** magna nobis ob uniuersam fraternitatem cura est, fideles, maxime et rea perditorum omnium audacia id est aleatorum, animos M 2 Luc. 3, 16. 7 I Io. 5, 8. 10 Act. 1, 5. 16 — Caecili Cypriani finiuit de rebaptismate cod. — Incipit de aleatoribus D, Incipit epistola Cypriani de aleatoribus (aleatores T) QT . ~ 19 initium huius libri videtur lacunosum ob] ab v uniuersa fraternitatc QT cura eet scripsi, curae DQT, cura v fideles scripsi, fidelis DQT, successit v; cf. p. 96, 21; p. 97, 10 20 et] ex n omnium] hominum fort . aleatorum] omnium add. D s. I. tit . 2, quae add. v animi Pamclius ad nequitiam t 86 in lacum mortis emergunt. et quoniam in nobis diuina et paterna pietas apostolatus ducatum contulit et uicariam Domini sedem caelesti dignatione ordinauit et originem authentici apostolatus super quem Christus fundauit ecclesiam in superiore nostro portamus, accepta simul potestate soluendi ac ligandi et curatione peccata dimittendi : salutari doctrina admonemur, ne dum delinquentibus adsidue ignoscimus, ipsi cum eis pariter torqueamur. Et ideo sal terrae dicimur, ut ex nobis omnis fraternitas caelesti sapientia saliatur. nam cum dicat: sal aut autem si i infatuatum fuerit, nihilo ualebit, nisi ut proiciatur foras et conculcetur ab hominibus, hoc ueremur et timemus, ne cum in ecclesia securi quod nobis sacerdotalis dignitas a Domino tradita est neglegentiae * *, iuxta quosdam fratres inertes repperiamur, aut dum falsam communicationem damus, id quod cum honore de Dei dignatione percipimus, indignante Domino ex propria actione amittamus. dicit enim scriptura diuina: uae erit pastoribus. quod si ipsi pastores neglegentes reperti fuerint, quid respondebunt Domino pro pecoribus, quid dicent? a pecoribus se esse uexatos? non 9 Matth. 5, 13. 16 Ez. 34, 2. 1 se] in M illicit ut 11 inlatu DTQ sed t in Q corr. m. 2, inlatae M sed tae in ras . emergunt DQT, mergat v in om . v 3 ordinauit D, omauit QT origine QT authendicia T, antentica M sed . ca 8. I . 4 christi D et ecclesiam D nostra D 5 ac] et T cnratione T, cum ratione DQ 6 dum D, cum QTv delinquent QT 7 ipsi ... torqueamur om. MQ1 8 et ideo] ideo Tv 9 salliatur T infatuatum D, fatuum QT 10 nihil Qv nt om. MQl foris Q cumculcetur M 11 hominibus] adnotat Q in marg.: emda n e bene ne cum DTQ*, nec Q1, ne Mv 12 a domino om. v 13 neglegentiae DQT, negligentes v; lucunae signum addidi 14 communicatione falsa T in honore T 15 percepimus v indignantes T post dno repetit Q tradita est l. 12 — l. 15 percepimus, exp. m. 2; in M post dUo 3 Uneae eras. et add. in marg . nihil deest ex propria actione MQ\', eipropriatione T, exprobratione DQ*, et exprobrante coni. Pamelius, eiprobrantes v admittamus DQT (amittamus M) 18 pecoris DTQ*, pecora M quid dicent DT, ∗∗∗ id dicent M, quia dicent Q sed di 8. L, quid de domino pecora dicent b * pecoribus Q, a pastoribus M in ras . creditur illis: incredibilis res est pastorem aliquid posse pati a pecore, magis punietur propter mendacium suum. et alia scriptura dicit: rectorem te petierunt, noli extolli. esto illis quasi unus ex ipsis: curam illorum habe et sic conside. et iterum: aestimate sacerdotem esse cultorem et omnes esse apud eum delicias, granaria plena, de quo quidquid desiderauerit populus meus saturetur. iam ut constet nos id est episcopos pastores ouium esse spiritalium hoc est hominum fidelium qui sub cura nostri constituti, nullum in eis scabies uitium repperiatur. quo magis a nobis cotidie perscrutentur, ut medicamine caelesti adhibito uellera eis florida crescant qui ad nitorem uestis caelestis proficiant. In euangelio Dominus ad Petrum dixit: Petre, inquit, amas me? et Petrus respondit: etiam Domine, tu scis quoniam amo te. et dixit: pasce oues meas. et sollicite mandans tertio confirmauit dicendo: pasce oues meas. et quoniam episcopium id est spiritum sanctum per inpositionem manus cordis excepimus hospitio, cohabitatori nostro nullam maestitiam proponamus. monet 3 Sir. 32 (35), 1. 