Ne hominem pudeat nec aetatis nec humilitatis nec ualetudinis nec condicionis: consueuit enim Dominus huiusmodi homines sustinere. 1 deus v caerimonias BQ 2 un..um Q (unicum M) primarium] unigenitum Q die T 3 lugnbrum BT 4 domini om. Q nece c.] concruentum T 6 nonum facere v consignantis T, consignatis Βυ 7 spiritibua] signacnlis Pamelius testem moysen et helian BQT; cf . 136, 8 montem BT 8 plane fleret B nisi] ni M (nisi Q) 9 de] a v mox] mex ut b die tertia Bx aperuit om. B 10 testamentum om. T nitae Q e 8. I . (uitale M), nitale statuit B 14 enim om. T dubites et Q, dubitet BT ingenuitas nec dignitas BQT 16 dignitatem BT senex T 17 licet pauperes u malique] alique B indifferenter om. v 18 in h.] hereditate T pedibus] aedibus BQT esset] es et B, es sed T 19 masculis B defectus] uideatur add. v uiduatas scripsi (cf. 141, 4), uideatis BQT, defectus v 20 in nuptias v 21 sponsi ne] sponsione T 23 consuebit T modi] mnndi MT (modi Q) hominem v nam et caecis oculos restituit et clodos ambulare fecit et mutis sermonem reddidit et maculosos emundauit et mortuos suscitauit. nec timeatis qui peccastis, priores ad uitam uenite, nec qui homicidium fecerit paueat quia fecerat, nec furatus aliena desperet quia inuolauerat, nec publicanus timeat quia concusserat. omnibus enim remissio peccatorum statuta est, et tales Dominus desiderat humilitate abiectos et specie indecoros et ualetudine fractos et seruitute depressos. beati enim et gloriosi et magnifici et potentes et diuites et fortes noluerunt adquiescere Domino neque introire in nuptias sponsi, sponsum insuper indignissime peremerunt. propterea factus est altissimus quisque eorum humilissimus et fortissimus inualidus et prudens stultus et nobilis ** et diues pauperrimus et heres abdicatus: quoniam quidem ipsi abdicauerunt regem modestissimum et benignissimum dicentes ignoramus qui sit hic, non enim est rex noster: habemus alium regem Caesarem\\ propterea habeant quem intimauerunt.. tunc conpleta est prophetiae uox quae praedixit illis: uos no 1 uistis aquam Siloam quae uadit silentio, sed magis uoluistis aquam Raassom. quapropter induco uobis regem Assyriorum qui montes *uestros in planum dabit et introibit terras uestras. atque ita factum est, et repudiatus enim Christus populo misit tyrannum quem uoluerunt, qui ciuitates eorum diruit et plebem captiuitatis eorum damnauit et spolia 14 cf. Io. 19, 15. 16 Es. 8, 6 sq. 1 claudos v 2 maculosos] leprosos Q mundauit T nee] ne v 3 timete B peccatis QT uita T nec] ne B 4 feoorit] fecerat QT quia] quae B neque B disperet BQT inuolauerant Ql, inuolaueran T, non uolauerat B 5 o. enim] omnium B 6 dni desiderant QT humilitatem BQT 9 et fortes om. B, fortes QT 10 sponsi sponsum scripsi sponsum BQT, sponsi v 12 nobiles T, nobilis ignobilis fort . et pauperrimus B 14 qm] quis M, quid Q 15 habent BQv intimauerant scripsi, tiinerunt T, petiuerunt BQv 17 uadet Q silentiosae Q 18 uoluistis T1 . saassom QT, raason B, rassin v quam propter Q\'T 19 dabit] dani T 20 introiuit MT uestras om. T et om. v 21 repudiatus est Q a populo BQv 22 disruit B _captiuitati B, captiuitates T, captiuitate v eorum om. Bv et om. M (exh. Q) accepit et ad solitudinem Sodomae patriam eorum redegit. nam Dominus ex indignatione abstulit ab Hierusalem uirtutem panis et aquae, fortem, gigantem hominem, bellatorem, iudicem, prophetam, destinatorem et senem, laudabilem consiliatorem et peritum architectum et prudentem adiutorem. haec omnia auxilia munitiones propugnacula transtulit ad gentes et omne regnum suum infixo signo: inhabitauit in illis et castra metatus est liminis et ibi constituit uirtutis exercitum ibique regnauit. Non est iam. regnum Hierusalem, sed in nobis hic castra, hic exercitus, hic dux, hic uirtus, hic sponsus, hic nuptiae, hic rex, hic Christus, hic uita, hic suscitatio, hic aeternitas. hic est qui ab initio figuratus est et a prophetis honoratus est et in uisceribus corporatus et Iordane tinctus et a populo contemptus et in ligno suspensus et in terra sepultus. hic est qui rupit uetus suum testamentum et scripsit nouum, quo gentes ad possessionem bonorum suorum uocauit: ideoque nos gentes umeris nostris crucem Domini nostri gestamus, crucem quam confessus est Israel Dominus, qui eis placide adloquebatur his uerbis: uenite ad me omnes qui sub onera laboratis, et ego uos reficiam: est enim iugum meum placidum et onus leuissimum. et responderunt: \'non audiuimus\'. sed gentes audierunt et crediderunt uerbo salutari quo 1 Es. 3, 1. sq. 19 Matth. 