Quid hac reuelatione manifestius, quid hac dignatione felicius? ante illi praedicta sunt omnia quaecumque postmodum subsecuta sunt. nihil de Dei uerbis imminutum, nihil de tam sancta promissione mutilatum. singula denique secundum quod ostensa sunt recognoscite. dilationem petit crastini, cum de passionis sententia cogitaretur, postulans ut res suas die illo quo inpetrauerat ordinaret. hic dies unus significabat annum, quo ille post uisionem acturus in saeculo fuerat. nam, ut manifestius dicam, eo die post exactum annum coronatus est, quo hoc illi ante annum fuerat ostensum. diem autem Domini, etsi non annum in diuinis litteris legimus, promissioni tamen futurorum debitum illud tempus accipimus. unde nihil interest, si nunc sub diei significatione solus annus ostensus est, quia illud plenius debet esse quod maius est. quod uero nutu potius et non sermone prolatum est, repraesentationi temporis seruabatur sermonis expressio: solet enim tunc uerbis quodcumque proferri, quotiens quidquid profertur impletur. nam et uere nemo cognouit quare hoc ostensum fuisset, nisi post eodem die quo id uiderat coronatus est. medio nihilo minus tempore imminens passio pro certo omnibus sciebatur : passionis tamen dies certus ab eisdem omnibus \' 1 non (i 8. I. m. 2 lecta] lata w 2 et sic scripsi, etsi Τωμυ 3 resipisco] gauderem v incerte ωμ , incerta T sic] est T tremebam] tenebar ex tenebatur w 4 pauore] pari T repulsaret T, repulsarent t 5 haec T 7 secuta w imminutum] immutatum w de om. T 8 sanctam promissionem T mutilatum est p, utilatum et T, m. sed M singula ... recognoscite add. (t* in marg . 9 delationem T 10 sententis passionis cogitaret w quo Tw, quem v, om. p. 13 exactum] > esitum corr. in exitum anni pm . 2 quo] quod T hoc om. w 14 autem diem t non om. T 16 accepimus u, accipiamus w sub om. p, sententie w 17 significationi T offensus fi quia] qua T 18 esse debet T 19 prolatum wu, planatum T, explanatum v temporis T s. I. m. 2 seruatur ωμ 20 solet] sed et w 21 uere nature w 22 ei ostensum v nisi] nisi quia v postquam Wfi quo id] quod T, quo ωμ 23 nihil hominis w pro certo om . 10 ab omnibus wuv 24 iisdem v quasi scilicet ignorantibus tacebatur . sane et in scripturis tale aliquid inuenio. nam Zacharias sacerdos promisso sibi per angelum filio quia non crediderat obmutuit, ita ut de filii nomine scripturus potius quam relaturus nutu tabulas postularet. merito et hic, ubi Dei nuntius passionem antistitis imminentem nutu potius expressit, et fidem admonuit et sacerdotem muniuit. dilationis autem petendae ratio de ordinatione rerum et de uoluntatis dispositione ueniebat. quae uero res illi aut quae uoluntas ordinanda nisi ecclesiastici status? summa accepta dilatio est, ut quidquid circa pauperum fouendorum suprema indicia disponendum fuerat ordinaretur. et puto propter nihil aliud, immo uero propter hoc tantum etiam indulgentia ab ipsis qui eiecerant et qui occisuri erant, missa est, quam ut praesens et praesentes pauperes nouissimae dispensationis extremis et ut plenius diaerim totis sumptibus ministraret. ordinatis ergo tam pie rebus et sic uoluntate disposita proximabat dies crastinus. Iam de Xisto bono et pacifico sacerdote ac propterea beatissimo martyre ab urbe nuntius uenerat. sperabatur iam iamque carnifex ueniens, qui deuota sanctissimae uictimae colla percuteret : et sic erant omnes dies illi quotidiana expectatione moriendi, ut corona singulis posset adscribi. conueniebant interim plures egregii et clarissimi ordinis et sanguinis, sed et saeculi nobilitate generosi, qui propter amicitiam eius antiquam secessum subinde suaderent: et ne parum esset nuda suadela, etiam loca in 1 scilicet om . v, licet T 2 nam et to, nam *** T angelom corr. in euangelium T (non t) 3 de filii nomine T, filii nomen tOfiv 4 scripture to relaturus] relicturus T 5 ibi T nuntius] nutritos p antestites T, antistites t 6 muniuit om. Twp, monstrauit maiim 7 et de] et T 8 dispositionem T uere] non to 9 summa] suprema iccirco v , dilatio eet] dilatione t 