De eo, quod scriptum est in deuteronomio: uidete, ne 
 obliuiscamini testamentum dei uestri quod conscripsit 
 et faciatis uobis effigies et imagines, addidit etiam dicens: 
 deus uester ignis est edax et deus zelans. haec uerba 
 de scripturis hoc modo ille Adimantus proposuit; eius enim 
 calumnias refutandas refellendasque. suscepimus. sed et iam 
 superius de zelo dei cum calumniaretur, puto satis esse responsum. 
 meminerimus tamen non solum ibi, sed etiam hic 
 sic eum de zelo dei criminatum scripturas, ut adiungeret 
 etiam, quod de simulacris non colendis in illis libris praeci- pitur 
 a domino deo nostro, quasi non ob aliud reprehendat 
 zelum dei, nisi quod illo ipso zelo a cultu simulacrorum 
 prohibemur; uult ergo uideri fauere-se simulacris. quod propterea 
 faciunt, ut miserrimae et uesanae suae sectae etiam 
 paganorum concilient beneuolentiam. huic autem legis capitulo 
 etiam illud obponunt. ubi quidam accessit ad dominum et ait 
 illi: magister bone, quid faciens possidebo uitam

 10 Deut. 4, 23 sq. 26 Mare. 10. 17 sqq. 

 1 loquebatur om. b haec S 2 dicit] ait GTCSVb 3 inciperetur P 
 illam] eam V 6 calomniantur P calumpniantur CV 7 illi adsolent] 
 r ee ie 
 illas solent CSG Vb igridere G 9 Te//Ira P 10 uide G 12 imagines 
 eteffigiesF additffTCFft IScalumpniasr 17 nosolim Pg 18 sic om. P 
 V 
 21 cultp Ps simulachrorum C 22 simulachris C 24 consilient V 
 beniuolentia b benigniuolentia V 25 etiam om. GTCSVb illud 
 obponunt] illud euangelicum opponit GTCSV illud euangelitl opponit b 
 26 possedebo P' uitam aeternam possidebo GTCSVb 
 
 
 aeternam? cui respondit Iesus: quid me interrogas de 
 bono? nemo bonus nisi unus deus. ut ex hoc uidelicet 
 contraria ista esse arbitremur, quia in lege dicitur: deus 
 ignis edax. et: deus zelans, in euangelio autem: nemo 
 bonus, nisi unus deus. 
 
 Et de zelo quidem iam responsum est non sic esse ista 
 uerba in scripturis posita, ut aliquam dei perturbationem craciatumue 
 significent, sed quia nihil dignum de deo dici potest, 
 propterea usque ad ista peruentum est: quae cum homines 
 indigna esse putauerint. cogantur discere etiam illa, quae conuenienter 
 de ineffabili diuina excellentia se dicere existimant, 
 indigna esse maiestate dei; cuius sapientia cum descensura 
 esset usque ad corpus humanum. prius usque ad humana 
 uerba descendit. quod uerbum cum discutere coepero. proprie 
 me dixisse non uideo: non enim potest descendere, nisi quod 
 etiam de loco in locum moueri potest. nam qui descendit, 
 locum superiorem deserere et inferiorem petere uidetur. dei 
 autem sapientia cum tota ubique praesto sit, nullo pacto 
 migrare de loco in locum potest. de qua Iohannes in euangelio 
 melius ait tamquam dominici pectoris particeps. ait enim: 
 in hoc mundo erat et mundus per ipsum factus est 
 et mundus eum non cognouit; et tamen etiam ipse adiungit 
 et dicit: in sua propria uenit et sui eum non 
 receperunt. quomodo hic erat et quomodo uenit, nisi quia 
 illa sublimitas ineffabilis ut hominibus congruat, humanis sonis 
 significanda est? ut autem deos homines faciat. diuino est 
 intellegenda silentio. potest ergo reddi ratio, quare ita dictum 
 sit; non tamen potest aliquid de deo digne dici, quod ideo 
 iam indignum est, quia potuit dici. tolle de zelo errorem et

 1 Marc. 10, 17 sq. 21 Ioh. 1, 10 sq. 
 O1 

 10 dicere b 11 de (m. 3 CIlld.) V infabili G 12 maiestat? VP 
 descensura (ex disc. corr.) P2 14 euml si GTCSb cepero PG3 
 et 
 17$4 G 18 presto P 20 melius G om. TCSYb ait] dicit TCb 
 pec//toris (corr. ex peccatoris) G 22 etiam om. SV 25 sullimitas 
 C 26 autem] ante V 28 sit] est V 

