Considerate igitur quid sit, carissimi fratres, omnem martyrii dignitatem sensibus uestris animisque proponite. ecce enim in passione cuiuslibet uocati gaudent iam pridem acciti e saeculo martyres, gaudent bonorum omnium nuntii, gaudent pariter electi. ibi laetatur milite suo Dominus, laetatur teste nominis sui Christus. parum est quod dico, fratres carissimi, parum est. ita magna mihi ratio in hoc genere dicendi ac moles admiranda suscepta est: sed arbitrii, quaeso . uos, grauitas ab intentione propria non desit, sciens tantum de martyrio posse dici quantum potuerit aestimari. unde et haec sola exequendae laudis fuit causa., non quo parem me gloriae eius adque 1 neniant 81 spectante ex sectante S m. 2 2 et om. T 3 deuotione luctetur Q 4 de a. trepidatione om. S ancipite Q gratalantes LNS, gratulantem Q, gratulantium Tv formidines NQ& T panido Nv quapatiantur S 5 illic ex illi S m. 2 anxietaB quae om. S precum quae uota] prae quae cum uota Q 6 adhuc om. S in om. QST incertos LNQSxTv, incerti 82 exitos QT casum S*, casus n 7 uictrix ex uictoria S m. 2 8 consensio S1, consensi Q, confessi T accedatur QT rectoris rabiae Q 9 qui QT 11 dispecta S fragilitas] flagitas Q humanae (humanitas T) uirtutis inopinata LNQTv audacia om. QT 12 astare QT monere QT 14 igitur om. LNQTv omnemq. LN dignitatem S, firmitatem LNQTv 15 enim] animi QT 16 cuiuslibet passione QT nociti L\'QST acciti e] accipite QT 18 militi S laetantur Q est om. S 20 est om. QT arbitrii] arbitramini S 21 ab] ad L propia T aeies T 23 quo] quod S eius om. QT idoneum iudicarem, sed quod tantam illic cernerem esse uirtutem, ut etsi parum de eo dicerem, plurimum me dixisse profiterer. nam praeferatur licet bono fidei custodita institia melioremque se inter omnium laudes uirginitas inmaculata cognoscat, cedant tamen necesse est martyrio uniuersa ac sanguini summittanturque cruori. illi elegerunt bonum, hi imitati sunt Christum. Nunc uero, carissimi fratres, ne quia me arbitretur omnem salntem non alio statu quam in martyrio conlocasse, hoc primo profecto respicite neque me tantum esse qui loqui uideor neque ita se habere ordinem rerum, ut inmortalitatis spes repromissa unius partis latere nitatur. sed quoniam ita Dominus suo ore testatus est esse habitacula penes patrem multa, nihil maius credidi ea gloria qua probantur hic homines qui saeculari indigni sunt uita. igitur, carissimi fratres, aemula religione certantes uelut incentiuo quodam mercis agitati omnem uirium copiam tolerantiamque subeamus. non enim mouere nos debent caduca quae semper et quae iam euersione sua non modo lege proposita sed etiam ipso fine temporis urguentur. exclamat Iohannes et dicit: iam quidem securis ad radicem arboris 18 Matth. 3, 10. 1 tantam NSx, tantum QT, tantu S1, tanta L illic NS, in illis LQT, in illo v esse uirtutem S*, seroitntem LNQSlT 2 et si] si S profiteri QT proferatur N 3 meliorumquae Q se inter] semper S 4 laudes corr. in laudem S m. 2 cogno- Bcant L caedant S, cedat LNQTv tamen n. est] ita ne QT 5 martyrio uniuersa om. LNQTv ac sanguini scripgi, a sanguine S, sanguine L, sanguini NQTv summittanturque scripsi, summittatnr LQST, summittaturque Nv craor L eligerum T, eligerunt LQ 6 bonum h. i. sunt om. S hi om. QT 7 me] nos QT 8 statu S, tantum LNQT colocasset Q primum ex primo S m. 2, prome Q, promo T 9 respicite S, respiciat LNQTv loqui qui T neque ita se] nequitiam sed Q, ne quia sed T 10 inmortalitas Q (inmortalitatis M) spe promissa T parti QT 12 patrum T nihil] mihi QT credendi corr. in credendum S m. 2 13 homine T 14 aemulare T ingentiuo LQ, ingentium T mercedis v 16 quae N, quem LQT, om. S semper] per T et quae tam