Aleae tabula, dico, ubi diabolus praesto est ad capiendum summissua et cum ceperit de captiuo triumphus suus perfidia, falsa testimonia. tabula aleae, dico, ubi dementia furia. et uenale periurium et conloquium serpentinum. illic rabiosa amicitia, illic atrocissimi sceleris inmanitas, illic fraternitas discordans, illic conuicia et audacia saeua et mens insana et fera inpatientia. aleae tabula, dico, ubi possessionum amissio et pecuniarum ingentium perditus et demonstrans litigiosum et furax dementia.s o aleatorum noxia, sedentaria et pigra nequitia:s o manus crudeles et ad periculum sui armatae, quae bona paterna et opes auorum sudoribus quaesitas ignominioso studio dilapidant. manus trux, noxia et insomnis, nocte dieque continuis instrumentorum suorum armigera, quae peccatis se ipsa damnauit et post peccatum non desinit.s o nequam manus in perniciem Domini sui armata, quae sordidissimis aeris totam substantiam perdit et cum tot essent augendae rei familiaris et multae abundantiae opes, modo inops et pauper est. alea est quam lex odit, alea est quam insequitur crimen ignobile, ubi manifesta temptatio et poena occulta. alueus laqueus est ille mali et supplantatio inimici, qui nec lucrum confert sed totum consumit. hinc deinde pauperes fiunt, hinc opes suas perdunt, hinc iam consumptis omnibus rebus suis mutuis pecuniis se obruunt, hinc patrimonium sine ulla fori calumnia 1 tabulam v est et Q, et T 2 coeperit QT trium- * phum v suus addidi, om. DQTv 3 tabule alea DT, aleae tabula Q dementia D, dementia et QT peiurium T; imperium add. QTx 5 inmanitas illic om. v 6 et fera] fera DQT tabulam v 7 perditus] perditio monstrum v 8 et furax] et uorax M sed uo m ras., feraz v sedentaria noxia D 9 crudelis DQ armata QT 10 et auorum QT sudore. MQ, sudores T; cf. p. 109, 23 ignomioso D 11 dilapidat MQ* noctem Q diemque QT continuus D 12 qui QT peccandis QT, peccandi D, peccando M sed 0 in ras . ipsam М2v 13 peccatum DQi, peccando MQ\', peccantis T desint T, desinit ire t; nequa T 14 sordidissimi v 15 familiares QT; occasiones addendttm esse censet Pamelius multae scripsi, multarum DQTv 16 opum v paupera T 17 sequitur v ignobilem T 18 alueus laqueus scripsi, alueus D, laqueus QT, alea est alueus v est ille om. v amici v qui] quae M2v 19 confers MIQITI 21 ulla corr. in illa Mm. » fori DQ2, fore MQlT amittunt. quales sunt, fideles, ut quos nemo persequitur se ipsos inuidia persequantur, ut paternas suas hereditates sub ossuorum multiformi numero disperdant? est et quando ipsi aleatores cum prostitutis mulieribus penes auctorem suum nocturnas uigilias clausis foribus celebrant: armantur aduersum se miseri spiritu diaboli repleti. et illic duplicem ac geminum crimen admittunt. hic concrepat aleae sonus, illae silentio operatur incestus: hic sine ullo dignitatis suae respectu sine ulla excusatione pestifero studio cedere bonis suis coguntur, illic secreto mortale uenenum bibitur. Vnde haec sacrilega meditatio, unde hoc crimen, anctorum testimonio conprobamus. cum enim quidam studio litterarum bene eruditus multum meditando hoc malum et tam perniciosum studium adinuenit, instinctu * * diaboli qui eum artibus suis repleuerat: hanc ergo artem ostendit quam et colendam sculpturis cum sua imagine fabricauit. statuit itaque imaginem speciei suae cum nominis sui subscriptione suggerente sibi inimico, qui ut hanc artem excogitaret in pectore subiecit. sic ergo se in imagine perniciosa demonstrans alto se quodam loco condidit, in sinus suos hanc aleae tabulam gestans, ut quasi ipso lusor et adinuentor huius malitiae appareret, cuius 1 admittunt Q quales DQ\', qualis MQlTv sunt] est XTr;, exp. Q fideles DQ*, fidelis MQIT, lis v inuidia D, innidam et T, inuidaat et Q, per inuidiam v 2 persequatur T lraterna sua DMJQ, paternam suam M* hereditate DMIQT, hereditatem M* ossorum D, * * suorum M1 multiforme QT 3 disperdunt D1, disperdat MIQIT, dispergant v est et] esto M i clansi