Caritas uestra, quae in uobis tanta est et tam sancta, 
 ut etiam iubenti seruire delectet, petiuit, ut definitionibus 
 quae dicuntur Caelestii esse respondeam. sic enim praenotata 
 est eadem chartula quam dedistis: definitiones, ut dicitur, 
 Caelestii. quae praenotatio credo quod non illius, sed eorum 
 sit, qui hoc attulerunt de Sicilia, ubi Caelestius non esse 
 perhibetur, sed multi talia garrientes et, sicut ait apostolus, 
 ipsi errantes et alios in errorem mittentes. ex illius 
 tamen haec esse doctrina uel etiam quorundam sociorum 
 eius et nos possumus arbitrari. nam neque istae breues definitiones 
 uel potius ratiocinationes ab illius abhorrent ingenio,

 11 II Tim. 3, 13 

 2 De perfectione iustitiae hominis L Liber sancti Augustini ad Eutropium 
 de perfectione iustitiae hominis P Haec insunt. ad Paulum et Eutropium 
 de perfectione iustitiae hominis liber I sci Augustini D{3 a cod. 
 R fol. 1 inscriptio abest Incipit ad eps Eutropium et Paulum de perfectione 
 iustitiae hominis sci Augustini liber I V Incipit liber beati 
 Agustini ad Paulum et Eutropium de perfectione «onwnis iustitiae 0 Item 
 Augustini ad Eutropium et Paulum eps hispanis de pfectione iustitiae 
 B Incipit eiusdem ad Paulum et Eutropium de perfectione iustitiae hominis 
 liber I C Incipit liber sci Augustini ad Paulum et Eutropium de 
 perfectione iustitiae hominis K Incipit sci Augustini ad epm Eutropium 
 et Paulum de perfectione iustitiae hominis N 3 agustinus OC 4 nobis 
 m. 1 C est tanta BN 5 expetiuit N de definitionibus 0 defensionibus 
 b 6 caestii m. 1 V, 0 responderem 0 7 cartula OBCNfi 
 de definitionibus (de s. Z. m. 2) P 8 calesti N 9 cęlestis m. 1 N 
 caestius 0 10 alia OC m. 1 11 errore B ex] et Ji 12x hoc b 
 sotiorum R seruorum P sectatorum in ras. V, b 13 definitionis B 
 difinitiones 0 14 ratiocinationis B rationationes (J 
 1* 
 
 
 quod in opere alio eius inspexi, cuius eum esse constat 
 auctorem, et non frustra istos fratres qui haec attulerunt 
 in Sicilia existimo audisse, quod ipse docuerit ista uel 
 scripserit. uellem autem, si possem, ita obtemperare uestrae 
 fraternae beniuolentiae, ut etiam ego tam breuiter responderem. 
 sed nisi et illa commemorem quibus respondeo, quis poterit 
 quemadmodum responderim iudicare? conabor tamen, quantum 
 ualuero, adiuuantibus me apud domini misericordiam etiam 
 orationibus uestris, ut non ultra quam necesse est meus sermo 
 procurrat. 
 
 \'Ante omnia\', inquit, \'interrogandus est qui negat hominem 
 sine peccato esse posse, quid sit quodcumque peccatum: quod 
 uitari potest an quod uitari non potest. si quod uitari non 
 potest, peccatum non est; si quod uitari potest, potest homo 
 sine peccato esse, quod uitari potest. nulla enim ratio uel 
 iustitia patitur saltem dici peccatum, quod uitari nullo modo 
 potest\'. respondemus uitari posse peccatum, si natura uitiata 
 sanetur gratia dei per Iesum Christum dominum 
 nostrum. in tantum enim sana non est, in quantum id quod 
 faciendum est aut caecitate non uidet aut infirmitate non implet, 
 dum caro concupiscit aduersus spiritum et spiritus 
 aduersus carnem, ut ea quae uult homo non 
 faciat. 
 \'Iterum quaerendum est\', inquit, \'peccatum uoluntatis an 
 necessitatis est. si necessitatis est, peccatum non est; si uoluntatis 
 est, uitari potest\'. respondemus quod supra et, ut sanemur,

 18 Rom. 7, 25 21 Gal. 5, 17 

 1 alio opere 0 constat esse B 2 isto L 3 exestimo p docuit 
 b 6 conimemorarg BN 7 responderg N 8 uoluero m. 1 B 
 12 quid] quod N 13 an] aut C 14 si] sed p alt . potest om. N 
 15 esse] fi S N 16 saltim ROD$, m. 1 CKN 19 nostrum om. N 
 quantum ex tantum m. 2 B 21 concupiscat N 22 non post ut add. 
 bd (cf. p. 11, 17. 19. 26; 15, 2) 24 iterum ait b inquit om. b 
 25 necessitas alt. m. 1 VC est pr. om. N 26 est om. N ut 
 et 0 et om. N ut om. m. 1 V 
 
