Omnia autem penes ueritatem dei fixa sunt. ethnici, 
 quos penes nulla est ueritatis plenitudo, quia nec doctor

 2 quanquam A 3 malum B 5 tergiuersationem B amittendae Rig: 
 admittendae AB uoluptati obtendunt? Iun 6 uel localiter om. A 
 \'7 qua Oehlerus prohibeat Urs: prohibeant B, ptohihent sic A 8 inseri 
 ABmg, interesse B suadiludii Lat 9 audiui om. A inquid A . 
 etiam ipse B 10 sane A, plane B 12 uti A iudicium B, iudicia A 
 14 et ante idcirco om. B 15 omnia spectat B compares Pam 18 sqq. im- 
 pudicitiae ... amphitheatrum om. A 19 stadium Gel: studium B 20 qm A, 
 quod B etiam om. A 21 apulias AB, enavXta; Urs, Apulas Scipio 
 Maffeius, aperturas E. Klussmannus, aulaea fort . 27 penes uos ueritate 
 defixa sunt C 28 est B, sit A plenitudo ... deus om, A 
 

 ueritatis deus, malum et bonum pro arbitrio et libidine interpretantur: 
 alibi bonum quod alibi malum, et alibi malum quod 
 alibi bonum. sic ergo euenit, ut qui in publico uix necessitate 
 uesicae tunicam leuet, idem in circo aliter non t exuet, 
 nisi totum pudorem in faciem omnium intendit, ut et qui 
 filiae uirginis ab omni spurco uerbo aures tuetur, ipse eam in 
 theatrum ad illas uoces gesticulationesque deducat, et qui in 
 plateis litem manu agentem aut compescit aut detestatur, idem 
 in stadio gra uiori bus pugnis suffragium ferat, et qui ad cadauer 
 hominis comm uni lege defuncti exhorret, idem in amphitheatro 
 derosa et dissipata et in suo sanguine squalentia corpora pa- 
 tien tissmis oculis desuper incumbat, immo qui propter homicidae- 
 cidae poenam probandam ad spectaculum ueniat, idem gladia 
 torem ad homicidium flagellis et uirgis compellat inuitum, 
 et qui insigniori cuique homicidae leonem poscit, idem gladiatori 
 atroci petat rudem et pilleum praemium conferat, illum 
 uero confectum etiam oris spectaculo repetat, libentius recognoscens 
 de proximo quem uoluit occidere de lonquinquo, tanto 
 durior, si non ualuit. 
 Quid mirum? inaequata ista hominum miscentium et 
 commutantium statum boni et mali per inconstantiam sensus 
 et iudicii uarietatem. etenim ipsi auctores et administratores 
 spectaculorum quadrigarios scaenicos xysticos arenarios illos 
 amantissimos, quibus uiri animas, feminae autem illis etiam 
 corpora sua substernunt, propter quos se in ea committunt quae

 1 et A, ac B et A, ac B interpraetatur A 2 et alibi... bonum om. A 
 3 sic A, si B qui Gel: quis AB 4 exsultet Gel 5 intendit ABmg, 
 intentet B ut del. Gel et del. Urs 10 ampitheatro A 12 incubat A 
 13 non uenit E. Klmsmanum 14 compellit A 15 indigniori E. Klussmannus 
 idem B, id est A 16 sperat ABmg, expetat E. Klussmanmis 
 comferat A lacunam post conferat signauit E. Klussmarmus alium fort . 
 17 etiam oris Lat: etiam amoris AB, etiam ore Scal spectaculi Scal 
 18 noluit Urs 19 non ualuit scripsi: non uoluit A, noluit B, uoluit Urs 
 20 miscencium A 21 mali per inconstantiam B, malu p innotans A 
 22 uarietate Pam ipso A actores A 24 amentissimos Lipsius uiri 
 animas, feminae Urs: uiris animas feminis AB, uiles animas foeminis Bmg, 
 uiles animas foeminae Gel autem illis Lipsius: aut illi AB 25 propter 
 ... committunt om. A se addidi quae Gel: quia AB 
 
 
 reprehendunt, ex eadem arte, qua magnifaciunt, deponunt et 
 deminuunt, immo manifeste damnant ignominia et capitis minu 
 tio ne, arcentes curia rostris senatu equite ceterisque ho no ribus 
 omnibus simul et ornamentis quibusdam. quanta peru er sitas! 
 amant quos multant, depretiant quos probant, artem 
 magnificant, artificem notant. quale iudicium est, ut ob ea 
 quis offuscetur, per quae promeretur ? immo quanta confessio 
 est malae rei! quarum actores, cum acceptissimi sint, sine nota 
 non s unt . 
 Cum igitur humana recordatio etiam obstrepente gratia 
 uoluptatis damnandos eos censeat ademtis bonis dignitatum in 
 quendam scopulum famositatis, quanto magis diuina iustitia 
 in eiusmodi artifices animaduertit? an deo placebit auriga ille 
 tot animarum inquietator, tot furiarum minister, tot *** status, 
 ut sacerdos coronatus uel coloratus ut leno, quem curru rapiendum 
 diabolus aduersus Elian exornauit? placebit et ille, qui 
 uoltus suos nouacula mutat, infidelis erga faciem suam, quam 
 non conten tus Saturno et Isidi et Libero proximam facere insuper 
 contumeliis alaparum sic obicit, tamquam de praecepto 
 domini ludat? docet scilicet et diabolus uerberandam maxillam 
 patienter offerre. sic et tragoedos cothurnis extulit, quia nemo 
 potest adicere cubitum unum ad staturam suam: mendacem 
 facere uult Christum. iam uero ipsum opus personarum 
 quaero an deo placeat, qui omnem similitudinem uetat fieri, 
 quanto magis imaginis suae? non amat falsum auctor ueritatis; 
 adult e rium est apud illum omne quod fingitur. proinde 
 uocem sexus aet ates mentientem, amores iras gemitus lacrimas 
 asseuerantem non probabit: omnem enim hypocrisin damnat.

