VI. DE PSALMIS. In psalmo primo: Beatus uir, qui non abiit in consilio 
 impiorum et in uia peccatorum non stetit et in cathedra derisorum 
 non sedit: sed in lege domini uoluntas eius, et lege eius 
 meditabitur die ac nocte. In psalmo II : Nunc ergo, reges,

 3 Jos. 22, 4 et 5 10 Jos. 28, 7 et 8 21 Ps. 1, 1 et 2 
 24 Ps. 2, 10-13 

 2 de] de libro S hieſum M1 nane om. M1 3 et alt . om. 
 P Tra MlP 5 lordanem Ra adrendixe MPlC1 6 poipiT 
 M 9 adhereaTifque ei ac feruianf Sv, adh. ei ac senI. ei a in all. 
 om. a omni alt. om. MPCRa 10 in] om. S 12 illaC MlP 
 18 hanc diem S 16 m memona B 17 memonae manmae P 
 20 de psalmis] om. MPCBa 21 In] de Ra (sic infra Btmper) 
 concdio Ea 22 et alt . om. S deris.] deſidenoru ̃ 8 24 fecundo 
 P 
 
 
 intellegite: erudimini, iudices terrae. seruite domino in timore 
 et exultate ei cum tremore. adorate pure, ne forte irascatur, 
 et pereatis de tua. cum exarserit post paululum furor eius, 
 beati omnes qui sperant in eum. In psalmo IIII : Filii uiri, 
 usquequo, incliti mei, ignominiose diligitis uanitatem quaerentes 
 mendacium? Et paulo post: Irascimini et nolite peccare: 
 loquimini in cordibus uestris super cubilia uestra et tacete. 
 sacrificate sacrificium iustitiae et confidite in domino. In 
 psalmo V: Quoniam non es deus uolens iniquitatem tu. 
 nec habitabit iuxta te malignus: non stabunt iniqui in conspectu 
 oculorum tuorum. odisti omnes operantes iniquitatem, 
 perdes loquentes mendacium. uirum sanguinum et dolosum 
 abominabitur dominus. In psalmo XIIII: Domine, quis 
 peregrinabitur in tentorio tuo? et quis habitabit in monte 
 sancto tuo ? qui ingreditur sine macula et operatur iustitiam 
 loquiturque ueritatem in corde suo, qui non est facilis in 
 lingua sua neque fecit amico suo malum et obprobrium non 
 sustinuit super uicino suo. despicitur oculis eius inprobus, 
 timentes autem dominum glorificat. iurat, ut se adfligat, et 
 non mutat. pecuniam suam non dedit ad usuram et munera 
 aduersus innoxium non accepit. qui facit haec non mouebitur 
 in aeternum. In psalmo XXIII: Quis ascendet in montem 
 domini? aut quis stabit in loco sancto eius? innocens manibus 
 et mundo corde, qui non exaltauit frustra animam suam et 
 non iurauit dolose. accipiet benedictionem a domino et

 4 PS. 4, 8 6 ib. 5 et 6 9 PS. 5, 5—7 13 Ps. 14, 1-5 
 22 Ps. 23, A-5 

 1 iud. terrae] qtu indica τι s Tram Rv domino] om. S 2 ei m 
 Tremore S iraſcat ̃ dils Rv 3 uia iuſ τ a Rv 4 sperant] confidtlT 
 Rv eo S1 paalmo] hic et infra semper om. S quarro P\' 
 6 et p. post] om. MPCR 7 in] om. Ra 8 confidae M, ftdere S 
 (cod. Am.) 9 quinTO P ee] 8 MC, ef* P, efr a tu] τ u∗ P, 
 om. a 10 habrrauiT M1 11 operantes] qui opanT R" 14 habi- 
 τ au ιτ C 16 uemaTe M1 facili∗ſ (n ras.) M 18 oculuf MC1 
 Ra 19 autem] om. P glorifican τ MPC 21 accip ιτ MPCR 
 moneT"\' R 22 XXII R afcendir MPCS1 28 aut] er PS 
 24 corde om. Ml et non] & (om . non) MC, nec R 25 raraT P 
 
 
 iustitiam a deo salutari suo. In psalmo XXVI: Dominus lux 
 mea et salutare meum, quem timebo? dominus fortitudo 
 uitae meae, quem formidabo? Et post IIII uersus: Si steterint 
 aduersum me castra, non timebit cor meum. si surrexerit 
 contra me bellum, in hoc ego confidam. unum petii 
 a domino, hoc requiram, ut habitem in domo domini omnibus 
 diebus uitae meae: ut uideam pulchritudinem domini et adtendam 
 templum eius. Et alio loco: Tibi dixit cor meum: 
 quaesiui uultum eius: faciem tuam, domine, requiram. Et 
 postea: Expecta dominum, confortare, et roboretur cor tuum, 
 et sustine dominum. In psalmo XXVII: Ne tradas me cum 
 impiis et eum operantibus iniquitatem: qui locuntur pacem 
 cum amicis suis, et est malum in corde eorum. In psalmo 
 XXX: Confortamini, et roboretur cor uestrum, omnes qui expectatis 
 dominum. In psalmo XXXI: Nolite fieri sicut equus 
 et mulus, in quibus non est intellegentia. in camo et freno 
 maxillas eorum constringe, qui non adproximant ad te. multi 
 dolores impii, confidentem autem in domino misericordia 
 circumdabit laetamini in domino et exultate, iusti, et gaudete, 
 omnes recti corde. In psalmo XXXII: Laudate, iusti, dominum: 
 rectos decet laudatio. Et alio loco: Beata gens 
 cuius dominus deus eius, populus quem elegit dominus in 
 hereditatem sibi. In psalmo XXXIII: Benedicam domino 
 in omni tempore: semper laus eius in ore meo. in domino

 1 Pe. 26, 1 8 ib. 8 et 4 8 ib. 8 10 ib. 14 11 Pg. 27, 
 3 14 Ps. 80, 25 15 Ps. 81, 9-11 20 Ps. 82, 1 21 ib. 12 
 28 Ps. 83, A-4 

 1 lux mea dfif Sa 8 IIII] τ res R, tertius a fTexeronT M1 
 PlS 4 eT ſi MP1 R 5 unam MPCv peri M1P1, pa1ui SF* 
 6 hanc Cv, et hoc a mhabiTem PRv 7 pulcr ιτ udinè MR 
 9 et postea] om. P 10 confortare] punctis suppos. deletum P 
 12 loquiTur CR 13 amicis] pxumf S (cf. v) corda P, cordib, Sv 
 cor deorum C1 14 τ riceſimo R, XXXI C 15 in psalmo XXXIJ om. 
 CR 16 in ante quib.] om. MPlRSav in τ ellec τ uſ MPCRv 
 chamo MORP\'a 17 manllam MPlCR confnnge MCa 18 autem] 
 om. S 19 gaudete] glonamim CRv 21 m alio CR loco] om. 
 M\' collaudacio R (cf. v) 22 dn ̃ ſ P 28 dilm PlRa 
 
 
 laudabitur anima mea: audiant mites et laetentur. magnificate 
 dominum mecum et exaltemus nomen eius pariter. 
 Et post paucos uersus: Gustate et uidete, quia bonus 
 dominus: beatus uir, qui sperat in eo. timete dominum, sancti 
 eius: quoniam non est inopia timentibus eum. leones indiguerunt 
 et esurierunt, quaerentibus autem dominum non 
 deerit omne bonum. uenite, filii, audite me: timorem domini 
 docebo uos. quis est uir qui uelit uitam, diligens uidere dies 
 bonos? custodi linguam tuam a malo et labia tua, ne loquantur 
 dolum. recede a malo et fac bonum: quaere pacem et persequere 
 eam. Et post septem uersus: Iuxta est dominus 
 contritis corde et confractos spiritu saluabit. In p salmo 
 XXXVI: Noli contendere cum malignis, neque aemuleris facientes 
 iniquitatem. quoniam sicut herba uelociter conterentur 
 et sicut holus uiride marcescent. spera in domino et fac 
 bonum, peregrinare in terra et pascere fide. et delectare in 
 domino, et dabit tibi petitiones cordis tui. uolue super dominum 
 uiam tuam et confide in eo, et ipse faciet. et educet 
 sicut lumen iustitiam tuam, et iudicium tuum sicut meridiem. 
 tace domino et expecta eum: nolui contendere adersus eum 
 qui proficit in uia sua, aduersus uirum qui facit quae cogitat. 
 dimitte iram et relinque furorem: noli contendere, ut male 
 facias. quoniam qui male faciunt interibunt, expectantes 
 autem dominum ipsi hereditabunt terram. adhuc enim modicum, 
 et non erit impius: et cogitabis de loco eius, et non 
 subsistet. mites autem hereditabunt terram et delectabuntur

 3 Ps. 38, 9-15 11 ib. 19 13 Ps. 36, 1—11 

 3 pauca uer C quia] quo P bon\' è S 4 oAf fcl Sv 
 dv 
 5 leones] aJ. diuites a in marg . 6 querentes a 7 enT (de add. al. 
 m.) M fili м1 8 dobo (ce add. al.) M qui add. al. M 
 uella Mt, uelhT PlC 9 bonuf M1P 11 feprS MOR, VI P, 
 quartus a 12 confracrif MlPl, confracxo C faluauiT M 
 13 XXVI P noliTe M1 14 erba C 15 oluf PRa mare.] 
 arefcunT MPC1R, arefcent av dfim MPl 16 bonita τ e ̃ S 
 pofregnnare P1 et ante delect.] om. Sa 17 peTmonif M1P1 
 18 educiT M1P1 20 dfim S 21 pfeciT MPIR, pfeciT C1 
 25 cogiTabam ClB 26 ſubſiſ τιτ M1P1S m ιτι ſ M1P1 delec- 
 τ abit ̃ a 
 
 
 in multitudine pacis. Et paulo post: Melius est paruum 
 iusto quam diuitiae impiorum multae. quia brachia impiorum 
 confringentur: subleuat autem iustos dominus. Et aliquanto 
 post: Recede a malo et fac bonum. Et alibi: Expecta dominum 
 et custodi uiam eius: et exaltabit te, ut possideas 
 terram. custodi simplicitatem et uide rectum: quia erit ad 
 extremum uiro pax. In psalmo XXXVIIII: Beatus uir, qui 
 posuit dominum confidentiam suam et non est auersus ad 
 superbias pompasque mendacii. In psalmo XLIII: In domino 
 gaudebimus tota die et in nomine tuo in aeternum confitebimur. 
 Et paulo post: Omnia haec uenerunt super nos, 
 et non sumus obliti tui, nec mentiti fuimus in pacto tuo. 
 non est conuersum retro cor nostrum, nec declinauerunt gressus 
 nostri a semita tua. quoniam deiecisti nos in loco draconum 
 et operuisti nos umbra mortis. si obliti sumus nominis dei 
 nostri et expandimus manus nostras ad deum alienum, numquid 
 non deus inuestigabit istud ? ipse enim nouit cogitationes . 
 cordis. quoniam propter te mortificati sumus tota die, reputati 
 sumus ut grex occisionis. In psalmo XLVI: Canite 
 deo, canite: canite regi nostro, canite. quia rex uniuersae 
 terrae deus, canite erudite. In psalmo XLVIIII: Immola 
 deo laudem et redde altissimo uota tua. et inuoca me in 
 die tribulationis: liberabo te, et glorificabis me. impio autem 
 dixit deus: quid tibi est cum narratione praeceptorum meorum 
 et ut sumas pactum meum in ore tuo? qui odisti disciplinam

 1 Ps. 36, 16 et 17 8 ib. 27 4 ib. 34 et 87 7 Ps. 39, 5 
 9 Ps. 43, 9 11 ib. 18—22 19 Ps. 46, 7 et 8 21 Ps. 49, 14—23 

 1 mul τιτ udinem M1P1 poPr pat P parau MI, parfi MJPC 
 RSav 2 rafTam P1 quam dio. i. m.] fup diu ιτι aſ impiorum mulTaf 
 MP\'CB (cf. v) 3 poft aliquantum a 5 eius] om. P* eialTauiT 
 M1P1 6 et alibi: cuftodi a poffldeaf in ras. P 7 ab ezrremo 
 8 XXXVIII S 8 dominum] m deQ a ofiduciam R 
 auerausj n\'ſus R 9 XLVI Pl 10 of ιτ ebimur m e τ ernu ̃ R 
 12 &|ſumuſ (om. non) S fimuf MP1C - m peccaTo C1, m ∗∗|pac το 
 (p in marg. add . al m.) M 15 operuiT P* 17 inueſ τι gau ιτ C, 
 inuiſ τι gau ιτ M1 illud R 19 canae M1 \' 20 rege M\'P 
 quia] quõ P 21 deus] om. P\' 23 autem] aQ in ras. ab al . m. 
 P 25 et] om. Ra fumaf (af 8. lin. add. al. m.) C 

 XII, Aug. 8, i. 

 3 
 
 
 et proiecisti uerba mea post te. si uidebas furem, consentiebas 
 ei: et cum adulteris erat pars tua. os tuum dimisisti ad 
 malitiam, et lingua tua concinnauit dolum. sedens aduersus 
 fratrem tuum loquebaris, et aduersus filium matris tuae 
 fabricabaris obprobrium. haec fecisti, et tacui: existimasti 
 futurum me similem tui: arguam te et proponam ante oculos 
 tuos. intellegite hoc, qui obliuiscimini deum, ne forte capiam 
 et non sit qui liberet. qui immolat confessionem, glorificat 
 me: et qui ordinate ambulat, ostendam ei salutare dei. In 
 psalmo L: Ab iniquitate mea et a peccato meo munda me. 
 quoniam iniquitatem meam ego agnoui et peccatum meum 
 contra me est semper. Et alibi: Sacrificium deo spiritus 
 contribulatus: cor contritum et humiliatum deus non despicies. 
 In psalmo LI: Quid gloriaris in malitia, potens? misericordia 
 dei tota est die. insidias cogitat lingua tua, quasi 
 nouacula acuta faciens dolum. dilexisti malum magis quam 
 bonum, mendacium magis quam loqui iustitiam. dilexisti 
 omnia uerba ad deuorandum, lingua dolosa. sed deus destruet 
 te in sempiternum: terrebit et euellet te de tabernaculo 
 et eradicabit te de terra uiuentium. uidebunt iusti 
 et timebunt et super eum ridebunt: ecce uir, qui non posuit 
 deum fortitudinem suam, sed sperauit in multitudine diuitiarum 
 suarum: confortatus est in insidiis suis. ego autem 
 sicut oliua uirens in domo dei, speraui in misericordia dei

 10 Ps. 50, 4 et 5 12 ib. 19 14 Ps. 51, 3—11 

 1 post te] pofre P 2 enx M1 3 doluT P1 adaerfO S\' 
 4 tuum] om. MPC1R aduerfQ MCS2a 5 fabncauenf M1, fabncaueraf 
 MPCPRa 6 tui] Tibi P1 proponam re P* (cod. Am.) 7 deum] 
 dffm P capiar 81 9 ordin.] odierna re C salutare] faluarorem 
 8 dei] meum P\' (cod. Am.) 10 quinquageſimo S 11 iniqu ιτ a τ eſ 
 meat ego nom S, a in marg. (cod. Atn.) cognoui a 18 despicies] 
 ſpern ιτ Pl, difpicier P\' in marg . 15 dei] dSi MORa die eft a 
 cog ιτ au ιτ S (cod. Am.) 18 linguã dolofi P 19 Terrebir Te Sa 
 uella C1 (cod. Am.) 20 eradicau ιτ M\'P\' 22 mul τιτ udinem M1P 
 23 suis] s. Un. add. al. m. C 24 verba: in misericordia d. i s. s. 
 confitebor tibi om. man. prim., add. m. al., sed uocabulo saeculum 
 omisso P 
 
 
 in saeculum sempiternum. confitebor tibi in saeculum, quoniam 
 fecisti: et expectabo nomen tuum, quoniam bonum in 
 conspectu sanctorum tuorum. In psalmo LXI: Sperate in 
 eo omni tempore, populi, effundite coram illo cor uestrum: 
 deus spes nostra est uerumtamen uanitas filii Adam, mendacium 
 filii uiri: in stateris dolosis fraudulenter agunt simul. 
 nolite confidere in calumnia, et in rapina ne frustremini. 
 diuitiae si affluxerint, ne adponatis cor. In psalmo LXIII: 
 Laetabitur iustus in domino et sperabit in eo. In psalmo 
 LXVIII: Quia propter te portaui obprobrium: operuerit confusio 
 faciem meam. alienus factus sum fratribus meis et 
 peregrinus filiis matris meae. quia zelus domus tuae comedit 
 me, et obprobrium exprobrantium tibi cecidit super me. et 
 fleui in ieiunio animam meam, et factum est in obprobrium 
 mihi. et posui uestimentum meum saccum, et factus sum 
 illis in parabolam. contra me loquebantur qui sedebant in 
 porta et cantabant bibentes uinum. Et aliquanto post: 
 Laudabo nomen dei in cantico et magnificabo eum in confessione. 
 et placebit domino super uitulum nouellum, cornua 
 efferentem et ungulas. uidentes mansueti laetabuntur. qui\' 
 quaeritis dominum, uiuet anima uestra. quoniam exaudiuit 
 pauperes dominus. In psalmo LXXII: Quia ecce qui elongant 
 se a te, peribunt: perdidisti omnem fornicantem a te. mihi 
 autem adpropinquare deo bonum est: posui in domino deo 
 spem meam, ut narrem omnes adnuntiationes tuas. In psalmo 
 LXXV: Vouete et reddite domino deo uestro: omnes qui

