Euasimus, inquit, quia spiritalem secuti sumus 
 A saluatorem. nam illius tantum erupit audacia, ut 
 noster dominus carnalis foret. omnis nostra fuisset 
 spes amputata. si hoc propterea dicis, quia Christum carnem 
 habuisse non creditis, in Manichaeo spem ponere non debetis, 
 quem de masculo et femina procreatum sicut ceteros homines 
 in carnem fuisse conceditis. cur ergo in illo tantam spem po. 
 nitis ? nam in hac ipsa epistula tua, cum me terreres, ipse 
 dixisti: quis igitur. tibi patronus erit ante iustum tribunal 
 iudicis,. cum et de sermone et de opere coeperis 
 te teste conuinci? Persa, quem incusasti, non aderit. 
 hoc excepto quis te flentem consolabitur? quis Punicum 
 saluabit? consolatorem igitur et saluatorem Manichaeo 
 excepto nullum esse posse dixisti.. quomodo ergo, cum de 
 Christi passionibus ageres, euasisse uos dixisti, quod spiritalem 
 secuti estis saluatorem, ne scilicet eum posset in carne constitutum 
 inimicus occidere ? ergo Manichaeum uestrum si 
 oecidit inimicus, in quo carnem inuenit, ut iam uester saluator 
 esse posset, quomodo dicis hoc excepto, quis te 
 flentem consolabitur? quia Punicum saluabit?" uides 
 quid sit in haeresi et doctrinis daemoniorum in hypocrisi 
 mendaciloquorum. ueracem Manichaeum de Christo uis esse 
 fallaci, ut, si Christus in ostendenda carne, morte, resurrectione, 
 locis denique uulnerum atque clauorum, quae dubitantibus

 25 cf. I Tim. 4, 1 sq. 27 cf. loh. 20, 10, 

 1 cnra aut C 4 e ̨ uasimus C inquis Mau1r . 5 aadatia C 8 manicheo 
 C 9 ceterus C 10 carnem habaisse Maw . qaur C illam C 
 11 terreriB C 12 ergo b 13 operis (71 ceperis C 11 adherit C 
 15 ponjtom O 16 manicheo C 17 posse (a. I. m. 2) C 18 chriato C 
 b 
 agerese uas. C 20 ini "* (tn. Si superscr.) C 21 inimicos C 22 et 
 qaomodo C Maur. b te om. C 23 punitum C 24 haeresi] herede C 
 et] de b, om. C ypocria inmendacilocorum C 25 manicheum C 
 26 resairectionem C 27 adque C que C 

 XXV. Aug sect. 6(pan S). 

 60 
 
 
 discipulis demonstrauit, totum fallaciter ac mendaciter gessit, 
 tunc Manichaeus de Christo uerum dixerit, si autem Christus 
 ueram carnem et ideo ueram mortem, ueram resurrectionem, 
 ueras cicatrices ostendit, tunc Manichaeus de Christo mentitus 
 sit. ac per hoc id interest in hac causa inter me atque te, 
 quod tu elegisti ueracem credere Manichaeum Christum credendo 
 fallacem, ego autem Manichaeum potius sicut de aliis 
 rebus, ita de Christo quam Christum de aliqua re — quanto 
 magis de illa, ubi spem credentium maxime posuit, hoc est 
 de sua passione et resurrectione! — mentitum. nam qui 
 dicit: quando Christus post illam, quae mors eius putata est, 
 adparuit discipulis haesitantibus et spiritum se uidere putantibus, 
 quando dixit: tangite manus meas et pedes et uidete, 
 quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut 
 me uidetis habere, quando uni eorum minime credenti, 
 mitte, inquit, digitos in latus meum et noli esse incredulus, 
 sed fidelis, totum hoc non ueraciter ostendebat, 
 sed mendaciter: qui hoc, inquam, dicit, non praedicator. sed 
 accusator est Christi. sed, inquis, Christum praedicat Mani. 
 chaeus eiusque se dicit apostolum. hinc potius detestandus 
 atque fugiendus est. nam haec accusando diceret, se saltem 
 iactaret amatorem ueritatis arguendo alterius falsitatem; nunc 
 uero nesciens incautusque se prodit satisque demonstrat diligenter 
 intuentibus, quid agat ipse, quid diligat, laudando ac praedicando 
 mentientem. fuge itaque, amice, tantam pestem, ne te, 
 quod fieri non potest, fallendo uelit fidelem facere Manichaeus, 
 qualem uult uideri a Christo esse factum illum discipulum 
 cui dixit: mitte digitos in latus meum et noli

 13 Luc. 24, 39 16 loh. 20, 27 

 1 discipolis C 2 (et 4) manicheus C flegisti 0 credendum C 
 10 resurrectiong C 11 que C 12 discipolis esitantibus C spiritum] 
 xpm C 16 inquid C 18 hęc C predicatur C 19 accusatur C 
 predicat C 21 adque C cu ̃ ante haec add. b saltim 28 incautus 
 que C 24 quidiligat C predicando C 26 manicheus C 27 uult 
 ont. C 
 
 
 esse incredulus, sed fidelis. sicut enim sapit dulcissima 
 ueritas, quid aliud discipulo Christus dixit nisi: tange, quod 
 gesto, tange, quod gessi, tange ueram carnem, tange uerorum 
 uestigia uulnerum, tange uera loca clauorum et credendo 
 ueris noli esse incredulus, sed fidelis ? sicut autem desipit 
 Manichaei sacrilega uanitas, quid aliud dixit discipulo Christus 
 nisi: tange quod simulo, tange quod fallo, nisi: tange falsam 
 carnem, tange falsorum fallacia uulnerum loca et noli esse 
 incredulus meis mendacibus membris, ut credendo falsis possis 
 esse fidelis. tales -fideles habet Manichaeus omnis doctrinae 
 daemoniorum mendaciloquorum.