 
 inuocamus eum, cui dicitur in psalmo: de necessitatibus 
 meis educ me. 
 \'Iterum\', inquit, quaerendum est, quid est peccatum. 
 naturale an accidens. si naturale, peccatum non est; si autem 
 accidens est, et recedere potest; et quod recedere potest, 
 uitari potest; et quod uitari potest, potest homo sine eo esse 
 quod uitari potest\'. respondetur naturale non esse peccatum, 
 sed naturae, praesertim uitiatae — unde facti sumus natura 
 filii irae — parum esse ad non peccandum uoluntatis 
 arbitrium, nisi adiuta sanetur gratia dei per Iesum Christum 
 dominum nostrum. 
 \'Iterum\', ait, \'quaerendum est, quid est peccatum: actus 
 an res. si res est, ut auctorem habeat necesse est; et si auctorem 
 habere dicitur, iam alter praeter deum rei alicuius 
 auctor induci uidebitur; at si hoc dici inpium est, et confiteri 
 necesse est peccatum omne actum esse, non rem. si igitur 
 actus est, immo quia uere actus est, uitari potest\'. respondemus 
 peccatum quidem actum dici et esse, non rem. sed etiam in 
 corpore claudicatio eadem ratione actus est, non res, quoniam 
 res pes ipse uel corpus uel homo est, qui pede uitiato claudicat 
 nec tamen uitare potest claudicationem, nisi habuerit 
 sanatum pedem. quod etiam in interiore homine fieri potest, 
 sed gratia dei per Iesum Christum dominum 
 nostrum. ipsum sane uitium, quo claudicat homo, nec pes 
 est nec corpus nec homo nec ipsa claudicatio, quae utique 
 non est, quando non ambulat, cum tamen insit uitium, quo

 1 Ps. 24, 17 8 Eph. 2, 3 23 Rom. 7, 25 

 4 si naturale est 0 5 occidens m. 1 B et pr. om. N Eug . et 
 -uitari potest om. N 7 uitare m. 1 C 10 aduita m. 1$ 
 12 actusj factus m. 1 N 13 ut om. DRBCK, m. 1 Y autotorem (pr.) C 
 14 dum B 15 at] dC N et om. bd confitere B 17 uere quia 
 ON uero quia Eug . respondebimus Vb .18 dicit NC m. 1 
 et om. BN sed] sicut in ras. 0 sicut etiam B 20 qui. C 
 uiatico (s. 1 . f uitiato) N 21 tamen om. N potest homo bd habeat 
 bd 22 intere 0 24 quo* L quod V quod RBNfi 25 ne 
 ipsa 0 26 quod B 
 
 
 fit claudicatio, quando ambulat. quaerat ergo, quod eidem uitio 
 nomen inponat, utrum rem uelit dicere an actum an rei potius 
 qualitatem malam, qua deformis actus existit. sic et in homine 
 interiore animus res est, rapina actus est, auaritia uitium 
 est, id est qualitas, secundum quam malus est animus, etiam 
 quando nihil agit. unde auaritiae suae seruiat, etiam quando 
 audit: non concupisces seque uituperat et tamen auarus 
 manet; sed per fidem renouatur, id est sanatur, de die 
 in diem nec tamen nisi gratia dei per Iesum Christum 
 dominum nostrum. 
 
 \'Iterum\', inquit, \'quaerendum est. utrumne debeat 
 homo sine peccato esse. procul dubio debet. si debet, potest; 
 si non potest, ergo nec debet. et si non debet homo esse 
 sine peccato, debet ergo esse cum peccato; et iam peccatum 
 non erit, si illud haberi constiterit. aut si hoc etiam dici 
 absurdum est, confiteri necesse est debere hominem sine 
 peccato esse et constat eum non aliud debere quam potest\\ 
 respondetur eadem similitudine, qua superius iam respondimus. 
 cum enim uidemus claudum, qui sanari potest, recte utique 
 dicimus: debet esse homo iste sine claudicatione; et si debet, 
 potest. nec tamen cum uult, continuo potest, sed cum fuerit 
 adhibita curatione sanatus et medicina adiuuerit uoluntatem. 
 hoc fit in interiore homine, quod ad peccatum attinet tamquam 
 eius claudicationem, per eius gratiam qui uenit non uocare 
 iustos sed peccatores, quia non est opus sanis 
 medicus, sed male habentibus.

 7 Rom. 7, 7; 13, 9 (Ex. 20, 17) 8 II Cor. 4, 16 24 Matth. 
 9, 13 25 Matth. 9, 12 

 3 qua,. BC existat Lb, m. 2 V exsistit P 5 quam] quod (in mg. m. 2 
 quS) B 6 suae] uel rapinae b 7 concupisci. B cupisees N 11 requirendum 
 N 12 debet etfin. B 13 si non] aut si non BN nec] non b 
 sine peccato esse 0 14 cum peccato esse bd 15 si-constiterit 
 om. N haberi] habere (e fin. ex i) P haberi (i ex e et in mg . deberi) 
 V deberi bd etiam om. N 18 respondeatur 0 20 homo iste 
 esse bd 21 potest init. om. m. 1 B 24 ad eius b clandicatione B 
 25 opus est BN