III. QVOD DIVINITAS INPASSIBILIS NVLLI PRORSVS ADPECTVI SVBIACEAT. Sed ad propositum reuertentes ipsa praefati operis uerba uideamus: ad illum uidelicet cui talia destinat, quem perinde atque se celatum studuit, sicait: quaeris a me quo modo iuxta substantiam dei in epistula quadam dictum sit, et hic, nec quae, nec cuius, nec ad quem, nec de quo epistula foret indicatum uoluit. continuatque de deo: nil sensit patientis sensu, sed sensit conpatientis adfectu. subiungit istud nec philosophos ignorasse: quia, inquit, in homine diuersae adfectiones, id est, iustitia, misericordia, sanctitas res accidentes sunt et ideo adfectus uocantur. deus uero his non passibiliter adficitur.s o non passibiliter!s o adficitur! quo 12 of. pag. 6, 10 15 cf. pag. 6, 11 17 cf. pag. 6, 15 .1 istic CGMEb 2 occnlitur CGMb eundem BsH*LMSb 3 damnatum B*H*LMRSb occuli CGMb \' 4 formidet G mirari nequeo] miror Mb 5 in] me R 6 inditium S 11 uideamus] om. ABDFHLJRS, ponamus Schottus quem perinde atque e se] quemq secum Mb 12 scel//atum S celatum] libri cum PT, esse add. Schottus 13 dictum] scriptum est apud Faustum 14 sit om. libripraeter EGM . necqnp nec ABCDlEGM, neque nec FHRS, L m ras., nec omisso nec quae Schottus quo] qua A 15 in ante epistula add. R indicare Mb 16 patienti M sensit om. b, sicut Schottus 17 subiunxit Mb 18 actiones Galland . 19 sanetitasl beneuolentia, pietas add. Faustus accedentes Faustus 21 quod M, quid b adficitur, si non patitur? cur tam celer est memoria tua ad obliuionem eorum etiam ipse quae protuleris P iustitiam et misericordiam, quia in homine accidentiae sint, adfectus esse dixisti. igitur si in homine, quia accidentiae sunt, adfectus sunt, in deo quia accidentiae non sunt, adfectus non -sunt. non ergo sensit conpatientis adfectu, in quo quia accidentia non fuit, adfectus esse non potuit. sedadicis: ergo quod in homine adfectus et gratia, in deo uirtus est et natura. at quae in deo uirtus est, cum data fuerit homini, non est uirtus? deus enim procul dubio uirtus est, qui si inmutabilis est, etiam cum se homini dederit, uirtus in homine est. ergo quod in deo uirtus est, et in homine uirtus est hoc tantum differens, quod illic substantialiter, hic accessibiliter. unde dominus ad apostolos: sedete, inquit, in ciuitate, quoad usque induamini uirtute ex alto, et propheta: diligam te, domine, uirtus mea. tu uero deum in se uirtutem esse et in homine dicis non esse. sed talis sententiae causa luce liquidior est: sequitur scilicet, ut quem dicis adfici, adstruas commutari. Ac mihi primum proprietas huius nominis maxime discutienda est. adfectus nempe ab eo dicitur quod aliquid adficiat, quidquid autem adficitur, patitur. pati uero non est nisi passibilis creataeque substantiae, quae quoniam a summa. essentia, quae deus est, ut exsisteret, uocata de nihilo est inter illud, de quo facta, et illud, a quo facta est, media: ita 7 cf. pag. 6, 18 14 Luc. 24, 49 16 Psalm. 17, 2 1 tamen ABCH1R 2 quae ipee CGMb Sch . iustiam, 8 3 nomine G1 accidentiae-in deo quia om. M1, accidentiae om. b sunt b 4 igitur] ergo Mb, fortasse ergo igitur scribendum, cf. lib. H cap. IIII quia — in deo om. A 5 quia] oui b 6 accidentiae B 7 fuit] sunt b possunt b 9 at scripsi, et libri 10 post uirtuB interrogationis signum posui 11 incommutabilis L 12 quid R 15 uirtutem GHRS1 17 se] uirtntem add. M, om. rellimerunt autem post non esse 18 causam B 20 mihi om. p 23 creaturaeque S quoniam] quem ad modum Schottus 24 inter illud-media) inter hoc et illud de quo facta est media G 25 ad quod px a quo] facta om . b substantiam adfici potest at proficiat, sicut inferioribus ut deficiat. de anima quippe loquor humana. igitur nec nihilum adfici aliquo pacto potest, quia substantiam non habet, nec deus, quia detrimenta non sentit augmentaue non recipit. adficiuntur autem media, sicut