XI. DE NATVRA MARIS MORTVI. Mare uero mortuum longitudine stadiis DLXXX usque ad 
 Zoaros Arabiae, latitudine CL usque ad uicina Sodomorum 
 protenditur; nam et de puteis quondam salis post Sodomae 
 et Gomorrae et ciuitatum finitimarum combustionem inundasse 
 certissimum est. Apparet uero procul de specula montis Oliueti 
 cernentibus, quod fluctuum conlisione commotum salsissimum 
 eicit sal, et hoc sole siccatum accipitur multis utique nationibus 
 profuturum. Aliter uero in quodam Siculo monte sal 
 fieri dicitur, ubi lapides de terra euulsi uerum salsissimum 
 sal et cunctis usibus aptissimum praebeant, quod esse sal 
 terrae dicitur. Mortuum autem appellatur mare, quod nihil 
 recipiat generum uiuentium, neque pisces neque adsuetas aquis

 2 Heges. p. 217, 1 Adamn. p. 269, 4 11 Adamn. p. 267, 16 Eucher. 
 in IV Reg. c. 25 Heges. p. 253, 29 15 Adamn. p. 269, 19 
 16 Adamn. p. 266, 22 21 Heges. p. 252, 12 

 1 albi PV, albidi AM et Adamn. p. 266, 19 longo tramite om. PV, 
 add. AM et Adamn. p. 266, 20 3 circumdata M circundatum PV 
 4 aquae AP abilis M 5 crassatum PV, sed cf. Adamn. p . 269, 8 
 Heges. p. 217, 5 6 harenoso M et om. PV 7 circundatur 
 PV hyppo APV hoccidente P 8 tyberiade APV genera] 
 caenam M 9 et om. P speciq P post presantiora (sic) rasura 
 4 uel 5 Ktterarum P 11 ad om. A 12 goaros M uicinia APV 
 nicina M et Heges. p. 253, 31 uulgo, uiciniam Cassell . 13 protendit 
 PV 15 est] es P 19 fieri dicitur] fit A 20 prebent A 21 nichil 
 APV 
 
 
 aues, tauri camelique fluitent. Denique si Iordanis auctus 
 imbribus pisces illuc influentes rapuerit, statim moriuntur et 
 pinguibus aquis supernatant. Lucernam accensam ferunt supernatare 
 sine ulla conuersione, extincto demergi lumine, et quauis 
 demersum arte, quod uiuat, difficile haerere in profundo, 
 omniaque uiuentia demersa, licet et uehementer inlisa, statim 
 resilire. 
 Denique Vespasianum praecepisse natandi ignaros reuinctis 
 manibus in profundum deici eosque omnes ilico supernatasse. 
 Aqua ipsa sterilis et amara ceterisque aquis obscurior et quasi 
 adustae praeferens similitudinem. Vagari super aquas bituminis 
 glebas certum est atro liquore, quae scaphis adpropinquantes 
 colligunt. Haerere sibi bitumen et nequaquam ferro praecidi 
 fertur, sanguini tantum mulierum menstruo uel urinae cedere, 
 utilis autem ad compagem nauium uel corporibus hominum 
 medendis. Seruat adhuc regio speciem poenae; nascuntur enim 
 poma pulcherrima, quae edendi cupiditatem spectantibus generent; 
 si carpas, fatescunt ac resoluuntur in cinerem fumumque 
 excitant, quasi adhuc ardeant. Sane in diebus aestatis inmodicus 
 per spatia campi exaestuat uapor, unde et coalescente

 8 Hegea. p. 252, 15 10 Heges. p. 252, 12 et 21 11 Heges. 
 p. 252, 24 16 Heges. p. 253, 42 19 Heges. p. 249, 39 

 1 fluitent] flaenti PV fluitant M iordanea A 2 rapit A 
 3 fertur M 4 dimergi M et quauis] qua uas A qua uas M quia 
 uas PV et quauis Heges. p. 252, 14 5 dimersum M quod bibat 
 codd., sed cf. Heges. p. 252, 15 6 omnia quae M 7 relisire corr. 
 2. m. A 8 nandi M, sed cf. Heges. p. 252, 16 ignaras M gnaros A 
 9 omnes om. M, sed cf. Heges. p. 252, 17 ilico sic AMP et Heges. 
 p. 252, 17 10 sterelis PV et ceterisque M 12 appropinquantes 
 PV 13 bitur men M 14 sanguine codd., sanguini Heges. 
 p. 252, 26 tantum] tamen M uel] et PY urina coda., urinae 
 Heges . caedere M 15 Utilis codd . autem om. M compagiem 
 M 16 medentes M ipsa regio A poenae] pomorum A 
 enim] etiam PV 17 generant M 18 sicque ibidem carpas A 
 19 quasi adhuc] et quasi A modicus PV, sed cf. Heges. p. 249, 40 
 20 spacia M 
 
