Ecce probauimus per omnium scripturarum deificarum fidem duo montes Sina in terra et Sion in caelo duorum testamentorum portare figuram, ueteris Sina et noui Sion: ex quibus duobus montibus, uidelicet duobus testamentis posteriori tempore demonstratos et depalatos duos populos, ueterem et priorem Iudaeorum et nonum et posteriorem populum christianorum: Iudaeos terrenos quibus terra promissa a Deo (acceperunt carnales) et christianos caelestes quibus regna caelorum a Deo promissa (accepturi sunt in futuro saeculo). caro enim christianorum spiritalis et inmortalis erit. Aliam probationem ueritatis scripturis positam t ex ea ueritatem caelestem spiritalem. facimus figuratam comparationem de huius mundi conuersu. diximus enim montis sancti Sion quod lignum regalem et sacrum habere interpretationem de Hebreico in Graeco uel in Latino \' temptatio exacerbationis et speculatio, eo quod de ligno speculabatur ante se stantes bonos et malos. Ita inuenimus ipsum saluatorem per Salomonem speculum inmaculatum patris esse dictum, eo quod sanctus spiritus Dei filius 4 cf. Apoc. 21, 2. 1 eDit T dicit hierusalem scripsi, hienualem dicit 0, om. MTfi 3 habentem v 4 et om. v 5 adnuntiatione T christi MTfi sanctam om. T 7 duos fiv 9 figura MT uidelicet [i, uide T, uidet M 10 duo testamenta M posterioris T, his posterioris M depalatos MTdepalatus Tl, declaratos habemus b 12 qui terram promisaam μυ 13 quibuB] qui μυ 16 alia probatione v in scripturis pv posita v eam MT ueritate μυ caelesti v, caeleetem et Μμ 2 17 figuraram v, figura p.1 conuersus ΜΤμ 1, conuersis μ 2, conueraatione v 18 monti T, montem p sancti om. p quod] idem eat μ est a. 2. m. a regale pro 19 haberet v hebreo Τμ graecum v in om. Mfiv latinum υ 20 et] uel Tv 21 stantis T 28 patri T sps ̃ scs ̃ μυ geminatur se uideat, pater in filio et filius in patre utrosque se in se uident: ideo speculus inmaculatus. nam et nos qui illi credimus Christum in nobis tamquam in speculo uidemus ipso nos instruente et monente in epistula Iohannis discipuli sui ad populum: ita me in nobis uidete, quomodo quis uestrum se uidet in aquam aut in speculum, et confirmauit Salomonicum dictum de se dicentem: quis est speculus immaculatus patris. Vero etiam et uitem ueram se esse dixit, patrem suum agricolam. si ergo Christus uitis est uera, utique constat quia et nos qui in illo credimus et ipsum induimus sumus uitis uera quae est in uinea dominica, et Christus custos uineae suae dicente Salomone: posuerunt me custodem in uineam. inuenimus uero in conuersu huius mundi in similitudinem spiritalem figuraliter esse uineam habentem dominum et possessorem suum. uero tempore maturo prope dies uindemiarum ponunt in mediam uineam custodem puerum in alto ligno media uinea confixo et in eo ligno faciunt speculum quadratum de harundinibus quassatis et per singula latera quadraturae speculi faciunt cauerna terna, quae fiunt cauerna duodecim: per quam quadraturam cauernorum custos puer omnem uineam perspiciens custodiat cantans, ne uiator ingrediens uineam dominicam sibi adsignatam uexet uel 4 ? ? 7 Sap. 7, 26. 8 Io. 15, 1. 11 Cant. 1, 6. 1 uidebat M pater quoque M utroque M, utrique b x in se om. M nidet T, uidentes fi 2 speculum immaculatum n 4 ad populum] ad paulum T, om. p 5 quomodo] quo p 6 aqua a. i. speculo pv confirmat v, contrafirmauit M de se dictum M 7 dicens v, dicente M, om. p qui pv speculum immacnlatum b 8 uerum μυ uitem aeternam et v et patrem p 9 eet uera pt, et nera T, aera Mx ubique p1 10 litis M s. l. m. 2 in addidi 11 custus M uineae] uitae T dicentem salomonem MT 12 ninea ftv conueraus Tp.\', conuersos H, connesatione v 13 mundi] modi T spiritali T li tn ras . 14 tempore uero v, uerum tempore p 15 ponam T, positum v in om. MT media ninea (i, uineam a 16 speculam quadratam b de] et de M 17 et p . a. I . m. 2 speculae b facit MTfi 18 cauernaB ternas px quae] qui T fiunt] faciunt v cauernae μυ 19 caueruarum pv puer] per T custodiens M cantas MITI. fures uiam uineae uestigent. quod si inportunus fur egens in uineam uoluerit introire et uuam demere, illic puer sollicitus de uinea sua deintus de speculo dat uocem maledicens et comminans, ne in uineam uiator fur audeat accedere dicens: rectum ambula. fur autem timens uocem pueri sibi comminantem refugit de uinea, speculum uidet, uocem audit, puerum intus in speculo sibi comminantem non uidet, timens post uiam suam uadit. Hic conuersus saecularis similatns gratiae spiritali. ita est enim et in populo deifico, sicut in uinea terrena. uinea dominica et spiritalis plebs est christianorum, quae custoditur iusso Dei patris a puero Christo in ligni speculum. exaltatum. quod si uiator diabolus perambulans uiam saecularem si ausus fuerit de uinea spiritale hominem de plebe dominica separare et uexare, statim a puero caeleste correptus et flagris spiritalibus emendatus exulans ad centesimum effugit in locis aridis et desertis. hic custos est puer filius dominicus, qui uineam suam sibi a patre commendatam saluandam tenet et reseruandam: de quo Esaias propheta cecinit dicens: ecce puer meus filius meus dilectissimus, ponam super eum spiritum meum, et iudicium gentibus nuntiabit: non 17 Es. 42, 1-4. 1 fures] furans fi1 uiam] uuam Μμ 2 υ uineam MT nestigent T, uestiget /n1, conculcent Μμ 2 υ si M s. I. m. 2 2 uineam suam M 3 demptus ft specula v uocem malam v 4 autdeat ★ ★ M recte fi 5 comminantis Mv umeam M speculam v uidit T 6 specula v 7 et timens v 8 haec conuersatio v aimilatur v 9 et om. ft uineam terrenam uineam dominicam MT et om. a 10 pleps T iussu v a om. μ 1 11 lignis T, ligno M speculum MTp, specula v exaltato μυ 12 uiam] uineam M si om. fAx spiritali fiv 13 plebem dominicam M separarc] rapere fi caelesti fi, caelesti uoce v 14 et] est et T, et eras. ita M spiritalibus flagris Mfiv exulans μ 2, exululans ΜΤμ 1 15 est custos Mfiv 16 saluandam tenet scripsi, saluamanet M, saluandam T μυ et om. M 17 reseruanda M, reseruandam custodiat fi, reBoruandam accepit v esaia T1, esaiam p1 cecinit T (cec in ras.), cantauit At, canit pv 18 filius meus om. T1 υ super eum ponam M 19 nuntiauit MT clamabit neque contendet. harundinem quassatam non confringet et linum fumigans non conlocabit, quoadusque expellat in contentione iudicium: et in nomine eius gentes credant.