ex-spīro (
ex-spīro (expīro), āvi, ātum, 1, v. a. and n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. and Caes.). Act., to breathe out, to emit, to blow out, to exhale, give out: animam pulmonibus, Lucil. ap. Non. 38, 27: animam medios in ignes, Ov. M. 5, 106: auras, id. ib. 3, 121: flumen sanguinis de pectore, Lucr. 2, 354; cf.: flammas pectore, Verg. A. 1, 44: odorem de corpore, Lucr. 4, 124: sonos per saxa (unda), Sil. 9, 285: colorem (uniones), Plin. 9, 35, 56, § 115.— Poet. transf.: cadavera vermes, i. e. send forth, produce, Lucr. 3, 720: silva comas tollit fructumque exspirat in umbras, i. e. spreads out into foliage, Stat. S. 5, 2, 70.— Exspirare animam, to expire, die, Gell. 3, 15 init.— Neutr. To rush forth, come forth, be exhaled. Lit.: per fauces montis ut Aetnae Exspirent ignes, Lucr. 6, 640: ignis foras (with exire in auras), id. 6, 886: vis fera ventorum, Ov. M. 15, 300: halitus Averni, Val. Fl. 4, 493: unguenta, evaporate, Plin. 13, 3, 4, § 20: vis, Lucil. ap. Non. 38, 30.—* Trop.: irae pectoris exspirantes, Cat. 64, 194.— To breathe one's last, to expire. Lit.: ut per singulos artus exspiraret, Sall. H. 1, 30 Dietsch.: atram tundit humum exspirans, Verg. A. 10, 731: ubi perire jussus exspiravero, Hor. Epod. 5, 91: inter primam curationem exspiravit, Liv. 2, 20, 9: inter verbera et vincula, id. 28, 19, 12: extremus exspirantis hiatus, Quint. 6, 2, 31; 9, 2, 73; Sen. Ep. 99, 27; Curt. 3, 5, 4; Suet. Tib. 21; id. Claud. 23; Val. Max. 4, 5, 6; Plin. 7, 36, 36, § 122.— Pass. impers.: quoniam membranā cerebri incisā statim exspiretur, Plin. 11, 37, 67, § 178: exspiravit aper dentibus apri, Juv. 15, 162.— Trop., to expire, perish, come to an end, cease: si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat, Liv. 28, 28, 11: libertate jam exspirante, Plin. Pan. 57, 4: ne res publica exspiraret, Val. Max. 3, 2, 18: criminis causa exspirat, becomes extinct, ceases, Dig. 48, 17, 1 fin.; 24, 3, 19: prior obligatio, ib. 45, 1, 58.
ShortDef
No short def.
Debugging
Headword (normalized):
ex-spīro (
Headword (normalized/stripped):
ex-spiro (
URN:
urn:cite2:scaife-viewer:dictionary-entries.atlas_v1:lat.ls.perseus-eng2-n17244
Data
{'content': "ex-spīro (expīro), āvi, ātum, 1, v. a. and n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. and Caes.). Act., to breathe out, to emit, to blow out, to exhale, give out: animam pulmonibus, Lucil. ap. Non. 38, 27: animam medios in ignes, Ov. M. 5, 106: auras, id. ib. 3, 121: flumen sanguinis de pectore, Lucr. 2, 354; cf.: flammas pectore, Verg. A. 1, 44: odorem de corpore, Lucr. 4, 124: sonos per saxa (unda), Sil. 9, 285: colorem (uniones), Plin. 9, 35, 56, § 115.— Poet. transf.: cadavera vermes, i. e. send forth, produce, Lucr. 3, 720: silva comas tollit fructumque exspirat in umbras, i. e. spreads out into foliage, Stat. S. 5, 2, 70.— Exspirare animam, to expire, die, Gell. 3, 15 init.— Neutr. To rush forth, come forth, be exhaled. Lit.: per fauces montis ut Aetnae Exspirent ignes, Lucr. 6, 640: ignis foras (with exire in auras), id. 6, 886: vis fera ventorum, Ov. M. 15, 300: halitus Averni, Val. Fl. 4, 493: unguenta, evaporate, Plin. 13, 3, 4, § 20: vis, Lucil. ap. Non. 38, 30.—* Trop.: irae pectoris exspirantes, Cat. 64, 194.— To breathe one's last, to expire. Lit.: ut per singulos artus exspiraret, Sall. H. 1, 30 Dietsch.: atram tundit humum exspirans, Verg. A. 10, 731: ubi perire jussus exspiravero, Hor. Epod. 5, 91: inter primam curationem exspiravit, Liv. 2, 20, 9: inter verbera et vincula, id. 28, 19, 12: extremus exspirantis hiatus, Quint. 6, 2, 31; 9, 2, 73; Sen. Ep. 99, 27; Curt. 3, 5, 4; Suet. Tib. 21; id. Claud. 23; Val. Max. 4, 5, 6; Plin. 7, 36, 36, § 122.— Pass. impers.: quoniam membranā cerebri incisā statim exspiretur, Plin. 11, 37, 67, § 178: exspiravit aper dentibus apri, Juv. 15, 162.— Trop., to expire, perish, come to an end, cease: si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat, Liv. 28, 28, 11: libertate jam exspirante, Plin. Pan. 57, 4: ne res publica exspiraret, Val. Max. 3, 2, 18: criminis causa exspirat, becomes extinct, ceases, Dig. 48, 17, 1 fin.; 24, 3, 19: prior obligatio, ib. 45, 1, 58.\n", 'key': 'exspiro', 'type': 'main'}