MtQI 5 aduersus QTv spiritus d. repletus MlQxT 6 duplicem DQT, duplex v ac DQz, aut MQlTv 7 illic M\'V upera»tur D, operetur Tl sine .. . respectu om. Q 8 ullac T U 9 cogitur v 10 auctor M, auctore Q 12 et tam] tam DQT» 13 instinctu D et 8. I. m. 2 MQ, extigatus MIQI, extigatu T: add . soli t QT, add . solo M in rcu . zabuli Tv ut solent .14 sculptoris M1Q1, scultoris T, sculptor M7, sculptori Q*, cultori D 15 imagine T speciei sue DQ (sed Q in ras. m. 2), sci suae M (sci torr. in scientiae m. 2), sua T, suam v 16 amico v 17 pectore sabiecit DQ\', peccatore suo uenit MQl, pectorem subuenit T aic] i M (sic Q) in] per D s. l. m. 2 imaginem DMIQ perne- . ciosam M\' Ql, syneciosam T, speciosa v alto se DM\', altus e M1Q, altus T, alto v 18 condidit et QTv einos M\'Q\'T 19 malitiae] militia M lQ 7 * nomen a Dei semis nominari non debet (sic enim in nomine turpis est quomodo in factis iniquus), et quisque Dei seruus aleae tabulam amplectitur auctoris nomine uocaretur. ille enim cum se in statunculis et simulacris formaret, aliud crimen adinuenit, quo se ab imitatoribus suis colendum diceret, sacrificandi sibi legem terminauit, ita ut qui uellet studio eius adhaerere non ante manum in tabulam porrigeret, nisi auctori eius prius sacrificasset. inde factum est, ut olim qui homo fuerat et facinoris admissionis adulter, post mortem a profanis et errantibus sub fictioso nomine deitatis coli meruerit. Aleae tabula qui ludet, et maleficium nosse debet, quod a Dei seruos longe sit scientes quoniam furor iste maleficus et uenenarius est, sed iterum in iudicii die igne rotante torquebitur. aleae tabula qui ludet prius auctori eius sacrificare debet, quod Christianis non licet dicente Domino: sacrificans diis eradicabitur, nisi Domino soli, et iterum: nolite sacrificare diis alienis, ne incitetis me in operibus manuum uestrarum ad disperdendos uos. christianus quicumque es et aleae tabula ludes, licet non sacrifices, lege huius facinoris particeps es. et utique Dominus occurrit et dicit: exite de ea populus meus, ne particeps sis delictorum eius. et iterum: discedite, 14 Ex. 21, 20. 15 ffier. 26, 6. 19 Apoc. 18, 4. 20 Es. 52, 11. 1 deberet v 2 alae D 3 nomen MłQ\'T uocaretnr corr . in uocetur Q m. 2, in uocatur M m. 2 4 et om. DQT, add. Pamelius quod MQ1T 5 diceret] et v; fort . doceret . sacrificandi s. 1. tenninauit] sibi sacrificandum instituit v 6 bellet M1Q1T1 eius DQ2, huius MQ\'Tv 8 admissione M a] ad M1Q1T 9 sub finctioso Q, suffinctioso T, sub flctitio v deitatis DQ1, dei talis MQxTv meruit DQ 10 tabulae T ludit v maleficia v quod otn. M (exh. Q) 11 sernos MlQT, senis Dv, seruis hoc M1 scientes DQT, sciens v furor iste D, foris MQTv, sed Q m. 2 adnotat: aliter furor iste 12 est sed D, et QTv igno T, in igne v torqueri QT aliae T 18 ludit v 15 soli dno T, deo soli v 16 manum T 17 disperdendum Tv uos ex suos MQ quicumque DQ\', qui MQ\'Tv et aleae om. Q (exh. M) tabulam D 18 ludis v legi Q, legis D 19 dno MQlT exi Qv 20 Bis particeps v discedite inde, exite e medio eius qui fertis uasa Domini et inmundum ne tetigeritis. christianus quicumque ea et alea ludes, hoc primo in loco scire debes quia non es christianus sed ethnicum tibi nomen est et illud quod ad sacrificium dominicum pertinet in uacuum sumis. sic enim Dominus dicit: omnis inmundus non tanget sacrificii sancti. et iterum: omnis uir manducans carnem sacrificii, et inmunditia eius super ipsum: peribit anima illa de populo meo. aleator quicumque es Christianum te dicis, quod non es eo quod saeculo particeps ea. nec amicitiam cum Christo habere potes qui Christi inimico amicus es. Certe qualis dementia aieatorum fidelium, ubi insaniunt et foratissimjs uocibus perierant, et deorbati diaboli caligine inuicem sibi manus inferunt, maledicunt, se deuouunt, parentorum originem turbis praesentibus dehonorant. sonat publice aleae strepitus, festinant ad necem hereditatis suae manus, nec intellegit miser quod sibi noceat, quando se aleae auctorat. et qui iam saepius uincitur rursus ad nocentiorem studium diabolo suadente animatur. o ars infesta studentibus et studium libidinosum, qui non diuitias sed nuditatem et inopiam 5 Leu. 7, 21. 