λόγος λβ κ αλοὶ τῆς ὑπομονῆς οἱ πό νοι· καὶ κάλλιστος ὁ καρπὸς ὁ τοῖς πόνοις ἑπόμενος· ἀγαθῶν γὰρ πόνων. καρπὸς εὐκλεής· πόνοι γεννῶ σιν ἀρετάς· πόνοις ἁρμό ζεται τὸ τῆς νηστείας ἐπάγ γελμα· πόνοις κατορ θοῦται τὸ λαμπρὸν τοῦ μαρτυρίου στρατήγημα· πόνων ἔπαθλον. ἡ βασι λεία τῶν οὐρανῶν οὐνῶν · δ ι ήνυ σται τοίνυν ἡμῖν μετὰ τῶν ἱερῶν τούτων πόνων. ἡ πανάρετος ἑβδομάς· καὶ εἰς τέλος ἔδραμε τὸ πρῶτον γυμνάσιον. καὶ λάμπει τὸ τῆς εὐσεβείας ἔπαθλον· σήμερον ἀδελ φοὶ ἐστιν ἡ ἡμέρα. καθ’ ἣν ὁ ἀδὰμ ἐπλάσθη. καθ’ ἣν κατ’ εἰκόνα θεοῦ θυ γέγονε· καὶ ἐπειδὴ χθὲς ἡμῖν τὸ τῆς φωνῆς ὄργανον οὐχ’ ὑπή κουσεν. ἀνάγκη σήμερον ἐν αὐτῆι τῆι ἡμέραι κα θ’ ἣν ὁ ἀδὰμ ἐπλάσθη. τοὺς περι πλάσεως ἀ ναλαβεῖν λόγους· ἔπλα σε ν αὐτὸν ὁ θεὸς θς τῆι ἕκτη ἡ μέραι· πάλιν αὐτὸν ἀνα πλάττει ὁ τοῦ θεοῦ θυ λόγος κα τα τήνδε τὴν ἡμέραν· τί οὖν· ἵνα τῆς προκειμέ νης ἐπαγγελίας ἁψώμεθα· ὅ τε ἐποίησεν ὁ θεὸς θς τὴν οἰ κουμένην. καὶ διεκόσμη σεν οὐρανὸν οὐνὸν ἡλίωι καὶ σελή νηι καὶ ἄστροις. καὶ τὴν γῆν ὁμοίως διεποίκιλε ποταμοῖς καὶ πηγαῖς διεζωσμένην. ἄνθεσι καὶ φυτοῖς ἐστεφανωμένην. καὶ θάλασσαν μὲν ἐπε τείχισε. σύμπασαν δὲ τὴν εὐπρέπειαν τῶιδε τῶι κόσμωι περιέθηκεν. ὡς πολλάκις ἔφθην εἰ πὼν. ἐδημιούργισε καὶ ἔπλασε τοῦ κόσμου τού του χειροτονητὸν δεσπό την· πλάττει δὲ. οὐχ’ ὁ μοίως τοῖς ἄλλοις· τὰ μὲν γὰρ τετράποδα καὶ τὰ θηρία καὶ τὰ κτήνη. λόγωι μόνωι κελεύσας. ἀ πὸ γῆς προέφερεν· ἐξα γαγέτω ἡ γῆ τετράποδα ἑρπετὰ καὶ θηρία· τὰ δοῦλα. λόγωι καλεῖται· τὸ δὲ πλάσμα τῆς θείας εἰ κόνος χειρὶ διαπλάττεται· οὐχ’ ὅτι θεοῦ θυ χείρ ἐστι καὶ μέλος τοιοῦτον. ἀλλὰ βουληθεὶς τὸ τίμιον παραστῆσαι τῶν· πλαττομένων. εἰσάγει θεοῦ θυ χεῖρα δημιουργοῦσαν· τὰ μὲν γὰρ μικρὰ τῶν ἔρ γων. ἐπιτάττοντες ποι οῦμεν. τὰ δὲ ποθεινὰ. δι’ αὐτῶν τῶν χειρῶν ἀναλαμ βάνομεν· δια τοῦτό φησὶν φη ἡ γραφή· καὶ ἔλαβεν ὁ θεὸς θς χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς· ἔ λαβε χοῦν. οὐ βῶλον. οὐ παχυτάτην γῆν. ἀλ λὰ λεπτότατον χοῦν· ὅ ρ α πῶς ἐξ αὐτῶν τῶν προ οιμίων ἡ ἐλπὶς ἐπάγη τῆς ἀναστάσεως· ἐπειδὴ γὰρ ἔμελλεν εἰς χοῦν ἀνα λύεσθαι κατὰ τὸ εἰρημέ νον. καὶ εἰς χοῦν θανάτου κατήγαγές με· ἵνα μή τις τὸν ἐν τοῖς τάφοις χοῦν θε ασάμενος. ἀπαγορεύση τὴν ἐλπίδα τῶν ἀνθρώπων ἀνων . ἐν αὐτῆι τῆι δημιουργίαι ἔ πηξε τὴν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως· διό φησίν φη · ἔλα βεν ὁ θεὸς θς χοῦν ἀπὸ τῆς γῆς· ἐκεῖ χοῦς. καὶ ὧδε