Praelocutioni tamen optime diuinum subdidistis exemplum, quod ita quadratis constat alloquiis, ut ipsum in eo Chrysippum tenere lineam putes: peccatori dicit deus: quare tu enarras iustitias meas? huic dicto conserentes quasi ad sacerdotes apostropham: "quia beati Petri apostoli uicarius aestimatur, prohibetis archiatrum eius corpori adferre medicinam: quomodo uos animae eius curationem exhibere renuitis ?" magnum per diuina ridiculum an maxima lamenta sint nescio. uos alienae febri curam quaeritis, uos fatiscenti animae medelam adhiberi cupitis et in leti proximitate positi uestri inmemores de alterius salute tractatis. quid si illud uere uobis a propheta dictum sit: numquid parum est quod molesti estis hominibus, molesti estis et deo meo ? et iterum: medice, cura te ipsum ? sed hinc alias. 4 Eocli. 11. 7 11 Pa. 49, 16 30 Es. 7, 13 22 Luc. 4, 23 1 lacissire B, laceseere R 2 uos om. A 8 impeti R 4 adiudicis B 5 accipit B 6 praeiuditio excoepisse R 9 tamen optime T m ras. optimae B 10 eloquiis Rm archisipum ALPV*, archeeipam BV1, archisippum T, chrisippum R, chrysippum m; architectum Chrysippum fort . 11 putetis T dominus A 12 hic B dioo L1 18 eaoerdotis LTV2m apostrofam ABLPV, apostrophen b quia] qui Rm 14 prohibitie B, probetia coni. Schottus archeatrum BV1, archimedicum atrum A corpori—eius in mg . inf. add. L 16 exhibe L renuetis ALT, rennuetis BV, rennuiti B 16 sunt B1V1 17 medillam B 18 adhibere m loeti LV, laeti Å, lecti R, luci Pb propesiti Rm immoree B 19 qui L 20 profeta BLV sit om. b nouimus, quia sanari non potest conclamatus et inprobus in profundum deueniens mira temeritate contemnit. sed credo uiuit ia istis et in malae conuersationis suae morte consilium, et potest optare quia alteri quod. ipse iam perdidit. nunc recte nobis cum propheta dicam: omnia quae loquitur populus iste coniuratio est, et timorem eius ne timeatis neque formidetis. facessat a nobis qui in nobis est pruritus iste linguarum, quos uere idem propheta arguit: scribentes iniustitiam scripsistis. non nos beatum Petrum, sicut dicitis, a domino cum sedis priuilegiis uel successores eius peccandi iudicamus licentiam suscepisse. ille perennem meritorum dotem cum hereditate innocentiae misit ad posteros: quod illi concessum est pro actuum luce, ad illos pertinet quos par conuersationis splendor inluminat. quis enim sanctum esse dubitet quem apex tantae dignitatis adtollit, in quo si desint bona adquisita per meritum, sufficiunt quae a loci decessore praestantur? aut enim claros ad haec fastigia erigit aut qui eriguntur inlustrat: praenoscit enim quid ecclesiarum fundamento sit habile, super quem ipsa moles innititur. sed hinc actibus uestris caelestem potentiam putatis esse suffragio, quod ad praesidium beati apostoli adiutricem, ut dicitis, dexteram commodatis. nescitis, stolidi, solem facibus non iuuari nec ad praesidium diurnae lucis lychnos accendi? scriptum enim est : scrutatur corda et renes deus. 1 cf. Prou. 18, 3 5 Es. 8, 12 9 Es. 10, 1 24 Ps. 7, 10. Hier. 17, 10 1 cumclamatus A, cumconclamatus B *2 ueniens T con- tempnit ABLBV 3 aiaet B male BLRT conuenionis b 4 poteat quis T 5 profeta BL dicimus Bm 6 ioratio ARm est T m nu. timore B1 7 nec Pb procul sit a nobis facessat a nobis Bm, faceesat proOul a nobis a nobis A 8 putritus B 9 profeta BLV scrfbens L1 scripeerant m 12 perhennem T /////cum B ras . 4—5 litt. 18 innocentia emisit AR 14 conaersationee B* 16 adquaesita B 19 edeeiarum B quem) quod m 90 molis B innitatar T hinc] in A 22 quommodatis in mg. add, B corr . 