20. 1 inde om D e DQ, de Mv, e de T fertis D, portatis QTtt uas T 2 tigeritis T es et] esset T 3 aleam tabulam D ludis Dv scire] scre T s in ras., credere v . es om. Tv christianum v 4 aethnicum DQ 5 summis T dominns om. v 6 tangat QT sacrificium DQH, de sacrificiis M1 sanctis Mx et iterum D, dicit enim scriptura QTv 7 inmunditiae QT 8 pereat QTv . meo om. Dl 9 alt . eo D s. I. m. 2 10 ee DM, es nec amicus non es eo quod saeculo particeps es QT amicitiam c. ch. h. potes D, amicus christi potes esse QTv qui] qaicamque T cum inimico christi QTv 11 amicus es D, tenes amicitia T, habes amicitiam Qv 12 fariacissimis DT; cf. pag. 103, 18 13 perierant T, pe.i.erant D, periurant Q; cf. Cypr. p. 21, 6 14 sedeuouunt D1, se deuobunt T, se deuouent Dtv, om. Q parentum М2v turpis M1Q1T 15 screpitus MlQT 16 manus om. M (exh. Q) intelleget MlQlT quid QTx 17 qui ex quicum T nocentius M2Q2v 15 studium DQ, studiosum T, stuprum v qui DMIQT, quae M\', quod v diuitia. MIQIT naditate et inopia T praestat. manus carnifex, manus noxia, qui nec post lucra desinit, sed adhuc post damna ludit. Christianus qui alea ludet ad sacrificium diaboli inmolantibus penes auctorem manus polluit. et idcirco Dominus ad hoc indignari se dicit: nolite, inquit, extendere manus uestras iniuste, ne exacerbetis me, et non sinam uos diu permanere super terram, et iterum: abstinete manus uestras ab iniusto, et ne feceritis quicquam mali. et apostolus beatissimus Paulus similiter dicit: uidete fratres, ne configuremini huic saeculo et pompis et de.liciis et uoluptatibus eius, sed continete uos ab omni iniustitia saeculi. iNam quod delicti in Deum nulla fit excusatio nec indulgentia ulla et nemini uenia datur, in euangelio Dominus dicit, si qui, inquit, dixerit blasphemiam in filium hominis, dimittetur ei: qui autem peccauerit in spiritum sanctum, non dimittetur illi, nec hic nec in futuro saeculo. et iterum per prophetam: si delinquendo peccauerit uir aduersus uirum, orabitur pro eo ad Dominum: si autem in Deum peccauerit, quis orabit pro eo? et beatus apostolus procurator et uicarius Christi ecclesiasticam curam agens ponit et dicit: uos estis templum Dei, et in uobis Christus habitat: si quis templum Dei uiolauerit, perdit illum Deus. 4 ? ? 8 Rom. 12, 2. 13 Matth. 12, 31. 17 I Sam. 2, 25. 20 I Cor. 3, 16. -1 quae M2Q2v desinet MlQlT 2 sed et Q aleam D ludit DM2v ad om. Q 3 paenus QI (paenes MQX) polluet QT 4 ad] in Q se om. QTv 5 desinam QT 6 et iterum ... I . 7 mali om. MQ1 abstenite D 7 feceris T 8 uide M\'Q 9 obfiguremini v delictis QT 10 sed] et Q contenite D 11 saeculi om . n 12 quod delicti] qui delinquit f) 13 ueniam QT detur DaQ\' \' si quis M*Q*Tlv 14 blasphemia T, blasphemias v demittetur Q ei D, illi QTv 15 qui autem D, at his QT, at is v spuT sroQ dimittitur D 16 per prophetam D, propheta dicit QTv 17 peccauerit uir D, peccatur M\'Q, peccator MIT, peccet uir v aduersus ex aduiri T uirum exp. Q * 18 dum dm T 19 orauit T apoatolus paulus QTv et om. Tv 21 abitat* D 22 ∗∗∗ perdit D (dis eras.), perdet M2Q2V et Dominus iterum in euangelio negat peccatores et exprobrat dicens: recedite a me omnes qui operamini iniustitiam: nescio uos. et Iohannes apostolus dicit: omnis qui peccat, non est de Deo, sed de diabolo est: et scitis quoniam ideo uenturus est filius Dei, ut perdat filios diaboli. quis Christianus aleator es, tuus et hereditatis tuae inimicus es. quicumque es desine ab illa dementia tua miser. quid te in laqueum mortis cum diabolo ultro praecipitas? quid opes et diuitias tuas sordidissimis aeris amittis? quid te laqueis saecularibus inuoluis ut cum saeculo iudiceris? quid inimicum tuum fauoribus laudando delinquis, cum quo necesse est ut puniaris ?.