 8 Ps. 61, 9-11 9 Ps. 63, 11 10 Pa. 68, 8—13 17 ib. 
 31—34 22 Ps. 72, 27 et 28 26 Pa. 75, 12 et 13 

 1 Tibi dSe Sa ſaeculo S quoniam] qaem P1 2 et] om. Ml 
 bonum] om. P1 4 cor∗∗ (ras . da) urm (m in ras.) M, corda ura av 
 5 fili MIP\' 6 fraudolenTer S aganT P\', gunT (sic) Ml 
 8 fluxerin τ PSa (cod. Am.) adponenf MP\'C 9 ſperau ιτ M\'P 
 e9 M2P1CR 12 filiuT P\'C, fi uT M comediT M, commediT P 
 18 opprobna.. cecideruT R 14 uerba: et factum eat - — meum saccum 
 om. MP1CRSa, in marg. add. P\' 16 parabulam M1P 17 aliquanto] 
 alico Ml 19 domino] do CSav 20 afferenTd C 21 querenTef M1, 
 quere-nf P UIUIT S 28 mihi] om. M1 26 uou ιτ e M\'P 
 redire M1 

 3* 
 
 
 in circuitu eius sunt offerent dona terribili, auferenti spiritum 
 ducum, terribili regibus terrae. In psalmo LXXVII: Ausculta, 
 populus meus, legem meam: inclinate aurem uestram 
 ad uerba oris mei. aperiam in parabola os meum, loquar 
 aenigmata antiqua. Et alio loco: Et narrabunt filiis suis, ut 
 ponant in deo spem suam et non obliuiscantur cogitationum 
 eius et mandata eius custodiant. In psalmo LXXX: Laudate 
 deum fortitudinem nostram, iubilate deo Iacob. Et aloio loco; 
 Israhel, si audieris me: non sit in te deus alienus, et non 
 adores deum peregrinum. ego sum dominus deus tuus. In 
 psalmo LXXXI: Vsquequo iudicatis iniquitatem et facies 
 impiorum suscipitis ? iudicate pauperi et pupillo, egeno et 
 inopi iustificate. In psalmo LXXXIII: Beati qui habitant 
 in domo tua, adhuc laudabunt te. beatus homo, cuius fortitudo 
 est in te, semitae in corde eius: transeuntes in ualle 
 fletus fontem ponent eam. benedictionem quoque amicietur 
 doctor: ibunt de fortitudine in fortitudinem, parebunt apud 
 deum in Sion. Et paulo post: Quoniam melior est dies in 
 atriis tuis super milia. elegi abiectus esse in domo dei mei 
 magis quam habitare in tabernaculis impietatis. In psalmo 
 XCI: Bonum est confiteri domino, et psallere nomini tuo, altissime. 
 In psalmo XCIII: Intellegite, stulti in populo: et 
 insipientes, aliquando discite. Et paulo post: Beatus uir, 
 quem erudieris, domine, et de lege tua docueris eum. ut 
 quiescat diebus adflictionis, donec fodiatur impio interitus. In

 2 PS. 77, 1 et 2 5 ib. 6 et 7 7 Ps. 80, 2 9 ib. 9-11 
 11 Ps. 81, 2 et 3 13 Ps. 83, 5—8 18 ib. 11 21 Ps. 91, 2 
 22 Ps. 93, 8 23 ib. 12 et 13 

 1 auferenf MPlRa 2 docum] deficienciiS (del. al. m.) R psalmo] 
 fal M 4 ad] in PSv parabola P, parabula M 5 et alio loco] 
 ad atlc MC, ad alleluya R et narrabunt] enarrabunr MPCR 
 6 cog ιτ a τιο nem MPCRa 8 deum] dfim Ca 10 adoraf P1 tuns] 
 uefter a 12 suscipitis] ſum ιτι s R-v egenu ex mopem R 13 et 
 inopi] aeThiopi Pl 16 benedicnone MlRa 17 docTUS Ra de] m 
 M\' (cod. Am.) 18 dies] add.: una P\' 19 elege Sl mei] om. 
 MP1CRa 20 impiaaſ sic in ras. ; ab al. m. M 21 XCm (in ras. 
 a pr. m.) P 24 quem TU P* 25 a dieb, P fodierur P* 
 
 
 psalmo XCIIII: Venite, adoremus et curuemur, flectamus 
 genua ante faciem domini factoris nostri. Et post II uersus: 
 Hodie si uocem eius audieritis, nolite indurare corda uestra: 
 sicut in contradictione, sicut in die temptationis in deserto. 
 In psalmo XCV: Cantate domino canticum nouum, cantate 
 domino, omnis terra. cantate domino, benedicite nomini eius, 
 adnuntiate de die in diem salutare eius. narrate in gentibus 
 gloriam eius, in uniuersis populis mirabilia eius. Et post VI 
 uersus: Adferte domino, familiae populorum, adferte domino 
 gloriam et fortitudinem. adferte domino gloriam nomini eius, 
 leuate munera et introite in atria eius. adorate dominum in 
 decore sanctuarii. In psalmo XCVI: Qui diligitis dominum, 
 odite malum. Et post III uersus: Laetamini, iusti, in domino 
 et confitemini memoriae sanctae eius. In psalmo 
 XCVII: Iubilate domino, omnis terra: uociferamini et laudate 
 et canite. In psalmo XCVIII: Exaltate dominum deum 
 nostrum et adorate scabellum pedum eius, quia sanctus est. 
 In psalmo XCVIIII: Iubilate domino, omnis terra, seruite 
 domino in laetitia. ingredimini coram eo in laude. scitote 
 quoniam dominus ipse est deus: ipse fecit nos, et ipsius 
 sumus. Et post I uersum: Ingredimini portas eius in gratiarum 
 actione, atria eius in laude: confitemini ei. In psalmo 
 C: Deambulabo in simplicitate cordis mei in medio domus 
 meae. non ponebam coram oculis meis uerbum Belial. facientem 
 declinationes odiui, nec adhaesit mihi. cor prauum

 1 Ps. 94, 6 3 ib. 8 et 9 5 Ps. 95, 1—3 9 ib. 7—9 
 12 Pa. 96, 10 13 ib. 12 15 Pa. 97, 4 16 Ps. 98, 5 
 18 Ps. 99, 2 21 ib. 4 23 Ps. 100, 2-8 

 2 II] nn P1, n* (us raa.) R, fex a 3 indnr.] obmrare S1, obdurare 
 S1 Rav 6 domino alt.) om. R nomine M1 8 in ante 
 unruerris om. a eius post mire om. MPR VI] Vr R . III S, tres 
 a 11 in ante dec. om. C 13 Ill] HT R, fecundus a 14 scē 
 C1, ſcItãt corr. C\' 16 canae M1P1 exul τ a τ e C 17 fcabillK M1 
 (cod. Am.) ſctn ̃ι a est] om . C1, s. lin.: dflf df nf add. 01 
 18 psahno] fal M 19 eo] illo a 20 ipsius] ip ̀ι R et ipsios 
 sumus] eT non ipſi nof Olav 24 meae] τ uę MP\'C pponebam 
 P2Rv uerba a 25 post prauum distinx. M\'CRa (cf. v) 
 
 
 recedet a me: malum nesciebam. loquentem in abscondito contra 
 proximum suum, hunc interficiam. superbum oculis et altum 
 corde, cum hoc esse non potero. oculi mei ad fideles 
 terrae, ut habitent mecum: ambulans in uia simpliciter, hic 
 ministrabat mihi. non habitabit in medio domus meae faciens 
 dolum: loquens mendacium non placebit in conspectu oculorum 
 meorum. mane perdam omnes impios terrae, ut interficiam 
 de ciuitate domini uniuersos qui operantur iniquitatem. In 
 psalmo CII: Misericordia autem domini ab aeterno et usque 
 in aeternum super timentes eum. et iustitia eius super 
 filios filiorum his qui custodiunt pactum eius et recordantur 
 praeceptorum eius ad facienda ea. In psalmo CIIII: Confitemini 
 domino et inuocate nomen eius: notas facite populis 
 cogitationes eius. canite ei et psallite illi: loquimini in uniuersis 
 mirabilibus eius. exultate in nomine sancto eius: 
 laetetur cor quaerentium dominum. quaerite dominum et 
 uirtutem eius, quaerite faciem eius iugiter. recordamini mirabilium 
 eius, quae fecit, signorum et iudiciorum oris eius. 
 In psalmo CVII: Paratum cor meum, deus: cantabo et 
 psallam: sed et gloria mea. consurge, psalterium et cithara, 
 consurgam mane. confitebor tibi in populis, domine, cantabo 
 te in nationibus. In psalmo CX: Confitebor tibi, domine, in 
 toto corde meo, in consilio iustorum et congregatione. Et alio 
 loco: Principium sapientiae timor domini: doctrina bona 
 cunctis qui faciunt eam: laus eius perseuerans iugiter. In

 • 9 Ps. 102, 17 et 18 12 Ps. 104, 1—5 19 Ps. 107, 2—4 
 22 Ps. 110, 1 23 ib. 10 

 1 recede C (reClde cod. Am.), recedenrS Ba nefc ι a ̃ S 2 interficiebam 
 Ra 8 fidehf P1 5 hab ιτ an τ P\' 6 dolif S (cod. Am.): 
 malum MPCRa 9 mifencordiam P1 11 hi P1S, hiiT B recordabunt 
 a 13 dominoj om. Bet] om. Mx 14 cam*Te (1 in ras.) 
 M, canxaTe R illi] corr. m. 1, quae ante habuerat ei M, ei R 
 15 ex exul τ a τ e P\' 17 ι ug ιτ er in ras. al. m. M 19 canTO MPC 
 20 fallã M supra verba canto et psallam alia lectio erasa P 
 et ante glor. om . P\' falrenum Ml cyrhara PS 22 tibi domiae] 
 domino cod. Am . 23 ociho R alio m S, in alio a 24 fapiennu 
 S 25 ea M 
 
 
 psalmo CXI: Beatus uir, qui timet dominum: in mandatis 
 eius uolet nimis. Et post V uersus: Bonus uir clemens et 
 faenerans, dispensabit uerba sua in iudicio: quia in aeternum 
 non commouebitur. in memoria sempiterna erit iustus: ab 
 auditu malo non timebit. paratum cor eius confidens in domino: 
 firmum cor eius non timebit, donec aspiciat in hostibus 
 suis. dispersit, dedit pauperibus: iustitia eius permanet in 
 aeternum, cornu eius exaltabitur in gloria. impius uidebit et 
 irascetur, dentibus suis frendet et tabescet: desiderium impiorum 
 peribit. In psalmo CXII: Laudate, serui, dominum, 
 laudate nomen domini. sit nomen domini benedictum a modo 
 et usque in aeternum. ab ortu solis usque ad occasum eius 
 laudabile nomen domini. In psalmo CXIII: Idola gentium 
 argentum et aurum, opus manuum hominum. os habent et 
 non loquentur, oculos habent et non uidebunt, aures habent 
 et non audient, et cetera. Et paulo post: Similes illis 
 fiant qui faciunt ea, omnes qui confidunt in eis. Israhel confidit 
 in domino: auxiliator et protector eorum est. domus 
 Aaron confidit in domino: auxiliator et protector eorum est. 
 timentes autem dominum confidunt in domino: auxiliator et 
 protector eorum est. In psalmo CXV: Credidi propter quod 
 locutus sum, ego adflictus sum nimis. Et post II uersus: 
 Quid reddam domino pro omnibus quae retribuit mihi? calicem 
 salutaris accipiam et nomen domini inuocabo. gloriosa in 
 conspectu domini mors sanctorum eius. Et post III uersus:

 1 Ps. 111, 1 2 ib. 5-10 10 Ps. 112, 1—3 18 Ps. 113, 
 4—6 16 ib. 8—11 21 Ps. 115, 10 22 ib. 12 et 13 et 15 
 25 ib. 17-19 

 2 V\' R, qrt\' a S foeneranf S quia] qm P 4 sempitema] 
 eT\'na Rv 5 audiro mala P\' emf in ras. 6 uel 7 litt. al. m. M 
 6 af∗∗∗∗∗∗piciar (f in ras.) M 7 suis] meif P1 iustitia eius] om. 
 CR 9 lrafciTur MPC1 suis] om. a 11 Smodo a 12 et] om. 
 S 13 CXH P\' 15 u ι den τ MPlCSa 16 f ι m ι l ι f M1 illis] om. 
 MB 17 & ante omnes elut. M confidrr MPlCl 18 confida S 
 (cod. Am.) auxiliator] ad ι u το r Pv 19 aron M1 20 autem] om. PS 
 (cod. Am.) dominum] dn ̃ο M1 auxiliator] adiuxor PH 22 ego auTem 
 Pv II] V MO, V JB, I P poft aliquantum a 28 redam M1, reTn- 
 buam Rv mihi] om. CR 24 post inuocabo uers. 14: uora mea dño reddam 
 coram omm populo eraf stlperscr. al. m. P 25 DT R, tertius a 
 
 
 Tibi immolabo hostiam laudis et in nomine domini inuocabo. 
 uota mea domino reddam in conspectu omnis populi eius: in 
 atriis domus domini, in medio tui, Hierusalem. In psalmo 
 CXVI: Laudate dominum, omnes gentes: conlaudate eum, 
 uniuersi populi. In psalmo CXVII: Confitemini domino, 
 quoniam bonus, quoniam in aeternum misericordia eius. dicat 
 nunc Israhel, quoniam in aeternum misericordia eius. dicat 
 domus Aaron, quoniam in aeternum misericordia eius. dicant 
 qui timent dominum, quoniam in aeternum misericordia eius. 
 cum tribularer, inuocaui dominum, et exaudiuit me in latitudine 
 dominus. Et post V uersus: Melius est sperare in domino 
 quam sperare in homine. melius est sperare in domino 
 quam sperare in principibus. Et post VIII uersus: Fortitudo 
 mea et laus mea dominus, et factus est mihi in salutem. 
 uox laudis et salutis in tabernaculis iustorum. In psalmo 
 CXVIII: Beati inmaculati in uia, qui ambulant in lege domini. 
 beati qui custodiunt testimonia eius, in toto corde requirunt 
 eum. Et alio loco: Et ambulabo in spatioso, quia 
 praecepta tua quaesiui. et loquar in testimoniis tuis coram 
 regibus, et non confundar. et delectabor in mandatis tuis, 
 quae dilexi. et leuabo manus meas ad mandata tua, quae 
 dilexi: et loquar in praeceptis tuis. Et post IIII uersus: 
 A lege tua non declinaui. recordatus sum iudiciorum tuorum 
 a saeculo, domine, et consolatus sum. horror obtinuit me ab 
 impiis, qui dereliquerunt legem tuam. carmina erant mihi

 4 Ps. 116, 1 5 Pa. 117, 1-5 11 ib. 8 et 9 18 ib. 14 
 et 15 16 Ps. 118, 1 et 2 18 ib. 45 - 48 22 ib. 51—63 

 2 redam Mt omnef MP1 8 hyerufalem P1 4 CXVII C 
 conlandate] laudaTe Sav 5 CXVIII Ca 6 in aetemum] In fecnlfl 
 Rv, om. S 8 nunc domnf PCav uerba: quoniam in ae. m. eius 
 om. initio lineae S . dicant nunc C\'v eius] om. Pl dicar nunc 
 qui τι me τ P 9 eius] om. initio lineae S 10 la τιτ ud ι nem MyPl 
 Ca 11 V] II S, duos a est] om. S 12 est] om. ĮfC, supra 
 lin. add. m. 1 in S 13 VIII] quint\' a 17 custodiunt] fcru τ an τ ur 
 P1v exquirun τ Sav 18 loco III M1 ambulabam Rv 
 19 loquebar CRv 21 ad mandata] a mandaTa M1 22 loquar P 
 sed ar in rase 3 litt., loquebar C IIII] VII S 24 obn ∗nu ιτ (litt. 
 eluta) M, op τι nu ιτ CRS 25 erant] eruaT (a in w mut. al. m.) C 
 
 
 praecepta tua, in domo peregrinationis meae. recordatus sum 
 in nocte nominis tui, domine, et custodiui legem tuam. hoc 
 iactum est mihi, qui praecepta tua custodiui. pars mea, 
 domine, dixi, ut custodiam uerbum tuum. deprecatus sum 
 uultum tuum in toto corde: miserere mei secundum eloquium 
 tuum. recogitaui uias meas et conuerti pedes meos ad testimonia 
 tua. festinaui et non neglexi custodire mandata tua. 
 funes impiorum implicauerunt me: legem tuam non sum oblitus. 
 medio noctis surgam ad confitendum tibi, super iustitiam 
 iustificationis tuae. particeps ego sum omnium timentium te 
 et custodientium praecepta tua. Et post paucos uersus: 
 Ego autem in toto corde seruabam praecepta tua. incrassatum 
 est uelut adeps cor meum, et ego in lege tua meditabar. 
 bonum mihi quia adflictus sum, ut discerem praecepta tua. 
 melior mihi est ler oris tui super milia auri et argenti. Et 
 post paucos uersus: Quia lex tua delectatio mea. Et 
 post paululum: Ego autem loquar in praeceptis tuis. Item 
 paulo post: Praecepta tua non sum oblitus. Et post II 
 uersus: Foderunt mihi superbi foueas, quae non erant iuxta 
 legem tuam. Et post II uersus: Paulo minus consumpserunt 
 me in terra: ego autem non dimisi praecepta tua. Et 
 post VII uersus: Nisi quod lex tua delectatio mea, forte 
 perissem in pressura mea. in sempiternum non obliuiscar 
 praeceptorum tuorum: quia per ipsa uiuificasti me. tuus ego