 21] Matth. 6, 27. Luc. 12, 25. 

 1 arte Urs: parte AB quam B et deminuunt om. A 5 depraetiant 
 A artem magnificant om. A 8 malae rei B, mala .... A, malarum 
 rerum Oehlerus, malarum artium E. Klussmannus quarum AB, 
 cuius Urs, qua tum Scal, quoniam fort . actores Urs: auctores AB acceptissimis 
 B 14 lacunam signauit E. Klussmarmus statuum B 15 ut 
 ... coloratus om. A uelut sacerdos Urs curru rapiendum Gel: corrum- 
 . pendum AB 16 eliani A, Heliam B et ille om. A 19 taquam A, 
 quasi B 20 et om. A 21 pacienter A corr. m. al. ant . coturnis A 
 28 probauit A corr . omnem enim ypocrisin A, qui omnem hypocrisin B 
 
 
 ceterum cum in lege praescribit maledictum esse qui muliebribus 
 uestie tur , quid de pantomimo iudicabit, qui etiam muliebribus 
 cu ruat ur? sane et ille artifex pugnorum impunitus 
 ibit. tales enim cicatrices caestuum et callos pugnorum et 
 aurium fungos a deo cum plasmaretur accepit; ideo illi oculos 
 deus commodauit, ut uapulando deficiant. taceo de illo, qui 
 hominem leoni prae se opponit, ne parum. sit homicida quam 
 qui eundem postmodum iugulat. 
 Quot adhuc modis probauimus, nihil ex his quae spectaculis 
 deputantur placitum deo esse! at congruens seruo dei 
 quod deo placitum non sit? si omnia propter diabolum institu 
 ta et ex diaboli rebus instructa monstrauimus (nihil enim 
 non diaboli est quicquid dei non est uel deo displicet), hoc 
 erit pompa diaboli, aduersus quem in signaculo fidei eieramus. 
 quod autem eieramus, neque facto neque dicto neque uisu neque 
 conspectu participare debemus. ceterum sic nos eieramus et 
 rescindimus signaculum rescindendo testationem eius. numquid 
 ergo superest, ut ab ipsis ethnicis responsum flagitemus? illi 
 nobis iam renuntient, an liceat Christianis spectaculo uti. atquin 
 hinc uel maxime intelligunt factum Christianum, de repudio 
 spectaculorum. itaque negat ma ni feste qu per quod agnoscitur 
 tollit. quid autem spei superest in eiusmodi homine? nemo 
 in castra hostium transit nisi proiectis armis suis, nisi destitutis 
 signis et sacramentis principis sui, nisi pactus simul perire.

 1] Deuter. 22, 5. 

 2 uestiatur Leopoldus iudicauit A 3 curuatur scripsi: curatur B, 
 cu ... ur A, utatur Urs, calceatur E. Klussmannus, scurratur de Lagarde 
 4 cicastrices tuum A 5 aurium] rudium Lat a deo B, ad ea A 
 plasmaretur ABmg, suo plasmate B illi oculos deus commodauit scripsi: 
 illi oculos deus plasmauit B, illos oculos commendauit A, illi oculos deus 
 commendauit Bmg 7 parum] perinde E. Kliissmannus quam del. Rig 
 9 quot Gel: quod AB probauimus scripsi: perorabimus B, sperabimus 
 ABmg expectaculis A 10 at scripsi: aut AB dei semis B 11 domino 
 B praeter A 13 diabolo A uel quidquid Rig dei non est 
 uel om. A 14 quam B eramus A 15 quod autem eieramus om. A 
 16 prospectu B sic nos scripsi: si nos A, nonne B 17 lacunam post . 
 eius signauit E. Klussmannus 19 iam nobis B 22 huiusmodi B 
 23 nisi proiectis armis suis om. A 
 
 
 An ille recogitabit eo tempore de deo positus illic ubi 
 nihil est de deo? pacem, opinor, habebit in animo contendens 
 pro auriga, pudicitiam ediscet attonitus in mimos. immo in 
 om ni spectaculo nullum magis scandalum occurret quam il le 
 ipse mulierum et uirorum accuratior cultus. ipsa consensio, 
 ipsa in fauoribus aut conspiratio aut dissensio inter se de commercio 
 scintillas libidinum conflabellant. ne mo denique in 
 spectaculo ineundo prius cogitat nisi uideri et uidere. sed 
 tragoedo uociferante exclamationes ille ali cuius prophetae retractabit 
 et inter effeminati tib icines modos psalmum secum 
 comminiscetur, et cum athletae a gent , ille dicturus est repercutiendum 
 non esse. poterit ergo et de misericordia moneri 
 defixus in morsus ursorum et spongias retiariorum. auertat 
 deus a suis tantam uoluptatis exitiosae cupiditatem! quale est 
 enim de ecclesia dei in diaboli ecclesiam tendere, de caelo, 
 quod aiunt, in caenum? illas manus quas ad deum extuleris 
 postmodum laudando histrionem fatigare? ex ore, quo Amen 
 in Sanctum protuleris, gladiatori testimonium reddere, εἰς αἰῶνας 
ἀπ\' αἰῶνος 
 alii omnino dicere nisi deo et Christo?