S, om. v euersionem suam LNlS*, in euersionem suam v 18 quidem] qui iam Q, om. v secur S1 ad] a T arborum LN, om. Q posita est, monstrans scilicet et ostendens ultimam esse rerum omnium senectutem. sed et ipse Dominus: ambulate, inquit, dum lumen habetis, ne uos tenebrae comprehendant. quod si illo tempore ambulandum nobis esse praedixit, utique ut nos magis ambularemus ostendit. Adque nt ad laudem martyrii redeam, uox est beatissimi Pauli dicentis: nescitis quoniam qui in agone currunt multi certantur et unus accipit palmam? uos autem sic currite ut omnes coronemini. sed et alibi, quo ad martyrium possit hortari, coheredes nos Christi uocauit. quin etiam ne quid omitteret, si cum Christo, inquit, conmortui estis, quid tamquam uiuentes in hoc saeculo decernitis? etenim, carissimi fratres, qui resurrectionis praemia sustinemus, qui iudicii diem quaerimus, qui denique cum Christo regnaturos nos esse confidimus, saeculo mortui esse debemus. nam nec poteris optare martyrium, nisi ante oderis saeculum, nec peruenire ad Dei praemium, nisi amaueris Christum. qui autem amat Christum, non amat saeculum. Christus enim abiectus est saeculo, sicut et saeculum Christo, ita ut scriptum est: mundus mihi crucifixus est et ego mundo. nemini amabilis fuit mundus quem non ante damnauerit Dominus, nec salutem potuit frui aeternam qui mundi gloriatus est uita. uox est ista Christi dicentis: qui in hoc saeculo amauerit 2 Io. 12, 35. 7 I. Cor. 9, 24. 11 Col. 2, 20. 19 GaL 6, 14. 22 Matth. 10, 39. 3 lumen NS, lucem LQTv 4 si S 8. L m. 2 utq. ut QT nos] nanc Oxon . 6 redeamus QT est] est ibi LN 7 agone] stadio Q 8 certantur LST, certant Nv, currunt Q et unus LNS, unus tamen Q, unus autem Tv accipiet 81 9 coronemini] comprehendatis v quod ad f) 10 posset S\' christi nos N, n08 christns L quid] cum T, om. Q 11 committeret Q ai ex sic 8 cnmmortni Q, mortui 8 quid tamquam ninentes om. Q 12 saecolo S, mundo LNQT cernitis S1, quid decernitis Q2 (decernitis MQ1) 18 reenrrectione is T 14 denique on. S qui denique regnaturos nos esse cum christo v, quid enim quae cum chriati regnacnlo QT confidimus saeculo om. Q T 15 nam om. MIQT, enim M1 B. L 18 est om. S 19 ita om. v 21 dns 8 a. I. m. 2 salute-aetema NSh) 22 uitam QSlT qui amat animam suam in isto saeculo Q m A 4 animam suam, in futuro perdet illam: qui autem in saeculo oderit illam in futuro inueniet eam. sed et apostolus Paulus, imitatores, inquit, mei estote, sicut et ego Christi. et alibi ipse, uolo uos, ait, omnes si fieri potest, imitatores meos esse. Dixit hoc ille qui passus est et quia ad hoc passus est ut imitaretur Deum, utique et nos ad hoc noluit pati ut per ipsum imitaremur Christum. si iustus es et Deo credis, quid pro eo fundere sanguinem metuis quem pro te totiens passum esse cognoscis? in Esaia sectus, in Abel occisus, in Isaac immolatus, in Ioseph uenundatus, in homine crucifixus est: et de ceteris quidem taceo, quae nec oratio potest dicere nec animus sustinere. uincitur conscientia humilitatis exemplo et quando considerat quae dum pateretur acciderint, miratur passum propter quem cuncta trepidarint. dies fugit in noctem, in tenebris lux cuncta concessit adque inclinato per alternas uices pondere omnis tellus commota dissiluit, turbati manes, monumenta nudata sunt et sepulchris in hiatum dehiscentibus terrae reddita luci corpora restiterunt, fluxu sanguinis mundus intremuit, scissa quae foribus dependebant uela, templum omne mugiit. unde magnum est imitari eum qui 3 I Cor. 11, 1. 4 I Cor. 7, 7. 1 perdit Sl 2 hoc saeculo v et om. QT 3 paulus om. S et ego] ego S 4 ipse om. Qv ait om. QTv si om. T fieri om. LT 6 et quia a. h. p. est om. NS quia] qui b 7 dominum SH ad hoc] a nos S exp . 