 12 Ps. 118, 69-72 16 ib. 77 17 ib. 78 18 ib. 83 
 19 ib. 85 20 ib. 87 22 ib. 92—97 

 1 sum] ed R m nocTe fum P1 2 hoc facmf piCa, hec facra 
 R 4 domine] diis a 5 corde meo Pl 6 conuem**** (mini ras.) . 
 M ad testim.] aTefTimoma Mt 7 neglegi M1 9 media nocte 
 Sav furgebam RSav iustitiam] mdicia P\'Sav 10 lofnficanonef 
 ruaf C timent.] TefTunomum P1 • 11 praecepta] mandaTa SafJ 
 τ ua] mea М1 12 Tua corr. m. 1, quae ante habuerat mea M 
 13 meum] eorum av ego] om. R mediTabor P 14 ut] om. P\' 
 15 efT micht R (cr. cod. Am.) 16 paucos uersus] paululQ R 
 delectatio] mediTaTio (-cio R) PlRSav mea efr Rav 17 uerba: et 
 post paul. ego a. 1. i. p. tuis om. R autem] in ras. P item paulo 
 post] & pofr paulula CRa 18 et 20 11] fecundus a 20 et] om. P1 
 confumferunT MC 21 Terram P1 22 VII S: III MFCR, quintus 
 a delectatio] mediTaTio PSv 23 pfura M1 
 
 
 sum, salua me: quoniam praecepta tua quaesiui. me expectauerunt 
 impii, ut perderent me: testimonium tuum considerabo. 
 omni consummationi uidi finem: latum. mandatum tuum 
 nimis. quam dilexi legem tuam! tota die haec meditatio mea. 
 Et paulo post: Ab omni semita mala prohibui pedes meos, 
 ut custodirem uerba tua. a iudiciis tuis non recessi, quia tu 
 inluminasti me. quam dulce gutturi meo eloquium tuum! 
 super mel ori meo. praecepta tua considerabam: propterea 
 odiui omnem semitam mendacii. lucerna pedi meo uerbum 
 tuum et lux semitae meae. Et postV uersus: Anima mea 
 in manu mea semper, et legis tuae non sum oblitus. posuerunt 
 impii laqueum mihi, et a praeceptis tuis non aberraui. 
 hereditas mea testimonia tua in sempiternum: quia gaudium 
 cordis mei sunt. inclinaui cor meum, ut facerem iustitias 
 tuas propter aeternam retributionem. tumultuosos odiui et 
 legem tuam dilexi. protectio mea et scutum meum tu es: 
 uerbum tuum expectaui. recedite a me, maligni, et custodiam 
 mandata dei mei. Et post VII uersus: Quasi scoriam conputasti 
 omnes impios terrae: propterea dilexi testimonia tua. 
 horripilauit a timore tuo caro mea, et iudicia tua timui. feci 
 iudicium et iustitiam, ne derelinquas me his qui calumniantur 
 me. Et post paucos uersus: Propterea dilexi mandata 
 tua super aurum et topazium. propterea in uniuersa praecepta 
 tua direxi: omnem semitam mendacii odio habui. mirabilia 
 testimonia tua: idcirco custodiuit ea anima mea. Et

 5 Ps. 118, 101-105 10 ib. 109--115 18 ib. 119-121 
 22 ib. 127—129 

 1 fa ego C 3 omnem (omne P1) confammanonem MP1C, omm 
 c ο̃ fu ̃ ma τιο ne a 4 haec] om. Sav 5 meos] om. MP\'C 6 cuftodiam 
 Sav recessi] decbnaui Pb 7 quam] quS M\', quia P1 dulcia 
 P1 9 omnem femxram od ι u ι Pl pedib, meif Sv 10 post V uersus] 
 palo M1, paul ∙u∙ U C, pofr III u\'fus R, pofr,quart\' u. a anima∗ 
 M 11 pofuerunr ** (me ras.) M 13 sempiternum] ae τ ernum Sv 
 14 lufnficanones CRav 15 odn MP RS 18 VII] III Pl, quart\' a 
 fchona M, fconam (fc in ras.) P copuxafnf S 20 hompilauix. 
 alia edif hab. confige nmore- T\' c∙ in marg. adnot. P\' 28 ropadium 
 MP1C1, topazion P\'v 24 dilen Sv m ̃ daci C 
 
 
 post II uersus: Os meum aperui et respiraui: quia mandata 
 tua desiderabam. Et alio loco: Consumpsit me zelus meus, 
 quia obliti sunt uerborum tuorum hostes mei. probatus sermo 
 tuus nimis, et seruus tuus dilexit illum. paruulus ego sum 
 et contemptibilis, sed praecepta tua non sum oblitus. Et post 
 III uersus: Mandata tua uoluntas mea. Et paulo post: 
 Vide adflictionem meam et eripe me: quia legis tuae non sum 
 oblitus. Et post VI uersus: Multi qui persecuntur me et 
 adfligunt me: a testimoniis tuis non declinaui. uidi praeuaricatores 
 tuos et maerebam: quia uerbum tuum non custodierunt. 
 uide quoniam praecepta tua dilexi, domine: iuxta 
 misericordiam tuam uiuifica me. Et post IIII uersus: 
 Gaudens ego sum in eloquio tuo sicut qui inuenit spolia 
 multa. mendacium odio habui et detestatus sum: legem 
 autem tuam dilexi. septies in die laudaui te super iudiciis 
 iustitiae tuae. pax multa diligentibus legem tuam, et non 
 est illis scandalum. expectabam salutare tuum, domine, et 
 mandata tua feci. custodiuit anima mea testimonia tua et 
 dilexit ea nimis. custodiui praecepta tua et testimonia tua, 
 quia omnes uiae meae in conspectu tuo. Et post VIII uersus: 
 Sit manus tua auxiliatrix mea: quia praecepta tua elegi. 
 desideraui salutare tuum, domine, et lex tua uoluntas mea. 
 Et post II uersus: Erraui quasi ouis perdita: quaere seruum 
 tuum, quia mandatorum tuorum non sum oblitus. In psalmo 
 CXVIIII: Ego pacifica loquebar, et illi debellabant ea.

 1 Ps. 118, 131 2 ib. 139-141 6 ib. 143 7 ib. 153 
 8 ib. 157-159 12 ib. 162—168 21 ib. 173 et 174 23 ib 
 176 25 Ps. 119, 7 

 1 IT B, fecundus a apanu M 2 confHmit M, confanur CR 
 3 obl ιτ uf fum et holTif P1 hofn M1 4 tuus alt.J om. R illud 
 PxS paruoluf M1 6 III] terti\' a pofr pauJ P 7 legif (egif 
 łn ras.) M 8 VI] quart\' a 9 tuis] om. S fuaricantes a 
 10 Tuof in ras. M 11 uidi M 12 IIIIJ tertius a 16 Tuam 
 dfie P 18 cuf το d ι u ι ∗ S 19 d ι lex ι P2RS (cod. Am.): dilexiT MPl 
 C ̈̈ av ̇ tua sltJ om. R 20 ommf P1 VIII] III P, quintus a 22 lei 
 tua meditatio mea eft (in marg.: at. uolQtas) a 23 et post n uersus] 
 om. S ll\' B, fecundus a 24 tuum] om. Ca oblitus] om. P1 
 25 debellabunT M1; bellan-na S (a in marg.) 
 
 
 In psalmo CXXI: Rogate pacem Hierusalem: sit bene his 
 qui diligunt ea. Et post II uersus: Propter fratres meos 
 et amicos meos loquar pacem tibi. propter domum domini 
 dei nostri quaeram bona tibi. In psalmo CXXII: Ad te 
 leuaui oculos meos, qui habitas in caelis. ecce sicut oculi 
 seruorum ad manus dominorum suorum, sicut oculi ancillae 
 ad manus dominae suae, sic oculi nostri ad dominum deum 
 nostrum, donec misereatur nostri. In psalmo CXXIIII: Qui 
 confidunt in domino quasi mons Sion: inmobilis in aeternum 
 habitabilis in Hierusalem. In psalmo CXXVII: Beatus omnis 
 qui timet dominum, qui ambulat in uiis eius. In psalmo 
 CXXVIIII: Sustinui dominum, sustinuit anima mea et uerbum 
 eius expectaui. In psalmo CXXX: Domine, non est exaltatum 
 cor meum, neque elati sunt oculi mei: et non ambulaui in 
 magnis et in mirabilibus super me. si non praeposui et silere 
 feci animam meam, sicut ablactatus ad matrem suam, ita 
 ablactata ad me anima mea. expecta, Israhel, dominum, a 
 modo et usque in aeternum. In psalmo CXXXII: Ecce 
 quam bonum et quam decorum habitare fratres in unum. 
 In psalmo CXXXIII: Ecce benedicite dominum, omnes serui 
 domini. qui statis in domo domini in noctibus. leuate manus 
 uestras in sanctum et benedicite dominum. In psalmo 
 CXXXIIII: Laudate nomen domini: laudate, serui, dominum. 
 qui statis in domo domini, in atriis domus dei nostri. laudate

 1 Pa. 121, 6 2 ib. 8 et 9 4 Ps. 122, 1 et 2 8 Ps. 124, 
 1 10 Ps. 127, 1 12 Ps. 129, 4 18 Ps. 180, 1-8 18 Pa. 
 132, 1 20 Ps. 138, 1 et 2 23 Ps. 134, 1-8 

 1 in ps. CXXI] om. S 2 eam P1Ra, τ e S (cod. Am.) IT 22, 
 fectmdus a 3 et] om. P\' amicos] proximof CRav loquebar CRS 
 av 4 quaerebam Rav 5 habiTaT P1 uerba: sicut oculi seraoram 
 a. m. d. suorum om . Pl 6 ad] xn P2Sv 7 manum Sa nostri] 
 τ u ι Mpta 10 habirabflT R, inhabitabilis a in] om. Sa (cod. 
 Am.) hyernfalem P beari omnef qu ι τι men τ Sav 11 ambulanr 
 PSav eius] om. P1 15 propofu ι Ra (cod. Am.) 17 expecTaT MC, 
 expec τ a τ ∗∗ (ras . lf) P 18 et] om. MCR aetem.] femp ιτ ernu ̄ R 
 19 bonum efr Sa decorem M1, a?. locundQ marg. a (cf . v) 21 in 
 domo domini in atriis domus dei nostri av 22 sanctum] fec ι̃ ũ M1, feculu ̄ 
 C, celG I ad fcm (s. lin.: ul\' fcl\'m add. al . m.) R, fcta a dno Sa 
 
 
 dominum, quoniam bonus dominus: cantate nomini eius, quoniam 
 decens. Et paulo post: Idola gentium argentum et 
 aurum, opera manuum hominum. os habent et non loquentur, 
 oculos habent et non uidebunt, et cetera. Et post pauca: 
 Similes illis fiant qui faciunt ea, omnes. qui confidunt in eis. 
 domus Israhel, benedicite domino: domus Aaron, benedicite 
 domino: timentes dominum, benedicite domino. In psalmo 
 CXXXV: Confitemini domino, quoniam bonus, quoniam in 
 aeternum misericordia eius. confitemini deo deorum, quoniam 
 in aeternum misericordia eius. confitemini domino dominorum, 
 quoniam in aeternum misericordia eius. Et in fine psalmi: 
 Confitemini deo caeli, quoniam in aeternum misericordia eius. 
 In psalmo CXXXVI: Si oblitus fuero tui, Hierusalem, in 
 obliuione sit dextera mea. adhaereat lingua mea gutturi meo, 
 si non recordatus fuero tui, Hierusalem, si non praeposuero 
 Hierusalem in principio laetitiae meae. In psalmo CXXXVIII: 
 Nonne odientes te, domine, odiui et contra aduersarios tuos 
 distabui? perfecto odio oderam illos, inimici facti sunt mihi. 
 In psalmo CXXXVIIII: Ne des, domine, desideria impii: 
 scelera eius ne effundantur, et eleuentur. Et post IIII uersus: 
 Vir linguosus non dirigetur in terra. In psalmo CXL: 
 Corripiat me iustus in misericordia et arguat me: oleum 
 amaritudinis non inpinguet caput meum. Et post V uersus: 
 Quoniam ad te, domine, domine, oculi mei: in te speraui, ne

 2 Ps. 134, 15 et 16 5 ib. 18-20 8 Ps. 135, 1--3 12 ib. 
 26 18 Ps. 136, 5 et 6 16 Ps. 138, 21 et 22 19 Ps. 139, 9 
 21 ib. 12 22 Ps. 140, 5 24 ib. 8 

 1 camre C 2 paulo p.] pofr pabca (pruca M\') MORa 3 manuum] 
 om. P1 4 uerba: oculos h. e. n. uidebunt om. R post pauca] p; p*uaca 
 (ras . a) M, p; paulo Pl, paulo pofr Sa 5 f ι m ι l ι f М1a et ogs qui I 
 fidUnT. a om ̃ f MCS confidiT MC 6 et 7 init . domino] dum Ba 
 aarom M 7 dfim bis P 9 misericordia eius) bis om. R 10 in 
 aetern. miserie. eius] om. S 11 finS P 13 et 15 hyerufalem P 
 15 ∗ τ ui M1 Hierusalem] om. S ppofuero PI B 16 cennffuno 
 XXXVIII P . 19 unpuf *celera (f elut.) M impuf P\'a 20 scel.] 
 frella R ne] ncc MP III R, tertiua a 21 dirig ιτ ur faper Terram 
 P1 .22 corr ι p ι & MCRa argueT Pa 2S V R, quartus a uerflis 
 qumq. S 24 domine alt. om. a 
 
 
 euacues animam meam. In psalmo CXLI: Voce mea ad 
 dominum clamaui, uoce mea ad dominum deprecatus sum. 
 effundam in conspectu eius eloquium meum, tribulationem 
 meam coram illo adnuntiabo. Et post VII uersus: Clamaui 
 ad te, domine, dixi: tu es spes mea, pars mea in terra uiuentium. 
 In psalmo CXXI: Meditabar in omnia opera tua, facta 
 manuum tuarum loquebar. expandi manus meas ad te: anima 
 mea quasi terra sitiens ad te. Et post III uersus: Fac me 
 audire mane misericordiam tuam, quoniam in te confido. 
 notam fac mihi uiam, in qua ambulo,\' quoniam ad te leuaui 
 animam meam. libera me de inimicis meis, domine: ad te 
 protectus sum. In psalmo CXLIII: Libera me et erue me 
 de manu filiorum alienorum, quorum os locutum est uanitatem, 
 et dextera eorum dextera mendacii. ut sint filii nostri quasi 
 plantatio crescens in adulescentia sua. filiae nostrae quasi 
 anguli ornati ad similitudinem templi. promtuaria nostra 
 plena et supereffundentia ex hoc in illud. pecora nostra in 
 milibus et innumerabilia in compitis nostris: tauri nostri 
 pingues. non est interruptio, et non est egressus, et non est 
 ululatus in plateis nostris. beatus populus, cuius talia sunt, 
 beatus populus, cuius dominus deus suus. In psalmo 
 CXLIIII: Exaltabo te, domine, deus meus, rex, et benedicam 
 nomini tuo in aeternum et ultra. in omni die benedicam tibi 
 et laudabo nomen tuum in sempiternum iugiter. Et post II 
 uersus: Generatio ad generationem laudabit opera tua, et 
 fortitudines tuas adnuntiabunt. decorem gloriae magnitudinis

 1 Ps. 141, 2 et 3 4 ib. 6 6 Ps. 142, 5 et 6 8 ib. 8 et 
 9 12 Ps. 143, 11-15 22 Ps. 144, 1 et 2 25 ib. 4-7 

 4 illo] 1po B VI MPOR, quartus a 5 porcio R (cf. v) 
 6 medirabor P omm C 7 manH MP1C animam meam Pl 
 8 τ er τι u ̄ S, tertius a 10 ambulem BSv 11 ad] a P2RSa 
 12 uerba; libera m. e. erue me tn ras. S 14 et] om. M1S nostri] 
 mei a 16 angeli R prumruana MP, pnump τ uar ι a C\' 17 ex] m 
 MP1CR 19 greffuf MPCB 21 suus] eius Bav 22 rex] om. 
 MOB, rex me Sa 24 fecundus a 25 generacione eT generacio ad 
 g. ( er generacio del. lin. rubr.) B laudau ιτ MP1C, laudauerut a 
 26 uerba: adnuntiabunt usque ad fortitudines tuae (p. 47, 5) om. MCB 
 
 
 tuae et uerba mirabilium tuorum loquar. et fortitudinem 
 horribilium tuorum loquentur et magnitudines tuas narrabunt. 
 memoriam multae bonitatis tuae loquentur et iustitias tuas 
 laudabunt. Et post IIII uersus: Et sancti tui benedicent 
 tibi. gloriam regni tui dicent et fortitudines tuas loquentur. 
 ut ostendant filiis hominum fortitudines eius et gloriam decoris 
 regni eius. Et paulo post: Iuxta est dominus omnibus qui 
 inuocant eum, omnibus qui inuocant eum in ueritate. placitum 
 timentium se faciet et clamorem eorum audiet et saluabit 
 eos. custodit dominus omnes diligentes se, et uniuersos impios 
 conteret. laudem domini loquetur os meum, et benedicet 
 omnis caro nomini sancto eius in aeternum et iugiter. In 
 psalmo CXLV: Lauda, anima mea, dominum: laudabo dominum 
 in uita mea, cantabo deo meo, quamdiu sum. nolite 
 confidere in principibus, in filio hominis, cui non est salus. 
 Et post II uersus: Beatus cuius deus Iacob auxiliator eius, 
 spes eius in domino deo suo. In psalmo CXIVI: Laudate 
 dominum, quoniam bonum est canticum dei nostri, quoniam 
 decorum est pulchra laudatio. Et post VII uersus: Suscipiens 
 mansuetos dominus, humilians impios usque ad terram. 
 canite domino in confessione, canite deo nostro. Et post VII 
 uersus: Non est in fortitudine equi uoluntas eius, neque in 
 tibiis uiri placebitur ei. placebitur domino in his qui timent