10 circa] cetera w fouendorum] curam add . v, dispositionem add. w supremo iudicio topv 12 aere Tμ etiam tantum to indulgenti T eiecant T (non t) 13 et qui occisuri erant om. T, et qui erant occurai tc* admissa v quam om. v . et om. wp, 15 notis t ministrare T, releuaret v 16 et om. ωμ pro uoluntate dispositis v 17 xjsto ftv, noto <0 18 ab urbe om. to sperabatur] expectabatur eo iam om. wp 19 sanctissimi top. uictimae om. Twfi 21 singulis possift T, posset singulis v 22 carissimi p . sed et] sed t, sed ut io saeculi] saecularis T 23 nouilitate T 24 et ne parum esset] me paroisiet T soadella n1, suadebant T et etiam p quae secederet offerebant. ille iam mundum suspensa ad caelum mente neglexerat nec suadelis blandientibus adnuebat . fecisset fortasse tunc etiam quod a plurimis et fidelibus petebatur, si et diuino imperio iuberetur. sed nec illa sublimis tanti uiri gloria sine praeconio transeunda est, quia iam saeculo tumescente et de fiducia principum infestationem nominis anhelante ille seruos Dei, prout dabatur occasio, exhortationibus dominicis instruebat et ad calcandas passiones huius temporis contemplatione superuenturae claritatis animabat. uidelicet tanta illi fuit cupido sermonis, ut optaret sic sibi passionis nota contingere, ut dum de Deo loquitur in ipso sermonis opere necaretur. Et hi erant quotidiani actus destinati ad placentem Deo hostiam sacerdotis, cum ecce proconsulis iussu ad hortos eius (ad hortos, inquam, quos inter initia fidei suae uenditos et de Dei indulgentia restitutos pro certo iterum in usus pauperum uendidisset, nisi inuidiam de persecutione uitaret) cum militibus suis princeps repente subitauit , immo ut uerius dixerim subitasse se credidit. unde enim posset tamquam improuiso impetu mens semper parata subitari ? processit ergo iam certus expungi quod diu fuerat retardatum, processit animo sublimi et erecto, hilaritatem praeferens uultu et corda uirtutem. sed dilatus in crastinum ad domum principis a praetorio reuertebatur, cum subito per Carthaginem totam sparsus rumor increbuit productum esse 1 sederet w offerebat T ille uero v 2 mente] me T neglexerant T blandientium w 3 fortasset T* etiam om. w pluribus t et fidelibus] fidelibus wp . 4 iubebatur T illi w sublimi T 5 praeconia T quia] qui t et de] de T 6 infestinatione Tw, infestinationem (i cristi nominis w annelente w seruns T 7 occasione T 9 fuit illi w sacri cupido v 10 nota passionis w contingeret Tx de om. ωμ 11 dno T negaretur T .12 et ii erant p, et ierant T dei T 13 sacerdotis cum om. wu proconsuli ft hortus T, ortos p, 14 ad om. t de dei T, dei ωμυ 15 certu T usu T 16 inuidia fi, inquam T 17 repente] referente p se om. T 19 semper om. T praeparata T, pauitans w 20 diu om. w sublimis wu ot om. Tw erecto wu, secreto T hilari tamen t 21 proferens 10 . ultus T (uultns t) corde] sorde T uirtntis t 22 ad dominum] admodum w reuertabatur fi, reuerebatur w, renertebat T 23 increpuit Twu esse prodictum w iam Thascium , quem praeter celebrem gloriosa opinione notitiam etiam de commemoratione praeclarissimi operis nemo non nouerat. concurrebant undique uersum omnes ad spectaculum, nobis pro deuotione fidei gloriosum, gentilibus et dolendum. receptum eum tamen et in domo principis constitutum una nocte continuit custodia delicata, ita ut conuiuae eius et cari in contubernio ex more fuerimus. plebs interim tota sollicita ne per noctem aliquid sine conscientia sui fieret ante fores principis excubabat. concessit ei tunc diuina bonitas uere digno, ut Dei populus etiam in sacerdotis passione uigilaret. forsitan tamen quaerat aliquis, quae causa fuerit a praetorio reuertendi ad principem? et uolunt hoc scilicet quidam de suo tunc proconsulem noluisse. absit ut in rebus diuinitus gestis segnitiem siue fastidium proconsulis conquerar. absit ut malum hoc intra conscientiam religiosae mentis admittam, ut de tam beatissimo martyre ructus hominis indicaret. sed crastinus dies ille quem ante annum dignatio diuina praedixerat uere crastinus esse debebat.