11, 28. 30. 1 cepit BQ sollicitudinem QT redigit Q 2 ex] et BT 4 et bellatorem v destinator B 5 conciliatorem 0, consolttorem M1 (consiliatorem 3PQ) arcitectum QT 6 omnia autem Bv auxiliator Bl monitionis Q (municionis M), munitionis B 7 et propugnacula v omnem BT 8 et habitauit B 9 uirtutes Q exercituum М2Q2 13 figuratus] fugatua BQT honoratus est] honoratus Bv 14 in iordane v, iordanen BQ 1 uinctus B et ab B, a Q populo] apostolo B 16 ad] a QT possessionem] passionem B, passione T 17 uocabit T gentes nos Q, nos gs B cruce T 18 gestamnr MlQT cruci BMlQT dum B eos v 20 honera B, onere 11 recipiam BT 21 honus BQ 22 audiemus BQv sed ... 141, 2 impeditorum add. in marg. M m. 2 gentes nostrae v exaudierunt BQv patefactae sunt aures eorum et oculi inluminati caecorum et elocutae linguae inpeditorum, clodi prosilierunt uelut fera lasciuiens. et Christus enim cum suo regno sedem posuit illis: plebs autem derelicta nuda deserta uiduata regno caelesti adque terrestri: nam caelesti abiecti sunt: consecuti omnia instrumenta adque .*quae possederunt lychnum septem luminum et machinam testamenti et uasa hieracia et tubas, et patriam de caelo et terram sanctam lacte et melle profluentem,, hac hereditate priuatus est Israel. et nunc derelictus in omni tua terra sine alimento, sine luminis auxilio. auxilium enim et praesidium interemisti et lumen persecutus es et protectorem repulisti et suspensum adfixisti et regem suspendisti: propterea exsul es de patria tua, oberras circum gentium flumina, uoce supplici ac prece flebili dicens: \'expulsus sum miser de propriis sedibus meis, hospes et aduena factus sum alienae possessionis sine domo sine tecto: miserere deserto et impio et indigne uicto' ό . Haec poena in Israel est et condicio in Hierusalem: et nisi connerterint mentes et dixerint uiuit Dominus in saecula, non poterunt introire in Domini uitam. uiuit etenim, uiuunt hereditates eius, et uiuit quem interfecistis, impia Hierusalem, et tamen non 2 imperitorum B claudi v fera] terra B et om. Bv; cf. 139, 20 3 illic fort . 4 uideata T caelestia atq. terrestria T a caelesti v 5 consecuti adq. Q, consecuti sunt B, destituti Oxon . omnia instrumenta om. B; omni instrumento quod possederunt lychno etc. Oxon . adque * * quae scripsi, adq. BQT, quae v lycnium QlTr lignium BMQ* 6 septem 1. et] et machinam septe luminum et Q machina Q basa T yeratia BQT, reratia M, aerea v tuba BQT 7 patriam] panem v terra sancta BQT lac BQT profruentem Q-T * 8 haec B tua] sua Qv 9 sine alimento om. B auxilium om. Q 10 spansum B, spensum Q, sponsum v 11 et] sed T 12 sua T oberrans u circa BQv supplici ac scripsi, supplicium BT, suplicium Q, supplicum v flebili sscripsi, fleuit B, feuit Q, om. T, fleuisti v 13 miser om. Q, * * miser T et om. B 14 alienigenae B domo] dno M, do*. Q, dum BT sine tecto] defecto QT, si fincti B; fort . sine domo domino meo interfecto misere Q (misercre M) 15 deserti et impii et i. uicti v 16 his israel T et c.] haec conditio v 18 intrare v dum B uita BQT, requiem v et uiunnt v, et uiuum B, uiuum QT hereditatis BQT 19 et eius et T interfecistis om. T impie in v non om. T in totum spem tibi denegauit Dominus: dedit enim ueniam paenitentiae, si quo modo possis paeniteri. quis tam bonus, quis tam pius, tam misericors? \'accipe\' inquit \'salutem, licet me occideris: heres esto cum uirgine licet non merearis. ignosco, si paenites'. ergo si fas est, capite mentem bonam, uel sero uel tarde intellegite testamentum nouum. age uos, gentes, absoluite illis scripturas suas, sed dicite: adorate Dominum pro meritis suis: quod manus ei extenderis licet exaggeres orationem tuam, non audit: manus enim tuae plenae sunt sanguine. lauamini, mundi estote, et uenite conloquamur, dicit Dominus Deus eluet sanguinem ex uobis et emundabit corda uestra super niuem et animas uestras super lactem\'. Accedite huc, scripturis credite, hic est salus. de Sion Dei lex exiet et uerbum de Hierusalem, et iudicabit in medio gentium et corripiet plebem multam: concidentis gladios suos in aratra et frameas suas in falcibus commutant: non sumet gens supra gentem gladium, desinent belligerare, et tu domus lacob uenite, eamus in lumine Domini: remisit enim plebem suam: conpleta est regio tua praesagiis alienis, et filii alienati sunt. tua enim ipsa terra est, et exteri facti sunt genus 7 Es. 1, 15 sq. 13 Es. 2, 3 sq. 1 in om. Qv tibi totam spem v dominus] quem interfecistis dna T paenitentiam T 2 poenitere v tam-tamtam] tamen-tamen-tamen MQlT 3 accipiet T haeris T 4 uirgine] libera v ignosco] signo sco T te poenitet v 5 siccapite v 6 age] eia v sed] ct Bv 7 adora * * Q (adorate M) tuis BQT quod] quum v et scripsi, eius QT, om. Bv 8 exaudit BQo 9 sanguinem BT lauamini] libamini T 11 eluit v, elauit B emundauit B, emendauit T, sumendabit QlM 12 super n. et a. uestras om. Q et om. v lac v, lacte* Q (lactem M) 13 hoc BMQlT est om., T dei lex exiet et u. scripsi, dei exiet uerbum QT, exiet lex et uerbum dei B, exiet uerbum et lex v 14 et om. v iudicabunt QT 15 corripiet] corpori et B, corpori T \' concidant v, concidens BQT 16 falces B 17 commutat B, commutent v so.met Q, suum et T supra] contra v 18 desinem T, desinent enim v 20 alienum QT (alienis M), et alienum B filiae alienatae Q 21 tuam T, tu B exterum factum est v\' Domini. uenite ergo, intrate, et esto quasi una gens. miserere errantibus: aequum est honorificari sententiam Dei, qualiter magnifici prostrati sunt et humiles adleuati, fortes debilitati, infirmes confirmati, diuites ad paupertatem redacti, pauperes ** hereditatis, dominantes serui, dominati regnantes, subiecti ad regnum uocati, uidentes orbati, orbi inluminati, prudentes ad stultitiam, stulti ad prudentiam conuersi. Etenim qui quondam uecordes et indocti spiritu, nunc scripturas docent et sciunt et intellegunt: qui autem ab initio docti £ t periti et legis disciplinam scientes, nesciunt legere nec intellegunt spiritalia, et qui ex illis prudentibus cupiens uidere uenit, intellegit, rogat puerum paruulum aut anum aut uiduam aut rusticum dicens: \'uiuere cupio, dux esto homo in Sion: enarra mihi nouum testamentum, reconcilia me Domino: ecce trado me tibi discipulum, interpretare mihi legem, quae acta est in Choreb, dissere praecepta quae in Sion et in lege\'. sine litteris disserit scripturas eis et puer edocet senem et anus persuadet diserto. correptus ergo Israel sequitur iniecta manu ad lauacrum et ibi testificatur quod credidit, et accepto signo purificatus per spiritum rogat accipere uitam per cibum gratiae panis qui est a benedictione et fit mirum spectaculum: et qui Leuitae offerebant et sacerdotes immolantes et summi antistites libantes adsistunt puero offerenti, discunt qui olim docebant et iubentur qui 1 ueni BQT intrate] ingrate Q errantium v 2 est aequum T dni B magnifice B 3 infirmi v 4 pauperes possessores fort . hereditates B, hereditati v dominantes s. d. tegnantes om. M dominantur es T 5 dominatui subiecti Pamelius ad regnum uocati om. Baluzius 6 ad stultitiam om. B 8 qui] quo T quandam B uecordes et] suo corde sed BQT 9 qui...10 intellegunt om. B qui] quia T periti M\', perditi MlQT 10 disciplina QT nesciunt legem nesciunt legere nec v, om. Q 11 qui] quis BQT 12 puerum aut 0, puer BQT annum B uiduum QT, biduum B 13 esto homo scripsi, est homo QT, est homini B, esto mihi v 14 discipulus B 15 legem B, licet. M . licent** Q, * licent T est]. sunt v 16 et in] in B scribturis B puer] pure B docet QTv 17 deserto BT2 20 a] in v fitj sit B qui] quia BQT lenitas QT 22 offerentis T discam B et om. Q iubetur eis v praecipiebant et intinguntur qui baptizabant et circumciduntur qui circumcidebant: sic Dominus florere noluit gentes. uidetis quemadmodum uos Christus dilexit.