5 ? ? 13 Io. 21, 17. 1 pastores Tv pati posse aliquid Qv, posse aliquid T 2 punientur v 3 petierunt] posuerunt coni. Pamelius sed esto Mr (esto MIQ) in illis Ms (illis MlQ) 4 cura T sic conside exp. M m.2, considera v; cf. LXX 5 extimate M\', existimate M2QTV esse et D 6 delicias om. DQT de D, ∗∗ de Q, et de MTv quo quidquid DQ4, quod quidquid MQ\'T, quocumque v 7 desidcrauerint v populum eos T, pabulo oues eas v saturaretur T, saturare v iam ut constet scripsi, nam ut constaret DQTv 8 esse ouium QTv 9 sub] sunt sub fort . nostra v nullum DQT, ne ullum v in om. Q scabiei v 10 reperiatur Qv perscrutetur MQl 11 bellera MlQTl florida crescant add. D m. 2 in marg . quae QlV nitorem M sed itorem in ras., neturam DQ1, naturam Q2Tv 12 caelestis D\', salutaris D\'QTv 13 dns in euangelio Q 15 et dixit] dixit Tv 16 episcopum DQT, episcopi*. M id est] idem DQ 18 et cohabitatori.* M (sed s. I. m . 2: scm spm quem accepimus), et cohabitatur in TQ (sed Q s. I. m. 2: in corde), et habitatur in D et s. l. m. 2; fort. : et cohabitat in nobis cohabitatori nostro ne ullam v maestitiam] molestiam v monet dominus] apostolus monet v dominus et dicit. nolite contristare spiritum sanctum qui in nobis est, et, nolite exstinguere lumen, quod in nobis effulsit. quanta autem episcopo bene agente et salubriter admonente sine tribulatione corporis condigna sint martyria, tanta et episcopo neglegente et nulla de scripturis sanctis documenta promente cumulentur tormenta. apostolus nos excitat Paulus et condigna status sui ∗∗ episcopos procuratores euangelicae doctrinae ponitet dicit: quamdiu heres infans, sub procuratores et actores est: at cum creuerit, tunc hereditatem suam expetit. nos etiam sumus dispensatores et procuratores euangelii: hic quoque inter dispensatores et procuratores quaeritur, ut quis fidelis et iustus inueniatur. Si ergo apud dispensatores et procuratores quaeritur ut quis fidelis et iustus inueniatur, quid si omnes delinquant et delinquentibus dispensatores ignoscant? nonne ipsi delinquentium se pondere onerant? apostolus idem Paulus commemorat, quando ad Timotheum docendum et corroborandum in fidei firmitate ne quid Deum fallat et ne malignum orationibus sanctorum intercedat, ** prouidus et sollicitus dicens: o Timothee fili commendatum serua: noli 1 Eph. 4, 30. 7 GaL 4, 1. 19 II Tim. 1, 14; II Tim. 4, 2. 5; I Tim. 4, 12; I Tim. 5, 12. 2 nobis MlQlT 3 effolsit in nobis v quanto D\'T, quande D1 epm b. agentem et s. admonentem DM\'QTv 4 sint] naneant v tanto DQT et] et in v 5 epm neglegentem DQTv et] ei T, om. v promentem DMIQTv 6 condi- gnam D, cumdignam M1QT, condigno v statu v suis M1Q1T, om . r. sui laude fort . 7 episcopus MlT, episcopos et v enangelicae ... procuratores add. D m. 2 in marg . 8 heres DQ1, eris MQl, erit Tx sub m. v procnratore M2 est D, agens QT, habet v 9 creleris M, creberis QI, crebris T tunc DQ\', ab uno MQ\'T, om. v 10 sumus post euangelii ponit v et procuratores om. D hoc v 11 procuratores] actores D et iustus ex eius T 13 et procnratores om. DQT 14 et om. QxMl omnes] oues v 15 nonne] ton n onerent Q 16 idem om. v 17 fide MIQl deum] em D falleret D 18 sauctorum D, iustorum QTv malicum corr . in in malignum incidat M m. 2 rouidns T, scribat protidns fort . 