Quapropter haec prima sit induendae humilitatis cogitatio, ne a se sibi putet esse dei uirgo, quod talis est, ac non potius hoc donum optimum desuper descendere a patre luminum, apud quem non est transmutatio nec momenti obumbratio. ita enim non putabit modicum sibi esse dimissum, ut modicum diligat et ignorans dei 1 Ps. 24, 15 3 Ps. 126. 1 5 cf. I Cor. 7, 7 8 cf. I Cor. 12, 11 9 cf. Rom. 9, 14 12 I Cor. 4, 7 18 cf. Iac. 1, 17 20 cf. Rom. 10, 3 1 illo om. E comissum P1 4 uigila*»t S uigilat GMEN uigi- Iapt X uigilabit B custodit om. X custodit eam (eam s. I.) S, KGMENXbd ú ait ex aut G autem om. G homines om. RHAGT 6 sicut et B proprium] proximum A habet donum MENX doipjnum P 7 a] ex MENX alius quidam K alius quidem MENX ergo] autem G 8 dona IZB donatista S qui. H 9 aput P transmutatio neque iniquitas T 10 equalitate S alius SB alius BS sic alios autem sic B 11 nosce X quin] qui RT q.u.a id B quia id IZ 12 itaquae K utique G 13 aut per B uersitate B diligitis I diligas K 14 a om. CIZ a quo] qiti B amplius] plus PGT 15 cogitatio induendae humanitatis KMNX cogitatio minuenda hurnilitatis E 16 cogitatione R putet sibi N uirgo dei esse G dei uirgo esse B hac K 17 hoc] tale B obtimum I desuper om. CIZB discendere K 18 aput K momenti uicissitudinis jR 19 putauit KS putabat B esse om. PKrHADBGTMENX iustitiam ac suam uolens constituere iustitiae dei non subiciatur. in quo uitio erat Simon ille, quem superauit mulier, cui dimissa sunt peccata multa, quoniam dilexit multum. sed cautius et uerius cogitabit omnia peccata sic habenda, tamquam dimittantur, a quibus deus custodit ne committantur. testes sunt uoces piarum deprecationum in scripturis sanctis. quibus ostenditur ea ipsa, quae praecipiuntur a deo, non fieri nisi dante atque adiuuante qui praecepit. mendaciter enim petuntur, si ea non adiuuante eius gratia facere possemus. quid tam generaliter maximeque praecipitur quam oboedientia, qua custodiuntur mandata dei? et tamen hanc inuenimus optari. tu, inquit, praecepisti mandata tua custodiri nimis. deinde sequitur: utinam dirigantur uiae meae ad custodiendas iustificationes tuas; tunc non confundar, dum inspicio in omnia mandata tua. quod deum praecepisse supra posuit, hoc ut a se inpleretur optauit. hoc fit utique, ne peccetur; quod si peccatum fuerit, praecipitur, ut paeniteat, ne defensione et excusatione peccati pereat superbiendo qui fecit, dum non uult paenitendo perire quod fecit etiam hoc a deo petitur, ut intellegatur non fieri nisi eo praestante a quo petitur. pone, inquit, domine, custodiam 12 Ps. 118, 4-6 21 Ps. 140, 3. 4 1 hac K om. S statuere E 2 subitiatur H ille symon EX symon KRMN 4 cogitauit CPKfHASDRGTME1 cogitabat X abenda CP1 5 ne omittantur I ne. omittantnr Z ne comittantur R 6 testes enim G depraecationum C in om. B 7 quae] qu€ A praece iniunguntur G praecipi»»untur A non om. X 8 adque C1 om. X qui-adiuuante om. MENX praecipit C*KIZSDRGTbd 9 possumus KSTMENX 10 quod R 11 custodiantur G et hanc PHTMENX hanc et KG inueniamns G optarij opari X 12 praecipisti KR manda RlH tua om. A custodire SGMENX 13 sequitur] quid sequitur PK-(SHAGRTMENX dirigatur P 14 iuetificatione R 15 dum] cum S omnibus mandatie tuis E praecipisse KR 16 sup T implerewtur G 17 ne] ut non RX si] quod S 18 paeniteant CIZS peneteat K 19 perire] elbdare N 20 a deo hoc MENs. . 21 in quid X ori meo et ostium continentiae circum labia mea. non declines cor meum in uerba mala ad excusandum excusationes in peccatis cum hominibus operantibus iniquitatem. si ergo et oboedientia, qua eius mandata seruamus, et paenitentia, qua peccata nostra non excusamus, sed accusamus, optatur et petitur, manifestum est, quia cum fit, illo dante habetur, illo adiuuante conpletur. apertius etiam dicitur propter oboedientiam: a domino gressus hominis diriguntur et uiam eius uolet; et de paenitentia dicit apostolus: ne forte det illis deus paenitentiam. De ipsa etiam continentia nonne apertissime dictum est: et cum scirem, quia nemo esse potest continens nisi deus det, et hoc ipsum erat sapientiae scire, cuius esset hoc donum? Sed forte continentia donum dei est, sapientiam uero sibi ipse homo praestat, qua illud donum non suum, sed dei esse cognoscat. immo dominus sapientes facit caecos, et: testimonium dei fidele sapientiam praestat paruulis, et: si quis indiget sapientia, postulet a deo, qui dat omnibus affluenter et non inproperat, et 8 Ps. 36, 23 10 II Tim. 2, 25 12 Sap. 8, 21 17 Ps. 145, 8 18 PB. 18, 8 19 cf. Iac. 1, 5 1 hostium CIZ continentiae] circumstantiae R circa RENX mea Onl. H 2 ne PKiHSADRTMENXbd declinas I meo 8 maligna PKTHADRGTMNXbd malicia I malicie E excusandas PKrHARGTMBNX 3 excuaatione B om. X hominibus (bus 8. l.) H 4 qua eius] cuius PHAGi q:eius S eius om. T 5 qu.a A 6 adcusamus K excusamus X 7 fit] sit HN illo dante] illud ante IZ 8 etiam] enim RGf 9 paenitentiam K 11 et de N continentiam K continentiae A 12 potest esse DTbd 13 deus deus B sapientia G scire om. T 14 donum esset N hoc om. IMENX, s. I. Z 15 dei om. X sapientis CKIZ 16 qu.a. P 17 cognuscat K cognoscit S1 deus E 18 deiJ domini PIZrHADRG Tbd sapientia ClIZ praestans R 19 sapientiam PK\'(RAMXNSEHIIZ postulat PII domino B 20 omnibus] hominibus K afluenter PKR effluenter X et non inproperat om. y inproperat] impat R dabitur] dominabitur T dabitur ei. sapientes autem esse uirgines decet, ne lampades earum extinguantur. quomodo sapientes nisi non alta sapientes, sed humilibus consentientes? dixit enim homini ipsa sapientia: ecce pietas est sapientia. si ergo nihil habes, quod non accepisti, noli altum sapere, sed time, et noli modicum diligere, quasi a quo tibi modicum dimissum est, sed potius multum dilige, a quo tibi multum tributum est. si enim diligit, cui donatum est, ne redderet, quanto magis debet diligere, cui donatum est, ut haberet! nam et quisquis ab initio pudicus permanet, ab illo regitur; et quisquis ex inpudico pudicus fit, ab illo corrigitur; et quisquis usque in finem inpudicus est, ab illo deseritur. hoc autem ille occulto iudicio facere potest, iniquo non potest. et fortasse ideo latet, ut plus timeatur et minus superbiatur.