23 lichnos ABT, lignoB BV1, licghnos L 24 adcendi B eet enim ARm Sed in illa parte quis argumentis uestris audeat respondere, nisi quia sine arte dicitur uerum et fides mendacio sermonum technis adsuitur? "cur" inquiunt "ad principem conuenistis, si audiri non licebat inpetitum?" sic uos in stuporem pecualem peccati nebula aut diuinus horror oblimat, ut uerecundam excusationem aut fraude mens uestra transeat aut beluarum pressa hebetudine non agnoscat? an forte aliud putatis fuisse, quod dictum est, ipsum debuisse synodum conuocare, cuius opus erat officio, ut uos uidelicet per pontificale examen sententia diuina percelleret, quos a capitis sui conpage in salutis detrimento insanus feruor absciderat P Post Esau mentionem operi uestro nescio uerbis an latratibus indidistis, conparantes ei antistitem uestrum, qui senioris naturae beneficium unius cibi commutatione perdiderit et primogeniti canam dignitatem amiserit faucibus obsequendo ad ista quid referam, qui ex omni obiectorum parte concludor? quis rogo uestrum Symmacho benedictionem, dum patri plus deseruit, eripuit? cui tantorum munerum lacob uoce est conlata nobilitas? quis ei uobis caeci parentis desideriis pariturus Occurrit? quis uestrum deuotione sua genitorem uenerabilem. captum oculis nulla fecit lucis damna sentire? nonne conlatione tenebrarum uestrarum nox putatur per sudum rutilans iubar ostendere et omnis obscuritas actibus uestris conlata decorem solis adsumit? praeterea tunc Iacob quamuis 1 audeat argumentis nestris b 2 fide∗(n? eras) L meadatio ABL, om. R 3 tegnis ABLPBTV adsuetnr B, frana uel caliditas adsuitur A 4 audire B 5 nebulae B excausationem B 6 mens uestra] massuram ARm bel|∗uarum d eras.) L 7 hebitudine ABLPRTV, habitadine b 9 officiis —nidelicet T in ras. 10 perceleret LV (feriret V* m mg.), procelleret B, percellit et B, percelleret et m 11 feruor] fmor RV2 (w mg.) m 12 poste saugmentatioem B, postea aucmentetionem A, postes. Argmentationem m13 indediatis B comporautes A, operantes T antestitem R ueatrum] u B, noetrum Sirm. senieres B1 16 at m 17 aeitro m symaco T .18 uice m 20 denocatione T a nox] uel eerenum nox A putat A. sadum] puru t serenu V1 in mg . 24 Iacob] Isaac coni. Sirm, gruentem moribus filii benedictionem tamen contulit iam promissam. nunc quid his longius inmoramur, cum docendi non sint qui calces stimulis intulerunt ? credite mihi, pacis inimica sunt, inpuguationi non sunt idonea quae profertis. Sed sequitur uinculum cum aenigmate, quod nescio qua replicationis arte soluamus. Tullianae enim profunditatis pelagus ingressi cumbulam nostram quaestionum flatibus per litorum incerta transmittunt. in qua tamen Christo clauum tenente portum ingrediar et singillatim de turbinibus uestris uniuersa discutiam, habiturus in ductu illorum facultatem non meam. aiunt enim: "si uera est episcoporum adsertio, sedis apostolicae praesulem minorum numquam subiacuisse sententiae, cur ad iudicium districta conuentione productus est?" multum quidem annosa hic in nobis laborat infantia, cui ille aduocandus est, qui ineluctatae nobiscum semper pondus propositionis exsuperat, cum manifeste pro sacerdotibus cum propheta clamitem: numquid gloriabitur securis contra eum qui secat in ea? aut exaltabitur serra contra eam qui trahit eam ? ut sit mihi illud suffragio diuinum oraculum: quomodo si cessauit exactor, tributum quiescit : ita contriuit dominus baculum impiorum. tribue, domine, quod praedixisti in illis, ut sicut errat ebrius et uomens, ita pereat incredulus qui infideliter agit. propter hoc propheta uobis insultans uociferat: audite uerbum domini, uiri inlusores. quisquamne causarum ex lTEs. 10,15 20 EB. 14, 4.5 22 of. Es. 19, 14 24 Ee. 28,14 1 fili B 2 nane] nam m 5 cum] in T eaignate L TV, inigmate B 7 conbulam BLV, odbalam T, conbuls A, am- balam. B, copulam Pb, ballam en nostram] nostram sterilitatem AV2 (in mg.), nostrae Bterilitatis Bm 8 liltorum T, litora V1 9 teiiente gubernaculum A singilatim L, sigillatim PTb 13 de- Btricta B perductus ARm 14 hinc ARm nobis Tm 16 profeta BL 17 clamitem (item in ras. m. 2) T gloriabUtur (a eras.) L 18 qui∗∗∗ V . 