χοῦς· ἐκεῖνος τῆι δυνά μει τοῦ τεχνίτου μετεποι ήθη. καὶ οὗτος τῆι σοφίαι τοῦ δημιουργοῦ μεταβάλ λεται· ἔλαβε χοῦν καὶ ἔ πλασεν· τὸ μὲν πόθεν ἔλαβεν. καὶ τὶ ἔπλασεν. ἔμαθες· τὸ δὲ πῶς μετε ποίησεν οὐ παρέλαβες· τὸν λόγον ἐδίδαξεν. τὸν δὲ τρόπον ἀπέκρυψεν· ἵ να μάθης μὴ περιεργά ζεσθαι θεοῦ θυ δημιουργίαν· εἰ δὲ θεοῦ θυ δημιουργίαν οὐκ ἐ πετράπης περιεργάζεσ θαι. πολλῶ μᾶλλον θεοῦ θυ γέννησιν πολυπραγμο νεῖν οὐκ ὀφείλεις· ἐπεὶ τ ὰ μὲν τετράποδα ποι ῶν ὁ θεὸς θς . ὁμοῦ μετὰ τῶν σωμάτων καὶ τὰς ψυχὰς ἐπήγαγεν· τὸν δὲ ἄνθρωπον ἄνον πλάττων. πρῶτον κα τασκευάζει τὸ τοῦ σώμα τος ὄργανον. καὶ τότε τὴν ψυχὴν δημιουργήσας ἐ νέθηκεν· διὰ τί· ἵνα καὶ ἐν τοῦτο δείξη τὴν ὑπερο χὴν τοῦ ἀνθρώπου ἀνου · ἐπειδὴ γὰρ τὰ μὲν ἄλλα ζῶα καὶ τὰ κτήνη· λυόμενα θανά τωι συναφανίζει τῶι σώ ματι καὶ τὴν ψυχὴν. ἐ κεῖθεν αὐτῶν λέγει τὴν γέννησιν· ὅπου πάλιν τὸ πᾶν ἔμελλεν ἀφανίζεσθαι· τὸν δὲ ἄνθρωπον ἄνον πλάσας· τὸ μὲν σῶμα. ἀπο γῆς λαμ βάνει. τὴν δὲ ψυχὴν ἐμ φυσᾶ· καὶ μικρὸν ἀνάμει νον. ἵνα σοι τὸν λόγον τοῦ ἐμ φυσήματος κατὰ τὸ ἐγχω ροῦν παραστήσω· ἐκ προ ο ι μίων γὰρ καὶ τούτο. τὴν ἐλπίδα τῆς ἀναστάσεως ὑπογράφει· πλάττει τ ὸ σῶμα πρῶτον· καὶ πρῶ τον ἄνθρωπος ἄνος ἔλαβεν εἰκόνα νεκρὰν. καὶ τότε ζῶ σαν τὴν ἐνέργειαν τῆς ψυχῆς ἐδέξατο· πρῶτον ἐδείχθη νεκρὸς. εἶτα ζῶν· πρῶτον ἔπλασε σῶμα νεκρόν εἰς ὃ ἔμελ λε καταλήγειν ὁ ἄνθρωπος ἄνος · εἶτα ὅτε ἀπετέλεσε τὸ νεκρὸν σῶμα, τότε ἀπέ δωκε τὸν χαρακτῆρα, καὶ οὐ ποιεῖ τὴν ψυχὴν πρὸ τοῦ σώματος· ἵνα μὴ γέ νηται αὐτόπτης τῶν γι νομένων· οὐ ποιεῖ τὴν ψυχὴν παρεῖναι τῆι δημι ουργία· ἵνα μὴ καυχήση ται ὡς συνεργὸς τοῦ θεοῦ θυ · καὶ οὐ μόνον ἵνα μὴ καυχή σηται. ἀλλ’ ἵνα μὴ δὲ τὸν τρόπον εἰδῆ τῶν γινομέ νων· τοῦτο καὶ νῦν ποιεῖ ὁ θεὸς θς · καὶ γὰρ ἕκαστον ἡ μῶν πλάττει ἐν κοιλία· καὶ πῶς πλάττει. οὐδε νὶ βλέπειν συνεχώρησεν· σπειρόμεθα καὶ πλατ τόμεθα· καὶ ἡ μὲν φύ σις, τὸν δρόμον διανύει· τὸν δὲ τρόπον τῆς πλά σεως. οὐδεὶς καταλαμβά νει· ὢ τοῦ θαύματος· κτίζεται ναὸς ἐν ναῶι· πλάττεται βρέφος ἐν κοιλία· οἶκος ἐν οἴκωι κα τασκευάζεται, καὶ ὁ ἔξω θεν οἶκος, οὐκ αἰσθάνεται· ποιεῖ τοίνυν τὸν ἄνθρωπον ἄνον κα τὰ τὴν νεκρὰν εἰκόνα· εἶτα φησίν φη · ἐνεφύσησεν ὁ θεὸς θς εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ ἀδὰμ πνοὴν ζωῆς. καὶ ἐγένετο ὁ ἄνθρωπος ἄνος εἰς ψυχὴν ζῶσαν· π ολλοὶ ἐνόμισαν ὅτι τὸ ἐμφύ σημα αὐτὸ ἦν ἡ ψυχή· καὶ ὅτι ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ θεοῦ θυ μετεδόθη τῶι σώματι ἡ ψυχή· ἔστι δὲ πολλῆς, οὐ μόνον ἀνοίας, ἀλλὰ καὶ ἀ τοπίας μεστὸς ὁ λόγος· εἰ γὰρ γ ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ θεοῦ θυ ἡ ψυ χὴ. οὐκ ἐχρῆν ἐν τῶ μὲν εἶναι σοφήν. ἐν ἄλλω δὲ μωρὰν καὶ ἀσύνετον· οὐ δὲ ἐν τούτω μὲν εἶναι ψυ χὴν δικαίαν. ἐν ἄλλωι δὲ ἄδικον· ἡ γὰρ τοῦ θεοῦ θυ οὐ σία. οὐ μερίζεται οὐδὲ ἀλλοιοῦται· ἀλλ’ ἔστιν ἀναλ λοίωτος· ἐγὼ γάρ εἰμί φησιν φη καὶ οὐκ ἀλλοίωμαι· ἔπει τα ἀδελφοί· οὐ μόνον εὑ ρίσκομεν διαμαρτανού σας ψυχὰς. καὶ ἐκ τούτου ἐλεγχομένας ὡς οὐκ εἰσὶν ἐκ τῆς θείας οὐσίας, ἀλ λ’ εὑρίσκομεν αὐτὰς καὶ κρίσει ὑποβαλλο μένας· λέγει ὁ σήρ σωτήρ · μ ὴ φοβησθῆτε ἀπὸ τῶν ἀ ποκτεινόντων τὸ σῶμα. τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυνα μένων ἀποκτεῖναι· φο βήθητε δὲ τὸν θεὸν θν · τὸν δυ νάμενον καὶ ψυχὴν καὶ σῶμα ἀπολέσαι ἐν γεέν νη· εἰ οὖν ἐξ αὐτοῦ ἡ ψυχὴ, ἑαυτὸν κρινεῖ ὁ θεός θς · τί οὖν βούλεται τὸ ἐμφύσημα, ἀναγκαῖον ἰδεῖν ἐπὶ θεοῦ θυ τ ὸ ἐμφύσημα· ἡ τοῦ ἁγίου πνεύματός πνς ἐστιν ἐνέργεια· ὥσ περ γὰρ ὁ σωτὴρ σὴρ ἐνεφύσησεν εἰς τὰ πρόσωπα τῶν ἀ ποστόλων. καὶ εἶπεν· λά βετε πνεῦμα πνα ἅγιον. οὕτω τὸ ἐμφύσημα τὸ θεῖον ἀνθρωπίνως ἀνίνως ἀκουόμενον· πνεῦμά πνά ἐστι τὸ προσκυνητὸν καὶ ἅγιον· τοῦτο τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον προ ελθὸν. οὐκ αὐτὸ γέγονε ψυ χὴ. ἀλλὰ ψυχὴν ἔκτισεν· οὐκ αὐτὸ εἰς ψυχὴν μετε βλήθη, ἀλλὰ ψυχὴν ἐδη μιούργησεν· δημιουργὸν γὰρ τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον· καὶ κοινωνεῖ τῆι δημιουργίαι τοῦ σώματος. καὶ τῆι δη μιουργία τῆς ψυχῆς· πα τὴρ γὰρ καὶ υἱὸς. καὶ πνεῦ μα τὸ ἅγιον· τῆι θείαι δυνά μει δημιουργεῖ τὸ πλάσμα· καὶ μὴ νομίσης ὅτι μέρ ος μ ὲν κτισθή τε δ πρὸς τ ὁ πατὴρ πὴρ συνεβάλετο· μέρος δὲ ὁ υἱός· μέρος δὲ τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον· ἀλλ’ ἐκεῖνο λέγω· ὅτι κἂν πατὴρ πὴρ ποιή ση, υἱοῦ τὸ ἔργον. καὶ τοῦ πνεύματος πνς τὸ κατόρθωμα· κἂν υἱὸς δημιουργήση· πατρὸς πρς ἡ δημιουργία. καὶ τοῦ ἁγίου πνεύματος πνς ἡ ενέργεια· εἰ δέ τις ἀ πιστεῖ. ὅτι τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον οὐκ ἐκοινώνησε τῆι ἡμε τέραι δημιουργίαι. ἐ λεγχέσθω ἐκ των μυστηρί ων· εἰ μὴ ὑπὸ τῆς τριάδος ἐκτίσθημεν. πῶς τῶι ἁγίωι πνεύματι ἐπιγρά φεται ἡ μυσταγωγία· πῶς ἐν ὀνόματι πατρὸς πρς καὶ υἱοῦ καὶ ἁγίου πνς πνεύματος ἀνακαινίζε ται ἡ δημιουργία· ἀλλ’ ὅ τε μὲν ἐκτίσθημεν. οὐ χρεία γέγονε τοῦ πνεύματος πνς , ὅ τε δὲ ἀνακαινιζόμεθα προσλαμβάνεται τὸ πνεῦμα πνα ; οὐκοῦν δημιουργὸν τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον· κἂν θέ λωσιν οἱ ἐχθροὶ κἂν μὴ θέ λωσιν· καὶ μαρτυρεῖ δαυὶδ δαδ ὁ προφήτης τῆι δημιουρ γικῆι δυνάμει τοῦ πνεύματος πνς · περὶ γὰρ τῆς ἀνθρωπί νης διαλεγόμενος κατα σκευῆς φησίν φη · πάντα πρὸς σὲ προσδοκῶσι κύριε κε . δοῦναι τὴν τροφὴν αὐτῶν εἰς εὔκαιρον· δόντος σου. αὐ τοὶ συλλέξουσιν· ἀνοίξαν τος δέ σου τὴν χεῖρα· τὰ σύμπαντα πλησθή σεται χρηστότητος· ταῦ τ α τὴν ἄφθονον χορηγί αν ἐνδείκνυται· εἶτα· τί τὸ ἐπαγόμενον· ἀπο στρέψαντος δέ σου τὸ πρό σωπον ταραχθήσονται. ἀντανελεῖς τὸ πνεῦμα πνα αὐ τῶν καὶ ἐκλείψουσιν· καὶ εἰς τὸν χοῦν αὐτῶν ἐπι στρέψουσιν · ἐξαποστε λεῖς τὸ πνεῦμα πνα σου καὶ κτι σθήσονται· οὐκ οὖν κ τίστης καὶ δημιουργὸς τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον· καὶ βλέ πε ῥημάτων ἀκρίβειαν· ὅτε μὲν περὶ τῆς ψυχῆς τῆς ἡμετέρας λέγει, ἀντα νελεῖς τὸ πνεῦμα πνα αὐτῶν καὶ ἐκλείψουσιν· ὅτε δὲ περὶ πνεύματος πνς ἁγίου διαλέγεται· ἐ ξαποστελεῖς τὸ πνεῦμά σου φησι φη καὶ κτισθήσονται· εἰ δὲ πρὸς ταύτην ἀντιλέξαι τολ μήσουσι τὴν ἀλήθειαν οἱ αἱρετικοί, ἑτέρα μαρ τυρία πάλιν αὐτοὺς ἀπο στρέψει τὴν τοῦ ἁγίου πνεύματος πνς δημιουργικὴν δύνα μιν κηρύττουσα· τὸ γὰρ γ κρεῖττον πάσης δημι ουργίας καὶ οὐρανοῦ οὐνοῦ καὶ γῆς καὶ θαλάσσης. ἔργον τοῦ ἁγίου πνεύματος πνς εὑρίσκεται· τὸ γὰρ τοῦ χριστοῦ χυ σῶμα τὸ πα νάγιον καὶ προσκυνητὸν. δι’ οὗ καὶ οὐρανὸς οὐνὸς καὶ γῆ καὶ κόσμος ὅλος ἀνακαινί ζεται καὶ οἰκουμένη σώ ζεται. ἔργον ἐστι τοῦ ἁγίου πνεύματος πνς · τῆς γοὖν παρθένου τ ῆς ἁγίας ἀπορούσης πε ρὶ τὴν εὐαγγελισθεῖσαν ξέ νην ὠδῖνα· καὶ λεγού σης πῶς ἔσται μοι τοῦτο. ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω, ὁ ἄγγελός φησὶ πρὸς αὐτήν· πνεῦμα πνα ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ. καὶ δύναμις ὑψί στου ἐπισκιάσει σοι· τινὲς ἐ νόμισαν. πνεῦμα πνα μὲν ἅγιον εἰρῆσθαι. αὐτὸ τὸ πνεῦμα πνα · δύναμιν δὲ ὑψίστου τὸν υἱόν· δεῖ δὲ εἰδέναι. ὅ τι αὐτὸ ἐκάλεσε καὶ πνεῦμα πνα ἅγιον. καὶ δύναμιν ὑψίστου· ὥσπερ γὰρ ὁ υἱὸς δύνα μις ὑψίστου λέγεται. χριστὸς χς γὰρ θεοῦ θυ δύναμις, οὕτω καὶ τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον δύναμις ὀνομάζεται· λέγει γοὖν τοῖς ἀποστόλοις ὁ κύριος κς · μείνατε εἰς ἱερου σαλὴ μ. ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύ ναμιν ἐξ ὕψους· καὶ πρὸ τούτων ἀδελφοὶ ὁ ἄγγελος τῶι ἰωσὴφ διαλεγόμενος φησίν φη · ἰωσὴφ υἱὸς δαυὶδ, μὴ φοβηθῆς παραλα βεῖν μαριὰμ τὴν γυναῖ κά σου· τὸ γὰρ ἐν αὐτῆ γεν νηθὲν· οὐ γενηθὲν ἵνα μὴ νομίσης τὴν θείαν καὶ ἄχραντον φύσιν, ἐκ πνεύματος ἐστιν ἁγίου· εἰ τοίνυν τ ὸ σῶμα τοῦ χριστοῦ χυ ἔδειξε τὸ πνεῦμα πνα τὸ ἅγιον· δεῖξον διαφο ρὰν δημιουργίας πρὸς δημιουργίαν· ἀλλ’ ὅρα μὴ αἰσχυνθῆς· πατρὶ πρὶ μὲν ἐπιγράφων τὴν γηΐνην εἰκόνα. τῶι δὲ πνεύματι πνι τὴν οὐράνιον εἰκόνα· εἰ γὰρ κα τὰ τὸν σὸν λόγον ὅτε ἀδὰμ ἐκτίσθη· κοινωνίαν οὐκ ἔσ χεν εἰς δημιουργίαν τὸ πνεῦμα πνα · εὑρεθήσεται ὁ μὲν πατὴρ πὴρ καὶ υἱὸς. κτίζων τὸν γήϊνον ἄνθρωπον ἄνον . τὸ δὲ πνεῦμα πνα τὸν οὐράνιον οὐνιον · ἐνεφύσησε γὰρ εἰς τὸ πρό σωπον αὐτοῦ. καὶ ἐγένετο εἰς ψυχὴν ζῶσαν· καὶ πρό σεχε ἀκριβῶς· ὅτε ἐπλάσ θη. ὅτε ἐδημιουργήθη· ὅτε τὸν οἰκεῖον ἀπέλα βε χαρακτῆρα. ἡ γυνὴ οὐδέπω ἐπέπλαστο· ἀλλὰ τί ποιεῖ ὁ θεός θς · ὥσπερ οὐ κ ἠθέλησεν τὴν ψυχὴν τοῦ ἀδὰμ παρεῖναι τῆι δη μιουργίαι τοῦ σώματος. οὕτως οὐδένα συνεχώρησεν θνητὸν ὀφθαλμὸν παρεῖ ναι τῆι τῆς γυναικὸς δη μιουργίαι· δια τοῦτο μέλ λων πλάττειν τὴν γυ ναῖκα. ἐπιβάλλει τῶι ἀ δὰμ κοίμησιν· ἵνα μὴ παρῆ. μὴ δὲ περιεργάζη ται θεοῦ θυ δημιουργίαν· καὶ ἐπέβαλεν ἐπ’ αὐτὸν ἔκστα σιν· τοῦτέστιν ὕπνον, καὶ ὕπνωσεν· καὶ ἔλαβε μί αν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ· ὁ δήσας, καὶ ἔλυσεν· ἐξ ὧν ἐργάζεται δανείζεται· ἐξ ὧν ποιεῖ, λαμβάνει· ἔ λαβε μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ· καὶ ἀνεπλήρωσεν σάρκα ἀντ αὐτῆς· πόθεν ἀντεπλήρωσεν· ἀπορεῖ ὁ λόγος, ἡ δὲ δύναμις οὐκ ἀπο ρεῖ· καὶ ὠκοδόμησε τὴν πλευρὰν ἣν ἔλαβεν, εἰς γυναῖκα· πῶς πάλιν ὠ κοδόμησεν ὀστοῦν πλευρᾶς· πῶς εἰς ὀφθαλμὸν μετε ποιήθη· πῶς εἰς νεῦρα δι ετάθη· πῶς εἰς ἤπαρ με τερυθμίσθη· πῶς εἰς τὴν τῶν ἐγκάτων ποικιλίαν μετεσχηματίσθη· πῶς ἐπάγη γλῶττα· πῶς ἀ πετορνεύθη χείλη· πῶς διεγλύφησαν ῥῖνες· πῶς ἐπετάσθη τὰ ὦτα· πῶς ἤνθησαν τρίχαις· πόθεν ἐφύησαν ὄνυχες· πῶς διατρέχει τὸ αἷμα· ἑρ μήνευσον τὴν σὴν δημι ουργίαν· εἰ δὲ μὴ ἰσχύεις εἰπεῖν, ἐπιστόμισόν σου τὴν κα τὰ τοῦ μονογενοῦς συκο φαντίαν· ἐπέβαλεν ἐ π ὶ τὸν ἀδὰμ ὁ θεὸς θς ἔκστασιν καὶ ὕπνωσεν· καὶ λαμ βάνει μίαν τῶν πλευρῶν αὐτοῦ· καὶ δημιουργεῖ γυ ναῖκα· καὶ βλέπε τὴν πάν σοφον σοφίαν· ἀπὸ ἑνὸς, πλάττει δύο· ἵνα ἀπὸ τῶν δύο, τὸν ἕνα πάλιν ἀπο τελέση δια τῆς συναφείας· ἀπὸ τοῦ ἀδὰμ, ἔτεκε τὴν γυναῖκα· ἀπὸ τοῦ ἑνὸς ἐποίησεν δύο· πάλιν ὁ αὐ τὸς ἀπὸ τῶν δύο ποιεῖ τὸν ἕνα· τὸ γὰρ ἀπὸ γυναικὸς καὶ ἀνδρὸς τικτόμενον. εἰς ἓν ἀποτελεῖται σῶμα· τὸ ῥῆμα ἀνθρώπινον ανινον , τὸ δε νόη μα θεῖον· ἑρμήνευσον πῶς ὠκοδόμηται. καὶ οὐχ εὑρή σεις· πῶς τὸν μὲν ἔπλα σεν, τὴν δὲ ὠκοδόμησεν· μὴ ταὐτόν ἐστι πλάττειν ἀπὸ γῆς καὶ οἰκοδομεῖν ἀ πὸ πλευρᾶς; ἔπλασεν ὁ θεὸς θς τὸν ἀδὰμ ἀπὸ γῆς· ἐ δημιούργησε τὴν εὔαν ἀπὸ πλευρᾶς· κατασκευά ζει τὸν κάϊν καὶ τὸν ἄβελ καὶ τοὺς ἑξῆς ἅπαντας ἀπὸ συναφείας· καί εἰσὶν οἱ μὲν γεννητοὶ. ὁ δὲ πλαστὸς. ἡ δὲ οἰκοδομητή· τὰ ὀνόμα τα οὐκ ἴσα· ἐμερίσθη ἡ οὐσία; ταῦτά μοι εὐκ α ί ρως εἰρήσθω· ἐπειδὴ λέ γουσιν οἱ αἱρετικοὶ ὅτι τὸ γεννητὸν καὶ τὸ ἀγέννητον οὐχ ὅμοια· ἀλλ’ ὅσην ἔχει τὰ ὀνόματα διαφορὰν. τοσαύτην ἔχει τὰ πράγμα τα τὴν διάστασιν· δὸς οὖν τῶι ἀδὰμ διαφορὰν πρὸς τοὺς ἐξ αὐτοῦ· ὁ γὰρ ἀδὰμ γενητός ἐστι καὶ ἀγέννητος· γεννητὸς, κα θ ὃ ἐγένετο· ἀγέννητος. καθ ὃ οὐκ ἐγεννήθη· ἐγέ νετο καὶ ἐπλάσθη. ἀλλ’ οὐ κ ἐγεννήθη· ἡ δὲ γυνὴ. οὔτε ἐγεννήθη οὔτε ἐπλά σθη· ἐπανάλαβε πάλιν τὸ ῥῆμα. καὶ στῆσον τὸ νόημα· ὁ ἀδὰμ ἐπλά σθη καὶ οὐκ ἐγεννήθη· ἡ δὲ γυνὴ ὠκοδομήθη· καὶ οὔ τε ἀπὸ γῆς ἐπλάσθη· οὔ τε ἀπὸ κοιλίας ἐγεννήθη· οἱ περι κάϊν καὶ ἄβελ καὶ τοὺς λοιποὺς ἀνθρώπους ἀνους · οὔτε ἐπλάσθησαν. οὔτε ὠκο δομήθησαν, ἀλλ’ ἐγεννή θησαν· ἐπεὶ οὖν πολλὴν ἔχει διαφορὰν ἡ ἔννοια· ἄλ λο γὰρ τὸ πλασθῆναι. καὶ ἄλλο τὸ οἰκοδομηθῆναι· καὶ ἄλλο τὸ γεννηθῆναι· δεῖξόν μοι οὐσίας διαφορὰν. τοῦ ἀδὰμ πρὸς τὴν εὔαν καὶ τοὺς ἐξ αὐτῶν· εἰ δὲ τέ μνονται ταῖς προσηγορί αις. καὶ οὐ τέμνονται τῆι οὐ σίαι, τί θαυμαστόν· εἰ τὰ ὀνόματα συνεχῶς περι στρέφων. ἐναλλάττει μὲν προς τὴν ἐκφώνησιν· συμ φωνεῖ δὲ πρὸς τὴν ἀλή θειαν· πόθεν δέ σοι τὸ γεν νητὸν καὶ τὸ ἀγέννητον· ἠρνήσω πατρὸς πρς καὶ υἱοῦ τὴν προσηγορίαν; σοφώτερος ἐγένου τοῦ ἁγίου πνεύματος πνς τῆι προ σηγορία; οὐκ ἦν σου ἀξιο πιστότερος ὁ θεὸς; οὐκ ἠδύ νατο τὸ σοφὸν τοῦτο· αὐ τὸς προ τῆς σῆς ἐπινοί ας εὑρεῖν; οὐκ ἠδύνατο εἰ πεῖν βαπτίζετε αὐτοὺς ἐν ονόματι ἀγεννήτου καὶ γεννητοῦ; ἀλλ’ ἡ μὲν πρὸς τοὺς αἱρετικοὺς μάχη. καὶ ὁ ὑπὲρ εὐσεβεί ας ἀγὼν, ἑτέρωι καιρῶι ταμιευέσθω· εἰς δὲ τὸ προ κείμενον ἐπανέλθωμεν· ἐπέβαλε τῶι ἀδὰμ τὸν ὕπνον· καὶ τότε τὴν πλευρὰν ἔλαβεν. ἐπεὶ οὖν ἔμελλεν· ἐκ τῆς πλευ ρᾶς ταύτης προέρχεσθαι ἡ ἀφορμὴ τῆς παραβά σεως· γυνὴ γὰρ εἰσήγαγε τὸν θάνατον τοῦ ἀδάμ· ὁ σωτὴρ σηρ βουλόμενος τὴν πληγὴν θεραπεῦσαι· ἀν τιτίθησι πλευρὰν, πλευ ρᾶι· καὶ ἐν τῶι σταυρῶι στρωι τῆι λόγχηι παρέδωκε τὴν πλευ ράν· ἵν’ ὄθεν ἐπήγασε τὸ τραῦμα. ἐκεῖθεν ἀνθήση ἡ σωτηρία σρία · ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ· νόει τὸ μυστήριον. καὶ τίμησον τὸν οἰκονομή σαντα· καὶ βλέπε τὸ θαυμαστόν· ἐπειδὴ γὰρ ὁ ἀδὰμ περὶ τὸν ὕπνον ἀ φηρέθη τὴν πλευρὰν· οὐ γὰρ ἐγρηγορότος τοῦ ἀ δὰμ ἡ πλευρὰ ἀφηρέθη· ὁ σωτὴρ σὴρ οὐκ ἐγρηγορὼς τὸ σώ ματι τὴν πλευρὰν διε νύγη. ἀλλὰ μετὰ τὴν κοί μησιν τοῦ σώματος. ἔδω κε τὴν πλευρὰν τῶι στρα τιώτη· καὶ πρόσεχε ἀ κριβῶς· ὅτε ὁ σωτὴρ σηρ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ στρου τὴν ἔνθεον οἰ κονομίαν ἐπλήρου. ὑπέ μεινε μὲν τὰ ἄλλα. ἔτι ἐν σαρκὶ ὢν καὶ φαινόμενος· καὶ ταῦτα. κατὰ τὴν ἀν θρωπίνην κατάστασιν· θεοῦ θυ γὰρ πάθος οὐχ ἅπτεται· θεὸν θν πάθος οὐχ ὑβρίζει· θεὸν θν πάθος οὐ μειοῖ· εἰ μή πω καὶ τῶν ἡμετέρων ψυχῶν ἐστι κατώτερος· εἰ γὰρ καὶ ταῖς ψυχαῖς ταῖς ἡμετέραις αὐτὸς ἐπαγγέλ λεται λέγων· μὴ φοβηθῆ τε ἀπὸ τῶν ἀποκτενόν των τὸ σῶμα. τὴν δὲ ψυχὴν μὴ δυναμένων ἀποκτεῖναι· πῶς αὐτὸς τῶν παθῶν μετεῖχε τοῦ σώματος· ψυχὴ οὐκ ἀ ποθνήσκει. καὶ ὁ κτίσας τὰς ψυχὰς ἀποθνήσκει; ὑπομείνας κατὰ τὴν ἀν θρωπίνην οὐσίαν τὰ πά θη. ἐπετέλει τὰ τῆς οἰκο νομίας. ἵνα δείξη τὴν ἐ ξουσίαν αὐθεντοῦσαν καὶ οὐ χ ὑποκύπτουσαν νόμοις φύσεως· ὡς φησὶν ἐπὶ τοῦ σταυροῦ στρου · τετέλεσται· πάτερ περ , εἰς χεῖράς σου. παρατίθη μι τὸ πνεῦμά πνα μου· φωνῆι τὴν φύσιν διέλυσε. καὶ λόγωι τὴν πῆξιν ἐφήρμοσεν· αὐτὸς γάρ ἐστιν ὁ λέγων· ἐξουσίαν ἔχω θῆναι τὴν ψυχήν μου· καὶ ἐξουσίαν ἔχω πάλιν λαβεῖν αὐτήν· ὅτε οὖν παρέδωκε τὸ πνεῦμα πνα . κα τὰ τὸ ἀνθρώπινον ἀνινον σχῆμα νεκρω θέντος αὐτοῦ· μᾶλλον δὲ νεκρώσαντος τὸν θάνα τον διὰ τῆς νεκρώσεως. οἱ στρατιῶται ἀπιστήσαν τες διὰ τὸ ταχὺ τῆς ἀπαλλα γῆς. καὶ νοήσαντες ὅτι ὑπερβαίνει φύσιν ἀνθρώπου ἀνου τῶι ψιλῶι ῥήματι τὴν ψυ χὴν παραδόναι· προ σῆλθον πειράζοντες εἰ ζῆ· καὶ εὗρον νεκρὸν μὲν ἀλη θῶς τῶι σώματι. ζῶντα δὲ τῆι ἐνεργείαι· καὶ ὃν ἀπέ κτειναν ὡς ἄνθρωπον ἄνον . μετὰ τὸν σταυρὸν στρὸν ὡμολόγουν υἱὸν τοῦ θεοῦ θυ · ὅτε γὰρ ὁ στρατιώτης λόγχη τὴν πλευρὰν αὐτοῦ ἔνυξεν· ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ. ὅ ἐστι νεκροῦ ἀλλότρι ον· οὐδέποτε γὰρ ἀπὸ νε κροῦ αἷμα πηγάζει· ὅ τε δὲ ἐπήγασε τὸ αἷμα τὸ μυστικόν, τότε ἡ πλευ ρὰ πηγὴν ἤνοιξε σωτηρίας σωρίας . διὰ τὴν πλευρὰν τὴν ἀνοί ξασαν τὴν παρανομίαν· τ ότε λέγει ὁ ἑκατόνταρχος ὁ παρεστηκὼς τῶι