 4 Ps. 144, 10-12 7 ib. 18—21 13 Ps. 145, 2 et S 
 16 ib. 5 17 Ps. 146, 1 19 ib. 6 et 7 22 ib. 10 et 11 

 1 m ι rab ι l ι um (mm in rasura 5 litterarum al. m.) P tuorum] om. 
 P 2 borribilium tuorum] hombihorum P1 narrabo PSa 
 3 loquenTe Pl 4 nn PS, tertius a benedicanr Sv (cod. Am.), 
 benedicuntja 7 eius] ei C paulo post] poti pfalmur P1, pofx paululum 
 P1 uerba: omnibus q. i. eum semel posita in MPCRa 9 faluau ιτ 
 M1P1 11 benedicir MCa, benedicaT P 12 nomen P fc ο̄ (pro 0 
 al. m . m pos.) P 14 dom.] deum a cantabo] pfallam Plav 
 ino M1 sum] ero P1 16 IF R, fecundus a 16 d*f (ras . n) M, 
 d5 C 18 bonuf MPC deo nro a 19 est] ei\' R pulcra M1R 
 vn S: paucof MPCRa 21 cantate a domino] do m C, deo nro R 
 cantate Ca deo] dño М2PCa, dno deo R et] ITS S VII S: 
 IIII MPCR, quartus a 22 non est) y e (in ras. 5 uel 6 litterartm) 
 M 23 placebitur ei] om . P1 placiTur P1, placerur P* (cod. Am.) 
 
 
 eum et expectant misericordiam eius. In psalmo CXLVIII: 
 Reges terrae et omnes populi, principes et uniuersi iudices 
 terrae, iuuenes et uirgines, senes cum pueris laudent nomen 
 domini. In psalmo CXLVIIII: Cantate domino canticum 
 nouum: laus eius in congregatione sanctorum. laetetur Israhel 
 in factore suo, filii Sion exultent in rege suo. Et post III 
 uersus: Exaltabit mansuetos in Iesu. exultabunt sancti in 
 gloria. laudabunt in cubilibus suis. exaltationes dei in gutture 
 eorum. In psalmo CL: Laudate dominum in sancto eius, 
 laudate eum in fortitudine potentiae eius. laudate eum in 
 fortitudinibus eius, laudate eum iuxta multitudinem magnificentiae 
 suae. Et in fine psalmi: Omne quod spirat laudet 
 dominum. 
 Haec de libro Psalmorum collegimus, in quibus 
 suam quisque uitam, si proficere affectat, inspiciat. 
 ubi lectorem admonemus, ut ea quae de 
 Psalmis posui tamquam unum psalmum contextim 
 legat, tacitis uerbis meis, quae ad hoc interposui, 
 - ut si uoluerit inspiciat, ubi sit scriptum quod 
 posui, id est quoto uel in quo loco eiusdem psalmi. 
 his enim praetermissis qui lectione continuata inspexerit 
 sola uerba Psalmorum multo iocundius 
 et ob hoc utilius ex diuinis afficietur eloquiis. 
 Nunc de libris Salomonis quae uidebuntur huic 
 operi necessaria colligemus: ac primum de Prouerbiis, 
 qui liber si bene intellegatur, ad mores 
 pios informandos paene totus ualebit. sed ea quae

 2 Ps. 148, 11 et 12 4 Ps. 149, 1 et 2 7 ib. 5 et 6 
 9 Ps. 150, 1 et 2 12 ib. 6 

 1 eum] om. M1 5 nouum] om. P1 6 exultent] om. S tertius 
 a 7 exul τ au ιτ MtC, exalTamx M3P1RSa 8 exulraTionef (-ciomf 
 M\') M\'PCRSa 9 fc ο̄ S: fcOf M\'P, fclf FCRav 12 et] om. R \' 
 15 quifquif S ofecTaT R 16 ammonem\' MPC ea] om. MP 
 CR queq, R 17 pralmS unQ S con τ ex τ u ̄ (u in 1 mute m. 1) M, 
 con τ ex τῑ ∗ S 18 ad hoc] adhuc S 20 quoto] quod C 28 diumif 
 (nif in ras. al. m.) P aff ι c ι & C, efficieTur RS, ef in ras. ab al. m. 
 P 24 falamomf Ml 25 collegimuf MlPSa pnmo S proaerbif 
 P1 27 ualebiT (u in ras.) M 
 
 
 - obscura sunt praetermitto: habeant ea quibus 
 exerceantur lectores dilectoresque spiritalium 
 litterarum: nos in hoc opere statuimus ilia ponere 
 quae ad agendam uitam facile intellecta referantur. 
 quamuis multis uideri possim apertissima 
 praetermisisse: nonnullaque hinc potius clausa 
 sunt, unde putantur esse perspicua. quid enim 
 tam clarum uidetur et quid tam inepte fit, si ad 
 proprietatem uelis accipere, quod ibi scriptum 
 est: ab aqua aliena abstine te et de fonte alieno ne biberis? 
 . aut quid ualet ad mores corrigendos, nisi intellectus 
 illic altior requiratur, quod dictum est: 
 paupertas uirum humiliat, manus autem fortium locupletat? 
 cum et non esse pauperem et esse manibus fortem 
 non sit in bonorum hominum potestate et multis 
 prouenerit pessimis, et hoc prouerbium male intellectum 
 possit prouocare pauperes fortes, ut 
 rapinis se existiment debere ditescere. quis non 
 autem rideat, si proprie positum putauerit quod 
 ibi legitur: non enim nascuntur filii malignis? omnia \' 
 ergo talia relinquemus, et ea quibus suadetur aliquid 
 aliquanto diutius, cum id quod suadetur atque 
 praecipitur non sit obscurum et id potius sit 
 ponendum in hoc Speculo, ubi se illi inspiciant 
 quibus iam persuasum est bene ac laudabiliter -

 10 cf. Septuag. Prou. 9, 18 18 Prou. 10, 4 20 Prou. 24, 20 

 1 p ̀ m ιττο MP1 habenT PlGS 2 exerceanT C 3 hTerarum 
 P 4 intellectu a 5 udere M1 ap τι ff ι ma C 6 p ̃τ̃ m ι ff ι ffe MC, 
 pre τ ermef ι fe P nonnulla qnq PS olaoA P\' 8 meprem P1, 
 meprum P\' 9 erll ι f M1P1 quod] om. P 12 illic intellectus a 
 al-nor (or m ras.) P reqmraT C 15 poTefraTem P1 
 mnhtl B 16 puemra S et] m P1 ι n τ ellec τ uf P1 17 puocare 
 pottlT R fornf P1 18 quos B 19 poff ιτ um P1 21 rel ι nquimuf 
 PS 22 ahquando M1P1 uerba: aliquid a. d. c. i. q. snadetnr om. 
 R 28 aTq; p ̃ c ι p ιτ ur bene mu\'e ponem\'. dQ n ο̄ HT obfcura R 
 24 fpecultl S 25 pfuaffu ̄ M 

 XII, Ang. 3, i. 

 4 
 
 
 uiuere, sed, ut hoc faciant, quae sibi optanda 
 atque obseruanda sint quaerunt. haec itaque de 
 Prouerbiis Salomonis ponenda credidimu\'s. 
 VII. DE PROVERBIIS. Timor domini principium scientiae. sapientiam atque doctrinam 
 stulti despiciunt. audi, fili mi, disciplinam patris tui 
 et ne dimittas legem matris tuae. Et post uersus XIIII, 
 cum de homicidis loqueretur: Ipsi, inquit, contra 
 sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas 
 suas. sic semitae omnis auari animas possidentium 
 rapiunt. Item post IIII uersus: Vsquequo, paruuli, diligitis 
 infantiam et stulti ea quae sibi sunt noxia cupiunt et 
 inprudentes odibunt scientiam? Et post XI uersus: Tunc 
 inuocabunt me et non exaudiam: mane consurgent et non inuenient 
 me: eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem 
 domini non susceperint nec adquieuerint consilio meo et detraxerint 
 uniuersae correptioni meae. comedent igitur fructus 
 uiae suae suisque consiliis saturabuntur. auersio paruulorum 
 interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos. qui autem 
 me audierit, absque terrore quiescet et abundantia perfruetur 
 malorum timore sublato. Et post IIII uersus: Si

 6 Prou. 1, 7 et 8 9 ib. 18 et 19 12 ib. 22 14 ib. 28 
 —33 22 Prou. 2, 8-18 

 1 quae] quique R quae sibi] quaef ι u ι P obTanda adq; MP 
 2 obferuenda M funt qrant a 3 credunnf S 5 de prouerbiis] om. 
 Ba 6 acientiae] fapienriae P\'Rv 8 nede mi raf M1 xvm 
 Pl undecim uerfua a 9 hom ι c ι d ιι f MP1CSa loq MP, loqmrur 
 R 10 mobanTur Pl 12 III PIBS, tres a paruoli M1 
 13 ea] om. P1 14 odibunT Sv: b ras. M, b puncto suppos. del. P, 
 odmnt CRa XI] octo a 15 muemunr JfP1 16 exosamj 
 ezu* fa M, exo«fam P habent C 17 fufcipennr MPC confiliu 
 meo (u in o mute m. 1, uirg. ras.) M 19 uiae] u ιτ ae MPC 
 21 quefciT P1, requ ι efce τ RSav 22 τι more∗ M III R, tres a 
 
 
 enim sapientiam inuocaueris et inclinaueris cor tuum prudentiae, 
 si quaesieris eam quasi pecuniam et sicut thesauros effoderis 
 illam, tunc intelleges timorem domini et scientiam dei inuenies, 
 quia dominus dat sapientiam et ex ore eius scientia 
 et prudentia. custodiet rectorum salutem et proteget gradientes 
 simpliciter: seruans semitas iustitiae et uias sanctorum 
 custodiens. tunc intelleges iustitiam et iudicium et aequitatem 
 et omnem semitam bonam. si intrauerit sapientia cor tuum 
 et scientia animae tuae placuerit, consilium custodiet te et 
 prudentia seruabit te, ut eruaris de uia mala et ab homine 
 qui peruersa loquitur, qui relinquunt iter rectum et ambulant 
 per uias tenebrosas, qui laetantur, cum malefecerint, et exultant 
 in rebus pessimis, quorum uiae peruersae et infames 
 gressus eorum: ut eruaris a muliere aliena et ab extranea, 
 quae mollit sermones suos et reliquit ducem pubertatis suae 
 et pacti dei sui oblita est. Et post XIII uersus: Misericordia 
 et ueritas non te deserant: circumda eas gutturi tuo 
 et describe in tabulis cordis tui, et inuenies gratiam et disciplinam 
 bonam coram deo et hominibus. habe fiduciam in 
 domino ex toto corde tuo et ne innitaris prudentiae tuae. 
 in omnibus uiis tuis cogita illum, et ipse diriget gressus tuos. 
 ne sis sapiens apud temet ipsum. time dominum et recede a 
 malo. Et post I uersum: Honora dominum de tua substantia 
 et de primitiis omnium frugum tuarum. Et . post 
 II uersus: Disciplinam domini, fili mi, ne abicias, nec deficias, 
 cum ab eo corriperis. quem enim diligit dominus, 
 corripit: et quasi pater in filio conplacet sibi. beatus homo,

 16 Prou. 3, 3—7 23 ib. 9 25 ib. 11—15 

 1 Xapienf fapienxia MP1C 2 xef I fauruf M\' effudenf M, 
 effodienf PlS (cod. Am.) 8 mxellegif P 4 dominus] deus R 
 5 cuf το d ι ∗ τ P cofTodA recrorS Ml 6 fem ιτ af (femi in ras. m. 1) 
 M 7 ι n τ ellegenf M1P1 10 et] om. P 11 rehncunr M, derelinqunnt 
 a 13 cora Ml famif MP1, fanuf C 14 ab] om. MP\' 
 CB 15 molla Mlp\' reliqmd M1P1, rel ι nqu ιτ CS 16 XIII (X in 
 ras.) M, octo a 17 deferenT MC 18 difcnbe MPC 20 miTarif 
 М1, ι nn ιτ er ι f S tuae] om. P\' 21 diregiT M1P1 22 dom.] deu 
 R 23 1] unu S, 24 Tuorum MC1 (cod. Am.) frugum ruarum ommum 
 P1 2.5 nee] ne PlSa d ι f ι c ι af 81 26 corr ι p∗erif P 27 oplacebiT R 

 4* 
 
 
 qui inuenit sapientiam et qui affluit prudentia. melior est 
 adquisitio eius negotiatione argenti et auro primo fructus eius: 
 . pretiosior est cunctis opibus, et omnia quae desiderantur 
 huic non ualent conparari. Et post X uersus: Fili mi, ne 
 effluant haec ab oculis tuis: custodi legem atque consilium. 
 Et post VIII! uersus: Noli prohibere benefacere eum qui 
 potest: si uales, et ipse benefac. ne dicas amico tuo: uade 
 et reuertere, et cras dabo tibi, cum statim possis dare. ne 
 moliaris amico tuo malum, cum ille in te habeat fiduciam. 
 ne contendas aduersus hominem frustra. Et post VII uersus: 
 Inlusores ipse deludet et mansuetis dabit gratiam. 
 Et post XLIIII uersus: Omni custodia serua cor tuum, 
 quia ex ipso uita procedit. remoue a te os prauum, et detrahentia 
 labia sint procul a te. oculi tui recta uideant et 
 palpebrae tuae praecedant gressus tuos. dirige semitam pedibus 
 tuis, et omnes uiae tuae stabilientur. nec declines in 
 dexteram aut in sinistram. auerte pedem tuum a malo. uias 
 enim, quae a dextris sunt, nouit dominus, peruersae uero sunt 
 quae a sinistris sunt. ipse autem rectos facit cursus tuos, 
 itinera autem tua in pace producet. Fili mi, adtende sapientiam 
 meam et prudentiae meae inclina aurem tuam, ut 
 custodias cogitationes, et disciplinam labia tua conseruent. 
 fauus enim stillans labia meretricis et nitidius oleo guttur 
 -eius. nouissima autem illius amara quasi absinthium et acuta 
 quasi gladius biceps. pedes eius descendunt in mortem et

 4 Prou. 3, 21 6 ib. 27-80 11 ib. 34 12 Prou. 4, 23 — 5, 5 

 1 prndenci M1 . praden-nam C, prudennę 81 2 adque Acio MI, 
 adquefmo C1 aun P1 primo] punmmo P* 4 X] fex a 
 5 affluan τ P1S 6 VIIII] fex a 7 poxe M1 oada MC 8 pofef 
 M, poffef P\' 9 habUIT C1 10 hominum M fruf∗ τ ra (a ras.) 
 M VllJ VI PlS 11 ι lluf ιο nes B del.] deducet a 12 XLIII 
 CB, uiginti quattuor a 18 ex] ab a procidir M1P1 14 recre 
 MCa 15 praecedunr Pl 16 omnes] om ̀ M, omnia C nec] ne 
 BSav in .. in] ad .. ad S 17 deiTram P au τ (a in ras.) M 
 pedum P 18 a] ad MPC dex τ r ι M puerfe (uerfe in litt. elut. 
 scr.) M 19 qm M1 a] ad M1P1 20 TU4 M\' 22 cogiTanomf Ml 
 P1 conferuanT M 28 fauof M1 difnllanf RSv 24 abfenciQ 
 M1, abfennum P1 (cod. Am.), abAn-num M3C 25 es pede! P 
 
 
 ad inferos gressus illius penetrant. Et post XCVII uersus: 
 Non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum, ne capiaris 
 nutibus illius: pretium enim scorti uix unius est panis: mulier 
 autem uiri pretiosam animam capit. numquid abscondere 
 potest homo ignem in sinu suo, ut uestimenta illius non ardeant? 
 aut ambulare super prunas, et non conburentur plantae 
 eius? sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit 
 mundus, cum tetigerit eam. non grandis est culpa, cum quis 
 furatus fuerit: furatur enim, ut esurientem inpleat animam: 
 deprehensus quoque reddet septuplum et omnem substantiam 
 domus suae tradet. qui autem adulter est, propter inopiam 
 cordis perdet animam suam. Et post V uersus: Fili mi, 
 custodi sermones meos et praecepta mea reconde tibi. serua 
 mandata mea et uiue et legem meam quasi pupillam oculi 
 tui. Et post uersus LVII: Intellegite, paruuli, astutiam, 
 et insipientes, animaduertite. Et post II uersus: Veritatem 
 meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium. 
 Et post III uersus: Accipite disciplinam meam: 
 doctrinam magis quam aurum diligite. melior est 
 enim sapientia cunctis pretiosissimis, et omne desiderabile ei 
 non potest conparari. Et post II uersus: Timor domini 
 odit malum: adrogantiam et superbiam et uiam prauam et 
 os bilingue detestor. Et post VI uersus: Ego diligentes 
 me diligo, et qui mane uigilant ad me, inuenient me.