19 eum B1 m si om. T 21 contriuuit T 82 erat L2 sebrius L 28 uomes L* sit L 24 prcfeta BL V aociferator Rm 25 quisquamde L praecognitioni A, praecogitatione Ll praecognitione sancit euentum et rabidis terminum positura conflictibus sic metitur, ut pernix decisio, dum inquisitione esse senior innotescit, fauorem censentis accuset P nunc paulisper ore actibus annis indignus pontificali uoce uos arguam. nos, qui statuta nostra non una apud uos uoluimus lance constare, quibus de inpugnatorum qualitate lati sunt canones, apud quos nefas est cana patrum definita transcendere, quibus scriptum est in Carthaginiensi concilio, quod apostolicae sedis per Faustinum episcopum, qui tunc ab ea missus interfuit, probauit auctoritas, accusatoribus de inimici domo prodeuntibus non credendum, in quibus odio succensa uicinitas per nutrimenta arida flammam persecutionis exsuscitat et uniuersam doli fabricam sumptu et machinis cohaerentibus secreta dispositione conponit: istos quae domus euomeret qui scire potuisset nostra collectio nisi praesentes et inpugnationis qualitatem unde nisi ex scripta propositione didicisset? in quibus sentinam criminum, dum simulato ferunt persecutionem se debere criminibus, agnouisset? Post illa, quae de accusatoribus prolata sunt, addidistis, cur personae iussae sint praesentari, quas saepe imperialis flagitasset auctoritas, ad defraudationem genii pertinere eius, qui nunc in sede apostolica quasi in quadam arce consistit. uere uobis dicit Sapientia: homo infirmus et exigui 8 cf. Carth. Cone. (Dion.) c. 131 23 Sap. 9, 5. 9 . 4 1 sancoire L\' rapidis A, radibos B, rabuia L 2 pernix (nii m ras.) T inquiaitioni B 3 aeniori anticipat innoteecit A, seniori innotescit anticipet m censentes JB, cessentis A 4 ore] orare L indignas AR, indignos m, indignus∗∗ (fi eras.) 0 L 5 stata B uoluemus B, uolumus PBTbm 6 qs (s m ras.) T 7 cala Lx diffinita P et Sirm . 8 chartaginiensi BLVt cartaginiensi R, cartaginensi T 9 approbauit Sirm . 10 autoritas B\' 11 natrimentu T 12 persecationum Bm 13 machinis (is in rcu.) B coherentibus BLV disposione B 14 domos B 15 nili unde R 16 dedicisset B 17 faerunt B\' 19 illo BV1 addedistis B 20 penone TV 21 flagitassed B defrudationem B\' ingenii Pb 22 arche B temporis ad intellectum non perueniet, sed laboret, ut sciat quid acceptum sit apud dominum, et iterum dicunt Prouerbia: qui odit se qui neglegit studia, inperitis enim obuiat mors. quid illam quae ex uiperina scientia descendit ignorantiam fingitis? quid adhibetis mira latrocinandi arte praestigia simplicitatem fronte monstrando? de uobis uere dictum est : qui loquitur mendacium, ex propriis loquitur. istam laetitiae faciem ex iudiciorum censura uenientem uafra prouisione sacerdotis uestri oculis abstulistis, ut eum talibus aduersus acies uestras instructum munitionibus et innocentiae in testimonio orbis tela deferentem ab ipsis iudiciorum adytis pelleretis, prouidentes ut nec sine inpugnatione insons uiueret nec haberet solacium de incorrupta iudicum inquisitione pulsatus. uos praefato et dedistis et inuidistis examen, cum uno eodemque itinere a uobis disceptationum dubia subire et prohibetur et cogitur et per singularem callem ad causam arcendus euocatur, ne manifestam salutem aut non lacessitus obtineret aut subriperet absolutus. adulescentiae meae memini me legisse temporibus de quodam dictum : exuli exilium imperas nec das uos inpetit prophetae sententia: isti sunt ui.ri qui conturbauerunt terram et qui concusserunt regna, et iterum: excidentur ramusculi eorum falcibus, et quae derelicta fuerint, abscidentur, et rursus: dum non 8 Prou. 15, 82. 