σταυρῶι στρωι · ἀληθῶς θεοῦ θυ υἱὸς ἦν· ζῶν τα ἠρνήσω. καὶ ἀποθα νόντα κηρύττεις; ἀκρι βῶς οὖν πρόσεχε τοῖς λε γομένοις· ὥσπερ τῶι ἀ δὰμ ὕπνον ἐπέβαλεν ὁ θεὸς θς . καὶ τότε τὴν πλευ ρὰν ἀπέσπασεν, οὕτως τοῦ σωτῆρος σρς τὴν κοινὴν κοί μησιν ὑποστάντος κα τὰ τὸ σῶμα. τότε ἡ πλευ ρὰ ἐνύγη· καὶ γὰρ τότε με τὰ τὸν ὕπνον καὶ νῦν με τὰ τὴν κοίμησιν· οἱ στρα τιῶται αἷμα ἰδόντες. υἱὸν θεοῦ θυ ἐκήρυξαν· οἱ δὲ αἱρε τικοὶ καὶ θαύματα βλέ ποντες. κτίσμα λέγουσιν· ÷ δ ιατί δὲ ἀδελφοὶ τῆι λόγχηι ὑπήντησεν ἡ πλευρά· ·|· ἔδει ἐν τῶι σχήματι τοῦ σταυροῦ στρου πάντα λυθῆναι τὰ κατὰ τοῦ ἀδάμ· ἐπει δὴ γὰρ ἐκβαλὼν ὁ θεὸς θς τὸν ἀδὰμ ἀπὸ τοῦ παραδείσου. φλογίνην ῥομφαίαν περι έθηκεν τὴν κωλύουσαν αὐτὸν εἰσέρχεσθαι εἰς τὸν παράδεισον· ἡ δὲ ῥομφαία ἦν στρεφομένη· πᾶν δὲ τὸ στρεφόμενον· ἕως ἂν κρούση τινὶ τῶν ἀντιπι πτόντων οὐχ ίσταται· ἴστε δὲ ἀπὸ τῆς πείρας ἀδελ φοί τὸ λεγόμενον· πᾶν τὸ στρεφόμενον. ἐὰν μή τινι συγκρούση. οὐχ ίσταται τοῦ ἰδίου δρόμου· ἐπεὶ οὖν οὐδεὶς ἠ δύνατο ἀντιστῆναι τῆι ῥομ φαίαι τῆι πυρίνη, ἐν τῆι οἰ κονομίαι τοῦ σταυροῦ στρου · τὸ σχή ματι τῆς ῥομφαίας ἀντέθη κε τὴν πλευράν· ἵνα διὰ τῆς αἰσθητῆς λόγχης· ἡ νοη τὴ ῥομφαία συγκρούσασα τῆι πλευρᾶι παύσηται λοι πὸν τῆς ἀπειλῆς. καὶ μη κέτι τοῖς ἀνθρώποις ἀνοις τὴν εἴσοδον ἀποκλείση τοῦ παραδεί σου· ἐδέξατο τοίνυν ὁ κύριος κς τ ὴν ῥομφαίαν δια τῆς πλευ ρᾶς. καὶ εὐθέως ἠνοίγη ἡ θύρα τοῦ παραδείσου· ἐ πήγασεν ἀπὸ πλευρᾶς ἡ θεραπεία. τῶι πληγέν τι δια πλευρᾶς· ἐξήγαγεν αὐτὸν τὰ πρῶτα τοῦ πα ραδείσου. καὶ ἐπι τέλει τὸν αὐτὸν εἰσήγαγεν εἰς βα σιλείαν· ἐπαίδευσεν. ἀλ λ’ ἠλέησεν· ἐξέβαλεν, ἀλ λ’ οὐκ ἠφάνισεν· ἀπέστρε ψεν, ἀλλ’ οὐκ ἐξέωσεν· ἀλλ’ οἶ δα ὅτι ὁ καιρὸς τῆι λειτουρ γίαι παραχωρεῖ· πάντα γὰρ δυνατὰ τῶι θεῶι· ὥστε καὶ ἡμῖν ἐκβαλεῖν τῶν λει πομένων τὴν ἔννοιαν· καὶ τοῖς ἀκροαταῖς ἐκ μέρους παριστᾶν. τοῦ παντὸς λόγου τὴν δύναμιν· δίδου γὰρ σοφῶι ἀφορμὴν· καὶ σο φώτερος ἔσται· εὐχαριστή σ ωμεν οὖν τῶι θεῶι θῶι ὅτι παράδεισον ἕνα ἀπωλέ σαμεν. καὶ μυρίους παρα δείσους ἀνὰ πάσαν τὴν οἰ κουμένην ἐφύτευσεν· εὐ χαριστήσωμεν τῶι θεῶι θῶι · ὅτι παράδεισον διὰ τὴν πα ράβασιν ἀπολέσαντες. εἰς βασιλείαν οὐρανῶν οὐνῶν ἐκλήθημεν διὰ τῆς χάριτος τοῦ κυρίου κυ ἡμῶν ἰησοῦ ἰυ χριστοῦ χυ · μεθ’ οὗ τῶι πατρὶ πρὶ δόξα σουσης τ συναγίωι πνεύματι πνι · εἰς μεθ’ οὗ τω πατρὶ πρὶ δοξα σ τοὺς αἰ συνάγιω πνεύματι πνι εις τους αι ῶνας τῶν αἰώ νων. ἀ μ ή ν.