supra dictum est, uel profectu uel defectu. enim uero quidquid adficitur patitur, et quidquid patitur non esse deum nemo sanorum infitias ierit, quia utrumque mutuo reciprocat, ut nec mutabile nisi passibile, nec passibile possit esse nisi mutabile. quod autem philosophorum testimonio misericordiam atque iustitiam et istius modi bona adfectiones passibilis dicit esse creaturae easdemque in deo essentialiter, non accessibiliter, haud intendit animo sibi semet aduersa proferre, quia adfectio accessio est non autem aliquid deo accidit: igitur adfectioni non subiacet. nam quidquid adficitur, contrariis congruentibusque pariter obnoxium ambifariae subditur passioni. quocirca si summa diuinitas sensit conpatientis adfectu, etiam malae passionis subiacet stimulo. sensit dicis: utique sentire accidens eius est, qui ante non sensit. aeternitati autem, quia passionem Christi sempiterne sciuit, ut pote quam ipsa disposuit, passionis tempore noui nihil, quod nosset, ne dicam quod sentiret, accessit. 1 sicut] sic A, item b ut om. M1 3 sabstantia B 4 aogmentanane B recepit ABHIB 5 profectu] pro affecta \' Schottus 6 uerum ante enim uero add. G 7 aaniorum S inficiaa ierit A*G, inficiasserit AIBDBF, inficiauerit HL, infitiauerit S, inficias inerit PT Sch., inficians erit C, insiti adBerit R, dubitarit inficiens est M, wnde dubitarit insafficiena est b quia}- cui n Mb 8 motuo S reciprocatur Mb 11 bonas G man. rec . affectionis EF passibiles G easdemque Mb, eademque rell. et Sch . 12 aut ABH\'B, baut LS 13 sibi semet] sibimet HLS aduerso b quia] enim add. Schottus affecio R 14 accedit libri praeter CGM ideo C 16 ambifarie DEFMR editores, ambifariS G 17 sentit B* affectum I AB 18 stimulo] cumulo M (eorr . in marg.) b, stimulos G dicit JR accedens ABHBS 19 quia] quae M (corr. in marg.) b 20 ut pate R ipse R passionem G Sed quid nunc ego de adfectu disseram eundemque inpassibilem fore disputando conuincam, cum is ipse cui entradieimus, haud dubie fassus sit crucifixo homini deum fuisse conpassum ? quidnam, quaeso, istud est: non sensit patientis sensu, sed sensit conpatientis adfectu ? quid est sensit, quidue non sensit? aut quo modo passus est, si non sensit? numquid si quispiam dicat: ambulat ille, et ille coambulat, aut: loquitur ille, et ille conloquitur, nonne et conloquentem loqui et coambulantem ambulare significat? aut si quis aiat: mortuus ille est, et ille commortuus, nonne utrumque mortuum fuisse confirmat? nam qui commoritur, utique moritur. ergo et qui conpatitur, utique patitur. passa est igitur, si conpassa diuinitas, ergo fortassis et mortua, aut si istud etiam cogitatu nefas est: non ergo passus est deus, igitur nec adfectus. ubi est nunc conpatientis adfectus? Post subicit, quid prophetico spiritu ueterum quique sanctorum proterrendis coercendisque carnaliter humanitusque sapientibus tropice prophetauerint, inquiens scriptum: domine, ne in ira tua arguas me, et: iurauit dominus, nec eum paenitebit. abhinc superius etiam per philosophos accidentias deo non obicit et hic per prophetas etiam uitiorum necessitates inponit, quia res, quae figuraliter accipiendae sunt, nisi sollerter intro inspiciantur, non ad uiuificantem spiritum peruenitur, sed in occidente littera remanetur. 19 Pealm. 6, 2; 37, 2 20 Psalm. 109, 4 2 i his B quem G 3 ant B, baut S 4 conpassum// B . 