 2 Prou. 6, 25—32 12 Prou. 7, 1 et 2 15 Prou. 8, 5 
 16 ib. 7 18 ib. 10 et 11 21 ib. 18 28 ib. 17-21 

 1 grefuf Mx nonag ι n τ a VII S, pluree a 2 pulcr ιτ ud ι ne ̃ B 
 ne] nec M\'v 3 illiua] e ι us R mulier] melior MC 6 aur (T in ras.) 
 M et] UT M3PaCRSav conburan τ ur M P2CRav 8 ca TeTigenT ** 
 ******* (ras . cll Te-ngiT) M culpae PS culpa efr B 9 efunenTe 
 M1 10 reda Ml 11 cordif inopiam Sav 12 pdiT MPB V] 
 qrt\' a V Q in ras. P 13 serua] fcrura MP1C1, fcru τ areC2R 
 14 pupilla MC 15 u. LYII] aliquot uerfua a 16 alas u\' τιτ e B 
 II] fecundus a 17 detestabuntur) nõ atteftarf a 18 III] tertius a ; 
 20 ad uocem cuncnf 8. lin. add: opib; C* 2111] fecundus a 23 de- 
 τ ef το r PS: deref rur M1, deTefranir FCRa VI] qrt\' a 
 

 mecum sunt diuitiae et gloria, opes superbae et iustitia. melior 
 est fructus meus auro et pretioso lapide, et genimina mea 
 argento electo. in uiis iustitiae ambulo, in medio semitarum 
 iudicii, ut ditem diligentes me et thesauros eorum repleam. 
 Et post XXIII uersus: Beatus homo, qui audit me, qui 
 uigilat ad fores meas cotidie et obseruat ad postes ostii mei. 
 qui me inuenerit, inueniet uitam et hauriet salutem a domino. 
 qui autem in me peccauerit, laedet animam suam. omnes 
 qui me oderunt diligunt mortem. Et post VIIII uersus: 
 Relinquite infantiam et uiuite et ambulate per uias prudentiae. 
 qui erudit derisorem, ipse sibi facit iniuriam: et qui arguit 
 impium, generat maculam sibi. noli arguere derisorem, ne 
 oderit te: argue sapientem, et diliget te. da sapienti, et 
 addetur ei sapientia. doce iustum, et festinabit accipere. 
 principium sapientiae timor domini, et scientia sanctorum 
 prudentia. Et post XVIII uersus: Non proderunt thesauri 
 iniquitatis, iustitia uero liberabit a morte. Et post IIII 
 uersus: Qui congregat in messe, filius sapiens est: qui autem 
 stertit aestate, filius confusionis. Et post IIII uersus: 
 Sapiens corde praecepta suscipiet: stultus caeditur labiis. 
 qui ambulat simpliciter, ambulat confidenter: qui autem deprauat 
 uias suas, manifestus erit. qui annuit oculo, dabit 
 dolorem: stultus labiis uerberabitur. uena uitae os iusti: et 
 os impiorum operiet iniquitatem. odium suscitat rixas, et 
 uniuersa delicta operit caritas. in labiis sapientis inuenietur

 5 Prou. 8, 34—36 10 Prou. 9, 6—10 16 Prou. 10, 2 
 18 ib. 5 20 ib. 8-14 

 1 glonae PlS 4 ditem] d∗ τ e ̄ (d add. al. m.) M, d ι u ιτ ef C* 
 ∗∗ τ hefaurof M 5 XXIII] XIII 8, aliquos a me] om . M1, add. M* 
 6 coTTidie S ad] om . P\' 8 autem] om. R ledix M1P, lediT 
 CIa 10 lnfanTia M1 muae М1P, u ι ∗ue τ e (prior e litt. i» i mut. 
 al. m.) S 13 d ι l ι g ιτ M1P ad uerba, quae sunt da sapienti, ix 
 marg. add: occaflonem P\' (cf. v) 14 adda C, adda\' ** (UT eras.) 
 M fef τι nau ιτ M1PC 17 miqu ιτ a τ ef M1 uero] u5* (f ras.) M, 
 auTem P liberamT М1P1 IIII] qua.rt\' a 19 frerra М1P1 
 IDI] terti\' a 20 praecepta] u\'ba R 22 oculum M1P1 23 uerbera 
 Tur M, uerberaxur PCR 24 oprr Rv 25 car ιτ a∗∗f (ras . Te) M 
 labia a 
 
 
 sapientia, et uirga in dorso eius qui indiget corde. sapientes 
 abscondunt sapientiam: os autem stulti confusioni proximum 
 est. Et post IIII uersus: Via uitae custodientibus disciplinam: 
 qui autem increpationes relinquit, errat abscondunt 
 odium labia mendacia. qui profert contumeliam, insipiens est 
 in multiloquio peccatum non deerit: qui autem moderatur 
 labia sua, prudentissimus est. argentum electum lingua iusti: 
 cor impiorum pro nihilo. labia iusti erudiunt plurimos: qui 
 autem indocti sunt, in cordis egestate moriuntur. benedictio 
 domini diuites facit, nec \'sociabitur eis adflictio. quasi per 
 risum stultus operatur scelus: [sapientia autem est uiro prudentia. 
 quod timet impius, ueniet super eum: desiderium 
 suum iustis dabitur. Et post II uersus: Sicut acetum 
 dentibus et fumus oculis, sic piger his qui miserunt eum. 
 timor domini adponet dies et anni impiorum adbreuiabuntur. 
 expectatio iustorum laetitia: spes autem impiorum peribit. 
 fortitudo simplicis uia domini, et pauor his qui operantur malum. 
 iustus in aeternum non commouebitur: impii autem non habitabunt 
 in terra. os iusti parturiet sapientiam: lingua prauorum 
 peribit. labia iusti considerant placita, et os impiorum 
 peruersa. Statera dolosa abominatio apud deum et pondus 
 aequum uoluntas eius. ubi fuerit superbia, ibi erit contumelia: 
 ubi autem humilitas, ibi et sapientia. simplicitas iustorum 
 diriget eos et supplantatio peruersorum perdet illos. non 
 proderunt diuitiae in die ultionis: iustitia autem liberabit a 
 morte. iustitia simplicis diriget uiam eius et in impietate

 8 Prou. 10, 17-24 18 ib. 26—32 et Prou. 11, 1-7 

 2 sapientiaml fcien τι a ̄ P2Sv autem] om. 8 SHI MP\'R, VI 8, 
 terti\' a euTrodienTi Sav 4 mcrepanomf (-ciomf M) MPl relinquA 
 MP1 relmqflT erra ̄ r R 6 mnlxiloqmtl M1P1 7 ι uf τι (ex corr . 
 M. 1, quae habuerat lutra) M 9 monenrar P2Sv 18 saum] om. 
 MP1C1R II] fecQdns a 15 ad j ∗u ι bun τ ur (p ras., bre pos. 2 m.) 
 M, abbreu ι abun τ̃ R, breniabnntnr an 17 qui] om. R post operantur 
 uerba fceluf fap ι enc ι a ma sequuntur, sed lineola perducta M 19 terram 
 P 20 placida MP1 21 deum] dum Sv 22 errr & P2C1Sav 
 24 d ι reg ιτ MP1 fubplanTano S 25 hberamT JlPC 26 ι uf τιτι am 
 JP1, ι uf τι c ι a (uirg. ras.) M fimphcef M1 dingiT Cl (cod. Am.) 
 in] om. P* (cod. Am.) 
 
 
 sua corruet impius. iustitia rectorum liberabit eos, et in 
 insidiis suis capientur iniqui. mortuo homine impio nulla 
 erit ultra spes, et expectatio sollicitorum peribit. Et post 
 VII uersus: Qui despicit amicum suum, indigens corde est: 
 uir autem prudens tacebit. qui ambulat fraudulenter, reuelat 
 arcana: qui autem fidelis est animi, celat commissum. ubi 
 non est gubernator, populus corruet: salus autem, ubi multa 
 consilia. adfligetur malo, qui fidem facit pro extraneo: qui 
 autem cauet laqueos, securus erit. Et post II uersus: 
 Benefacit animae suae uir misericors: qui autem crudelis est, 
 et propinquos abicit. Et post IIII uersus: Abominabile 
 domino prauum cor, et uoluntas eius in his qui simpliciter 
 ambulant. manus in manu non erit innocens malus: semen 
 autem iustorum saluabitur. Et post II uersus: Desiderium 
 iustorum omne bonum est: praestolatio impiorum furor. alii 
 diuidunt propria et ditiores fiunt: alii rapiunt non sua et 
 semper in egestate sunt. anima, quae benedicit, inpinguabitur: 
 et qui inebriat, ipse quoque inebriabitur. qui abscondit frumenta, 
 maledictus in populis: benedictio autem super caput 
 uendentium. bene consurget diluculo qui quaerit bona: qui. 
 autem inuestigator malorum est, opprimetur ab eis. qui confidit 
 in diuitiis suis, hic corruet: iusti autem quasi uirens 
 folium germinabunt. Et post IIII uersus: Si iustus in 
 terra recipit, quanto magis impius et peccator? Qui diligit 
 disciplinam, diligit scientiam: qui autem odit increpationes, 
 insipiens est. qui bonus est, hauriet a domino gratiam : qui

 4 Prou. 11, 12—15 10 ib. 17 11 ib. 20 et 21 14 ib. 
 28-28 28 ib. 81 et Prou. 12, 1—3 

 1 impiof M1P1 rectorom] luTrorum B hberamr M1P1CS 
 S etpr.] ex P 4 VII 8: IIII MPC, III R, quinq; a efr corde 
 5 fraudolenrer S 6 archana MCB fidelis est, animi celat.. 
 distinxit a animi] amia R 7 corr. pop. R 8 affligit M1, 
 adfl ι g ιτ ur P1 11 et] ecii B (cf. v) propmquuf M1 ppinquu*, 
 abijcit dist. a IIII] tres a 16 rapiunr (u in ras.) M 18 uerba: 
 et qui i. i q. inebriabitur om. MPCB 19 maledicemr P1Sv 
 20 confurgir RSv 21 obpnmerur MC 22 corroix MPlCR 
 23 nn] vn S, tres a 26 insipiens] om. B hauriet] ann & M1 
 
 
 autem confidit cogitationibus suis, impie agit. non roborabitur 
 homo ex impietate, et radix iustorum non commouebitur. 
 Et post XVI uersus: Desiderium impii munimentum est 
 pessimorum: radix autem iustorum proficiet. propter peccata 
 labiorum ruina proximat malo: effugiet autem iustus de angustia. 
 de fructu oris sui unusquisque replebitur bonis, et 
 iuxta opera manuum suarum retribuetur ei. uia stulti recta 
 in oculis eius: qui autem sapiens est, audit consilia. Et post 
 IIII uersus: Est qui promittit et quasi gladio pungitur conscientiae: 
 lingua autem sapientium sanitas est. labium ueritatis 
 firmum erit in perpetuum: qui autem testis est repentinus, 
 concinnat linguam mendacem. dolus in corde cogitantium 
 mala: qui autem ineunt pacis consilia, sequetur eos 
 gaudium. non contristabit iustum quicquid ei acciderit: impii 
 autem replebuntur malo. abominatio domini labia mendacia: 
 qui autem fideliter agunt, placent ei. homo uersutus 
 celat scientiam: et cor insipientium prouocabit stultitiam. Et 
 post II uersus: Maeror in corde uiri humiliabit illud, et 
 sermone bono laetificabitur. qui neglegit damnum propter 
 amicum, iustus est: iter autem impiorum decipiet eos. non 
 inueniet fraudulentus lucrum, et substantia hominis erit auri 
 pretium. in semita iustitiae uita: iter autem deuium ducit 
 ad mortem. Filius sapiens doctrina patris: qui autem inlusor 
 est, non audit, cum arguitur. de fructu oris sui homo 
 saturabitur bonis: anima autem praeuaricatorum iniqua. qui

 8 Prou. 12, 12—15 9 ib. 18—23 18 ib. 25-28 et Prou 
 13, 1-15 

 3 XVI 8: X MPOR, aliquos a 4 peffimS MP1C1R 9 IIII] 
 vn S, tres a pugii M\' 10 est] er R labia C\'R 
 12 lingua C mendacn P2 18 ι n ι un τ M\'P fequen τ ur M1P1, 
 fequrt S eos] om. C 14 gaudium] glacha Ml accedenT MC\', 
 accedenr (corr. m. 1) P 15 abom ι na τιο S dHo C* (cf. v) 16 uerba: 
 placent - - insxpientium om. m. 1, in marg. infer. add.: placenT ei 
 omo uerfaruf (corr . homo uerfuruf m. 3) celaT fc ι en τι a ̃ & cor ι nf ι p ι en τι u ̄ 
 cum sign . M et hp m. 2 M 17 fcienna C1 prouocaUlT P\' 
 18 uiri] om . P\' illud] illu τ MC, illum v 21 fraudolenruf S 22 in] 
 er m Sa femiTaf C diuium M1P1 24 argueTur Sa sui] om. PCB 
 
 
 custodit 08 suum, custodit animam suam: qui autem inconsideratus 
 est ad loquendum, sentiet mala. uult et non uult 
 piger: anima autem operantium inpinguabitur. uerbum mendax 
 iustus detestabitur: impius autem confundit et confunditur. 
 iustitia custodit innocentis uiam: impietas uero peccatores 
 supplantat. est quasi diues, cum nihil habeat, et est quasi 
 pauper, cum in multis diuitiis sit. redemptio animae uiri 
 diuitiae suae: qui autem pauper est, increpationem non sustinet. 
 lux iustorum laetificat: lucerna autem impiorum extinguetur. 
 inter superbos semper iurgia sunt: qui autem agunt 
 cuncta consilio, reguntur sapientia. substantia festinata minuetur: 
 quae autem paulatim colligitur manu, multiplicabitur. 
 spes, quae differtur, adfligit animam: lignum uitae desiderium 
 ueniens. qui detrahit alicui rei, ipse se in futurum obligat: 
 qui autem timet praeceptum, in pace uersabitur. lex sapienti 
 fons uitae, ut declinet a ruina mortis. doctrina bona dabit 
 gratiam: in itinere contemptorum uorago. Et po s t XII uersus: 
 Qui parcit uirgae suae, odit filium suum: qui autem 
 diligit illum. instanter erudit iustus comedit et replet animam 
 suam: uenter autem impiorum insatiabilis. Et post II 
 uersus: Ambulans recto itinere et timens deum despicietur 
 ab eo qui infami graditur uia. in ore stulti uirga superbiae: 
 labia sapientium custodiunt eos. Et post II uersus: Testis 
 fidelis non mentietur: profert mendacium testis dolosus. 
 quaerit derisor sapientiam et non inuenit: doctrina prudentium 
 facilis. uade contra uirum stultum et nescito labia inprudentiae.

