QVOD CHRISTVS DEVS VENTVRVS ESSET INLVMINATOR ET SALVATOR GENERIS HVMANI. Apud Esaiam prophetam: Confortamini, manus resolutae, 
 et genua debilia, exhortamini. qui estis pusillo animo, nolite 
 timere. Deus noster iudicium retribuet, ipse ueniet et saluos 
 faciet nos. tunc aperientur oculi caecorum et aures surdorum 
 audient. tunc saliet clodus sicut ceruus et plana erit lingua 
 mutorum: quia rupta est in deserto aqua et riuus in terra sitienti.

 1 Ps. 81,1 et 6 sq. 7Io. 10, 34 sq. 13 Matth. 1, 23. 17 Es. 
 35, 3 sq. 

 1 fili W 2 deorum] dei L antem om. L deos LB, ds AM, om. W 
 item] et iterum WLMBv diii A s. I. m. 2 3 excelsi AM, altissimi 
 WLBv 4 iusti quis L, qui iusti A diuini L 6 sicut] sic n 
 seca A, cata M, dicit cata WLB 7 ioannem dicit v nonne scriptum 
 est Mv 8 illos ex illis L post deos inserit Pamelius et v: ad quos 
 sermo dei factus est post solui add. m. 2 in M: scriptura quod] scriptura 
 quem Patnelius 9 quiaB blasfemat A, phemat W, blasphemo B, 
 blasphemas v 10 si AL, quodsi WMBv 11 sed si AL, et si MB, 
 quodsi n sed si.... credere om. W facio et om. AML factis] operibus 
 A 13 secundum] cata WLMBv 17 prophetam om. WLMBv 
 eonfortiamini M 18 pusillo animo A, pusillianimes WL, pusillanimes 
 MBv nolite timere nolite metuere AL, nolite metuere Mv, confortamini 
 nolite metuere legendum censet Pamelius 20 nos faciet A adaperientar 
 M 21 clodoa AW\', claudos L1 


 
 Item illic: Non senior neque angelus sed ipse Dominus liberabit 
 eos, quia diliget eos et parcet eis, ipse redimet eos. Item 
 illic: Ego Dominus Deus uocaui te in iustitia, ut teneam manum 
 tuam, et confortabo te: et dedi te in testamentum generis mei, 
 in lumen gentium, aperire oculos caecorum, producere a uinculis 
 uinctos et de domo carceris sedentes in tenebris. ego Dominus 
 Deus, hoc mihi nomen est. claritatem meam alii non dabo neque 
 uirtutes meas sculptilibus. Item in psalmo XXIIII: Vias tuas, 
 Domine, notas fac mihi et semitas tuas edoce me. dirige me in 
 ueritate tua et doce me, quoniam tu es Deus salutaris meus. Vnde 
 in euangelio secundum Iohannem Dominus dicit: 
 Ego sum lumen mundi. qui me secutus fuerit, non ambulabit 
 in tenebris sed habebit lumen uitae. Item secundum 
 Matthaeum Gabriel angelus ad Ioseph: Ioseph fili 
 Dauid, ne metueris adsumere Mariam coniugem tuam. quod enim 
 ex illa natum fuerit, de Spiritu sancto est. pariet autem filium, 
 et uocabis nomen eius Iesum. hic enim saluum faciet populum a 
 peccatis. ItemsecundumLucam: Et Zacharias inpletus est 
 Spiritu sancto et prophetabat dicens: benedictus Deus Israel, qui 
 fecit redemptionem populo suo et suscitauit nobis cornu salutis in 
 domo Dauid pueri sui. Item illic angelus ad pastores:

