A). χαιρόντων E. HF 575 : impf., Ep. χαῖρον Il. 14.156 , Ion. χαίρεσκον 18.259 : fut. χαιρήσω 20.363 , Hdt. 1.128 , Ar. Pl. 64 , And. 1.101 , Arr. An. 5.20.6 ; Ep. redupl. inf. κεχᾰρησέμεν Il. 15.98 ; later χᾰρῶ v.l. in Apoc. 11.10 : aor. ἐχαίρησα Plu. Luc. 25 : pf. κεχάρηκα Ar. V. 764 , part. -ηκώς Hdt. 3.42 , etc., Ep. acc. κεχᾰρηότα, pl. -ότας, Il. 7.312 , Hes. Fr. 77 :— Med. (in same sense), χαίρομαι, noted as a barbarism in Ar. Pax 291 (v. Sch.), but found in BCH 36.622 (Perinthus, written χέρ-), Alex.Aphr. Pr. 1.20 , al.: fut. χᾰρήσομαι Ps.- Luc. Philopatr. 24 ,(συγ-) Plb. 30.18.1 , D.S. 31.15 ; Dor. χαρησοῦμαι Pythag. Ep. 3.7 ; χᾰροῦμαι LXXZa. 4.10 ,(κατα-) ib. Pr. 1.26 ; Ep. κεχᾰρήσομαι Od. 23.266 : aor. 1 part. χαιρησάμενος BGU 742 ii 3 (ii A. D.): Ep. aor.1 χήρατο Il. 14.270 ; ἐχ- Opp. C. 1.509 , etc.; part. χηράμενος AP 7.198 ( Leon.): Ep. redupl. aor. 2, 3 pl. κεχάροντο Il. 16.600 ( χάροντο Q.S. 6.315 ); opt. 3 sg. and pl. κεχάροιτο, -οίατο, Od. 2.249 , Il. 1.256 :— Pass. (in same sense), aor. 2 ἐχάρην 7.54 , etc., Ep. 3 sg. χάρη 5.682 , 13.609 ; subj. χᾰρῇς Pl. R. 606c ; opt. χᾰρείη Il. 6.481 ; inf. χᾰρῆναι Simon. 164 ; part. χᾰρείς Il. 10.541 , Sapph. 118 , Pi. I. 6(5).10 , Ar. Th. 981 (lyr.), etc.; pf. κεχάρημαι h.Bacch. 7.10 , E. IA 200 (lyr.), Ar. V. 389 (anap.); part. κεχαρμένος E. Or. 1122 , Tr. 529 (lyr.), Cyc. 367 (lyr.): plpf. 3 sg. and pl. κεχάρητο, -ηντο, Hes. Sc. 65 , h.Cer. 458 :—rejoice, be glad, Il. 3.111 , 21.347 , etc.; γραῦς ἥδε οἰνοφόρος κεχαρημένη ὧδε κάθηται IG 12(8).679 (Scyros, ii B. C.): χ. θυμῷ Il. 7.191 , al.; ἐν θυμῷ 24.491 , Od. 22.411 ; φρεσὶν ᾗσι Il. 13.609 ; φρένα 6.481 ; χ. νόῳ to rejoice in wardly, Od. 8.78 ; χαίρει δέ μοι ἦτορ Il. 23.647 ; αὐτὰρ ἐμὸν κῆρ χ. Od. 4.260 ; χ. καὶ γελᾶν S. El. 1300 ; ἥδομαι καὶ χαίρομαι κεὐφραίνομαι Ar. Pax 291 ; opp. λυπεῖσθαι, A. Fr. 266.3 , S. Aj. 555 , etc.; opp. ἀλγεῖν, Id. Tr. 1119 . —Constr.,

1). c. dat. rei, rejoice at, take pleasure in a thing, νίκῃ Il. 7.312 ; φήμῃ Od. 2.35 ; δώρῳ Hes. Op. 358 ; μόλπᾳ Sapph. Supp. 25.5 , cf. S. OT 1070 , Pl. Mx. 238d , etc.: c. dat. pers., χαῖρε .. ἀνδρὶ δικαίῳ Od. 3.52 ; with a part. added, χάρη δ’ ἄρα οἱ προσιόντι Il. 5.682 , cf. 24.706 , Od. 19.463 : with Preps., χαίρειν ἐπί τινι S. Fr. 926 , X. Mem. 2.6.35 , Cyr. 8.4.12 , Isoc. 2.30 , Pl. Lg. 739d , etc.; πρὸς τοῖς παιδικοῖς Eup. 327 ; with a part. added, ἐπ’ ἐξεργασμένοις κακοῖσι χ. E. Ba. 1040 , cf. 1033 : rarely ἔν τινι A. Eu. 996 (lyr.), S. Tr. 1119 : also c. dat. modi, χ. γέλωτι express one's joy by laughter, X. Cyr. 8.1.33 .

b). of a plant, χαίρει ὑφάμμοις χωρίοις Thphr. HP 6.5.2 ; also ἡ κύστις χ. τῇ χολῇ Gal. 19.646 .