 18 Pron. 18, 24 et 25 21 Prou. 14, 2 et 8 23 ib. 5--18 

 4 confunderur CRav, corr. m. 1 P 5 mnocenf MC1 peccaro Pl 
 S, peccaTa MC\'Ra, peccarore C\', peccaroref P\'v 6 rubplanxax MC 
 eat yr.] er CR 8 fuf τι n ιτ MI, fuf τι ner (e ex 1 corr. m. 1) P 
 9 autem] om. a ex τι ngu τ̓ Ml 11 conXlIia М1P1, cum conf ι lio 
 P1v 18 deferrur M\'P* def ι deran τι um MP1C 14 se] om. 
 М1P1 15 fapienTif P\' 17 uorago (o pr. in rasura) P Xll] 
 aliquot a 18 parca S suae] om. Rv 19 commediT M1 
 20 mfa τ urab ι l ι f RSv 21 defp ι c ιτ ur (e s. lift. m. 1) S, d ι fp ι c ιτ ur MPC1, 
 defp ι c ιτ ur CRv 28 11] fecadus a 25 prudentium] Capientium a 
 26 ∗fc ιτο (eras . ne) P 
 
 
 sapientia callidi est intellegere uiam suam, et inprudentia 
 stultorum errans. stultus inludet peccatum: inter iustos morabitur 
 gratia. cor, quod nouit amaritudinem animae suae, in 
 gaudio eius non miscebitur extraneus. domus impiorum delebitur: 
 tabernacula uero iustorum germinabunt. est uia, quae 
 uidetur homini iusta: nouissima autem eius deducunt ad 
 mortem. risus dolore miscebitur, et extrema gaudii luctus 
 occupat. Et post III uersus: Sapiens timet et declinat 
 malum: stultus transilit et confidit. inpatiens operabitur 
 stultitiam et uir uersutus odiosus est. Et post IIII uersus: 
 Qui despicit proximum suum, peccat: qui autem miseretur 
 pauperis, beatus erit. errant qui operantur malum: misericordia 
 et ueritas praeparabunt bona. in omni opere erit abundantia: 
 ubi autem uerba sunt plurima, frequenter egestas. 
 Et post IIII uersus: In timore domini fiducia fortitudinis, 
 et filiis eius erit spes. timor domini fons uitae, ut declinent 
 a ruina mortis. Et post II uersus: Qui patiens est, multa 
 gubernatur prudentia: qui autem inpatiens est, exaltat stultitiam 
 suam. uita carnium sanitas cordis: putredo ossuum 
 inuidia. qui calumniatur egentem, exprobrat factori eius: 
 honorat autem eum, qui miseretur pauperis. Et post VII 
 uersus: Responsio mollis frangit iram: sermo durus suscitat 
 furorem. lingua sapientium ornat scientiam: os fatuorum 
 ebullit stultitiam. Et post XVII uersus: Non amat pestilens 
 eum qui se corripit, nec ad sapientes graditur. Et post 
 V uersus: Melius est paruum cum timore domini quam

 8 Prou. 14, 16 et 17 11 ib. 21—23 15 ib. 26 et 27 
 17 ib. 29—31 22 Prone 15, 1 et 2 24 ib. 12 26 ib. 16—20 

 1 et] om. B 2 frulrif P* 4 ex τ raneof M1P1 5 est] ex 
 S 6 ductlT B 8 decl ι ne τ P1 9 τ ranf ι l ι & S 10 IIII] q ̄ rtus 
 a 13 uerit. et mis. P praeparanT Sav opere bono P2C2 
 14 ibi frequen τ er C2v 15 IIII] III1 P, tree a 16 decbneT PCBa 
 (cod. Am.) 17 est] om . 01 18 est] om . P1 19 oCbum (ras. u) C, 
 omum BSa 20 facronf C 21 VII] aliquos a 24 uerba: et post 
 - - graditar om. m . 1, m marg. add. (sign . ħđ et hp) m. 2, sed 
 pefnlen pos., - uerbo f litteram atU. m . 3 M XVII] aliquot a 
 26 V] XH MP\'CB quartum aerftun a parum P2CRav Timorem P1 
 
 
 thesauri magni et insatiabiles. melius est uocari ad holera 
 cum caritate quam ad uitulum saginatum cum odio. uir 
 iracundus prouocat rixas: qui [patiens est mitigat suscitatas. 
 iter pigrorum quasi saepes spinarum: uia iustorum absque 
 offendiculo. filius sapiens laetificat patrem: et stultus homo 
 despicit matrem suam. Et post II uersus: Dissipantur 
 cogitationes ubi non est consilium: ubi uero plures sunt consiliarii, 
 confirmantur. laetatur homo in sententia oris sui, et 
 sermo oportunus est optimus. semita uitae super eruditum, 
 ut declinet de inferno nouissimo. Et post IIII uersus: 
 Conturbat domum suam qui sectatur auaritiam: qui autem 
 odit munera, uiuet. mens iusti meditabitur oboedientiam: os 
 impiorum redundat malis. longe est dominus ab impiis, et 
 orationes iustorum exaudiet. lux oculorum laetificat animam: 
 fama bona inpinguat ossa. auris, quae audit increpationes 
 uitae, in medio sapientium commorabitur. qui abicit disciplinam, 
 despicit animam suam: qui autem adquiescit increpationibus, 
 possessor est cordis. timor domini disciplina sapientiae, 
 et gloriam praecedit humilitas. Hominis est animum 
 praeparare, et dei gubernare linguam. omnes uiae hominum 
 patent oculis eius: spirituum ponderator est dominus. reuela 
 domino opera tua, et dirigentur cogitationes tuae. uniuersa 
 propter semet ipsum operatus est dominus, impium quoque ad 
 diem malum. abominatio domini omnis adrogans: etiamsi 
 manu ad manum fuerit, non erit innocens. misericordia et 
 ueritate redimitur iniquitas, et in timore domini declinatur a 
 malo. cum placuerint domino uiae hominis, inimicos quoque 
 eius conuertet ad pacem. melius est parum cum iustitia 
 quam multi fructus cum iniquitate. cor hominis disponit

 6 Prone 15, 22-24 11 ib. 27—33 et Prou. 16, 1—21 

 1 refaun M1 ad uocem, quae est insatiabiles, add: fine Tunore 
 eiuf m. 2 P uocare MPCS 4 iTinera JR 7 constliaru∗ (f ras.) 
 M 9 femurę P uitae] me R 10 IIII] tres a 12 med ιτ a τ u τ 
 PCSo 14 exaudia ora τιο nef iuf το rū S 15auref <7 18 difciplinam 
 P\' 19 pcid ιτ P, pceda C 21 spm P\' 22 uniuerfam M1 P2 
 26 redimea M2CRa 29 difpona Ml P\' (cod. Am.) 
 
 
 uiam suam, sed domini est dirigere gressus eius. diuinatio 
 in labiis regis: in iudicio non errabit os eius. pondus et 
 statera iudicia domini sunt, et opera eius omnes lapides saeculi. 
 abominabiles regi qui agunt impie, quoniam iustitia 
 firmatur solium. uoluntas regum labia iusta: qui recta loquitur, 
 dirigetur. indignatio regis nuntius mortis, et uir 
 sapiens placabit eam. in hilaritate uultus regis uita, et clementia 
 eius quasi imber serotinus. posside sapientiam, quia 
 auro melior est: et adquire prudentiam, quia pretiosior est 
 argento. semita iustorum declinat mala: custos Animae suae 
 seruat uiam suam. contritionem praecedit superbia, et ante 
 ruinam exaltatur spiritus. melius est humiliari cum mitibus 
 quam diuidere spolia cum superbis. eruditus in uerbo reperiet 
 bona, et qui in domino sperat, beatus est. qui sapiens 
 corde est, appellabitur prudens, et qui dulcis eloquio, maiora 
 percipiet. Et post XVII uersus: Melior est patiens uiro 
 forti, et qui dominatur animae suae, expugnatore urbium. 
 sortes mittuntur in sinu, sed a domino temperantur. Melior 
 est bucella sicca cum gaudio quam domus plena uictimis 
 cum iurgio. seruus sapiens dominabitur filiis stultis et inter 
 fratres hereditatem diuidet. sicut igne probatur argentum 
 et aurum camino, ita corda probat dominus. malus oboedit 
 linguae iniquae, et fallax obtemperat labiis mendacibus. qui 
 despicit pauperem, exprobrat factori eius: et qui in ruina 
 laetatur alterius, non erit inpunitus. corona senum filii filiorum, 
 et gloria filiorum patres sui. non decent stultum uerba

 16 Prone 16, 82 et 88 et Prone 17, 1-15 

 2 errau ιτ MlPl 3 sacculi v 4 regi* M, rei C\' 5 loquimr 
 ex P 6 direg ιτ ur MlPl, dingrrur S, diligetur v nun τιι S, nuncii 
 ab 7 placebrr R eum P1 hi|a τιτ a τ e(1 it. ras . m. 3) M, billan- 
 Tare R ∗∗∗ regif (el; elut.) M 8 quiauro MP1C 18 reppena 
 MCS, reperiret a 15 apellabii MC 16 XVII] aliquos a 17 forte 
 MP&S dominaTor P1 ammo fno P2Sv expugnaTon S 
 18 Anum M2CRav 19 hucilla MlPl, buccella CRa 21 igm S 
 28 iniquae) om. R 24 paupen S* facTorem MlPl (cod. Am.) 
 25 mpom τ uf M1 26 glonS Mx pa τ rif M1P \'S sui] eorum P\'v 
 f το l το Pl 
 
 
 conposita, nec principem labium mentiens. gemma gratissima 
 expectatio praestolantis: quocumque se uerterit, prudenter 
 intelleget. qui celat delictum, quaerit amicitias: qui altero 
 sermone repetit, separat foederatos. plus proficit correptio 
 apud prudentem, quam centum plagae apud stultum. semper 
 iurgia quaerit malus: angelus autem crudelis mittetur contra 
 eum. expedit magis ursae occurrere raptis fetibus quam 
 fatuo confidenti sibi in stultitia sua. qui reddit mala pro 
 bonis, non recedet malum de domo eius. qui dimittit aquam, 
 caput est iurgiorum, et antequam patiatur contumeliam, 
 iudicium deserit. et qui iustificat impium, et qui condemnat 
 iustum, abominabilis est uterque apud dominum. Et post XVI 
 uersus: Munera de sinu impius accipit, ut peruertat semitas 
 iudicii. in facie prudentis lucet sapientia: oculi stultorum in 
 finibus terrae. Et post IIII uersus: Qui moderatur sermones 
 suos, doctus et prudens est: et pretiosi spiritus uir 
 eruditus. Et post II uersus: Occasiones quaerit qui uult 
 recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis. Et post 
 VI uersus: Accipere personam impii non est bonum, ut declines 
 a ueritate iudicii. Et post IIII uersus: Qui mollis 
 et dissolutus est in opere suo, frater est sua opera dissipantis. 
 turris fortissima nomen domini: ad ipsam currit iustus et 
 exaltabitur. Et post II uersus: Antequam conteratur, exaltatur 
 cor hominis, et antequam glorificetur, humiliatur. Et

 13 Prou. 17, 23 et 24 15 ib. 27 17 Prou. 18, 1 19 ib. 
 5 20 ib. 9 et 10 23 ib. 12 

 1 principe М1 P1, pnncipi Ps labia P1 mendax (in marg: 
 1 Anonf adnot. dl. m.) S gemma] semma R 3 in τ elleg ιτ M1 
 PSl 4 sermoni S1 repe∗∗ τιτ (ra erae.) M feperax M1P1 
 foederaraf Jfl, federaroe R 6 miTTiTur S 7 occumre Ml foerib; 
 MPS 8 redda S 9 recedir FPS 12 dominum] dm BSav 
 XVI] aliquot a 15 IllI pIS: XVII MP2CR, tres a verba: qui 
 moderatur - - et post II uersus om., ita margine add. signis M w 
 textu et hh in marg. adpositis S 17 11] duof S 19 VI] qttor a 
 20 *m (I ras.) C 21 opere] ore MP1C1 dissipan τι P\' 22 Tumf 
 (r alt . in ras.) P cucurr ιτ R 23 II| m CR eialrabif ... 
 humiliab ιτ ur S 
 
 
 post VII uersus: Iustus prior est accusator sui: uenit 
 amicus eius et inuestigabit eum. contradictiones conprimit 
 sors, et inter potentes quoque diiudicat. frater, qui adiuuatur 
 a fratre, quasi ciuitas firma, et iudicia quasi uectes urbium. 
 Item post II uersus: Mors et uita in manu linguae: qui 
 diligunt eam, comedent fructus eius. qui inuenit mulierem 
 bonam, inuenit bonum et hauriet iocunditatem a domino. 
 cum obsecrationibus loquitur pauper, et diues effabitur rigide. uir 
 amicalis ad societatem magis amicus erit quam frater. 
 Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam torquens 
 labia insipiens. ubi non est scientia animae, non est 
 bonum, et qui festinus est, pedibus offendit. stultitia hominis 
 supplantat gressus eius, et contra deum feruet animo suo. 
 diuitiae addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi quos 
 habuit separantur. testis falsus non erit inpunitus, et qui 
 mendacia loquitur, non effugiet. multi colunt personam potentis 
 et amici sunt dona tribuenti. fratres hominis pauperis 
 oderunt eum, insuper et amici procul recesserunt ab eo. qui 
 tantum uerba sectatur, nihil habebit: qui autem possessor est 
 mentis, diligit animam suam. Et post VIIII uersus: Pigredo 
 inmittit soporem, et anima dissoluta esuriet. qui custodit 
 mandatum, custodit animam suam: qui autem neglegit uias 
 suas, mortificabitur. faeneratur domino qui miseretur pauperis, 
 et uicissitudinem suam reddet ei. erudi filium tuum, ne

 1 Prou. 18, 17—19 5 ib. 21-24 et Prou. 19, 1-8 20 ib. 
 15—18 

 1 Vn) quinq; a eft prior a - causa το r Pl, acusa το r C1 
 8 quocUq; B 4 uefref MP1C 5 item] & CBa mambuf P 
 6 commedenT M1P1, comedunT S muliertl M1P - 7 bonam om. 
 PlCS post uocem, quae est domino, \' duos versus, qui sequuntur in 
 c: qui expellit mulierem bonam, expellit bonum: qui autem tenet adulteram, 
 stultus est et insipiens (impius v) add. a 8 obfecrationef MPC, obfecracione 
 R loquetur v 9 amicabilis RSa, amabilis v 10 quam 
 lues (duae litterae ante syllabam ues cum margine praecisae sunt) R, 
 quam diues v torquens] om. R 11 labia ex R, labia sua et v 
 13 subplan τ a τ MS 14 hi] hii P, eras . uu M, om. CR 16 colanT 
 M 17 Tnbuendi M1, Tnbuenn* (f raBJ S 19 fecTanTur .. habebunT 
 S est] enT P1 20 VIIII] X R 28 paupen MPCR 24 uicifi- 
 

 desperes. Et post VI uersus: Homo indigens misericors est, 
 et melior pauper quam uir mendax. timor domini ad uitam 
 et in plenitudine commorabitur absque uisitatione pessimi. 
 Et post II uersus: Pestilente flagellato stultus sapientior 
 erit: sin autem corripueris sapientem, intelleget disciplinam. 
 qui adfligit patrem et fugit matrem, ignominiosus est et infelix. 
 non cesses, fili, audire doctrinam, nec ignores sermones 
 scientiae. testis iniquus deridet iudicium, et os impiorum 
 deuorat iniquitatem. parata sunt derisoribus iudicia et mallei 
 percutientes stultorum corporibus. Luxuriosa res uinum et 
 tumultuosa ebrietas: quicumque in his delectatur, non erit 
 sapiens. Et post XVIIII uersus: Pondus et pondus, mensura 
 et mensura, utrumque abominabile est apud deum. ex 
 studiis suis intellegitur puer, si munda et si recta sint opera 
 eius. Et post II uersus: Noli diligere somnum, ne te 
 egestas opprimat: aperi oculos tuos et saturare panibus. Et 
 post XVII uersus: Abominatio est apud deum pondus et 
 pondus: statera dolosa non est bonum. Et post XXV uersus: 
 Qui obturat aurem suam ad clamorem pauperis, et ipse clamabit 
 et non exaudietur. munus absconditum extinguet iras 
 et donum in sinu indignationem maximam. gaudium iusto est 
 facere iudicium et pauor operantibus iniquitatem. uir, qui 
 errauerit a uia doctrinae, in coetu gigantum reputabitur. Et 
 post uersus VIIII: Qui custodit os suum et linguam,

 1 Prou. 19, 22 et 23 4 ib. 25—29 et Prou. 20, 1 12 ib. 
 10-11 15 ib. 18 17 ib. 28 19 Prou. 21, 13—16 24 ib. 
 23—28 

 3 et] om. C m plemmdine conflagellaro (om.: morabitur absque 
 - - |peatilente) MC, ad u ιτ ā pefnlere flagellaro (om.: et in - uersus) 
 R peffime P1, pessima v 5 sin] fu P in τ elleg ιτ P!C 
 6 fugit] ɔfund ιτ R, fugat v 7 ceffif M\' fili* MP 9 deuora 
 S 10 pcu τι en τι f MPC, pcucienTis R luionofa MP efr ref 
 P* 11 in] om. S 12 fapienf non errr P XVIIII] aliquos a 
 18 ei ∗f τ uduf (1 ras.) M, eiTudnf C 14 si alt. loc.] om. R funT 
 MR 15 ne] non P1 16 aegefraf ne P 17 XVll] ∗VTI (X elut.) 
 C, VH S decimQ feptimQ uerfit a 18 & frarera S XXV] XXX 
 S 19 obduraT S clamauiT MPlC 20 ex τ mgu ιτ Rav 
 22 operanTi S 23 ceTu RS giganciQ R, gigantdu a 
 
 
 custodit ab angustiis animam suam. superbus et adrogans uocatur 
 indoctus, qui in ira operatur superbiam. desideria occidunt 
 pigrum: noluerunt enim quicquam manus eius operari. tota 
 die concupiscit et desiderat: qui autem iustus est, tribuet et 
 non cessabit. hostiae impiorum abominabiles, quia offeruntur 
 ex scelere. testis mendax peribit: uir bene dicens loquitur 
 uictoriam. Et post V uersus: Melius est nomen bonum 
 quam diuitiae multae. Et post XV uersus: Qui pronus 
 est ad misericordiam, benedicitur: de panibus enim suis dedit 
 pauperi. eice derisorem, et exibit cum eo iurgium, cessabuntque 
 causae et contumeliae. Et post IIII uersus: Dicit 
 piger: leo est foris, in medio platearum occidendus sum. Et 
 post III uersus: Qui calumniatur pauperem, ut augeat diuitias 
 suas, dabit ipse ditiori et egebit. Et post VIII uersus: 
 Non facias uiolentiam pauperi, quia pauper est, neque 
 conteras egenum in porta, quia dominus iudicabit causam 
 eius et configet eos qui confixerunt animam eius. noli esse 
 amicus homini iracundo, neque ambules cum uiro furioso: ne 
 forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae. 
 noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui uades se 
 offerunt pro debitis. Et post aliquantum: Noli subtrahere 
 a puero disciplinam: si enim percusseris eum uirga, non morietur. 
 tu uirga eum percutis et animam eius de inferno 
 liberabis. Et post VIII uersus: Noli esse in conuiuiis 
 potatorum nec in comissationibus eorum qui carnes ad

 7 Prou. 22, 1 8 ib. 9 et 10 11 ib. 13 13 ib. 16 
 15 ib. 22—26 21 Prou. 23, 13 et 14 24 ib. 20 

 2 qui mira oparur fupbia R 3 operare MPGSa TOTO P1 
 4 tribuet] om, MPlCS, τ ribu ιτ R 6 ex scel.] eicelere CS loqueTur 
 Rv 7 V] quattuor a est] om. Pk 8 XV R, aliquos a 9 benecbceTur 
 Sav enim] om . P1 10 eiece S1 enuiT MP1C 12 est] 
 om. a 13 m P\'S: duof M, II P1CR augerer M1, augenT M4C, 
 augenT Pl 14 et 24 VILLJ aliquoe a 15 facies a 16 iudicau ιτ 
 М1 P1 caufas R 17 confixerunt S 18 ambulaf P1 19 tuae] om. 
 MPO 20 difugunT M, difigunr P\', difugiun τ C, diffigū τ R 23 eu 
 mrga 12 percuTief eum Sav 24 uerfuf I OCTO S 25 cōmifaciomb; 
 M\', commefa τιο nibuf P, cOmeffaTiomb; MfO, ɔmeffaciombi R, commae- 
 ssa τιο mb; S 

 ID, Aug. S, l. 