5 conpatientis-sensit OWl. Mb 6 quiae C compassus. G 8 ambalat S 10 aiat S, agat M, ait LRb, dicat G 11 confirmat] conprobatup ABDEFP 13 patimur M 14 et fortasais editores at pro aut Schottus 18 proterendis M (eorr . m marg.) Sch . cohercendisqae LS 19 prophetaaerant Bchothu 20 nec eum] et eum noti G 21 ad hinc B perj tm. AMB, pro BH, pro C philosophus A 22 accedentias. H 23 quia] per L \' 24 sollicite Ubri praeter GM et Sch . inspiciuntar G inspiciantur] his add . S* 25 manebitur G secilicet scilicet, ut incontaminabilem praecelsae diuinitatis essentiam passibilem fore credamus, si uaticinia prophetarum allegoricis animata secretis in litterae tantum corpore cogitemus. quia cum propheticis oraculis uel irasci uel paenitere memoratur, effectus harum uidelicet passionum considerandi sunt, non adfectus. porro qui neotericus scriptor iuxta propheticae locutionis exemplum meditatiunculas suas autumat debere pensari, non tractatorem profitetur se iste, sed uatem, cum uirginis partus ora uatum obserauerit, ut uaticinia reseraret. secus igitur est ac ratio postulat, mystico prophetarum stilo texere periodos oratorias, quo fit ut ille qui aliena expositurum se spondet, non possit exponi. igitur aut uatum uerbis non utere aut uaticinare. nequaquam profecto conducit uel praesenti uaticinium tempori uel prophetica locutio tractatori. quocirca quidquid in defensionem tui ex prophetico sermone mutuatus es, aduersatur tibi potius quam opitulatur, quia uel quaesita defensio fatetur inbecillitatem uel incongruens patrocinium non purgat errorem. Intemerabilis ergo diuinitas haudquaquam recte adfici dicitur, quia effectus est ab opifice, adfectus in opere. quando enim deus quempiam temporaliter punit, aeterno consilio ille utique patitur qui punitur. pateretur aliquid et deus, si uel temporaliter cuiuspiam peccata cognosceret uel eundem ad exercendam iustitiam iracundia commoueret. omne etenim temporaneum mobile atque mutabile inmutabilis et stans sempiternitas 1 incontal/minabilem R procelse R 4 irasci] deus add. G 6 quia H2LMb, om. S nentericns ABCDEFHS 8 profitemur B se om. libri praeter Mb et Sch . 9 ore p* obserauerit ABHLPBST, obseraait G, obseruanerit CDEFM edt. tores . reserarit Ubri praeter CGM et Sch . 11 periodas LSl oratorios M 12 apondit MRS\', spopondit ps 13 uaticinabere G condecet MPb 14 praesente ABl uel—tractatori om. * Q C lucutio RS1 15 sermonem R 16 mntatus S 19 aut nequaquam B 20 in] ab ABDEF Sch . 22 pateretur] autem add. G et] om. ABDEF, det G • 24 enim Schottus temperamentum p 25 eempiterna trinitas G includit adficiens salubriter aliqua, iudicialiter aliqua adfici sinens, ipsa ab omni adfectu uel motu temporis et loci satis aliena, praedita illo tantum motu qui stabilis dicitur, ex qua et per quam et in qua est omne quod solo tempore et ab ipsa tantum mouetur, et omne quod et per tempus et locum ab illa mouetur neque solo tantum tempore. sed istinc alias. nunc autem missa facientes, quae talia profecto sunt merito uel uiribus, ut eadem inprobari sit iustum, inpugnari non necessarium, ad testimonia illa ueniamus, quae ex apostolo in patrocinium sui mutuatus est. ait enim, cur dici non possit: sensit conpatientis adfectu, quando apostolus dicendum putauit: numquam dominum gloriae crucifixissent, cum, sicut lux nullam sentire possit plagam uulneris, ita et auctor lucis nullam poenam senserit passionis. potest ergo dici: sed sensit conpatientis adfectu. potest quidem, quia omnia licent, sed non debet, quia non omnia aedificant. Risum tamen in isto conparationum ac prolocutionum tuarum genere tenere uix possum. paulo prius adstruxeras deum desinere esse uirtutem idcircoque mutari, nunc itidem sententia flaccente declamas quod sicut lux nullam sentire possit plagam uulneris, ita et auctor lucis nullam poenam senserit passionis. ergo plagam lux sola sentit. numquidnam 10 eius modi nihil in Fausti epistula hodie legitur 12 I Cor. 2, 8 16 I Cor. 6, 12; 10, 23 1 adficiens] aliqua add. M editorea iudicaliter S, iudicabitur JB 2 omini M 3 praeditam AlB, predicta M 4 solum A 6 illo GMb illa] tantum add. px neque Hartehus, non coni. Schottus, quod Mb, \'quae rell . sola LS tempore] monetur add. E, non monetur add. S istud B tnan. rec., istec E, istaec editores 8 eandem ABCHRS inpugnari] inprobari B 11 sentit