 1 Es. 63, 9. 3 Es. 42, 6 sq. 8 Ps. 24,4 sq. 12 Io. 8,12. 
 14 Matfch. 1, 20 sq. 18 Luc. 1, 67 sq. 

 1 liberauit W 2 eos] illos WLMBv diligit MB et ipse 
 WMBv 3 ut] et AL 4 confurtaui M 5 producere] procedere B 
 6 tenebris et in umbra mortis W 9 notas fac A, ostende WLMBv et 
 om. A semita W doce LMB dirige A I deduc LM, et deduc v; 
 dirige...1.10 doce me om. WB 10 ad ueritatem tuam LMv quia A 
 deus om. W salutaris A, saluator WLMBv 11 secundum] cata 
 WLMBv; item l. 13 12 sequitus W 14 angelos M\' ioseph] iospeh 
 W 15 metueris AL sed in L tu in ras, timueris MB, timeas W 
 adsumeret A coniuge W, morem LMBv 16 fuerat Mi, erit B est 
 sancto LB; est om. W 17 populum suum WLMBv 18 peccatis eorum 
 WMBv Item...1. 21 pueri sui om. L secundum] cata WBv cata 
 lucam Mt s. I., angclos ad pastores Ml 19 spo A profetabat A, 
 prophetauit WMBv dominus deus v 20 fecit A, prosperit WMBv, 
 ôn ὲνεσϰέψατο xccl fnoirjae Gr . suscitabit A, excitauit WMBv 
 nouis J. cornum A W {Ml 21 illic W 8.1. m. 2 . illic a. a. pastores] cata 
 Lucan M pastores ait B 


 
 Ne timueritis. ecce enim adnuntio uobis, quoniam natus est uobis 
 hodie saluator, qui est Christus Iesus, in ciuitate Dauid. 
 QVOD CVM A PRINCIPIO FILIVS DEI FVISSET, GENERARI DENVO HABERET SECVNDVM CARNEM. In psalmo secundo: Dominus dixit ad me: filius meus es 
 tu, ego hodie genui te. pete a me, et dabo tibi gentes hereditatem 
 tuam et possessionem tuam terminos terrae. Item in 
 euangelio: Et factum est, quomodo audiuit salutationem 
 Mariae Elisabeth, exultauit infans in utero eius: et inpleta est 
 Spiritu sancto et exclamauit uoce magna et dixit: benedicta 
 tu inter mulieres, et benedictus fructus uentris tui. et unde hoc 
 mihi contigit, ut ueniat mater Domini mei ad me? Item Paulus 
 ad Thessalonicenses II.: At ubi uenit adinpletio temporis, 
 misit Deus filium suum natum de muliere. Item in epistula 
 Iohannis: Omnis spiritus, qui confitetur legum Christum 
 in carne uenisse, de Deo est. qui autem negat in carne uenisse, 
 de Deo non est, sed est de antichristi spiritu. 
 QVOD HOC FVTVRVM ESSET SIGNVM NATIVITATIS EIVS, VT DE VIRGINE NASCERETVR HOMO ET DEVS, HOMINIS ET DEI FILIVS. Apud Esaiam prophetam: Et adiecit Dominus loqui ad 
 Achaz dicens: pete tibi signum a Domino Deo tuo in altitudinem

 1 Luc. 2,10 sq. 5 Ps. 2, 7 sq. 8 Lac. 1,41 sq. 13 Gal. 4, 4. 
 15 1 Io. 4, 2 sq. 20 Es. 7,10 sq. 

 1 uobis gaudium magnum W 2 est om. L 3 cum om. W princio 
 A 5 dominus d. ad rae om. B 6 genèraui L pete A W, posce LB, postula 
 Mv 8 euangelio] cataLucam add. WM, lucae primo L 8. 1. m. rec . 
 quomodo] quando M, ut v 9 elisabeth om L exultabit W 12 contigit 
 ALMBW*, contegit W*, contingit v 13 thessalonicenses. II. AML lB, 
 thessalonl W, galatas L2l) at] ad AW uenit] aduenit v adinpletio 
 ALWM\', impletioMxv, plenitudo B temporum B 14 muliere] uirgine 
 WMB 15 omni-d1 16 carnem WB post de deo est exhibet W: qui 
 medio ulIñ stat quem etc. quae uerba sunt cap. XVIIII, interm. om . 
 est...1. 17 de deo om. A carnem B 17 natus non M de antichristi 
 spiritu] antichristus M 18 et quod M 19 et (ante dei) om. A 
 20 prophetam om. LMBo 21 achaz A z m. 2 add., achoz B, ahas M 
 dicens om. LB expete B ad dno M altitudine. M (m eras.) 


