Interea dum uelut obsignatum monachi in uniuersis inplet officium, uir quidam, quem sponsae suae amor in facinus impulerat et ad effusionem humani sanguinis affectu et indignatione prouocarat, dum conscientiam se credit fugere mutatione terrarum et in aliis prouinciae partibus innocentiam reperiri, quam furore duce perdiderat, uelatum simplicitate ad secreta heremi portauit homicidam, putans in dei obsequio constitutis de actibus suis praeter effigiem nil patere. artifici humilem simulauit optutu et per dolosi commenta consilii fabricata subiectione conpositus cautioribus scelerum sordes texit obstaculis. difficile est praeter deum deprehendere quicquid obsequendi argumentis inuoluitur: prouide flagitium celat abiectio: raro in lucem erumpunt crimina, quae auctor obtemperandi scierit fuco sepelire. protinus tamen adfuit ille index consuetus et latentis secreta conscientiae diuinae uocis claue reserauit, in his sermonibus adorsus Antonium, quando eum plus quam homo possit docuit agnouisse, illum denudans,\' qui crasso indumento latronem tegebat, "caue" inquiens "ne tanti criminis reum sancto uelis miscere collegio, ne lupum ouibus, agnis uiperam neglegens aestimator adiungas. iste animam dei manibus concessam per elisi fragmenta gutturis effugauit et interneciuo fratris furore constricti uitam e sedibus suis, dum infert faucibus uincla, dissoluit: hunc debitum sequitur exitium nec a iugo supplicii erit alienus qui humano sanguini 1 toruus B 2 milite( ̃ ̃ cras.) B qu∗ando ( ο̃ eras.) L 8 prouocaret L\' credidit P\'Tb 9 prouintiae BV 10 repperiri BLV 13 similauit T optnto B, opertum P\'b dolosa V1 16 integumeutia fort . proinde Sirm. 17 obtemperaudi (t eras.) L 18 tamen] ta T index (ex corr.) B 20 reserauit (nit ex u ̃ corr.) L his] id L 21 cognouisse Sirm. 22 c∗sso T .24 uipeream L negligens BT 25 guttoris B, guturis T 96 internicino B, internicio LV, internitio PT constrictus fort . 27 infrest L fautibus L uincula PTb 28 exitium sequitur LTV \' non perpercit: misericordia eat circa. facinorosos seruata districtio. ergo sopori terminum ponens mandatorum caelestium hostem depelle, ne candida conuersatio tecum habitantium fusca superuenientis contagione uioletur". ilico diuinis obsecutus imperiis hominem uocat, mentientem conuincit, feriato ore male conscii omnia eius gesta persequitur. expauit deprehensus, cam flagitia sua recenseri uideret ab homine, quae sine humani generis teste commiserat: uiaticum poposcit, fugam tremens adparauit: continuo tamen pedisequa reum ultio conprehendit et expiatum scelus patratoris morte nuntiauit. ita sermo iusti uiribus carere non potuit. Interea sanctus uir per regiones finitimas insidiatricis famae linguis innotuit, quae ne pareret de celebritate iactantiam, ante prouisa sunt remedia, quam morbus adolesceret. qui enim grandaeuus aut debilis duce diligentia non itineris illius transmeabat abrupta, QVID dantibus ualitudinem desideriis etiam aegritudines corpora non tenerent ? hac perterritus frequentia ad secretiora heremi beatus Antonius credidit euolandum, ne singulorum deuotio inamabilis adrogantiae mater existeret et de multiformi gratia rigidioris propositi ruina nasceretur. mox tamen secessus, quem pendula rupes commendabat, electus est, in quo annis plurimis solus et uere monachus uitam sine humani generis consorte transegit. dabat feras pro sodalibus montana solitudo: mugitus ursi aliarumque beluarum minax inmurmuratio pro blandae confabulationis communione ponebatur. denique ea tempestate ursus petulantior gloriae plus daturus caules ipsius puberibus foliis laetiores et quadam domino hilaritate gestientes inmani ingrediens contritione uastauit, ita ut nusquam de 1 ciria L\' 2 soporis T 3 habitantum Sirm., hesitantium T 7 que B 8 teste humani generis LTV 9 adpanait] arripuit Pb, adproperauit fort . c ̃ tinuo (o in ras. corr.) L pe- dissequa T reram T 12 religiones T 16 en ι̃ ∗ L grandenus BLTV 16 adrupta L, abruita T 18 berimi B 22 plnribus Pb aolis Lx 23 monacus L1 consorta L 25 murmuratio T 27 peoalantior B puperibus L 28 dn ̃ο L 8. I., de domino fort . ilaritate L 29 s nuquam L simplici fruge spes residua linqueretur: quem ille baculo mulcatum districtius abire praecipiens testem uirtutis suae et nuntium passionis ad alias ire bestias mox coegit, ut impleretur domini fidelis pollicitatio, quae sectatoribus suis totius ueneni et omnium ferarum promisit obsequium. rursus tamen gradienti ei per destinatum callem rugiens se fera suggessit, quam ille sola iussione turbatam iter fecit aperire et occupata uiae claustra deserere. Sed ecce iterum alis pernicibus per proditionis suae ordinem dei seruum in quo loci degeret fama uulgauit, aliud de ipso pro sententiarum