G 12 nequaquam G 15 sed om. p 16 debent libri praeter B\'Mb et Sch . omnia non B 18 insto B corporationum ABDlFl 19 astrueras B1, astruebus B man. x rec., astrueras G 20 idcirco quem ABCHlMBb, idcirco quia coni. Barihim idoircoque] ttlc add. Mb itidem] id est B 21 nullam—lucis om. Ml terra ant aqua aut aer cuiuspiam uulneris plagam sentit, aut lux fortassis animata sit, ant quodlibet corpus inanimum sentire potest, aut corpus est ullum, quod etsi uulnus non sentit, uulnerari non possit? uulnerari igitur lux potest, etsi sentire non potest, quia sicut nox inmissu luminis rumpitur, ita lux tenebris uulneratur. unde iucundissimis Asclepiadeis lusit poeta notissimus dicens: absentemque diem lux agit aemula, quam nox cum lacero uicta fugit peplo. quid dicis, ut lux plagam non sentit, ita diuinitas uulnus in passione non sensit? si ita est, uulnerari ergo potuit, etsi sentire non potuit, unumque fuit insensibilitatis, aliud corruptibilitatis. non enim pro incorruptibilitate non doluit, si uulnerari potuit, quia lux et insensibilis est pariter et uulnerabilis. uide ne forsitan iste sit quem nobis adprobandum rere alti prolapsus erroris. tu dicis lucem corpoream homini communem simul et pecori eatenus, ut deum non sentire uulnus inflictum et quamlibet pulchrum corpus, corpus tamen summo incorporeo non adsimilas, sed exaequas, et in tam plectibili sententia non innocentiae tantum priuilegium tibi, sed laudis adrogas et nos, quia similitudinem dei, ut eius 8 Prudent. Cathem. V 27 sq. 16 ef. pag. 16, 16 2 ad lux B est G inanimatam 8 4 xialnerare utroque loco HR etsi] et Mb 6 iocundissimis CG\'H, ioeandissimus ABDEFG*, incundissimus LRS, iucundissime M editores Asclepiadeis scripsi, asclepiades (asclipiades) libri, aeclipiadiu L, asclipiadia R, asclepiadeo Schottus 8 lux restitui ex Prudentii libris, nox codices Mamerti 9 nox] lux coni. Schottus, mox tentabat amicus Schotti fuit BDF, flnit ex fuit E pleplo G 11 paseionem R sentit L si ita - non potuit om. M\' 13 incurruptibilitate R uulnerari] non add. Mb, uncis inclusit Schottus 15 unde AlBDEF adprobandum G, opprobl/andum L*, obprobandum rell., opprobrandum editores, quos si sequi uis, certe sis pro sit scribendum est reere A1BH1MR, rellre S alto pr. errore M, altiore pr. errore b 17 commune R 18 quolibet b, quomodo libet p 19 adsimulaB G in amplectibili S 21 laudes A arrogans Mb ut] et CG sicuti est similitudo sit, incorpoream dicamus, extra fidem. fore pronuntias. sed hinc postmodum, de adfectu interim disseramus. ergone si sic crucifixus est Christus, ut summae diuinitatis uniuerso mundo intemerabilis incorruptibilitas crucifixa credatur, dicas uelim, nisi iniuriosum est, quem post humilitatem mortis a summo deo, id est ipsa trinitate exaltatum esse credi sit licitum, cui nomen, quod supra omne sit nomen, fuisse conlatum? illi nempe arbitror, qui oboediens factus usque ad mortem propter ineffabilis humilitatis oboedientiam ineffabiliter sublimatus in gloriam est dei patris. aude sis non fateri eundem gloriae dominum quem fateris hominis filium. uerum tu illo, quo dictum est: numquam dominum gloriae crucifixissent, in id uti uoles, ut haud dubie credatur, quod ipsa diuinitas queat adfici, \' si potuit crucifigi. igitur aperto proloquio manifestasti sententiam tuam. nam cum idcirco adfici deum inreprehensibiliter te dixisse arbitreris, quoniam gloriae dominum crucifixum apostolus dicit, et crucifixum gloriae dominum sic accipi ueritas suadeat, ne diuinitas crucifixa credatur, tu uero adfici diuinitatem obnixius argumentere, defensitandi erroris studio haud animaduertis poenale illud, quod in homine Christo persequentium scelus exercuit, ipsi inuiolabili diuinitati inflictum fuisse te dicere. quod si 7 Philipp. 2, 9 9 Philipp. 