 
 susum et in altitudinem deorsum. et dixit Achaz: non petam 
 nec temptabo Dominum Deum meum. et dixit: audite itaque, 
 domus Dauid. non pusillum uobis certamen cum hominibus, quoniam 
 Deus praestat agonem. propter hoc dabit Deus ipse nobis 
 signum: ecce uirgo in utero accipiet et pariet filium, et uocabis 
 nomen eius Emanuel. butyrum et mel manducabit: priusquam. 
 cognoscat aut proferat mala, conmutat bonum. Hoc semen 
 praedixerat Deus de muliere procedere, quod calcaret 
 caput diaboli. In Genesi: Tunc dixit Deus ad serpentem: 
 quia tu hoc fecisti, maledictus tu ab omni pecore et ab 
 omni genere bestiarum terrae. pectore tuo et uentre repes, et erit 
 tibi terra cibus in omnibus diebus uitae tuae. et ponam inimicitiam 
 inter te et mulierem et inter semen tuum et semen eius. ipse 
 tuum calcabit caput et tu obseruabis calcaneum eius. 
 QVOD ET HOMO ET DEVS CHRISTVS EX VTROQVE GENERE CONCRETVS, VT MEDIATOR ESSE INTER NOS ET PATREM POSSET. Apud Hieremiam prophetam: Et homo est, et quis cognoscet eum? 
 Item in Numeris: Orietur stella ex Iacob et 
 exurget homo ex Israel. Item illic: Procedet homo de semine 
 eius et dominabitur multarum gentium, et exaltabitur t quam

 9 Gen. 3,14 sq. 17 Hier. 17, 9. 18 Nom. 24,17 et 7 sq. 

 1 stiisam Lv susum in altitudinem om. B altitudine M ad 
 Achaz A (d et z add . m. 2), achas M 2 nec] et non Bv audite v 
 ( άϰούσατε Jrj LXX), audi ALMB itaque M ita tn ras. 3 dauid] 
 iaoob MB pnssillum A, pusillam erit MB nobis5 ntero AMBLX, 
 aterum L\'v uocabis M, uocabit A, uocabitis LBv; xaltaus LXX 
 6 emmanuhel AL, iesum M bnturum Al 7 ant] ut v properat Lx, 
 praeferat r; πϱοελέσϑαι LXX conmutat AB, conmutate L, commottet 
 M, commutato V (priusquam sciat reprobare malum et eligere bonum r, 
 priusquam cognoscat, ut praeferat mala, commutabit bonum Oxon.) 
 8 procedere om. A 9 caput om, B 10 pecore et ab omni om. n 
 11 bestiarum. Terra, M (e eras.) repis A 12 in om. M 13 tuum et 
 semen] tuum et inter semen M, om. v ipsa M 14 calcauit AB, obserobit 
 L, obseruauit M; cf . tamen LXX 16 concreatus A ut] et M 
 in ras. m. 2 17 hieremiam profetam A, hieremiamLv, hieremian dicit 
 MB cognoecit M 19 surget M illic om. A procedit A 20 et 
 om. M multorum A quam ALB, tanquam gygans M s. I . tn. 2, tanquam 
 v 


 
 Gog ipsum regnum, et augebitur regnum eius, et Deus eduxit . 
 eum ex Aegypto: quasi claritas unicornis ei, et edet gentes inimicorum 
 suorum et crassitudines eorum emedullabit et balistis 
 suis configet inimicum. recubans requieuit quasi leo et quasi catulus 
 leonis. quis suscitabit eum ? qui benedicunt te, benedicti 
 sunt, et qui maledicunt te, maledicti sunt. Item apud Esaiam: 
 Spiritus Domini super me. propter quod uncxit me bene nuntiare 
 pauperibus, misit me curare contribulatos corde, praedicare captiuis 
 remissionem et caecis uisum, uocare annum Domini acceptabilem 
 et diem retributionis. Vnde in euangelio Gabriel 
 ad Mariam: Et respondens angelus dixit ad illam: Spiritus 
 sanctus superueniet in te et uirtus Altissimi obumbrabit te. quapropter 
 quod nascetur sanctum, uocabitur filius Dei. Item in 
 epistula Pauli ad Corinthios prima: Primus homo de 
 terrae limo, secundus homo de caelo. qualis ille de limo, tales 
 et qui de limo, et qualis caelestis, tales et caelestes. quomodo 
 portauimus imaginem eius, qui de limo est, portemus et imaginem 
 eius, qui de caelo est. 
 QVOD DE SEMINE DAVID SECVNDVM CARNEM NASCI HABERET. In Regnorum secundo: Et fuit uerbum Domini ad Nathan 
 dicens : uade et dic seruo meo Dauid: haec dicit Dominus: non 
 tu aedificabis mihi domum ad inhabitandum: sed erit, cum inpleti 
 fuerint dies tui et dormieris cum patribus tuis, suscitabo 
 semen tuum post te qui erit de utero tuo, et parabo regnum