2). rarely c. acc., with a part. added, χαίρω δέ σ’ εὐτυχοῦντα E. Rh. 390 ; τοὺς γὰρ εὐσεβεῖς θεοὶ θνῄσκοντας οὐ χ. Id. Hipp. 1340 ; χαίρω σ’ <ἐλθόντα> Id. Fr. 673 (this usage is said to be Oropian, EM 808.4 ).

b). with a neut. Adj., ταὐτὰ λυπεῖσθαι καὶ ταὐτὰ χαίρειν τοῖς πολλοῖς D. 18.292 : c. acc. cogn., ἁπλῆν χαίρειν ἡδονήν Arist. EN 1154b26 ; χ. ἀνδραπόδων τινὰ χαράν Plu. 2.1091e .

3). c. part., χαίρω .. τὸν μῦθον ἀκούσας I rejoice at having heard, am glad to hear, Il. 19.185 , cf. 7.54 , 11.73 ; χαίρουσιν βίοτον νήποινον ἔδοντες Od. 14.377 , cf. 12.380 , Hes. Op. 55 ; χαίρω .. κόμπον ἱείς Pi. N. 8.49 ; χαίρεις ὁρῶν φῶς, πατέρα δ’ οὐ χαίρειν δοκεῖς; E. Alc. 691 ; χαίρω φειδόμενος Ar. Pl. 247 ; θωπευόμενος χαίρεις Id. Eq. 1116 (lyr.), cf. Pl. Smp. 191e , etc.

b). c. part. pres., delight in doing, to be wont to do, χρεώμενοι χαίρουσι Hdt. 7.236 , cf. S. Ph. 449 , Ar. V. 764 , Pl. Prt. 318d , 346c , 358a .

4). χαίρειν ὅττι or ὅτι .. , Od. 14.51 , 526 , Pi. N. 5.46 ; ἐχάρην καὶ ἐθρασυνάμην ὅτι ἔμαθον .. Metrod. Fr. 42 ; χ. οὕνεκα .. Od. 8.200 .

II). with negat., esp. with fut., οὐ χαιρήσεις thou wilt or shalt not rejoice, i.e. thou shalt not go unpunished, shalt repent it, Ar. Pl. 64 ; οὐ χαιρήσετον Id. Eq. 235 ; so οὐδέ τιν’ οἴω Τρώων χαιρήσειν Il. 20.363 , cf. 15.98 , Od. 2.249 , Ar. V. 186 ; ἀλλ’ οὐδ’ ὣς Κῦρός γε χαιρήσει Hdt. 1.128 ; with an interrog., σὺ .. χαιρήσειν νομίζεις; Plu. Alex. 51 : rarely with other tenses, ὅπως ἂν μὴ χαίρωσιν. D. 19.299 ; οὐκ ἐχαίρησεν Plu. Luc. 25 : for a similar use of the part., v. infr. IV. 2 .

III). freq. in imper. χαῖρε, dual χαίρετον, pl. χαίρετε, as a form of greeting,

1). at meeting, hail, welcome (esp. in the morning, acc. to D.C. 69.18 , cf. Luc. Laps.), Il. 9.197 , Od. 13.229 , etc.; χαῖρε, ξεῖνε, παρ’ ἄμμι φιλήσεαι 1.123 ; strengthd., οὖλέ τε, καὶ μάλα χαῖρε, θεοὶ δέ τοι ὄλβια δοῖεν 24.402 ; χαῖρέ μοι Il. 23.19 , cf. S. OC 1137 ; repeated, A. Eu. 996 , 1014 (both lyr.), S. Aj. 91 , etc.; χαῖρ’ ὡς μέγιστα, χαῖρε Id. Ph. 462 ; in greeting one's native land, the sun, etc., A. Ag. 508 , 22 , S. Ph. 1453 (anap.).

b). sts. implied in the use of χαίρω, κῆρυξ Ἀχαιῶν, χαῖρε .. Answ. χαίρω I accept the greeting, A. Ag. 538 ; νῦν πᾶσι χαίρω, νῦν με πᾶς ἀσπάζεται I hear the word χαῖρε from all, S. OT 596 : so in inf., τὸ χαίρειν dub. l. in Pl. Chrm. 164e ; χαίρειν δὲ τὸν κήρυκα προὐννέπω I bid him welcome, S. Tr. 227 ; προσειπών τινα χ. οὐκ ἀντιπροσερρήθη X. Mem. 3.13.1 ; but χαίρειν τἄλλ’ ἐγώ σ’ ἐφίεμαι I bid thee have thy pleasure, S. Aj. 112 .

c). inf. alone at the beginning of letters, Κῦρος Κυαζάρῃ χαίρειν (sc. λέγει) X. Cyr. 4.5.27 , cf. Theoc. 14.1 ; used by Alexander the Great to Phocion as a mark of respect, Duris 51J.