8 es et] est L credes LNQ, credens T quid ex quia Q, quia MT sanguinem*fundere QTv 9 metues 81 passus Q cognosces LQSlT esaiam LQT, eseiam NSl 10 isahac N, isaiac M (isaac Q) iosep LQ, iosef 81 hominem LNQT 11 discere Q 13 quando S, quanto LNQT, quanta v consideret Q pateret ut T, pater ut Q miratus QT 14 trepidarent S innoctem| ex innocentem Q (in noctem M) tenebras Sw 15 non cessit QT inclina nato T 16 tellna LNS, terra QTv dissoluit T turbatim S1, tor beati Q nudata] dissoluit turbati manes monumenta T 17 in hiatum] deinitiatum QT, hiatu v deiscentibus S, descientibus LQT, descendentibus N reddita] descientibus add. T restituenmt v, constiterunt Oxon., reextiterunt fort. cf. Bonsch p. 212 18 fluxus QT ecissis-uelis Oxon . toribus N pendebant N 19 uelum templi Q mugit Q T unde m. e. i. eum om. LNQST, add. Oxon . moriendo arguit saeculum: igitur cum ad exemplum dominicae passionis adque ad omne testimonium Christi animam tuam ponas nec fundere sanguinem metuas, martyrio totum necesse est cedat. martyrii inaestimabilis gloria, infinita mensura, immaculata uictoria nobilis uirtus, inaestimabilis titulus, triumphus inmensus: quippe quod qui propria consistentis laude praefertur uelut socio Christi cruore decoratur. Itaque, carissimi fratres, licet sit hoc totum dominicae promissionis et muneris licetque tribuatur ex alto nec capiatur nisi eius imperio, sed nec aut mente concipi aut exprimi uerbis aut oratione percurri aut quibuslibet eloquentiae uiribus possit inpleri: tamen erit hoc beniuolentiae uestrae, erit caritatis et amoris, si uolueritis nostri memores esse cum in uobis Dominus martyrium coeperit honorare. uos intra se sanctum illud altare, uos intra se magna illa uenerandi nominis sedes ueluti sinu quodam gremii amplectentis includit, uos imperia perennis temporis sustinent et illud quod regnaturi semper estis et uicturi. o beati et quibus uere sunt dimissa peccata, si tamen qui Christi conpares estis aliquando peccastis. o beati quos a primordio mundi Domini sanguis infecit et quos merito splendor iste niuei amictus induerit et candor stolae ambientis ornarit. uideor denique ipse mihi iam cernere proque arbitrio mentis humanae ante 1 cum om. N ad] de QT exemplum] eadem (aedem M) templum MQT 2 ad om. LN omnem QSl christo LN ponas) perdas S in ras . 8 sanguine QT caedas S 5 titulum QT quod qui S, quo QT, quod L . quid N, qui uel quo v 6 et propria LNv, et propia QT consistentis] confitentis v, confitens S* praefer|∗∗∗ tur S fer add. m. 2 socios QT 7 decoratus QT 8 sit] sic QT promissionis] passionis S 9 licet quae QS, licet L tribuantur S capiantur S 10 concepi 5\', concupi Q uerbi aut (auct M) orationi MQT praecurri LQSlT 11 libet om. L 13 coepit QSl uos] nos L 14 magna] sancta S illic L 15 sedis LT cum sinu S quondam QT adplectendis Q, adplectentis T 16 perenni LQT illud quod r.] illic conregnaturi v 17 estis om. L et aocturi T, semperque uicturi v sint dimissa LNQT, d. sunt v 18 christo NS peccatis T primordia T 19 sanguinis QT inficit T splendoris te niuel amintus MQ1 T1 20 oniaret 81 uideor etc. om. Q; sequitur et ipso dolore quae sunt epist. 60 p. 693, 14 21 arbitrio] arbio T 4* oculos et aspectum diuinum illud mihi et insigne concurrit : uideor inquam mihi iam cernere ut ille uerus nobilis numerus Christi sui gloriam iterque comitetur. ibit ante ora eius felix caterua uictorum et se densantibus turmis uelut solis exortu totum inluminatum agmen inferet potestatem. et utinam perabiecto aliquando istud mihi uidere contingat: sed hoc Dominus poterit efficere quod uobis petentibus creditur non negare.