uarietate diuersis opinantibus. tunc liquido patuit per occursus multiplices nihil obstare cupientibus planari ardua, solidari scissa, pendentia non timeri. sed potioribus insidiis, ue per adrogantiam hostis subriperet, fortiori consilio manus apposuit, ne iam grandaeuus perderet quod inter tirocinia uirtute seruasset : acrius enim circa robustos diaboli certamen est, et maioribus copiis illos adgreditur qui conflictus eius experti roboris sudore domuerunt. uniuersa tamen secum ipse pertractans, breui animum suum adlocutione firmauit: "quid agimus, mens adhuc mundani oneris fasce depressa, quam nondum ad auctorem suum corporeus carcer euomuit ? non tibi certa est de perfectione fiducia, dum adhuc includeris fragilitate carnali: periculis plena sunt quae uidentur esse tutissima: lenocinia hostis tui intellegis, dum uniuersorum uoce laudaris. uide quantis labores insidiis: absconditum esse non licet quod adimus: latebram nostram persecutio manifestat hostilis. sanctorum petamus exercitum et illam Lirinensis insulae cohortem inriguo inquiramus ardore: quem solum hactenus pulsauit aduersarius, timebit inter 2 abire∗∗ (re eras.) B p#cipiens L 7 turbata ̃ ∗ T 8 oaustra L 9 ali∗s T, aliis b 10 loco Pb 18 rescissa T 14 al. subreperet Schottus in mg . 15 grandenus BLTV 16 tytocinia BLV 18 confrictua L roboris B, ruboris LPTVb 21 depress∗a (e eras.) L actorem T 23 includelis (lis ex ris corr.) L 24 leocinia B intelligis BT 26 licet n qdimus (2 corr.) L addimus T 27. expeetamos B exeritu L 28 insule B 29 actenus B pulsanit (t ex i ?) L inimicam sibi multitudinem constitutum. instructa proeliis acies illa semper inuigilat et uariis perfossum ictibus abigit infestantem: quot bella illis diabolus intulit, numerant tot triumphos: non metuunt, quotiens adesse Satanan, at dimicantes acuant, classico fuerit stridente nuntiatum: semper eruditos et fortes reddidit cotidiana decertatio, quomodo prolixior pax solutos". His dictis dimissa fratribus cellula, quos ibidem praedicti amor congregauerat, apud Lirinum inprouisus apparuit. nuntiauit uirum insignium meritorum facies ieiunii pallore decorata. nam dum secreti nitorem hominis splendidissima macies indicaret, non defuit actuum eius praeco consuetus, inmaculatam conuersationis ipsius speciem sub uerborum abundantia et relationis ubertate describens. mixtus grandaeuis et praecipuis gestorum suorum lampadam non minori intellexit igne rutilare: metitus est fomitis sui lucem, dum uidit alieni. quasi (si) inter ornamenta caeli et sidera pleno fulgore micantia superuenientis astri claritudo societur, certant sine inuidia geminare radios et per augmenta luminis speciem superare nouitatis, alia prolixiori crine faciem suam stella commendat, alia puriore, unam ditat potior flamma, nobilitat alteram per spatia nocturna sincerior: sic Antonium nostrum per uniuersas locorum mutationes a Christo ueniens disciplina comitata est. prouidit tamen, ne cui in illa nutrice sanctorum insula, cum praestaret meritis, praeferri uideretur honoribus, sciens in humilitatis radice plantatum ad centenos fructus adsurgere. blandus iuuenibus, grauis maturis, doctus peritis, 2 abegit B 3 quod B baella (e postea add.) L namerantor (tot om.) L 4 adesse] festinant add. L sathanam PT 5 clasico Ll 6 cotidiana—pax scripsit T corr . quomodo] quos T 8 dimissa—cellula Sirm., dimissam—cellulam LPTVb nisi quod tyUaba am alio atramento exarata est in T, dimisum-cellulam B, dimisit suam—cellulam fort . predicti B 9 Lirioum] limnũ Ll 13 conuersionis T 14 discribens BLV 15 grandeuis BLTV 16 igni LTV 17 quasi] quas B si addidi, om . libri etj ut b 19 agmenta T 20 facem LTV 21 puriorem B, purior 6 fort . 23 motationee B 24 comitata L necjui L 25 insola B preetare B preferri B 26 bumilitatee B submissus existendo simplicibus, totam illam dominici gregis legionem distinctam actu, uariatam gentibus, quasi unam animam in sua affectione collegit. ibi biennio se ipso potior mundi istius sarcinam deponens, uictor insidiarum, quas antiqui serpentis parat astutia, diem nostrum et lucem praesentis saeculi perpetui luminis adeptione commutauit. taceo qualiter uitam ipsius mortis claritudo signauerit, ne uniuersa digerens non tam ueritatem narrasse quam praedicti laudibus uidear inmoratus. ueluti si quis consitum lucum frondium densitate reppererit, ex quo coronam ferro stringente subripiens genium siluae, dum praesumit parua, non amouet: melioribus equidem de Antonii nostri factis, quae stilo non adtigi, narranda seruaui. uincar forte eloquentiae flumine, nemo me circa illum superabit affectu. habeat qui secutus fuerit de peritiae messe iactantiam, mihi gratiam beati hominis nemo praeripiet, qui ad explicanda eius bona primus accessi.