573
φαίνεται 1 w 1581
ποιεῖν 1 w 1587
τὸν 2 w 1591
μὲν 9 w 1594
γὰρ 9 w 1597
ἐξ 1 w 1599
ὕδατος 1 w 1605
εἰς 3 w 1608
ἀέρα 1 w 1612
τὴν 2 w 1616
δʼ 5 w 1618
ὁμίχλην 1 w 1625
ἐξ 2 w 1627
ἀέρος 2 w 1632
εἰς 4 w 1635
ὕδωρ 2 w 1639
λέγει 3 w 1644
μεταβάλλειν 1 w 1655
καίτοι 1 w 1662
δοκεῖ 4 w 1667
γʼ 1 w 1669
ἀνάπαλιν 2 w 1677
ἔχειν 2 w 1682
ἐπὶ 4 w 1685
τῆς 3 w 1688
ὁμίχλης 1 w 1695
διὸ 1 w 1699
καὶ 22 w 1702
παύεται 1 w 1709
τὰ 5 w 1711
ὕδατα 1 w 1716
γινομένης 1 w 1725
ὁμίχλης 2 w 1732
ἐνδεεστέρως 1 w 1744
καὶ 23 w 1747
15 w 1748
τῆς 4 w 1751
φωνῆς 1 w 1756
εἴρηται 1 w 1763
λόγος 1 w 1768
οὔτε 1 w 1773
γὰρ 10 w 1776
κοινὸς 1 w 1782
ἅπασι 1 w 1787
τοῖς 2 w 1791
ζώοις 1 w 1796
ἐστὶ 3 w 1800
οὕτε 1 w 1804
τὴν 3 w 1807
αἰτίαν 1 w 1813
λέγει 4 w 1818
τῆς 5 w 1821
αἰσθήσεως 1 w 1830
βουλόμενος 1 w 1840
ἔτι 2 w 1844
δὲ 19 w 1846
οὐ 13 w 1848
τὸν 3 w 1851
ψόφον 1 w 1856
καὶ 24 w 1859
τὴν 4 w 1862
φωνὴν 1 w 1867
ἀλλὰ 3 w 1871
τὴν 5 w 1874
ἡμετέραν 1 w 1882
αἴσθησιν 1 w 1890
ἔοικεν 1 w 1896
ἀφορίζειν 2 w 1905
περὶ 5 w 1910
δὲ 20 w 1912
χρωμάτων 1 w 1920
σχεδὸν 2 w 1926
ὁμοίως 5 w 1932
Ἐμπεδοκλεῖ 1 w 1942
λέγει 5 w 1947
τὸ 33 w 1950
γὰρ 11 w 1953
σύμμετρα 1 w 1961
ἔχειν 3 w 1966
μόρια 1 w 1971
τῇ 1 w 1973
ὄψει 1 w 1977
τὸ 34 w 1979
τοῖς 3 w 1983
πόροις 1 w 1989
ἐναρμόττειν 1 w 2000
ἐστίν 1 w 2005
ἄτοπον 1 w 2012
δὲ 21 w 2014
τὸ 35 w 2016
μόνην 1 w 2021
ταύτην 1 w 2027
ἀποδιδόναι 1 w 2037
τῶν 8 w 2040
αἰσθήσεων 1 w 2049
ἔτι 3 w 2053
δὲ 22 w 2055
τὸ 36 w 2057
ἀπλῶς 4 w 2062
τὸ 37 w 2064
χρῶμα 1 w 2069
φλόγα 1 w 2074
λέγειν 2 w 2080
τὸ 38 w 2083
μὲν 10 w 2086
γὰρ 12 w 2089
λευκὸν 1 w 2095
ἔχειν 4 w 2100
τινὰ 1 w 2104
ὁμοιότητα 1 w 2113
τὸ 39 w 2116
δὲ 23 w 2118
μέλαν 1 w 2123
ἐναντίον 1 w 2131
ἂν 1 w 2133
φανείη 1 w 2139
τὴν 6 w 2143
δὲ 24 w 2145
τῶν 9 w 2148
ἄλλων 1 w 2153
μίξιν 1 w 2158
τὸ 40 w 2160
ἀφαιρεῖν 1 w 2168
ὅλως 2 w 2172
οὐκ 3 w 2175
ἐνδέχεται 1 w 2184
ἀποδοῦναι 2 w 2193
ταῖς 3 w 2197
αἰτίαις 1 w 2204
δεῖταί 1 w 2210
τινος 1 w 2215
λόγου 1 w 2220
καὶ 25 w 2223
πίστεως 1 w 2230