 5 
 
 
 uescendum conferunt. Et post XX uersus: Ne intuearis uinum. 
 quando flauescit, cum splenduerit in uitro color eius. ingreditur 
 blande,. et in nouissimo mordebit ut coluber et sicut regulus 
 uenena diffundet Et post VII uersus: Ne aemuleris, inquit, 
 uiros malos, nec desideres esse cum eis: quia rapinas 
 meditatur mens eorum et fraudes labia eorum locuntur. 
 Item post XVI uersus: Erue eos qui ducuntur ad mortem, 
 et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses. si dixeris: 
 uires non suppetunt : qui inspector est cordis ipse intellegit, 
 et seruatorem animae tuae nihil fallit, reddetque homini iuxta 
 opera sua. I tem post VIIII uersus: Cum ceciderit inimicus 
 tuus, ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum: ne 
 forte uideat dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram 
 suam. ne contendas cum pessimis, nec aemuleris impios. 
 Et post II uersus: Time dominum, fili mi, et regem, et 
 cum detractoribus non commiscearis: quoniam repente consurget 
 perditio eorum, et ruinam utrinsque quis nouit? haec 
 quoque sapientibus: cognoscere personam in iudicio non est 
 bonum. qui dicit impio: iustus es, maledicent ei populi, et 
 detestabuntur eum tribus. qui arguunt, laudabuntur, et super. 
 ipsos ueniet benedictio. labia deosculabitur qui recta uerba 
 respondit. Et post II uersus: Ne sis testis frustra contra 
 proximum tuum, nec lactes quemquam labiis tuis. nec dicas: 
 quomodo fecit mihi, sic faciam ei: reddam unicuique secundum 
 opus suum. per agrum hominis pigri transiui et per uineam

 1 Prou. 23, 31 et 82 4 Prou. 24, 1 7 ib. 11 et 12 • 11 ib. 
 17-19 15 ib. 21-26 22 ib. 28-32 

 1 conuefcendum P* 1, 4, 7, 11 num. loco: aliquos a mruanf 
 MlPl 2 quando] qua Pl fluefciT MPG infplenduenr R 
 3 et pr.] fed Sav reguhf MP\' 4 defunda MP\'O, diflfundir R 
 7 item] er PCR dicunxur P\' 8 qui] om. MP\'C mere! M1 
 P1 9 fyecror P1 10 feraaror efr aie Tue. mchil fallit eti. R 
 rederq; M 13 difphciar MC auferet a 14 ne] nec M condaf 
 C\' paasimis] lmpnf MCR rmpius Ml 16 conmifceanf S 
 consurg ιτ MPCR 19 impium P 21 ipsiuf M* deoscul.] deof 
 cubr τ urr Ml 22 refponder Rav 23 quenqua S 24 faciem P* 
 reda M 
 
 
 uiri stulti: et ecce totum repleuerant urticae, operuerant 
 superficiem eius spinae, et maceria lapidum destructa erat. 
 quod cum uidissem, posui in corde meo et exemplo didici disciplinam. 
 Et post XX uersus: Quae uiderunt oculi tui, ne 
 proferas in iurgio cito: ne postea emendare non possis, cum 
 dehonestaueris amicum tuum. causam tuam tracta cum amico 
 tuo et secretum extraneo non reueles, ne forte insultet tibi, 
 cum audierit, et exprobrare non cesset. mala aurea in lectis 
 argenteis qui loquitur uerbum in tempore suo. inauris aurea 
 et margarita fulgens qui arguit sapientem et aurem oboedientem. 
 Et post uersus XVII: Acetum in nitro et qui 
 cantat carmina cordi pessimo. et si esurierit inimicus tuus, 
 ciba illum, et si sitierit, da ei aquam bibere: prunas enim 
 congregabis super caput eius, et dominus reddet tibi. Et 
 post X uersus: Sicut urbs patens et absque murorum ambitu, 
 ita uir, qui non potest in loquendo cohibere spiritum 
 suum. Et post II uersus: Sicut auis ad alia transuolans 
 et passer quo libet uadens, sic male dictum frustra prolatum 
 in quempiam superueniet. flagellum equo et camus asino 
 et uirga dorso inprudentium. ne respondeas stulto iuxta

 4 Prou. 25, 8-12 11 ib. 20-22 15 ib. 28 17 Prone 26, 
 2--5 

 1 fruln (fr in ras.) M repleuerunr S omce (-cq P) MPC 
 operuerunr S 2 fapfaciem M1C machena MPCS, macene R, 
 materia a difrrucr*a M, deftrucre R eranT MC2R, eranT 01 
 3 quod cum] quocQ C posui] om. R et] om. MPOB exempla 
 MlR de**** (dici ras.) M, dedici P, de CR difciplxna R 
 4 et 11 num. loco aliquos a tui] mei R 5 iurgiū RS, mrgia MC 
 citoj om. MPCR 7 reuelle! Ml 8 cess ιτ MI, ceffef P1 9 uerbo 
 MC 10 maxgarexa M, margaraa C, marganrum PS qui] & qm M 
 PCl obedienre MR 11 XVII pluf minuf PS uirro MPlCR 
 et] om. R 12 corde PS et] om. Sa ad uocem esurierit s. lin: 
 l efturr ad-not. m. al. S 13 poTum aquam (sed poTum lineola subducta 
 del. m. al.) S pruna MP1C1, pruM Sa 14 reddiT MPl 
 morofO MC1, mororum P1 16 abiTtl M ita] fic a in] om. MP1 
 Ca loquendi M1C 17 nam ftcuT S ad alia] de alia Pl, ad aha 
 Ra 18 pafer C quo libet] coliba MC, cohiba 01 19 quenqua 
 81 puema M1 caminaf M\', cammuf M4P1C, chamuf RS 
 20 dorfum MCa, m dorfo Rv f τ ul τ ū MC\' 

 5* 
 
 
 stultitiam suam, ne efficiaris ei similis. responde stulto iuxta 
 stultitiam suam, ne sibi sapiens esse uideatur. Et post X 
 uersus: Sicut canis, qui reuertitur ad uomitum suum, sic 
 inprudens, qui iterat stultitiam suam. uidisti hominem sapientem 
 sibi uideri? magis illo spem habebit stultus. dicit 
 piger: leaena in uia, leo in itineribus. sicut ostium uertitur 
 in cardine suo, ita piger in lecto suo. abscondit piger manus 
 sub ascella sua et laborat, si ad os suum eas conuerterit. 
 sapientior sibi piger uidetur septem uiris loquentibus sententias. 
 sicut qui adprehendit auribus canem, sic qui transit et inpatiens 
 commiscetur rixae alterius. sicut noxius est qui mittit 
 lanceas et sagittas et mortem, sic uir, qui fraudulenter nocet 
 amico suo et, cum fuerit deprehensus, dicit: ludens feci. cum 
 defecerint ligna, extinguetur ignis: et susurrone detracto 
 iurgia conquiescunt. sicut carbones ad prunas et ligna ad 
 ignem, sic homo iracundus suscitat rixas. uerba susurratoris 
 quasi simplicia et ipsa perueniunt ad intima uentris. Et 
 post III uersus: Labiis suis intellegitur inimicus, cum in 
 corde tractauerit dolos. quando submiserit uocem suam, ne 
 credideris ei: quoniam septem nequitiae sunt in corde illius. 
 qui operit odium fraudulenter, reuelabitur malitia eius in concilio. 
 qui fodit foueam, incidet in eam: et qui uoluit lapidem, 
 reuertitur ad eum. lingua fallax non amat ueritatem: et os

 3 Prou. 26, 11—22 18 ib. 24—28 et Prou. 27, 1 et 2 

 3 reuerrerur MPl 5 ftbi fapienrg C llluf (I in ras., u in o mut.) 
 M, illof 01 dica MOla 6 lena MP\' leo eft in uia et leaena 
 a ofririum M 7 lecTulo Sav manum P\'v 8 afcellaf fuaf 
 MP\'CR ɔu\' τιτ R 9 mdaur piger RS fempTg M sententias] 
 fapiennaf (-ciaf M) MC, scien τι ā P\' 10 et] om. RS impat. et v 
 11 miTenT M, miTTeriT C 12 et alt.] in P*v fraudolenf S noceaT 
 MCl 13 et] om. MplC cum] con P\' dicit] om. Mp1C1 
 14 ex τι ngu ιτ ur MP\'Ca daraTTO M, fubTracTO PSav 15 pruna 
 P\'C, prona Ml ligna] igni∗ (ras . f) M1 16 eT u\'ba R 
 17 *** I uenTnf M 18 lmmicof MP2C 19 dolut MPCS fubmife 
 ∗r ιτ (e ras.) M, fummiferiT S 21 fraudolenTer MS reuellabirur 
 M conftlio PC 22 mcediT M, mcidiT CR ea in ras. M 
 uolua 8 23 reuerrerur P\'v et lingua R falai MP1 
 
 
 lubricum operatur ruinas. Ne glorieris in crastinum ignorans, 
 quid superuentura pariat dies. laudet te alienus et non os 
 tuum, extraneus et non labia tua. Et post IIII uersus: 
 Melior est manifesta correptio quam amor absconditus. meliora 
 sunt uulnera diligentis quam fraudulenta odientis oscula. 
 Et post VI uersus: Amicum tuum et amicum patris tui 
 ne dimiseris. Et post XVIII uersus: Infernus et perditio 
 non replentur: similiter et oculi hominum insatiabiles. quomodo 
 probatur in conflatorio argentum et in fornace aurum, 
 sic probatur homo in ore laudantis. si contuderis stultum in 
 pila quasi ptisanas feriente desuper pilo, non auferetur ab eo 
 stultitia eius. Et post XX uersus: Vir pauper calumnians 
 pauperes similis est imbri uehementi, in quo paratur fames, 
 qui derelinquunt legem, laudant impium: qui custodiunt, 
 succenduntur contra eum. uiri mali non cogitant iudicium: 
 qui autem requirunt dominum, animaduertent omnia. melior 
 est pauper ambulans in simplicitate sua quam diues prauis 
 itineribus. Et post II uersus: Qui coaceruat diuitias usuris 
 et faenore, liberali in pauperes congregat eas. qui declinat 
 aurem suam, ne audiat legem, oratio eius erit execrabilis. 
 qui decipit iustos in uia mala, in interitu suo corruet, et 
 simplices possidebunt bona eius. Et post IIII uersus:

 4 Prou. 27, 5 et 6 6 ib. 10 7 ib. 20-22 12 Prou. 28, 
 3—6 18 ib. 8-10\' 

 1 crarrono Ml, crafnno M2CR ignoraf (corr. m. 1) S 2 pariet 
 a laudet te] laudare C ahenof MC 5 diligen τι f* uulnera S 
 fraudolenra MClS orcula (corr. m. 1) M 6 VI] III PS, tree a 
 7 dimiffenf M XVIII] aliquos a 8 replebunf B (cod. Am.) mfa 
 τι abilis (mrac. M) MFC1 9 purgaT R conflaruno MP1C1 
 10 in] om. PS laudanref M, laudenTef C conrundenf M1P1, 
 conTlbdenC (n ras.) C frulro M\'P\'C 11 pilo M1P1CS pnfanof 
 M\'C, xypfanas R auferur M 12 XX] aliquos a 18 panpen P, 
 paupenf C est] om. a eT m quo S famif MPC 15 tuccendenTur 
 MC 16 ani auerx\'* (corr . aduerranr m. 2) M, ammaduerrunT 
 Mav 17 ambulans] om. MCR simplic ιτ a τ ēfua MC prauus m 
 R 19 foen∗ore(corr.n al. m.) P, fenonf S hberan P1 in] om . 
 Pl 20 audeaT M\' 21 lufruf P1, ius τ ū S currua M 
 
 
 Qui abscondit scelera sua, non dirigetur: qui autem confessus 
 fuerit et reliquerit ea, misericordiam consequetur. beatus 
 homo, qui semper est pauidus: qui uero mentis est durae, 
 corruet in malum. Item post uersus XII: Vir fidelis 
 multum laudabitur: qui autem festinat ditari, non erit innocens. 
 qui cognoscit in iudicio faciem, non facit bene: iste et pro 
 bucella panis deserit ueritatem. uir, qui festinat ditari et aliis 
 . inuidet, ignorat quod egestas superueniet ei. qui corripit 
 hominem, gratiam ipostea inueniet apud eum magis quam 
 ille qui per linguae blandimenta decipit. qui subtrahit aliquid 
 a patre suo et matre et dicit: hoc non est peccatum, particeps 
 homicidae est. qui se iactat et dilatat, iurgia concitat: 
 qui sperat in domino, sanabitur. qui confidit in corde suo, 
 stultus est: qui autem graditur sapienter, ipse saluabitur. 
 qui dat pauperi, non indigebit: qui despicit deprecantem 
 sustinebit penuriam. Et post X uersus: Homo, qui blandis 
 fictisque sermonibus loquitur amico suo, rete expandit gressibus 
 eius. Et post XXV uersus: Seruus uerbis non potest 
 erudiri: quia quod dicis intellegit et respondere contemnit. 
 uidisti hominem uelocem ad loquendum? stultitia magis speranda 
 est quam illius correptio. Et post IIII uersus: 
 Superbum sequitur humilitas, et humilem spiritu suscipiet 
 gloria. qui cum fure partitur, odit animam suam: adiurantem 
 audit et non indicat qui timet hominem, cito corruet: qui

 1 Prou. 28, 13 et 14 4 ib. 20—27 16 Prou. 29, 5 18 ib. 
 19 et 20 22 ib. 23—27 

 1 de∗eg ιτ ur M, ding ιτ ur PCS 2 fueraT MCl relinq;r ιτ C 
 confeqmrur P1S2 3 uero] auTe R 4 conrua M XVI C aliquos 
 uersus a 6 face; Ml 7 buccella RSa deffenx M ahof S 
 8 cornpA MP\' 10 blandimrum S 11 et] uel P a mane 
 Sav par τι cepf (pf in ras.) M 12 homicida MC mrgiar M 
 13 qui autem fper. a confida in ras. M\' 15 dispica M, ditpicrr 
 PC 16 X] aliquos a blande S 17 facnrq; Pl recre MPt 
 re*Te (c ras.) S, reThe R, ręte a greffuf MPC 18 eius] om. 
 R XXn P, XXII MCR, aliquos a 19 quod] om. P\' conxempniT 
 MPC, con τ ē∗n ιτ S 20 fperanda e magif S 22 spirltu] om . initio- 
 lineae C, om. a 23 odiaT MC 24 nonj om. Pl corruiT Rl 
 qui autem a 
 
 
 sperat in domino, subleuabitur. multi requirunt faciem principis, 
 et a domino iudicium egreditur singulorum. abominantur 
 iusti uirum impium, et abeminantur impii eos qui in recta 
 sunt uia. Et post XIIII uersus: Duo rogaui, ne deneges 
 mihi antequam moriar: uanitatem et uerba mendacia longe 
 fac a me. mendicitatem et diuitias ne dederis mihi: tribue 
 tantum uictui meo necessaria, ne forte saturatus inliciar ad 
 negandum et dicam: quis est dominus ? et egestate copulaus 
 furer et periurem nomen dei mei. ne accuses seruum ad 
 dominum suum, ne forte maledicat tibi et corruas. Et post 
 paululum: Aperi os tuum, discerne quod iustum est et iudica 
 inopem et pauperem. 
 Satis sint ista de Parabolis. deinde librum 
 alium Salomonis, qui uocatur Ecclesiastes, intuentes 
 similiter ea quae in illo inuenerimus huic 
 operi apta monstrabimus 8. 
 VIII. DE ECCLESIASTE. Accipite non multum. Et uidi quia tantum praecederet 
 sapientia stultitiam, quantum differt lux a tenebris. sapientis 
 oculi in capite eius: stultus in tenebris ambulat. Et alio 
 quanto post: Custodi pedem tuum ingrediens domum dei.