10, 21 7 Joh. & 44 20 Sen. Med. 459 21 Es. 14, 16 22 Es. 18, 5 24 Es. 80, 14. t. soiet Å 8 qui odit) odit ARm neglegit (pr. g in raa.) B 4 quid] quid enim m et Sirm. 5 divcendit B fingites B1 adhibitis B 6 arte] falsitatem uel delesitatem (doloaitatum m) add. ARm 7 mendatiam ABLR ei L a. I . 9 uafra] callida Am nostri Sirm. 11 monitionibus B in om. B 12 iuditiarum AR adltis ALBV, aditus B, additis T pel- leritis B nee (c ex t corr.) B 13 ne L 14 iuditii (ii ex n corr.) T, indMum A 16 singlarem T 17 callẽ (ẽ in ras. corr.) T, calcem AR ne] non ABm 18 non A e. l, m. 2 lasessitus T, pronocat situs A surriperet B 19 aduliscentiae B , 20 exsilium A 21 profetae BLV 23 delicta A, dilecta R . 24 abacindentnr b m prosperatis B ., speratis, ueniet contritio uestra et comminuetur multitudo uestra, sicut lagena figuli nec non propheta ad hanc causam specialiter locutus intonuit: dominus inclinabit manum suam, et corruet qui fert malis auxilium et cadet cui praestatur auxilium, simulque omnes consumentur. redeo tamen post uetusta exemplorum suffugia ad nouellas canonum definitiones. clamat in alio loco Carthaginiense concilium: quascumque ad accusationem personas leges publicae non admittunt, his inpugnandi alterum et nos licentiam submouemus. quaero a uobis, uiri, quibus indita est ad unguem polita perfectio, cuius condicionis fuerint ista mancipia, quae postulata scriptis principalibus intimastis? si ea seruilis adhuc in potestate alterius catena retinebat et nulla ab obscenae obligationis conpedibus uestigia in libertatem missa laxabant, uel uobis disceptantibus fidem aliquam praedictorum uerba portassent? sed, credo, replicabitis: ueritatem, quam sponte prolata m illis non habere non poterat, hanc diuersis crucibus e latebris suis religiosus tortor exegerat, ut, dum poenis corpora soluerentur, quae gesta fuisse nouerat anima non celaret. sed quaeso primum ad leges publicas, deinde ad iudices ora conuertite, qui possunt in defensione sua sic eloqui: nos, quos dei seruitium post istarum rerum abiectionem fecit ingenuos, qui seruulorum insultantium 8 Ea. 81, 8 8 Conc. Carth. (Dion.) c. 129. 2 lagoena R, kgaena AV, la∗guena (n eras.) L, laguina B profeta BV 3 inclinauit BRm 4 conrait B 7 saffragia Pbm definitiores Tc 8 chartaginiense L, cartaginiense R, chartaginenae B, cartaginense AT 10 sũmouemus R et nulla accusationes a iudicibuB audiantur ecclesiastisis quae legibus saeculi (prohibentur add. AR 11 quaero] quae nero 4 quibus uiri T\' 12 tuius B1 conditionis ALBTV fuerunt ARTVb 18 scribitis B 14 ab Qm. B m 15 oblegationis ABLTV be 18 quam om. B prolatã R hare B hanc] ae B 19 cruciatibus c in mg. et Sirm. rigorosus c m mg . exigerat B, exegerit m 28 quos ex qui Y m. 2 poet] proARm 24 abiectione ABBm contumelias aut despicimus aut ridemus, quibus scriptum est de famulis per apostolum: mementote quia uester et illorum dominus in caelis est, ad haec saeculi mala reuocabimur? faciendum a nobis est quod facientem alterum profanum esse contendimus? quod per ministerium iussionis et manus alienae incestaret aspectum nostrum, nostro peragetur imperio? nolite hanc ad uniuersas ecclesias mentem rapacium luporum more et natura seruare, quia postquam nos maculasset forte pro desideriis uestris cruenta discussio, effectum in his, quo tenditis, non haberet. sed dicente nobis propheta ponamus circulum in naribus uestris et frenum ia labiis, et reducamus uos in uia qua uenistis, qui eodem propheta adserente inpugnamini, qui dicit: erunt quasi non sint, et peribunt uiri, qui contradicunt uobis.