 
 uitio nimiae siccitatis atque humi arido corruptior aer miserandas 
 incolis conficit aegritudines. 
 XII. DE LOCO, IN QVO DOMINVS BAPTIZATVS EST. In loco ergo, in quo Dominus baptizatus est, crux lignea 
 stat usque ad collum alta, quae aliquotiens aqua transcendente 
 absconditur. A quo loco ripa ulterior, id est orientalis, in iactu 
 fundae est, citerior uero ripa in supercilio monticuli grande 
 monasterium gestat beati baptistae Iohannis ecclesia clarum, 
 de quo per pontem arcubus suffultum solent descendere ad 
 illam crucem et orare. In extrema fluminis parte quadrata 
 ecclesia quattuor lapideis cancris superposita est, coctili creta 
 desuper tecta, ubi Domini uestimenta, cum baptizaretur, seruata 
 esse dicuntur. Hanc non homines intrare, sed undae cingere ac 
 penetrare solent. Ab eo loco, quo de faucibus maris Galilaeae 
 Iordanis exit, usque ubi mare mortuum intrat, VIII dierum 
 iter. 
 XIII. DE LOCVSTIS ET MELLE SILVESTRI ET FONTE IOHANNIS. Minimum genus locustarum fuisse, quo pastus est baptista 
 Iohannes, usque hodie apparet; quae corpusculis in modum 
 digiti manus exilibus et breuibus in herbis facile captae 
 coctaeque in oleo pauperem praebent uictum. In eodem deserto 
 sunt arbores, folia lata et rotunda lactei coloris et melliti 
 saporis habentes, quae natura fragilia manibus confricantur et

 3 Adamn. p. 265, 9 ss. 14 Adamn. p. 269,16 17 Adamo. p. 272,10 

 1 nimio M nimee, sed corr. 1. m. Y 4 In loco ergo om. M in quo] 
 i 
 qao A 5 ascendente M 6 in actu M in actu corr. 1 . m. P 
 or 
 7 funda M 9 de qua A 10 post extrema addit uero A 11 UII P 
 coctili latere creta P coctili creta superscripto latere V 12 baptizare//tur 
 littera n erasa P 13 undae] ibidem A ac] et A 15 exiit A 
 usque quo A VIllI A 16 iter est A 17 lucustis M mel AM et 
 Adamn. p. 272, 12 Br ioll A iohanne M 18 lucustarum M 19 q 
 usque A 20 preVibus littera \'u in margine posita M 21 pauperum A 
 c n 
 23 natft P fragili PV cfrigantur corr. 1. m. P c fricatur cotv. J. M. Y 
 
 
 eduntur. Hoc esse mel siluestre dicitur. Ibidem et fons sancti 
 baptistae Iohannis ostenditur lucida aqua, lapideo protectus 
 tecto, calce perlito. 
 XIIII. DE FONTE IACOB IVXTA SICHEM. Prope ciuitatem Sichem, quae nunc Neapolis dicitur, ecclesia 
 quadrifida est, hoc est in crucis modum facta, in cuius 
 medio fons Iacob XL cubitis altus, a latere ipso usque ad 
 summum digitorum extentus, de quo Dominus aquas a Samaritana 
 muliere petere dignatus est. 
 XV. DE TIBERIADE ET CAPHARNAVM ET NAZARETH ET LOCIS IBIDEM SANCTIS. Locus ille, in quo Dominus panes benedixit et pisces, citra 
 mare Galilaeae ad aquilonem ciuitatis Tiberiadis, campus 
 herbosus et planus nunquam ex illo tempore aratus, nulla 
 suscipiens aedificia, fontem tantum, ex quo tunc illi biberunt, 
 ostendens. Qui ergo ab Helia Capharnaum pergunt, per Tiberiadem 
 iter habent, deinde secus mare Galilaeae et locum 
 benedictionis panum, a quo non longe Capharnaum in finibus 
 Zabulon et Neptalim, quae murum non habens angusto inter 
 montem et stagnum situ per maritimam oram orientem uersus 
 longo tramite protenditur, montem ab aquilone, lacum ab 
 austro habens. 
 Nazareth muros non habet, sed magna aedificia duasque 
 grandes ecclesias: una in medio ciuitatis supra duos fundata 
 cancros, ubi quondam fuerat domus, in qua Dominus nutritus

 1 Adamn. p. 272, 1 ss. 4 Adamn. p. 270, 5 10 Adamn. p. 273, 
 1 88. 23 Adamn. p. 274, 4 ss. 

 1 hoc es semel silaestri M 2 iohannis baptistae PY baptistae 
 om. A 3 perdito M 4 sychem Y 5 ciuitate A Neapolis] nec apostolis 
 M 6 id est A figuram ecclesiae (crucis) exhibet P 10 tyberiade 
 sic aemper APV nazaret APV de locis A 17 iter] uiam A 
 18 ciuitas ante Capharnaum add. PV, deest Adamn. p. 273, 18 20 super 
 M horam A 23 murum PV, sed cf. Adamn. p. 274, 6 24 unfi.4 
 25 condam 2. m. superscriptum A 
 
 
 est infans. Haec autem ecclesia duobus, ut dictum est, tumulis 
 et interpositis arcubus suffulta habet inferius inter eosdem 
 tumulos fontem lucidissimum, unde ciues omnes aquas in 
 uasculis per trocleas in ecclesiam extrahunt. Altera uero est 
 ecclesia, ubi domus erat, in qua angelus ad Mariam uenit.