19 dicit Pamelius timotheae MQlT spernere donum quod in te est per inpositionem manuum seniorum: accingere fortiter et uiriliter age ministerium tuum, cum integritate persupple: esto ceteris in bonis exemplum. nemo tibi contradicat, nemo iuuentutem. tutem tuam contemnat: peccantem coram multis argue ut et ceteri metum habeant et ne communicaueris peccatis alienis. et iterum: si qui frater fornicarius dicitur aut idolorum cultor aut auarus aut raptor siue iniustus, cum eiusmodi quidem nec cibum capere. et alia loco: quicumque frater more alienigenarum uiuit et admittit res similes factis eorum, desine in conuiuium eius esse: quod nisi feceris, et tu particeps eius eris. et in doctrinis apostolorum: si quis frater delinquit in ecclesia et non paret legi, hic nec colligatur, donec paenitentiam agat, et non recipiatur, ne inquinetur et inpediatur oratio uestra. et apostolus iterum dicit: eximite malos e medio uestro. quod si per multorum testium unitatem et consonantem monitionem docemur nec cum delinquentibus fratribus ** nec cibum quidem uesci, quanto magis debeat et ab sacrificio Christi arceri ? Quam magna et larga pietas Domini fidelium, quod in futurum praescius nobis consulat, ne quis frater incautus denuo laqueis diaboli 7 I Cor. 5, 11. 10 ? V .13 ? ? 16 I Cor. 5, 13. 1 manus DQa, manum MQI, anum T 3 et cum v supple v 4 in bonis DQz, in bonum MQtT, bonum v 5 argue D, castiga QTv 7 si quis Qv dicitur om. QTv 9 iniostusj add. v: nominatus fuerit huiusmodi D 11 conuictum MlQlT, conuictu M2Q2V 12 tu feceris v 13 eris eius QTv et om. D apostolorum] est D 14 «*paret M, apparet DQT colligitur T 16 etiam iterum QTv 17 uestri v, urm M sed m in ras . per addidi unitatem] uaria v 18 consonanti monitione v docemus DQT nec cum MPQ*, necum DMIQIT, cum v 19 fratribus cum fratribus QT; communicare ante nec intercidisse uidetur nequidem cibum D, cibum ne T, cibum nec MIQ, cibum sumimus nec F, cibo ne quidem v uesci] cum eis add. Ms. l. m. 2 ab] a D 21 et om. T dei Pamelius fidelium DQ, filium T, filii v] 22 frater] inter fratres v capiatur. sollicitos esse iussit et prouidos adque eruditos, quoniam hostis ille antiquus circuit pulsans Dei seruos non uno genere temptans. multae enim sunt temptationes eius quarum primordia sunt: idololatria moechiae furta rapinae auaritia fraus ebrietas inpatientia adulteria homicidia zelus perfidia falsa testimonia eloquium falsum inuidia extollentia maledictum error, et si qua sunt similia quae his congruunt, ex quibus est aleae tabula. praeest diaboli laqueus manifestus, uenenum portans letalem serpentis et inductio corrumpens: quae cum uidetur nihil esse, magna amplectentibus operatur deiectio. quid illud est quaeso uos, fideles, ut manus quae iam ab iniuriis huma* nis expiata est et ad sacrificium dominicum admissa et quod ad salutem totius hominis pertinet ipsa de Dei dignatione suscipit, ipsa ad laudem Domini in oraculo exurgit, ipsa per quod tuemur Christi signum in frontibus notat, ipsa diuina sacramenta consummat: quid est at iterum laqueis diaboli unde exuta est inplicetur? aleatricem manum dico, quae se ipsa perdit et damnat, manum quae libidinoso studio consueuit id est aleae tabula, quod est diaboli uenabulum et delicti uulnus insanabile. 4 cf. Gal. 5, 20. 2 hogtis] hos T tentationis coni Pamelius 4 idolatria DQT moeciae MJQI 5 adulteria h. zelus ponit post testimonia D adulterium Q\'v, adulteris MlQlT homicidium v 6 inttidia post extollentia T, iniuria D 7 alea et T praeest in quod est corr. M m. 2, praesto est b diabulus D, zabuli T laqueoB om. D 8 laetale FQ\'v 9 amplectentibus DQ1, adplictibus T, pleetibue MQ1, amplexu n operatur (i. e. infligitur) scripsi, operetur DMlQT, operitur M2v; cf. p . 99, 7 deletio v 10 quaeso uos DQ*, quas uos MQ1, quas T, quaeso v fidelis M1Q1T ut exp. M m. 2 11 est om. DQT 12 ipsa de dei scrpsi, ipea de DQT, ipsa∗∗ M, om . n ipsa] quae b 13 ipsa] quae signum crucis n christi s. in (in om. M) frontibus notat (notam T) DQT, frontibus imprimit v 14 ipsa] ipsa quae n est] est inquam v 15 iterum om. D implicetur] add. MT: et ipsa perfannat; add. Q: se ipsa perdat etv damnat (sed se in ras, dat et damnat e. l. m. 2 corr. ) aleatrices v, eras. in Q manum dico quae se ipsae pmlet (perdit corr. m . 2) et damnat D, om. QTv 16 manum quae MT, manus quae DQ 17 consuerunt QT tabulae v zabuli T uenabulum] abulum Dl, malum D*QTv \' dilecti D,\'dilectio MT, deiectio 0 III A 7