2, 8 13 I Cor. 2, 8 - 1 secuti JBJR, sicnta C sitj sic p 2 hinc libri, haec editores 3 ergo nec B si om. libri praeter M b et Sch . summa dioinitaa b 4 mundo MR b Sch., modo rell . incorrnptibilitatis M, incorrnptibilis b 5 nelum BR 6 mortas S 8 nomen sit Sch . ille CS, illum G 11 gloria ABDEFGH2LSb aude sis scripsi sublato interrogationis post filium signo, audes is M, andes hic A\', om. G, audes hie rell., audes igitnr b, audebis Sch . 13 quod CR, q G 15 queat] que M 18 quem ad modam Sch. dominum gloriae ABDEF 20 tute G obnoxins ACDE1HLMRSb, obnixns G argnmentere scripsi dddo post studio puncto, argumentaris Mb Hartelius enuntiatum tu-argumentaris per parenthesin dictum esse statuens, argumentare reU. ef Sch . 21 ant ABClDEFHLRS anim/I aduertis S XI. 3 ita est, pati pro hominibus deus et non adsumpto potuit homine, quia si in homine passibilis, et extra hominem potuit esse passibilis. sed eundem forte contendas substantiae humanae contagione mutatum. idcircoque post adsumptum hominem factum fuisse passibilem. non igitur incorruptibilis deus, quia quidquid deteriorari potest et corrumpi profecto potest sed corrumpi diuinitas non potest nec commutari, igitur nec pati potest. Nunc porro superest, ut quoniam Christus homo uerus deus uerus ex duplici substantia una persona et deus homo et homo deus est, idem gloriae dominus et non sit crucifixus pro inuiolabili diuinitate et crucifixus sit in homine pro unitate personae. itaque miro atque incogitabili modo passus est [homo] deus, et non est passa diuinitas. cerne nunc igitur in id tantum temet apostoli testimonium uindicasse, non ut ex eodem robur sententia tua capesseret, sed ut scaeuae sententiae prauitas non lateret. tu scilicet uelut stipulante tibi per apostolum ueritate adfici diuinitatem dicis, sed apostolus crucifixum gloriae dominum in ea sui parte cogit intellegi, qua potuit crucifigi. tibi igitur, tibi admodum soli haec relicta sententia est, ut intemerabilis atque inaestimata diuinitas flagris caesa, clauis transfixa, lancea transfossa, doloribus adfecta, morte consumpta sit, quia in uno eodemque Christo credi renuis aliud subditum morti, aliud passioni. sed premente ueritate uerba commutas inquiens, quod quibus 1 patri B deum p 2 quasi 8 4 cogitatione AIBDEF HLPS, cognatione A7 5 corruptibilis LS1 incorrnptibilis] est add.Sdi.6dateriorare$,deinterioriG?e■IB 9 nec ABEFH1R, n G ut om. ABDEFLRS Sch . quem ad modum Sch . 12 niolabili M 14 homo om. libri praeter M 15 uendicasse S 16 robor B scene ̨ LMRS, saeaae rell. et b 17 stimnlante C 20 quia BlCl 21 relicta est sententia S sencia M inestimata St inezistimata C, instimata FB 22 fiagris GM, flagellis rell . d Sch. 23 eodem libri praeter GM et SeA . 24 credi rennii M, credi rennnit ABCGHLB, credi renuit DEFS Seh., credi remur PT, quod falso Schottus pro credi rennis uidetur legisse, crederemus b adficitur creata substantia substantialiter in deo sint, non accessibiliter. perge sic dicere, non interspergat sinceritati ueritatis ignorantia praesumptiosa mendacium. humanum est nempe delinquere: humanum est pro delicto paenitere. nemo periculosius peccauerit, quam qui peccata defendit. namque inpassibilem nullique adfectui subiacentem summae diuinitatis essentiam, ut tute pronuntias, cum philosophis non recusas. proinde intestinum bellum pelle animo. certum tibi sit ueritatem falso, sicut essentiam nihilo, haudquaquam posse misceri. tu autem dicis adfici, quem negas pati. si enim adfectu non caret, inpassibilitatis de eodem fallax professio est alterum alteri inmodice repugnat : qui ait, sensit conpatientis adfectu, non ait, quod in passione nihil senserit. porro tu dicis, quod deus non adficitur passibiliter, ergo adficitur non passibiliter. quod ita est ac si quispiam dicat: stat iste currens, dormit ille uigilans, quod utique non sinit contrariorum discrepantia. quo igitur proficit quod adicis passibiliter, cum dici uerissime plenissimeque possit non adficitur deus? non caret naeuo suspicionis biceps ista prolocutio. deum non dicis pati, quem dicis adfici. adfectio et passio unum idemque significat: aut utrumque sustuleris aut in alterutro utrumque seruaueris. non igitur 1 creatura S 2 interspergat G, inter adspergat M, in te respergat relL et M in marg . sinceritate H2LS, sinceritatem Mb 3 prae-, sumptiosa ̄ G1, praesnmptiosa G*, psumptuo S, praesiunptio et b praesumptiosa mendacium om. Cl, add. C2 in marg . 