 4 Frou. 30, 7-10 11 Prou. 31, 9 19 Eccle. 2, 13 et 14 
 22 Eccle. 4, 17 et Eccle. 5, 1-6 

 1 pnncipef MPlCx 2 ludiciom M\' abominab ιτ ur P1 
 3 uirmn] om . P\' 4 XIIII] aliquos a rogam re P2v denegiT 
 MP1 5 moreM- MC et] om. C *longe (g ras.) M 6 de**denf 
 P τ ribui MP1 9 furef C peiere Sa (eod. Am.) acuses MC, 
 acuaf P1 10 corruef MCa er pofr paut P1: et post aliquantam a, 
 om. MP1CRS 11 decerne Sv iudicia P\' 12 pauperem er mopem 
 P 18 parabulif MP 15 m illo funr C1 16 opere S 
 monf τ ratumu*f P\', monftremus a 19 non mulrum accip ιτ ur S 
 poederiT MP1CS1, pcediT R 20 diferr MC a] om. M1* fapienref 
 C 21 capi**re M ftultus autem a 22 aliquan τ ū BS poft 
 aliquantum a cuProde MP\' 
 

 multo enim melior est oboedientia quam stultorum uictimae, 
 qui nesciunt, quid faciant mali. Ne temere quid loquaris, 
 neque cor tuum sit uelox ad proferendum sermonem coram 
 deo. deus enim in caelo et tu super terram: idcirco sint 
 pauci sermones tui. multas curas secuntur somnia, et in 
 multis sermonibus inuenitur stultitia. si quid uouisti deo, ne 
 moreris reddere: displicet enim ei infidelis et stulta promissio: 
 sed quodcumque uoueris redde: multoque melius est non 
 uouere quam post uotum promissa non reddere. ne dederis 
 os tuum, ut peccare facias carnem tuam, neque dicas coram 
 angelo: non est prouidentia: ne forte iratus deus super sermone 
 tuo dissipet cuncta opera manuum tuarum. ubi multa 
 sunt somnia, plurimae uanitates et sermones innumeri: tu 
 uero deum time. Et post VI uersus: Auarus non inpletur 
 pecunia: et qui amat diuitias, fructus non capiet ex eis. Et 
 aliquanto post: Melius est ire ad domum luctus quam 
 ad domum conuiuii: in illa enim finis cunctorum admonetur 
 hominum, et uiuens cogitat, quid futurum sit. melior est ira 
 risu: quia per tristitiam uultus corrigitur animus delinquentis. 
 cor sapientium, ubi tristitia est: et cor stultorum, ubi laetitia. 
 melius est a sapiente corripi quam stultorum adulatione decipi: 
 quia sicut sonitus spinarum ardentium sub olla, sic risus 
 stulti. Et post IIII uersus: Melior est patiens adrogante. 
 ne uelox sis ad irascendum: quia ira in sinu stulti requiescit. 
 ne dicas: quid putas causae est quod priora tempora meliora 
 fuere, quam nunc sunt? stulta est enim huiuscemodi

 14 Eccle. 5, 9 16 Eccle. 7, 8-7 2S ib. 9-11 

 1 obedien τι a RS quam] quasi P1 2 nefcienT MC rimere 
 M1O 4 enim] enen Ml tu] ru* P, om. S 5 feconrur foma M1 
 7 enim] om. S pmido ... pmifa MP\' 9 non reddere promissa 
 S redere Ml 10 of (f in ras. duarum litt.) M neque] ne S 
 11 deus] dfif S 12 concra M manum MPl 14 TIme dm C 
 16 poft aliquantum a 17 conmm M finef MC tunc τ u∗rū (o 
 elutJ M admonent M, admonererur PlC 21 compe Mpl, comgi 
 S adolanone (-cione M) MPC 23 paciens (cie in ras. m. al.) 
 M arogante C, arroganTe M1PRS 24 in] om . S1 25 caufa 
 P1S est] om. R 
 
 
 interrogatio. Et post III uersus: Hoc autem plus habet eruditio 
 et sapientia, quod uitam tribuunt possessori suo. Et 
 aliquanto post: Ego os regis obseruo et praecepta iuramenti 
 dei. ne festines recedere a facie eius, neque permaneas 
 in opere malo. Et paulo post: Ex eo quod peccator, inquit, 
 centies facit malum et per patientiam sustentatur, ego 
 cognoui quod erit bonum timentibus deum, qui uerentur faciem 
 eius. non sit bonum impio, nec prolongentur dies eius, sed 
 quasi umbra transeant qui non timent faciem dei. Et post 
 aliquantum: Dicebam ego meliorem esse sapientiam fortitudine. 
 Et post IIII uersus: Melior est sapientia quam 
 arma bellica: et qui in uno peccauerit, multa bona perdet. 
 Et post II uersus: Pretiosior est sapientia et gloria parua 
 ad tempus stultitia. Et post XIII uersus: Qui fodit foueam, 
 incidet in eam: et qui dissipat saepem, mordebit eum coluber. 
 qui transfert lapides, adfligetur in eis: et qui scindit ligna, 
 uulnerabitur ab eis. si retunsum fuerit ferrum et hoc non 
 ut prius sed hebetatum fuerit, multo labore exacuatur: et 
 post industriam sequitur sapientia. si mordeat serpens in 
 silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit. uerba oris 
 sapientis gratia, et labia insipientis praecipitabunt eum. Et 
 paulo post: Laetare ergo, iuuenis, in adulescentia tua, et 
 in bono sit cor tuum in diebus iuuentutis tuae, et ambula in

 1 Eccle. 7, 13 8 Eccle. 8, 2 et 8 5 ib. 12 et 13 
 10 Eccle. 9, 16 11 ib. 18 13 Eccle. 10, 1 14 ib. 8-12 
 22 Eccle. 11, 9 et 10 et Eccle. 12, 1 

 1 habiT M 2 u ιτ a MC pofeffon M 4 fefunaef MC 
 recede C 5 peccaTUr MCR 6 fenxief P\' paciencia M, pa τι en τι a 
 C 7 bonum enr 8 8 nec pro qui (om . longentur et uerba quae 
 sequntur usque ad transeant) P1 9 umbrte S 10 meliorae eEfe 
 M 11 et p. IIII u.] om. MPCR 12 pdir MCR, pedix P 
 13 parua (ar in rag.) M 14 s τ ul τιτι ae S XVII P1, aliquos a 
 fouea M 15 mcediT M, icid ιτ PCB 16 adfligiTur MC, afflig ιΥ 
 B uerba: et qui s. 1. u. ab eis om. MPCB fanda 8 17 et 18 
 fueraT Ml 18 mulra MPl exacu-rur (corr. m. 1) M, exacm τ ur Rt 
 exacuaur Sav 19 post] per P* fequetur a sapien τι am P1 
 20 mhilominus S eo (e ita ras.) P 22 lavrare M 
 
 
 uiis cordis tui et in intuitu oculorum tuorum. et scito quod 
 pro omnibus his adducet te deus in iudicium. aufer iram a 
 corde tuo, amoue malitiam a carne tua. adulescentia enim 
 et uoluptas uana sunt. Memento creatoris tui in diebus 
 iuuentutis tuae. Et post XXXIII uersus: Deum time et 
 mandata eius obserua. 
 Restat ille liber Salomonis, cuius inscriptio 
 est Canticum canticorum. sed de illo in hoc opus 
 quid transferre possumus, cum totus amores sanctos Christi 
 et ecclesiae figurata locutione commendet 
 et prophetica pronuntiet altitudine? nisi quod 
 in eo, quamuis sit ad intellegendum difficillimus, 
 possumus tamen facile aduertere, quantum sit 
 diuina illa at diuinitus inspirata caritas adpetenda 
 quantique pendenda: quandoquidem non ibi semel 
 dicitur, sed alio atque alio loco iterum ac tertio 
 repetitur. 
 VIIII. DE CANTICO CANTICORVM. Adiuro uos, filiae Hierusalem, per capreas cernosque camporum, 
 ne suscitetis neque euigilare faciatis dilectam, donec 
 ipsa uelit. Adiuro uos, filiae Hierusalem, in uirtutibus et in 
 uiribus agri, si leuaueritis caritatem, quoad usque uelit. Ecclesia 
 quippe, in qua utique sumus, his uerbis exhortatur 
 filias suas, hoc est ipsam in plurimis 
 constitutam. ipsa est ager dei fructuosissimus,

 5 Eccle. 12, 13 20 Cant. 2, 7 et Cant. 3, 5 22 Cant. 8, 4 

 1 in] om. P1 (cod. Am.) 2 hommb; M, homimb; C his] om. 
 S1 3 & amoue Sav ammoae R 5 XXX 8, aliquos a 6 obferua. 
 EXOPLICIT. RESTAT S 7 falomonif (1 a. lin. add. m. 1) M inscr.] 
 confcnpno (-c10 MR) MPCR 8 est] e* P 9 qm M, quid (eorr. 
 m. 1) C 10 et] om. MPCRS commendat PC, cumenda τ M1 
 11 pfAica M 12 eum MCR quodtnf P\' 14 dimmf MlPl 
 19 cantioo] cantica P 20 per] pre P1 cernofq; (f 4n ras.) M 
 21 faciatie] om. P\' 22 nelhr MP\'C in alt.] om. Sa 23 uellir 
 MPC 25 ipsum Pl, fe iplktm Sa 
 

 cuius uirtutes et uires magnae sunt, ad quas 
 amando Christum martyres peruenerunt. nam quo 
 usque uult ille dilectae suae in hac interim uita 
 caritatem leuari, nisi quo usque ipse docuit uerbo 
 elt suo est hortatus exemplo dicens: maiorem hac 
 caritatem nemo habet, quam ut animam suam ponat pro 
 amicis suis: et quod dixit efficiens? unde ne ad ipsum 
 solum hoc pertinere uideretur, ait Iohannes in 
 epistula sua: sicut Christus pro nobis animam suam posuit, 
 sic et nos debemus animas pro fratribus ponere: hoc ergo 
 est: quoad usque uelit. Legitur etiam in eodem Cantico: 
 Ordinate in me caritatem. Christus quoque ipse ibi 
 dicit: Pulchra es, amica mea, suauis et decora sicut Hierusalem. 
 Et alibi: Quam pulchra es et quam decora, carissima, 
 in deliciis! Et alio loco: Pone me ut signaculum super 
 cor tuum, ut signaculum super brachium tuum: quia fortis est 
 ut mors dilectio, dura sicut infernus aemulatio. Et post I uersum: 
 Aquae multae non potuerunt extinguere caritatem, nec 
 flumina obruent illam. si dederit homo omnem substantiam domus 
 suae pro dilectione, quasi nihil despicient eam. 
 
 X. DE LIBRO IOB. Qui nouerunt eum, ignorant dies illius. alii terminos transtulerunt, 
 diripuerunt greges et rapuerunt eos. asinum

 5 Ioh. 15, 13 9 1 Ioh. 3, 16 12 Cant 2, 4 13 Cant. 6, 
 3 14 Cant. 7, 6 15 Cant. 8, 6 18 ib. 7 23 lob. 24, 1-3 

 1 ad q. a. Chr.] quae amando ad xpm S 2 marrxref JRS 3 ille} 
 om. MPCR 4 car ιτ a τ e S leuare MPCR 5 efr exhorrar\' B 
 6 canxate hac R, car ιτ a τ em hanc MP\'C ponar quif P1av 
 8 iohanuif MP\'C\' 9 aiuma fuã pro nobif S 10 ergoj aure R 
 11 uelhr MPC 12 ipse] om. P\' 13 et 14 polcra M 14 ea] efr 
 P\' cariseima] om.81 17 dilec τι MC ficu τ || p. 80 || u τ mferof 
 8 1] unum S 18 exting.] om. R 19 illa MPIG 20 nihili 
 S defpiciet ab emn P\'RS 22 expho I INCIPIT DB UBBO sci ioe 
 (rubr. in marg.) ] S 23 non nouerunT MPlO illiue] eius R 
 24 ahoram dinpuerunT P1 uerba: asinum - - uiduae om., add . in 
 tnarg. al. m. S popilorQ M1 
 
 
 pupillorum abegerunt et abstulerunt pro pignore bouem uiduae. 
 Et post V uersus: Agrum non suum demetunt et uineam 
 eius quem ui oppresserunt uindemiant. nudos. dimittunt 
 homines indumenta tollentes, quibus non est operimentum in 
 frigore. Et post III uersus: Vim fecerunt depraedantes 
 pupillo et uulgum pauperem spoliauerunt. nudis et incedentibus 
 absque uestitu et esurientibus tulerunt spicas. Et post 
 II uersus: De ciuitatibus fecerunt uiros gemere, et anima 
 uulneratorum clamauit, et deus inultum abire non patitur. 
 ipsi fuerunt rebelles luminis: nescierunt uias eius, nec reuersi 
 sunt per semitas illius. Et post XXI uersus: Conteratur 
 quasi lignum infructuosum. pauit enim sterilem et quae non 
 parit, et uiduae bene non fecit. detraxit fortem in fortitudine 
 sua. Et aliquanto post: Auris audiens beatificabat me 
 et oculus uidens testimonium reddebat mihi, quod liberassem 
 pauperem uociferantem et pupillum, cui non esset adiutor. 
 benedictio perituri super me ueniebat, et cor uiduae consolatus 
 sum. iustitia indutus sum et uestiui me sicut uestimento et 
 diademate iudicio meo. oculus fui caeco et pes claudo. 
 pater eram pauperum: et causam, quam nesciebam, diligenter 
 inuestigabam. conterebam molas iniqui et de dentibus illius 
 auferebam praedam. Et aliquanto post: Si ambulaui in 
 uanitate et festinauit in dolo pes meus, appendat me in 
 statera iusta, et sciat deus simplicitatem meam. si declinauit 
 gressus meus de uia et si secutus est oculus meus cor meum,

 2 Iob. 24, 6-7 5 ib. 9 et 10 8 ib. 12 et 13 11 ib. 
 20—22 14 Iob. 29, 11-17 22 Iob. 31, 5—7 

 1 pignorum P\' 3 quā a opresserun τ ∗ (pref et nT in ras.) P, 
 oppreffennr MCRv 5 III] duos a 6 pupillum S, pupilloa av 
 expohauerunr MPCR 7 absque uestitu] fine amic τ u 8 Tullerunx 
 MC spicas] om. CR et] om. P 9 clamabiT S mul τ u bire 
 P 10 ipfe M lumini Rav mam S1 11 XXI] aliquoe a 
 14 post aliquantum a beaTificabiT Ca 16 emT MP\' 18 ues τ nu ιτ 
 R et alt.J om Pl 21 uerba: molas i. e. d. d. i. auferebam om. m. 
 1, tum ex corr. add. al. m., denique eras. et in marg. inf. scripta, ubi 
 llliuf w illi corr. P de] om. MCR (cod. Am.) illius] illif S 
 23 appendam MP\'C, appendanT R 
 
 
 et in manibus meis adhaesit macula. Et post II uersus: 
 Si deceptum est cor meum super mulierem et si ad ostium 
 amici mei insidiatus sum. Et post II* uersus: Hoc enim 
 nefas est et iniquitas maxima. ignis est usque ad perditionem 
 deuorans et omnia eradicans genimina. si contempsi subire 
 iudicium cum seruo meo et ancilla mea, cum disceptarent 
 aduersum me? Et post VI uersus: Si negaui quod uolebant 
 pauperibus et oculos uiduae expectare feci. si comedi 
 bucellam meam solus et non comedit pupillus ex ea, quia 
 ab infantia mea creuit mecum miseratio et de utero matris 
 meae egressa est mecum. si despexi pereuntem, eo quod 
 non habuerit uestimentum, et absque operimento pauperem. 
 si non benedixerunt mihi latera eius, et de uelleribus ouium 
 mearum calefactus est. si leuaui super pupillum manum 
 meam, etiam cum uiderem me in portis superiorem. Et post 
 Y uersus: Si putaui aurum robur meum et obrizae dixi: 
 fiducia mea? si laetatus sum super multas diuitias meas 
 et quia plurima repperit manus mea? Et post VI uersus: 
 Si gauisus sum ad ruinam eius qui me oderat et exultaui 
 quod inuenisset eum malum? Et post IIII uersus: Foris 
 non mansit peregrinus, ostium meum uiatori patuit. si abscondi 
 quasi homo peccatum meum et celaui in sinu meo 
 iniquitatem meam? si expaui ad multitudinem nimiam, et 
 despectio propinquorum terruit me, et non magis tacui, nec 
 egressus sum ostium? quis mihi tribuat auditorem, ut desiderium 
 meum omnipotens audiat et librum scribat ipse qui

 2 Iob. 31, 9 3 ib. 11—13 7 ib. 16-21 16 ib. 24 et 
 25 19 ib. 29 20 ib. 32—39 

 1 in] om. MP\'CB 2 est] om. R et] ePr ex B ad ofrum (o 
 m ras.) P, adufna MC* 5 mdicium fubire Sa 6 ançille me P\', 
 anallae meae P\'CS (cod. Am.) 7 VI] qttuor a negabam MCR 
 aalebanT C 8 et 9 commedi et commedir MP\' 9 buccella Ra 
 10 mes marnf S 12 openmenru C 13 beneduerunT (x in ras. 
 trium Utterarum) P 15 mdeum S fup. in port. a 16 p οτ aui 
 MP1 robor MP\'G obnzo Ca, obnfo B 17 meas] om. B 
 18 reppenT BS 19 ∗auisus (rtU . g) M, gamfTuf P exal τ am M 
 20 eum] me R 24 TerruerunT P\' 25 adiu το rem P\' 
 
 
 iudicat: ut in umero meo portem illum et circumdem quasi 
 coronam mihi? per singulos gradus meos pronuntiabo illum 
 et quasi principi offeram eum. si aduersum me terra mea 
 clamauit et cum ipsa sulci eius deflent, si fructus eius comedi 
 absque pecunia et animam agricularum adflixi. 
 
 Nunc iam de libris Prophetarum quae sunt huic 
 operi necessaria colligamus: ac primum de his 
 Prophetis, qui propter breuitatem uoluminum suorum 
 minores uocantur. ergo apud Osee prophetam 
 ista conperimus.