 XXV. AUK. aect. 6. 

 10 
 
 
 dolorem, quid remanebit aliud nisi uoluntas castitatem custodiens 
 et corruptionem uindicans coniugalem ? quo igitur uerbo 
 nisi zelo dei melius posset insinuari. quod uocamur ad coniugium 
 dei et non uult nos turpi amore corrumpi et punit 
 inpudicitiam nostram et diligit castitatem iJ non enim frustra 
 etiam uulgo dici solet: qui non zelat. non amat. 
 Ad hoc pertinet etiam quod dictum est: ignis edax: 
 de quo disputare non debeo, sed ipsos potius interrogare. * 
 quem ignem dixerit dominus se uenisse mittere in hunc 
 mundum. hoc enim dictum est in euangelio, quod illi accusare 
 non possunt, non ut Christum honorent, sed ut decipiant 
 christianos. quod cum eis commemoratum fuerit, quemadmodum 
 dominus dixerit: ignem ueni mittere in hunc mundum. 
 miseri dicunt: sed illud aliud est. quibus respondemus: et 
 hoc aliud est: noli metuere. nam ipse Christus loquitur etiam 
 in uetere testamento. cum dicit: ego sum ignis edax. qui 
 loquitur in euangelio. quod ignem uenerit in hunc mundum 
 mittere. id est uerbum dei, quod est ipse. nam ueteres utique 
 scripturas exposuit post resurrectionem discipulis incipiens a 
 Moyse et prophetis omnibus, quando ipsi discipuli ignem se 
 accepisse confessi sunt dicentes: nonne cor nostrum erat 
 ardens in uia. cum aperiret nobis scripturas? ipse est 
 ignis edax: consumit enim ueterem uitam diuinus amor et 
 innouat hominem, ut ex eo, quod deus ignis est edax. faciat, 
 ut eum nos amemus, ex eo autem, quod zelans est. ipse nos 
 amet. nolite ergo timere ignem, quod est deus, sed timete 
 ignem, quem parauit haereticis deus. 
 Quod enim Adimantus elegit de euangelio locum. quem 
 huic legis capitulo tamquam contrarium apud inperitos obicerct,

 13 Luc. 12, 49 16 Deut. 4, 24; 9, 3 21 Lue. 24. 32 

 1 custodiens eastitatem Tb 3 quo b » inpudieiciam P 7 etiam 
 pertinet GCSVb eaax ignis l'b 8 potius ipsos TSb 11 despiciiVr b 
 (in marg.) 13 hunc munilum] terram (i TCSVb 16 ueteri GTCSb 
 17 ignem mittere uenerit V 21 ardens erat TSCVGb 23 edens 
 edax G 24 est (s. I.) P1 25 zelansj deus zelans GTCSVb.l' (ds s . 
 (Om 
 I. m. 2) 27 em quod G 
 
 
 ubi ait dominus: nemo bonus, nisi unus deus, quotiens 
 inuenitur bonitas dei in uetere testamento. quis numerare 
 sufficiat? unum tamen ponam. quod cotidie in ecclesiis cantatur: 
 confitemini domino. quoniam bonus est, quoniam 
 in saeculum misericordia eius. certe et hoc zelanti deo, 
 sicut Manichaei existimant. uidetur esse contrarium et tamen 
 in libris ueteris testamenti cantatur. item rex ille. qui cum 
 filio suo nuptias faceret, inuenit inter discumbentes hominem 
 non habentem uestem nuptialem et eum primo amici nomine 
 appellans manibus et pedibus conligatis mitti iussit in tenebras 
 exteriores. moleste intellegentibus non uidetur bonus. et si 
 ipsum quisquam capitulum euangelii proponeret. et sicut facit 
 Adimantus de uetere testamento, ita euangelium calumniose 
 accusaret laudans potius ueteris testamenti libros, ubi scriptum 
 est: confitemini domino, quoniam bonus est, quoniam 
 in saeculum misericordia eius, et reprehendens in nouo, 
 quod uocatus conuiua in tantum subplicium propter - uestem 
 mittitur, et hoc fraudulenta peruersitate adsidue faceret. ut 
 omnia loca lenitatis de uetere testamento colligeret et loca 
 seueritatis de nouo, et haec sibi aduersa esse contenderet, 
 laudans uetus et reprehendens nouum: similiter inueniret 
 inperitos et diuinarum scripturarum miserabiliter ignaros, 
 quibus persuaderet uetus potius testamentum quam nouum 
 esse retinendum. quod cum isti ex alia parte faciunt, id est 
 uetus reprehendentes quasi contrarium nouo. miror, quod non 
 cogitant posse aliquem aliquando utrumque legere et diuina 
 ope intellectum utrumque laudare fraudemque istorum atque 
 malitiam uel dolere tamquam hominum uel cauere tamquam 
 haereticorum uel inridere tamquam inperitorum et superborum.

 4 Ps. 117, 1 et 29 10 < f. Matth. 22, 2 sqq. 

 1 quoties TSVC 2 ueteri PlGb 3 ecclesial (e er.) G ecclesia. TSOVb 
 4 est om. TSCVh 5 saeculum om. V 9 nuptialem (b corr. in p) P 
 13 ueteri GSCVTb 15 est om. TSCVb 16 repręhendens P 20 nouo] 
 uouo C 22 ignaros (u corr. in o) P 25 reprehendentes P miror) 
 minor V 27 intellectu G 28 maliciam PC delgrP p2 dolore G 

 10*