4 humanumdelinquere om. M*b derelinquere H 5 peccauerit B 6 affectu Hl summae] sub me B 7 tote B1H1R 8 pelle] ab add. Mb 9 autquaquam R 11 affectn B inpassibilitatis A20Mb, passibilitatis rell. et Sch . 12 immodice repugnat EFJO, immodico impngnat Mb, immo dicere inpngnat ABCFlHLBS, immodice impugnat D Sch., alterum altero immodice impugnat, qui ait coni. Barthius 13 nil libri praeter CM 15 dicam A Ifstat (= istat) B 16 iste] ille BDEF, ate C 17 quo] quid Mb 20 ista] ta A1B1, tua B2, sta B prolncutio B prolocutio] si add. G quo CНL2S Sch., quod AB2F1L1R 21 significant G 22 in om. D alterutro utrumque G, altero utrumque M in marg. b Sch., alterutrumque rell . seruabis Ml 3* dicendum est: non adficitur passibiliter deus, sed: non adficitur deus. si non adficitur, non sensit conpatientis adfectu. si sensit conpatientis adfectu, consequenter adficitur.. Aio ego: nullis adficitur diuina substantia, inquis tu: deus non adficitur. redeamus in gratiam. pessumdetur e medio, qui te fortassis ignarum, quod certe patet, incautum respergit infamia. sed superadicis et apostolum dixisse pronuntias de Christo iam in caelis posito: habemus talem pontificem, qui possit conpati infirmitatibus nostris, et tamquam nihil hic sit pertractandum discutiendumque, satisfecisse te proposito gloriaris transiturus ad tertiam quaestionem. igitur ut quam breuissime responsum referam, pontifex ille, credo, est qui principaliter apud diuinitatem summae trinitatis humani generis oblata sacrificat, peccata expiat, uota commendate ipse ergo uerus sacerdos est, quia si filius dei secundum id quod aequalis est patri, non tam preces fundit, quam precantes exaudit, homo potius hic intellegendus est, quem pontificem apostolus dicens nostrisque infirmitatibus conpati pronuntians de ipso itidem dicit: Christus Iesus, qui mortuus est, immo etiam qui et resurrexit, qui est in dextera dei, qui etiam interpellat pronobis. ille ergo pontifex conpatitur nobis, qui et interpellat pro nobis. ille uero . qui interpellanti adnuit, ipsa trinitas non haberet utique quem sibi interpellare necessarium foret, si pati, aut adfici ullatenus posset. iamne intellegis aduersum 9 Hebr. 4, 15 20 Rom. 8, 34 2 si-adfectu om. BC 5 aio] at ABDEFP efgo RT Sch, diuina-adficitur om. M1 7 qui] quae coni. Barthius iDgratum coni. Barthius patet] aut add. Schottus incautum) in quantum M (corr. in marg.), incantum B, incautis b, incautus p 8 supra dicis G 11 praetractandum mauult Barthius 14 est credo S 15 scificat M, sanctificat b 16 quasi C, qui 22, si om. MBb 18 qui B 22 in ad dexteram C, in dexteram R deitra L 24 cui coni. Barthius non om. 0 25 habere CH1RS1 se ibi com. BartMus 26 posset GSS, possit rett. et editores potius ueritatis testimonium in patrocinium falsitatis adsumi ? quoniam si quid huius modi, sicut supra diximus, in diuinis uoluminibus inuenitur, ad unitatem personae referendum est, quia sicut anima et corpus ex diuersa substantia unus est homo, ita deus et homo ex diuersa substantia unus est Christus. ac per hoc cum sit unus ex diuersa substantia, ipse se quodam modo petit, ipse se quodam modo pro nobis exaudit. innumera sunt quae super hoc dici promptissimum sit, sed quoniam non inpendio emolienda sunt, quae per se labascunt; in praesentiarum de his ista sufficiant.