Hoc etiam nouo aduersus nos subdidistis inuento, ipsum dominum et redemptorem nostrum seruorum subisse iudicia et caeli operatorem particulae cuidam sponte subiacuisse terrenae, dum testatur et loquitur: homo Iuda et qui habitas Ierusalem, iudicate inter me et uineam meam. hoc etiam beatum Petrum, hoc Paulum apostolum non horruisse narratis et illam uestram elegantiam ad ius pertrahitis exemplorum nexibus praecedentem, quasi uobis in hac parte remanserit cum renitente contentio et ualidis facundiae uestrae 2 Ephea. 6, 9 11 Es. 37, 29. IV Reg. 19, 28 13 Es. 41, 11 19 Es. 5, 3 1 dispicemus B 4 uobis T facientea prophanum alterum T, faeiente altero profanum c in mg . 5 esset V1 6 incertaret LPT aspeetum] nfm add. B recte fort . nostra A peragentar B 7 ad] adaersus B eclesias B rapatiam B 8 seruare] separare m noe om. B 9 pro] p B conaenta m descossio Tl 10 tendites Bl profeta BL 12 in niam A et Sirm., ad oiam b 13 profeta BL V adserentẽ L 16 nono T in rae. m. 2 inaentu B 18 operatorS (crẽ corr.) L terraenae B, terraene L 19 hõ in o eorr. T, o Rbm habitatis AJRc 20 hierusalem ABRVm 21 beatram L orruisse L 22 illa uestra eligantia B pertrahetur B 24 ualis V digitis exigantur oblata. Samuelem etiam prophetam mirificum de conscientiae suae serenitate uulgi dicitis inplorasse testimonium. quid enim Samuel dixit? scire dominum, quod nullius umquam substantiam, nullius pecus abegisset, aduersatum se muneribus et, quod est supra hominem, sponte uenientia dona uitasse, prouidens scilicet, ne per suspicionum praeiudicia opinionis damna pateretur. postremum sub diuina adtestatione patefecit innocentiam, ne humanum subiret examen. redemptor noster iudicium, quod inter se et uineam suam optat euenire, dum uestra in praesenti negotio mala respicit, magis inplorat. sanctus Athanasius Alexandrinae urbis episcopus, dum participum uestrorum argueretur inuidia, agnoscens sibi per contumeliarum multitudinem exercitium contingere, non timorem, uere ad coronae pretium iunxit quod de dignitate submisit, et ante caelestem de absolutione sententiam personam rei innocentiae bonus aestimator inpleuit. sic enim Christi milites sudore suo honorum sibi incrementa parturiunt, dum concessa fastigia celsiore humilitate castigant, inde laudum cumulos mercaturi, unde indepta culmina sublimi parcitate moderantur. sed quamuis beatum Athanasium Romano antistiti, quantum nosse datur, inparem locus ostendat, facto tamen in negotiis conparantur. ille praesto fuit iudicibus: iste, quantum et uos dicitis, aduocauit. ille intentatam discussionem ut dei famulus non refugit: iste triumphi sui spem in discussorum collectione constituit. sed quid his longius conlationibus inmoremur? 1 diligitiB L1 oblata (o in raa.) T samuhelem R profetam BLV 3 samuhel R 4 peccus Tl abigisset B 6 pro m suspitionum Rm praeiuditio R, praeiudicio m 7 dampna R 8 redemptoris m 9 nostri Rm 11 atar nasius BLV 12 arguetur L 13 timorem (orem in ras.) Y 14 ad uerae c precium LRTV iungit A 16 milites b chvisti ARm 17 audere (b 8. I . m, 2) A suo honorum T in ras . 