2). at leavetaking, fare-thee-well, Od. 5.205 , 13.59 , 15.151 ; χαῖρε πόλλ’ ὦδελφέ Ar. Ra. 164 ; pl., χαίρετε πολλάκι Theoc. 1.144 ; freq. put into the mouth of the dying, S. Aj. 863 , Tr. 921 , Pl. Phd. 116d , etc.: hence in sepulchral inscriptions, IG 7.203 , etc.

b). hence, imper. χαιρέτω, χαιρόντων, have done with .. , away with .. , εἴτ’ ἐγένετο ἄνθρωπος εἴτ’ ἐστὶ δαίμων, χαιρέτω Hdt. 4.96 ; χαιρέτω βουλεύματα τὰ πρόσθεν E. Med. 1044 , χαιρόντων πόνοι Id. HF 575 ; cf. Pl. Smp. 199a , Lg. 636d , 886d .

c). ἐᾶν χαίρειν τινά or τι dismiss from one's mind, put away, renounce, Hdt. 6.23 , 9.41 , Ar. Pl. 1187 , Pl. Phd. 63e , Prt. 348a , X. An. 7.3.23 , etc.; συχνὰ χ. ἐᾶν τινα Pl. Phlb. 59b ; ἐλευθερίαν μακρὰ χ. ἐᾶν Luc. Apol. 3 ; μακρὰ χ. εἰποῦσα Ael. VH 12.1 ; πόλλα μοι τὰν Πωλυανάκτιδα παῖδα χαίρην Sapph. 86 ; τὴν Κύπριν πόλλ’ ἐγὼ χαίρειν λέγω E. Hipp. 113 , cf. 1059 , Pl. Tht. 188a ; χ. κελεύων πολλὰ τοὺς Ἀχαρνέας Ar. Ach. 200 ; εἰπεῖν χαίρειν τινά Ath.Mitt. 56.131 (Milet., Hellenistic), cf. Luc. Dem.Enc. 50 ; χαίρειν προσαγορεύειν Ar. Pl. 322 (metaph. in Pl. Lg. 771a ); χαίρειν προσειπεῖν Eup. 308 : less freq. c. dat. pers. (never with ἐᾶν χ.) , πολλὰ χαίρειν ξυμφοραῖς καταξιῶ A. Ag. 572 (nisi leg.ξυμφοράς) ; φράσαι .. χαίρειν Ἀθηναίοισι Ar. Nu. 609 (troch.); πολλὰ εἰπόντα χ. τῷ ἀληθεῖ Pl. Phdr. 272e , cf. Phd. 64c , R. 406d , X. HG 4.1.31 (codd., fort. ἀλλήλους), Jul. ad Them. 255a .

3). on other occasions, as in comforting, be of good cheer, Od. 8.408 ; at meals, 4.60 , 18.122 ; χαῖρε, γύναι, φιλότητι good luck be on our union, 11.248 ; εὐχωλῇς χαίρετε 13.358 : χαῖρε ἀοιδῇ h.Hom. 9.7 .

IV). part. χαίρων glad, joyful, Il. 1.446 , etc.; χαίροντα φίλην ἐς πατρίδ’ ἔπεμπον εἰς Ἰθάκην Od. 19.461 ; χαίροντι φέρειν .. χαίρων 17.83 ; λυπούμενοι καὶ χαίροντες in sorrow and in joy, Arist. Rh. 1356a16 : also pf. part. κεχαρηκώς Hdt. 3.27 , 42 , etc.

2). joined with another Verb, safe and sound, with impunity, χαίροντα ἀπαλλάσσειν ib. 69 , cf. 9.106 , D. 24.153 ; more freq. with a neg., οὐ χαίρων to one's cost, οὐ χαίροντες γέλωτα ἐμὲ θήσεσθε Hdt. 3.29 ; οὔ τι χαίρων .. ἐρεῖς S. OT 363 , cf. Ant. 759 , Ph. 1299 , E. Med. 398 , Ar. Ach. 563 , Pl. Grg. 510d ; οὐ γὰπ .. χαίρων τις .. τοὐμὸν ἀλγυνεῖ κέαρ Eup. 90 ; οὔτε χαίροντες ἂν ἀπαλλάζαιτε X. An. 5.6.32 ; also οὔτι χαιρήσων γε σύ Ar. V. 186 ; cf. supr. 11 .

3). in the same sense as imper. (supr. 111 ), σὺ δέ μοι χαίρων ἀφίκοιο fare-thee-well, and may'st thou arrive, Od. 15.128 , cf. Theoc. 2.163 ; χαίροισ’ ἔρχεο go thy way rejoicing, Sapph. Supp. 23.7 ; ἀλλ’ ἑρπέτω χαίρουσα let her go with a benison, S. Tr. 819 ; χαίρων ἴθι fare-thee-well, E. Alc. 813 , Ph. 921 ; χαίρουσα .. στεῖχε Id. Hipp. 1440 .

4). τὸ χαῖρον τῆς ψυχῆς Plu. 2.136c , 1089e .

V). Astrol., of a planet, occupy the position appropriate to another of its own αἵρεσις, Serapio in Cat.Cod.Astr. 8(4).230 , Ptol. Tetr. 51 , Vett.Val. 63.6 , Man. 2.348 . (Cf. Skt. háryati 'take pleasure in', Umbr. heriest 'will wish', Lat. horior.)