Nam nec ipse ignis aeternus, qui cruciaturus est impios, mala natura est habens modum et speciem et ordinem suum nulla iniquitate deprauatum: sed cruciatus est damnatis malum, quorum peccatis est debitus. neque enim et lux ista, quia lippos cruciat. mala natura est. Aeternus autem ignis non sicut deus aeternus, quod 9 Rom. 1. 25 1 dei om. G terra G1 pepperit S repperit P 2 haerbae P 3 que si quiBque A sobriae P\' 4 repperiet S repperiet AG ei naturę j in natura G & coherceri S malae om. G 6 appeticio A factum 6 b 7 6 om b 9 iuditio P 70 creaturas b 11 rephendit P quod] sed S 14 malum (s. 1. a m. 1) S 15 ne P* uicerit b dei uoluntatem b 18 ante ordinans add. s. l. m. 2 tn G eos 19 ordinauerunt b 20 aeternus om. V 22 malus PYb 23 et] et (add. m. 1 sup . ut; G 24 lyppos S\'V cruciat oculos b 25 e τ̄ n\' dicitur primo (proprię b) quia propterea-dicit ignis etn\' est qucd sine fine sit sqq. Ab licet sine fine sit, non est tamen sine initio; deus autem etiam sine initio est. deinde quia licet perpetuus peccatorum suppliciis adhibeatur, mutabilis tamen natura est. illa est autem uera aeternitas, quae uera inmortalitas; hoc est illa summa incommutabilitas, quam solus deus habet, qui mutari omnino non potest. aliud est enim non mutari. cum possit mutari, aliud autem prorsus non posse mutari. sicut ergo dicitur homo bonus non tamen sicut deus, de quo dictum est : nemo bonus nisi unus deus et sicut dicitur anima inmortalis non tamen sicut deus, de quo dictum est: solus habet inmortalitatem et sicut dicitur homo sapiens non tamen sicut deus. de quo dictum est: soli sapienti deo: sic dicitur ignis aeternus non tamen sicut deus, cuius solius inmortalitas est uera aeternitas. Quae cum ita sint secundum catholicam fidem et sanam doctrinam et intellegentibus perspicuam ueritatem, nec naturae dei nocere potest quisquam nec natura dei nocere iniuste cuiquam uel nocere inpune patitur quemquam; qui enim nocet, ait apostolus, recipiet id, quod nocuit et non est personarum acceptio apud deum. Quod Manichaei si uellent sine pernicioso studio defendendi erroris sui et cum dei timore cogitare, non scelestissime blasphemarent inducendo duas naturas, unam bonam, quam dicunt deum, alteram malam, quam non fecerit deus, ita errantes, ita delirantes, immo uero ita insanientes, ut non uideant et in eo, quod dicunt naturam summi mali, ponere se tanta bona, ubi ponunt uitam, potentiam, salutem, 9 Marc. 10, 18 10 I Tiro. 6, J6 12 Rom. 16, 27 18 CoL 8, 25 1 licetj licet (s. I. a m. 2) P etsi VA om. SLG est om. C 2 perpetuis Gb 3 sapplitiia P inmatabilis V naturg G illa aatem aera est b 4 quae] que ẽ b hfc b 6 cum enim b 9 unus] spIus b 10 qui solus b 14 inmortalitas ipsa (ipsi b) AGb 16 naturA A naturae ds (s ex i) nocere icorr . in noceri et in mg. add . I naturf dei nocere) 8 17 nocere dei G potest om. b potest-nocere om. 8 Daturae Pl naturi A 18 qui] Quod b 21 quod] quodsi Ab si om. Ab pernitioso P 24 deo A fecerat b 26 et om. b 27 ponant b memoriam, intellectum, temperiem, uirtutem, copiam, sensum, lumen, suauitatem, mensuras, numeros, pacem, modum, speciem, ordinem: . in eo autem, quod dicunt summum bonum, tanta mala: mortem, aegritudinem, obliuionem, insipientiam, perturbationem, inpotentiam, egestatem, stoliditatem, caecitatem, dolorem, iniquitatem, dedecus, bellum, inmoderationem, deformitatem, peruersitatem. principes enim tenebrarum et uixisse in sua natura dicunt et in suo regno saluos fuisse et meminisse et intellexisse. sic enim contionatum illi dicunt prineipem tenebrarum, ut neque ipse talia dicere neque ab eis, quibus dicebat, audiri sine memoria et intellectu potuisset: et habuisse temperiem animo et corpori suo congruam et uirtute potentiae regnasse et copias elementorum suorum ac fecunditatis habuisse et sensisse se inuicem ac sibi uicinum lumen et oculos habuisse, quibus illud longe conspicerent; qui utique oculi sine aliquo lumine lumen uidere non poterant, unde recte etiam lumina nominantur; et suauitate suae uoluptatis esse perfruitos et dimensis membris atque habitationibus determinatos fuisse. nisi autem etiam qualiscumque pulchritudo ibi fuisset, nec amarent coniugia sua nec partium congruentia corpora eorum constarent: quod ubi non fuerit, non possunt ea fieri, quae ibi facta esse delirant. et nisi pax aliqua ibi esset, principi suo non oboedirent. nisi modus ibi esset, nihil aliud agerent quam comederent aut biberent aut saeuirent aut quodlibet aliud sine aliqua satietate; quamquam nec ipsi, qui hoc agebant, formis suis determinati essent, nisi modus ibi esset. nunc uero talia dicunt eos egisse, ut in omnibus actionibus suis modos sibi congruos habuisse negare non possint. si autem species ibi non fuisset, nulla ibi 5 aegestatem SPl 6 deformitatem om. V 7 enim om. VL et om. b 8 dicuntur Gl 9 contionatum 81 illic AGb dicant om. A 10 ipsi V dicere] cernere b (in mg . al. debere) 11 quibus (8. h a m. 1) P potuisset Gl 12 habaisset A animo suo et corpori congrae GK 14 fecunditates Pflb 18 dimensis b (in mg . al. diuersis) 22 nisi] si G 23 fuisset b 24 faisset b 26 sacietate 8 societate b quiqaam (qui 8. I. a m. 1) P 28 actibus G 29 possunt b qualitas naturalis subsisteret. si nullus ordo ibi fuisset, non alii dominarentur, alii subderentur, non in suis elementis congruenter uiuerent, non denique suis locis haberent membra disposita, ut illa omnia, quae uana isti fabulantur, agere possint. dei autem naturam si non dicunt mortuam, quid secundum eorum uanitatem suscitat Christus ? si non dicunt aegram, quid curat ? si non dicunt oblitam, quid commemorat ? si non dicunt insipientem, quid docet? si non dicunt perturbatam, quid redintegrat ? si non uicta ei capta est, quid liberat ? si non eget, cui subuenit ? si non amisit sensum, quid uegetat ? si non est excaecata, quid inluminat? si non est in dolore, quid recreat? si non est iniqua, quid per praecepta corrigit? si non est dedecorata, quid mundat? si non est in bello, cui promittit pacem? si non est immoderata, cui modum legis imponit? si non est deformis, quid reformat? si non est peruersa, quid emendat? omnia enim haec a Christo non illi rei praestari dicunt, quae facta est a deo et arbitrio proprio peccando deprauata, sed ipsi naturae, ipsi substantiae dei, quae hoc est quod deus.