18 cumulus B 19 moderante B 20 atanasium B LV romanum antistitem AR 21 locos (a in ras.) T 23 discusionem B 24 triumphum suum m spem B, om. AL PRTVbm iudicia et iste uoluit amauit adtraxit ingressus est et, quod posset fidelium corda doloris iusti aculeis excitare, uenerando concilio auctoritatem etiam contra se, si mereretur, indulsit. quis in hac allegationis ipsius fronte nesciret fultum ad coepiscopos puritatis testimoniis conuenisse, qui hoc, quod districtioni eorum minus licebat, exhorruit, aestimans illud magis quolibet modo labefactandum, quod statuisset censor inualidus? quid praefatum incessitis canina loquacitate ? quid laeditis non merentem P uotum eius est quod uestrum putatis esse terrorem, sed astutior in uobis quam in Athanasi aduersariis nouelli uirus serpentis insibilat. illi nescierunt quod uos optime calletis, qualiter triumphus tolleretur inpetito. illi prouocatum, ne audiendus non occurreret, formidabant: uos moram quam habebant examina non ferentes uenientem iaculis reppulistis et taedium uobis de sententia praeparatum armorum ultricium adsumptione conmutastis. o malorum commemoratio, quae uocem et praestat et subruit, dum illos quos in clamorem coegerit eorum etiam grauitate facti uerba confundit. Quis patiatur uos aequo animo garrientes ? ergo nos secundum adsertionem uestram nouellae utilitatis commoda non amamus, dum definitis senioribus praestamus obsequium ? hic tota ingenii uela suspenditis: hic resupinae ceruicis ex secessu pectoris quicquid habuit flaminis ructus euomuit. aiunt enim: "Moysi a uobis ieiunia et Helisaei miracula quae egit, dum mortuum c 2 possit B 4 hic V1 nescirer Tx coep ̃ .s L 5 con- 1 nenise T, om. m quid B distriction B, districtionem ALP RTVb 7 colibet Å censor] iudex A 8 quid (d in rae. corr.) T incessetis B, incessistis P et Sirm., pronocatis sitis A colaciate BV1, colandate A leditis ALTV, ledites B 10 astutins c atanasi B, athanasii ART, atanasii LV 12 tolletur B 13 occurreret/// T morem quem m 14 examinari Bm nenientes m repulistis PT, repulsis m 15 tedium ART 16 conmutatis L 19 garrientis T1 21 desinitis Bm praestare Bm 22 uela (ela in ras.) T euspendites B 23 quidquid B, quidquic L habuit] spiritus add. ABm aiunt] aut B moysin B 24 helisei BLV, elisaei A suscitauit, si annosa tantum sectamini , condemnantur". quid hic rationis inuenit scrutator idoneus? non si auri pallidus inquisitor occurrat, in sensibus uestris latentium uenarum motus inueniat et insuetis lucem latebris sermonum fossor admittat. idcirco ergo cana, miracula non probamus, si iuuenilibus consensum non praebemus excessibus? si seruum domino, discipulum magistro euangelii memores subiugamus, quicquid potuit prodesse neglegimus? alia sunt, inprobissimi hominum, quae ad usum recentem sine iniuria uetustatis adhibemus. Nouam deinde culpam et quam inuestigatio nostra transierat reclusistis: "quare papa sine exempli instituto praecedentis synodum conuocauit, ut de criminum eius obiectione cognosceret?" post haec nos falsitatis arguitis, cur a principe, quae in praefato negotio scripta sunt, dicimus postulata. praesta, domine, ut labyrinthi huius sine errore sinuosos superemus anfractus: dirige semitam, quam flexilis coluber iuxta fabricam proprii corporis aut mentis operatur, ut uere dicamus: dominus uirtutum nobiscum, adiutor noster deus Iacob, et cum Salomone exultemus dicente: equus paratur in die belli: apud dominum est autem omne praesidium. superforaneum quidem est absurdis respondere propositionibus dicente propheta: ne respondeas inprudenti ad 7 cf. Math. 10, 24. Luc. 6, 40 Io. 13, 16. 15, 20 17 Ps. 45, 8 19 Prou. 21, 31 22 Prou. 26, 4 1 condempnantur ALRT, confundantur m 2 callidus c 3 uenarum (rum in ras.) T 4 motos BLPTY 5 ergo om. A iuuenilibus o. non T in ras . iuuenibus B 6 pbemua AR T, probamus m, prae euangelii LV (bemus-magistro om. LV sed add. m. 1) 7 euangelici A subiungamus PB b quidquid B 8 potuit/// T improbissimis Rm 10 post nostia spatium guod supererat 4- 5 litt . eiuadem lineae et linea proxima tota eras. L 11 institutio L 18 arguetis B cur a] curam Bm 15 laberinti AL2PRTV, laberenti BL\' orrore A sinuosus B 16 amfractus ABV fexibilis m, flexibus A 18 deus A no. ad. n. d. (sic) T 19 solomone B paratus A in] ad Rm die BPb, diem ALRTVm 20 deum B autem om. T, aut B preeidium LTV 21 superuacuum ARm 22 profeta B V inprudentiam eius. sed si quid contemptus transierit, uereor ne quasi ualidum putetur non tetigisse formido. melius nobis est cum beato Paulo insultationis causas incidere et plena uoce testari: factus sum insipiens, uos me coegistis. hoccine ergo nullo constabat exemplo, ut sacerdotum papa concilium conuocaret, cuius arbitrium est collectio synodalis ? aut parua erant, quae de uestris cum hac multitudine facinoribus damnarentur ? nonne directa uerba sunt canonum, quicumque clericorum ab episcopo suo ante sententiae tempus pro dubia suspicione discesserit, manifestam eum manere censuram? ad huius rei ministerium deuotum deo oportuit agmen occurrere, ut perditi et profligati gregis ulceribus medicorum exercitus subueniret, quia quotiens morborum uiolentia celeri gressu ad animae secreta festinat, obuias manus adferre non potest salutare consilium nisi ex collatione multorum. nam et hoc a rege nostra poposcit allegatio, ut abscisis clericorum praeiudiciis de accusatorum papae merito per humanum os supernum iudicaret imperium. uideamus tamen, si placet, et illas didascalici libelli uestri relegamus argutias habentibus etiam nobis ante oculos patrum sanctiones, quibus excessuum uestrorum sentina ponderetur. lex ecclesiastica pontificem ab aliis accusatum, priusquam sub luce obiecta constiterint, exigit non relinqui. uos uero diuini, ut puto, iuris memores, qui leuia errata despicitis, qui peccati nobilitate gaudetis, ne una uos ex desertione sacerdotis culpa respiceret, accusastis cum incrementis 4 n Cor. 12, 11 8 et 21 C. 8, quest. 4 c. 1 1 quis T transierat LPTVi 2 est nobis T 5 nullos A 6 eet T in ras . sinodalis ART 8 dammarentur A 10 saapitione BTm ∗eum (litt. 1 longa eras.) B, eum V, in eum LPTb, sius eam A (eius 8. I. m. 2) remanere Pb 11 i/Jdeo B 13 quoties ARm 14 adfere A saluare L 15 consolatione B 16 uestra m abscissis Tb piudiciis B 17 per] p/// B humanum os Bb, manũ os LPRTV ( add. postea V m. 1) m, manus os A 18 placit B illas] dispntatoris add. Bm didaschalici B 20 quibuB om. B 22 lucem LV obiectu B 28 uero] uelut T despicites B 2b accusatis AZRm VI. 20 delictorum. ad hanc uos ualitudinem ille, qui est praeuius uester, adduxit, ut post desolatum, post inpetitum pontificem, sine ullius uigore sententiae totius paene Italiae inprobandam antistitum crederetis esse censuram : quomodo quidam dixit de cohorte uestra: festinantem animam morti non credidit uni. potesne, mens indocilis, criminum iam ditata successibus, a detestabili proposito uelut effeta feriari ille uos his locupletes malis effecit, cui elationum copiae opes angelicas sustulerunt et diuinum censum nocendi quo exuberat thesaurus inuidit. Sed promissi memores uniuersa, quae operi ipsorum recolimus inserta, tangamus. arguitur stilo splendidissimo papa Symmachus, quare conuentionem praeueniens cum populorum coetibus examen intrauerit et postea iudicia, cum euocatus quater fuisset, spreuerit. sic a uobis ueri discessit affectio, ut mendaciorum nebulis orbis testimonium putetis inuolui et fallaciae peniculo depicta uerba plus uirium credatis habere, quam ueritatem Roma quam retinet? ergone ille disceptationem uel inportunus adiit uel expectatus aufugit? ergone illam multitudinem deuotae deo plebis non pro fidei diligentia Christiana 6 ? ? ? 2 ut (t in ras.) L 8 rigore m poene A, pene T, pquae c 4 antUtitem AR 5 choorte T 6 non om. Rm uni] ui R, uestri m 7 ptne T, potestne bm meus R indoctilis B, docilia Pb a] et m 8 ∗proposito B effecta V cessari feriari A his om. Sirm . Iocupletis B, locupletos LRV ....... . his 1. m. effecit T in ras . 9 efficit A 10 quod Rm habunbat ezhuberat A tensaurus B 12 promissio R, promissionis m memores-inserta om. B, add . m mg. inf. corr . nninersa om. B 13 arguetur B 14 simacns T 15 intranerit scripei, intrauit libri postea] positus Pb 16 spreueri. (m ? eras.) T, spreuit b dicessit T 17 mendatiorum ABR, mandatorum b orbis B, urbis LPTVb, uerbis ARm 19 ergonec T\' desoeptationem T 90 ergone] ergo AR ille T 21 deo B s. l., om. m magis expectatio quam furor euocauit? quisquamne ad inferendam uiolentiam currens lacrimas comites habet et qui studet esse formidini uultum timentis ostendit? multitudo illa iuncta sacerdotis officiis adtulit ad nos lamenta, non iacula, nec uenit telis minax, sed fletibus miserabilis, una tantum intentionem uestram ostentatione grauatura, quia uberibus oculorum fluminibus demonstrabat, quam esset per acerbitatem uestram condicio dolenda pulsati, et in sobrietate uenerandi examinis adflictione propria commendabat quem uoce non poterat. sed habetis manifestum ex hac re qui bilem furor accendat, quia paene absolutus ad iudicia uenit, pro quo orbis inlacrimat, et dum rebus extraneam in praedictum inuidiam sermone colligitis, paulisper reuerentiae nostrae diu ceruix superba submittitur. sacram enim congregationem tunc uocatis, quando extinctorem nostrum Symmachum uultis adserere, et crudeli pietate honori nostro putatis adcrescere quod residens in ecclesiarum arce perdiderit. nos ista non solum non sensimus, sed diuersa sentimus: ad alios magis tutelae uestrae uenena conuertite. non habet testimonium defensoris qui repugnanti inpendit oris obsequium: perdit quam esse putat beneficii gratiam qui aliquid praestat inuito, quia non est munus nisi quod uelis accipere. Nunc longa non opus est admonitione iam perditis: odium debemus operi, de cuius iam non superest quod damnetur auctoribus. mulierum turbas adseritis urbanis coloribus cum praefato ad iudicia conuenisse, et ilia uestra subtilitate ostenditur sexus qui maiorem antistiti debuisset affectum. profanissimi 1 furore uocauit BT 3 stndit B 4 non om. R 6 in- ». tentione uestram ostentationem A urm V 7 accerbitatem T 8 pulsatus B 10 furor] fore B 11 adcendat B poenae R, pene PT 13 collegites BV1, collegitis R ceruix-congre T in ras . 14 sub mittitur V sacra B m 15 simacum T 16 quod] quia T 17 eclesiarum B , arte T ita B, ita Rm 21 inuitus R 22 uellis B 23 ammonitione B perdiBtis V, perdidistis Pb 24 dampnetur R actoribus T 25 adaeretis B 27 qui-profanissimi om. R \' prophanissimi Tm 20* hominum, scriptum retineo: aliud est male dicere, aliud accusare, et prophetam dixisse: reprobantes uerbum sperastis in calumnia et in tumultu, et estis in eo: propterea erit nobis iniquitas haec sicut interruptio, quia pro nobis dicit deus: eos uero, qui iudicant uos, ego iudicabo. et iterum ad seruos suos dicit: nolite timere obprobrium hominum et blasphemias eorum ne metuatis. rursus etiam uobis clamat: accedite huc semen adulteri et fornicarii: super quem lusistis, super quem dilatastis os et eiecistis linguam? numquid non uos fili scelesti estis, semen mendax?