tempus1
tempus
ōris,
n
a portion of time, time, period, season, interval
: tempus diei, daytime, T.: extremum diei: omni tempore anni: maturius paulo, quam tempus anni
postulabat, Cs.: abiit illud tempus: tempus duorum
mensum petere, L.: longo post tempore,
interval, V.: tempus pacis an belli: matutina tempora,
morning hours.—A time, point of time, occasion, opportunity, leisure:
neque ut celari posset, tempus spatium ullum dabat,
T.: nisi tempus et spatium datum sit: egeo tempore: eo tempore,
quo, etc., L.: id temporis, at that time:
alienum tempus est mihi tecum expostulandi: edendi,
H.: datum ad consultandum, L.: certis temporibus: superioribus temporibus.—Time, duration:
tempus est . . . pars quaedam aeternitatis, etc.:
Tempore ruricolae patiens fit taurus aratri, i. e. gradually, O.—The time,
fit season, appointed time, right occasion, proper period, opportunity: tempus habes tale, quale nemo habuit umquam: addubitavit, an
consurgendi iam triariis tempus esset, L.: moriendi: tempore igitur ipso se ostenderunt, cum, etc., at the nick
of time: tempus est, ad id quod instituimus accedere,
it is the right time: nunc corpora curare tempus est,
L. Tempus abire tibist, H.: suo tempore, at a fitting
time.—A time, position, state, condition, times, circumstances: in hoc tempore, under present circumstances: in tali tempore, L.: incidunt saepe
tempora, cum ea, etc.: libri de temporibus meis: cedere tempori, to
yield to circumstances: secundis Temporibus dubiisque,
H.: haud sane temporum homo, Cu.—In the
phrase, temporis causā, with regard to circumstances, under momentary
influence, out of courtesy, insincerely: temporis causā
nobis adsentiri: nec dico temporis causā.—A time,
need, emergency, extremity: quid a me cuiusque tempus poscat:
neque poëtae tempori meo defuerunt: summo rei p. tempore: pro tempore
atque periculo exercitum conparare, S.: O saepe
mecum tempus in ultimum Deducte, to the last extremity, H.: temporis gratiā, to meet the emergency,
Cu.—In rhythm or metre, time, measure, quantity: qui
(trochaeus) temporibus et intervallis est par iambo: Tempora certa
modique, H.—Esp., in phrases with praepp.—Ad tempus, at the
right time, in time, punctually: ad tempus redire: ad tempus
venire, L.—For some time, for the time being, for a while,
for the moment: quae (perturbatio animi) plerumque
brevis est et ad tempus: dux ad tempus lectus, L.—Ante tempus,
before the right time, prematurely, too soon: ante tempus mori:
ante tempus domo digressus, S.—Ex tempore, instantaneously,
off hand, on the spur of the moment, extempore: versūs
fundere ex tempore.—According to circumstances: consilium ex tempore capere: haec melius ex re et ex tempore
constitues.—In tempore, at the right time, opportunely, in
time: in ipso tempore eccum ipsum, in the nick of time,
T.—In tempus, for a time, temporarily: scena in tempus
structa, Ta.—Pro tempore, as the time permits, according to
circumstances: consilium pro tempore capere, Cs.:
te marmoreum pro tempore fecimus, V.