 7 Es. 61,12 sq. 11 Luc. 1,35. 14 I Cor. 15,47 sq. 20 II Sam. 
 7, 4. 5. 12-14 et 16. 

 1 gog] gens B ipsum regnum] regnum ipsius v eduxit deus (et 
 om.) B seduxit A, duxit L 2 claritus A ei] eius M, et B, 
 om. A edet] edei A 3 grassitudines ALM eorum] illorum Mv 
 bailistis L 4 configet L, consiget A, conficiet B, confringet Mpoat 
 ras . secubans A, recumbens Oxon. quasi] sicut M 5 quis] qui A 
 suscitauit Ml benedicent MB te ex et L benedic.ti M 6 maledicent 
 MB 7 dñf dñf B 9 uisum restituere A dno M 10 in euangelio 
 om. B, in euangelio cata Lucam v, gabriel in euang. M 11 respon- 
 dit B 12 obumbrauit L, inumbrabit M, obumbrae A te om. A 
 quia propter A 13 nascetur ex te M v 14 prima om.B, priore v 
 15 de (ante limo)] e LB etMs. l . talis L 17 portabimus A 20 re- 
 gnorum A, basilion LMBv secunda L\' natham A 


 
 eius. hic fabricabit domum nomini meo, et erigam thronum eius 
 usque in saeculum, et ego ero ei in patrem, et ipse erit mihi in 
 filium: et fidem consequetur domus eius, et regnum eius usque 
 in saeculum in conspectu meo. Item apud Esaiam: Et exiet 
 uirga de radice Iesse, et flos de radice ascendet: et requiescet 
 super eum spiritus Dei, spiritus sapientiae et intellectus, spiritus 
 consilii et fortitudinis, spiritus scientiae et pietatis, inplebit 
 eum spiritus timoris Dei. Item in psalmo CXXXI: Iurauit 
 Dominus ipsi Dauid ueritatem et non frustrabitur eum: de fructu 
 uentris tui ponam super sedem meam. Item in euangelio 
 secundum Lucam: Et dixit angelus ad illam: ne timeas, 
 Maria. inuenisti enim gratiam ante Deum. ecce concipies in utero 
 et paries filium et uocabis nomen eius Iesum. hic erit magnus et 
 filius Altissimi uocabitur, et dabit illi Dominus Deus thronum 
 Dauid patris sui, et regnabit super domum Iacob in saecula, et 
 regni eius non erit finis. Item in Apocalypsi: Et uidi librum 
 in dextera Dei sedentis super thronum scriptum intus et retro, 
 signatum signis septem: et uidi angelum fortem praedicantem 
 uoce magna: quis dignus est accipere librum et aperire signa 
 eius ? nec quisquam poterat neque in caelo neque super terram 
 neque sub terra aperire librum sed neque perspicere eum. et ego 
 flebam multum, quod nemo dignus inuentus esset, qui aperiret 
 librum aut uideret illum. et unus ex senioribus dixit mihi: ne

 4 Es. 11, 1 sq. 8 Ps. 131, 11. 11 Luc. 1, 30 sq. 16 Apoc. 
 5, 1 sq. 

 1 fabricabit A, aedificabit mihi LBMv nomine L, in nomine v 
 4 et OJM. A exict A, exifeit Mv, exiuit LB 5 de radice om. B 
 iessae L radice eius vM, sed add . eius in M s. l. m. 2 ascendit B, 
 ascendent A 6 domini LBv 7 fortitudinis et consilii Ml scientiae 
 ex sapientiae M et inpleuit M\'r 8 eum] illum LMB domini Bv 
 CXXXI] CXXV lJ, CXXX Msed C add. M. 2 9 deusLMv frustrabitur 
 eum A, reprobauit eam LMBv, ov M n ἀϑετήσει avirjv ( αὐτόν cod. 
 Alex.) LXX 10 sedem meam A, thronum meum MBv, thronum 
 tuum Lr 11 secundum] cata LMBv 12 enim L 8. l . dum B 
 13 magnum A 17 et scriptum LMB intus A fs w. 2 add.) et 
 retro] secreto A; super et retro posuit m. 2 inM: forris 18 sigillis B 
 20 super terram] in terra MB 21 sub terram BM\' prospicere M 
 22 inuentus A, repertus LMBv 


 
 fleueris, ecce uicit leo de tribu Iuda, radix Dauid, aperire librum 
 et septem signacula eius.